ΑΓΙΑ ΕΛΕΟΥΣΑ

 

ΤΑ ΩΡΑΙΑ ΤΟΥ ΤΣΙΤΣΑΝΗ

 

Παγιουμτζής-Τσιτσάνης-Χατζή μπαξές (Μπαξέ τσιφλίκι)

Δ.ΜΗΤΡΟΠΑΝΟΣ-ΔΡΟΜΟΙ ΣΚΟΝΙΣΜΕΝΟΙ

ΤΟ ΛΑΪΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΣΗΜΕΡΑ

Τις προαλες ήμασταν μια μεγάλη παρέα και πηγαμε σε ένα ουζερι. Έτυχε το ουζερί αυτό να έχει ζωντανή μουσική, ένα μπουζούκι μια κιθάρα, και ένα μπαγλαμαδάκι. Καθίσαμε λοιπόν, και μεταξύ τσίπουρου και μεζέδων, απολαμβάναμε τα τραγούδια που έλεγαν τα παιδιά αυτής της μικρής «κομπανίας». Μάρκος, Τσιτσάνης, Παπαιωάννου, Τούντας, αλλά και άλλοι, του λαϊκού πάλκου μας συντρόφευαν στην «ρακοποσία» μας. Ρεμπέτικα και λαϊκά τραγούδια μιας άλλης εποχής, που ωστόσο σημάδευαν και τη δική μας, το σήμερα. Στο διπλανό μας τραπέζι, ήταν δυο κυρίες γύρω στα 30, και ακούω ξαφνικά να λένε: «Μα καλά, κανένα λαϊκό της προκοπής δεν θα πούνε αυτοί»; Τι αρχαία τραγούδια είναι αυτά; Χάθηκε να πουν κανένα του Καρρά, της Βισση της Δέσποινας; Νόμιζα ότι δεν άκουσα καλά, αλλά όπως φαίνεται, το ίδιο καλά δεν ακούσαν και μερικοί από την παρέα μου και γύρισαν και κοίταξαν τις κυρίες λες και είχαν έρθει από άλλον πλανήτη. Οι κυρίες μας πήραν χαμπάρι που τις κοιτούσαμε παράξενα, και κάποια στιγμή ρώτησαν το φίλο μου που ήταν πιο βολικά δίπλα στην μια γιατί τις κοιτάμε έτσι. Ο φίλος μου, δημοσιογράφος και συγγραφεας ο οποίος ασχολειται ιδιαίτερα με το Ρεμπέτικο, το Σμυρνεικο, και το λαϊκό τραγούδι, απάντησε ότι τα τραγούδια για τα οποία μιλούσαν και τα χαρακτήριζαν «λαϊκά», μόνο λαϊκά δεν είναι. Σύγχρονα, ναι. Λαϊκά όχι Οι κυρίες τον κοίταξαν όλο απορία, και του είπαν ότι σε όσα ραδιόφωνα ακούσαν τους παρουσιαστές να μιλούν γι αυτά τα τραγούδια, τους άκουσαν να τα χαρακτηρίζουν λαϊκά. Ο φίλος μου έγινε έξαλλος, και για να ηρεμήσω λίγο τα πνεύματα, πήρα το λογο και εξήγησα στις κυρίες ότι δυστυχώς από το 1983-84 και μετά, το αυθεντικό λαϊκό τραγούδι, εκείνο που έβγαινε από τα ΒΙΩΜΑΤΑ των δημιουργών, και από τις δικές μας χαρές, λύπες, προσδοκίες, δεν υπάρχει πια. Αντικατασταθηκε από το λεγόμενο «εμπορικό» το ευκαιριακό τραγούδι, το «σουξέ» του κιλού, αυτό που με το οποίο σου κάνουν καθημερινή πλύση εγκεφάλου. Δηλαδή; Ρώτησαν. Ποια είναι λαϊκά τραγούδια; Λαϊκά είναι τα τραγούδια του Γαβαλά, του Τσιτσάνη, του Παπαιωάννου, του Ρεπάνη, του Λαύκα, του Βασιλειάδη, του Καλδάρα, του Βίρβου, του Ακη Πάνου, του Χιωτη, του Χάρμα, τραγούδια που ερμήνευσαν οι Διονυσίου, Καζαντζίδης, Μπιθικώτσης, και όλες οι μεγάλες φωνές του χθες. Λαϊκά τραγούδια είναι όλα αυτά λοιπόν, τα παλιά, τα οποία ερμηνεύουν ακόμα και κάποιοι από τους σημερινούς τραγουδιστές, οι οποίοι το κάνουν σαν «φόρο τιμής» στους παλιούς, στους ανθρώπους που άνοιξαν το δρόμο για όλους αυτούς σήμερα. Βλέπετε, συνέχισα, στη δισκογραφία σήμερα συναντάμε κυρίως «τσιφτετελοειδή» ακούσματα, μουσικές ανατολίτικες, διασκευασμένες στα μέτρα των Ελλήνων δημιουργών (κατά τα άλλα) με στίχο φτηνό, πολλές φορές γελοίο. Τώρα θα μου πείτε, δεν υπάρχουν καλά τραγούδια σήμερα; Όχι λαϊκά ρε παιδί μου, αλλά καλά τραγούδια. Υπάρχουν, υπάρχουν και κάποιοι δημιουργοί οι οποίοι γράφουν πάνω σε λαϊκά «μοτίβα», πάνω στους δρόμους των παλιών δασκάλων. Μόνο που αυτά, μένουν στην αφάνεια, γιατί θα πρέπει να ακουστούν τα «άλλα», τα εμπορικά, εκείνα που ο καλλιτέχνης πληρώνει την παραγωγή του δίσκου, εκείνα με τα βίντεο κλιπ. Το καλό τραγούδι σήμερα έδωσε τη θέση του στο φτηνό. Και βλέπουμε τα τελευταία χρόνια, αυτό που κάποτε ονομάζαμε Ελληνικό Τραγούδι, να χάνεται, να πνίγεται όπως τα λουλούδια και τα σπαρτά πνίγονται από τα «αγριόχορτα». Και κάθε φορά που έχουμε γιορτές, Χριστούγεννα, κλπ, βλέπουμε τις εταιρίες να βγάζουν τα «χρυσά πακέτα» τους. Ναι, πραγματικά πακέτα, με ένα δυο κιλά σουξέ, με «αμανεδοτσιφτετέλια» που είναι λένε τα «τραγούδια της εποχής». Ποιας όμως εποχής δεν λένε. Μήπως της εποχής των σπηλαίων, που παρόμοιοι «κρότοι» ήταν η μουσική των ανθρώπων; Σε απάντηση αυτών, η κομπανία άρχισε να παίζει ένα τραγούδι του Άκη Πάνου. « Η ζωή μου όλη είναι μια ευθύνη Που όλα μου τα παίρνει, τίποτα δε δίνει»… tsougarisgnomi@gmail.com

ΤΟ ΛΑΪΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΣΗΜΕΡΑ

Τις προαλες ήμασταν μια μεγάλη παρέα και πηγαμε σε ένα ουζερι. Έτυχε το ουζερί αυτό να έχει ζωντανή μουσική, ένα μπουζούκι μια κιθάρα, και ένα μπαγλαμαδάκι. Καθίσαμε λοιπόν, και μεταξύ τσίπουρου και μεζέδων, απολαμβάναμε τα τραγούδια που έλεγαν τα παιδιά αυτής της μικρής «κομπανίας». Μάρκος, Τσιτσάνης, Παπαιωάννου, Τούντας, αλλά και άλλοι, του λαϊκού πάλκου μας συντρόφευαν στην «ρακοποσία» μας. Ρεμπέτικα και λαϊκά τραγούδια μιας άλλης εποχής, που ωστόσο σημάδευαν και τη δική μας, το σήμερα. Στο διπλανό μας τραπέζι, ήταν δυο κυρίες γύρω στα 30, και ακούω ξαφνικά να λένε: «Μα καλά, κανένα λαϊκό της προκοπής δεν θα πούνε αυτοί»; Τι αρχαία τραγούδια είναι αυτά; Χάθηκε να πουν κανένα του Καρρά, της Βισση της Δέσποινας; Νόμιζα ότι δεν άκουσα καλά, αλλά όπως φαίνεται, το ίδιο καλά δεν ακούσαν και μερικοί από την παρέα μου και γύρισαν και κοίταξαν τις κυρίες λες και είχαν έρθει από άλλον πλανήτη. Οι κυρίες μας πήραν χαμπάρι που τις κοιτούσαμε παράξενα, και κάποια στιγμή ρώτησαν το φίλο μου που ήταν πιο βολικά δίπλα στην μια γιατί τις κοιτάμε έτσι. Ο φίλος μου, δημοσιογράφος και συγγραφεας ο οποίος ασχολειται ιδιαίτερα με το Ρεμπέτικο, το Σμυρνεικο, και το λαϊκό τραγούδι, απάντησε ότι τα τραγούδια για τα οποία μιλούσαν και τα χαρακτήριζαν «λαϊκά», μόνο λαϊκά δεν είναι. Σύγχρονα, ναι. Λαϊκά όχι Οι κυρίες τον κοίταξαν όλο απορία, και του είπαν ότι σε όσα ραδιόφωνα ακούσαν τους παρουσιαστές να μιλούν γι αυτά τα τραγούδια, τους άκουσαν να τα χαρακτηρίζουν λαϊκά. Ο φίλος μου έγινε έξαλλος, και για να ηρεμήσω λίγο τα πνεύματα, πήρα το λογο και εξήγησα στις κυρίες ότι δυστυχώς από το 1983-84 και μετά, το αυθεντικό λαϊκό τραγούδι, εκείνο που έβγαινε από τα ΒΙΩΜΑΤΑ των δημιουργών, και από τις δικές μας χαρές, λύπες, προσδοκίες, δεν υπάρχει πια. Αντικατασταθηκε από το λεγόμενο «εμπορικό» το ευκαιριακό τραγούδι, το «σουξέ» του κιλού, αυτό που με το οποίο σου κάνουν καθημερινή πλύση εγκεφάλου. Δηλαδή; Ρώτησαν. Ποια είναι λαϊκά τραγούδια; Λαϊκά είναι τα τραγούδια του Γαβαλά, του Τσιτσάνη, του Παπαιωάννου, του Ρεπάνη, του Λαύκα, του Βασιλειάδη, του Καλδάρα, του Βίρβου, του Ακη Πάνου, του Χιωτη, του Χάρμα, τραγούδια που ερμήνευσαν οι Διονυσίου, Καζαντζίδης, Μπιθικώτσης, και όλες οι μεγάλες φωνές του χθες. Λαϊκά τραγούδια είναι όλα αυτά λοιπόν, τα παλιά, τα οποία ερμηνεύουν ακόμα και κάποιοι από τους σημερινούς τραγουδιστές, οι οποίοι το κάνουν σαν «φόρο τιμής» στους παλιούς, στους ανθρώπους που άνοιξαν το δρόμο για όλους αυτούς σήμερα. Βλέπετε, συνέχισα, στη δισκογραφία σήμερα συναντάμε κυρίως «τσιφτετελοειδή» ακούσματα, μουσικές ανατολίτικες, διασκευασμένες στα μέτρα των Ελλήνων δημιουργών (κατά τα άλλα) με στίχο φτηνό, πολλές φορές γελοίο. Τώρα θα μου πείτε, δεν υπάρχουν καλά τραγούδια σήμερα; Όχι λαϊκά ρε παιδί μου, αλλά καλά τραγούδια. Υπάρχουν, υπάρχουν και κάποιοι δημιουργοί οι οποίοι γράφουν πάνω σε λαϊκά «μοτίβα», πάνω στους δρόμους των παλιών δασκάλων. Μόνο που αυτά, μένουν στην αφάνεια, γιατί θα πρέπει να ακουστούν τα «άλλα», τα εμπορικά, εκείνα που ο καλλιτέχνης πληρώνει την παραγωγή του δίσκου, εκείνα με τα βίντεο κλιπ. Το καλό τραγούδι σήμερα έδωσε τη θέση του στο φτηνό. Και βλέπουμε τα τελευταία χρόνια, αυτό που κάποτε ονομάζαμε Ελληνικό Τραγούδι, να χάνεται, να πνίγεται όπως τα λουλούδια και τα σπαρτά πνίγονται από τα «αγριόχορτα». Και κάθε φορά που έχουμε γιορτές, Χριστούγεννα, κλπ, βλέπουμε τις εταιρίες να βγάζουν τα «χρυσά πακέτα» τους. Ναι, πραγματικά πακέτα, με ένα δυο κιλά σουξέ, με «αμανεδοτσιφτετέλια» που είναι λένε τα «τραγούδια της εποχής». Ποιας όμως εποχής δεν λένε. Μήπως της εποχής των σπηλαίων, που παρόμοιοι «κρότοι» ήταν η μουσική των ανθρώπων; Σε απάντηση αυτών, η κομπανία άρχισε να παίζει ένα τραγούδι του Άκη Πάνου. « Η ζωή μου όλη είναι μια ευθύνη Που όλα μου τα παίρνει, τίποτα δε δίνει»…