Τετάρτη 27 Φεβρουαρίου 2008

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΨΑΘΑΣ

"Μαύρα κοράκια, κόκκινα κοράκια...."
Κάθε φορά που βλέπω αυτή την ταινία και τους ήρωές της, αναρωτιέμαι για την "έμπνευση" που είχαν σε εκείνα τα δύσκολα χρόνια οι συγγραφείς όπως ο Δημήτρης Ψαθάς.
Μέσα σε δύσκολα χρόνια, τραβώντας και οι ίδιοι τα μύρια όσα, χάρισαν απλόχερα το γέλιο και τον προβληματισμό.
Ας γνωρίσουμε όμως τον Δημήτρη Ψαθά.
Ο δημοσιογράφος και θεατρικός συγγραφέας Δημήτρης Ψαθάς γεννήθηκε το 1907 στην Τραπεζούντα του Πόντου.
Μετά τη μικρασιατική καταστροφή εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του.
Από το 1925 εργάστηκε ως δημοσιογράφος σε διάφορες αθηναϊκές εφημερίδες και περιοδικά («Ελεύθερο Βήμα», «Αθηναϊκά Νέα», «Ελευθεροτυπία», «Ταχυδρόμος»), και χαρακτηρίστηκε ως ένας από τους κορυφαίους του χρονογραφήματος.
Στα γράμματα πρωτοεμφανίστηκε το 1937, με την έκδοση της συλλογής ευθυμογραφημάτων «Η Θέμις έχει κέφια».
Ακολούθησαν πολλά ανάλογα έργα, όλα στο χώρο της σατιρικής ευθυμογραφίας, με κορυφαία τη «Μαντάμ Σουσού» του 1940.
Στο θέατρο πρωτοεμφανίστηκε το 1940 με την κωμωδία «Το στραβόξυλο», που ανέβηκε από το θίασο του Βασίλη Αργυρόπουλου και γνώρισε μεγάλη επιτυχία.
Ακολούθησαν έργα όπως: «Φον Δημητράκης», «Μικροί φαρισαίοι», «Ένας βλάκας και μισός», «Η Χαρτοπαίχτρα», «Ξύπνα Βασίλη», που γνώρισαν επιτυχία στη σκηνή και πολλά μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο με ανάλογη επιτυχία.
Τη δραματική περίοδο της ιταλογερμανικής κατοχής, ο Δημήτρης Ψαθάς περιέγραψε με το δικό του τρόπο στα βιβλία του «Χειμώνας του 41» (1945), «Αντίσταση» (1945) και «Χιούμορ μιας εποχής» (1946).
Ταξίδεψε σε Γαλλία, Αγγλία, Αμερική, Τουρκία, Αίγυπτο και περιέλαβε τις εντυπώσεις του στα βιβλία «Κάτω από τους Ουρανοξύστες» (1950), «Στη χώρα των μυλόρδων» (1951) και «Παρίσι, Σταμπούλ κι άλλα εύθυμα ταξίδια» (1951), που συνδυάζουν δημοσιογραφικά και ευθυμογραφικά στοιχεία με κοινωνικά και πολιτικά σχόλια.
Πέθανε στις 13 Νοεμβρίου του 1979.

ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΛΟΥΝΤΕΜΗΣ

Γεννήθηκε στην ανατολική Θράκη το 1906 και ακολουθεί τη μοίρα όλων των ξεριζωμένων Ελλήνων με τη μικρασιατική καταστροφή.
Κάνει διάφορες δουλειές του ποδαριού για να επιβιώσει και ταυτόχρονα αυτομορφώνεται με το να διαβάζει ότι βιβλίο πέσει στα χέρια του.

Στην Έδεσσα , στη Θεσσαλονίκη και έπειτα στην Αθήνα .
Κάνει την εμφάνιση του στα γράμματα με τη συλλογή διηγημάτων "Τα πλοία δεν άραξαν" και κερδίζει το κρατικό βραβείο το 1938.

Στη διάρκεια της κατοχής παίρνει μέρος στην Εθνική αντίσταση, κατά τη διάρκεια του εμφύλιου συλλαμβάνεται και εξορίζεται στην Μακρόνησο και στον Αη Στράτη.

Μέχρι το 1958 που εκπατρίζεται στην Ρουμανία υφίσταται, εξορίες, βασανισμούς, διώξεις, καταδίκες, απαγόρευση κυκλοφορίας των βιβλίων του.Το 1962 του αφαιρούν την ελληνική υπηκοότητα.
Ο Λουντέμης είναι πολύ ξεχωριστή περίπτωση λογοτέχνη.
Πολυγραφότατος έχει ασχοληθεί με όλα τα είδη του λόγου.
Η προσφορά του στα Ελληνικά γράμματα είναι τεράστια, η γλώσσα του είναι κατά την άποψη μου η πιο στρωτή δημοτική
Το 1976 του δόθηκε ξανά η υπηκοότητα και επαναπατρίσθηκε αλλά δυστυχώς την ίδια χρονιά πέθανε.
Η Ελλάδα έχασε έναν από τους μεγάλους της, που δυστυχώς τον πίκρανε και τόσο πολύ.
Ο Λουντέμης είναι από τους πιο πολυδιαβασμένους Έλληνες συγγραφείς και ας είναι από τους πιο αγνοημένους από τις επίσημες ιστορίες της λογοτεχνίας και ας λείπει το έργο του από τη διδασκαλία της νεοελληνικής λογοτεχνίας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
Ο Μέλιος θα εξακολουθεί να μετράει τ'άστρα και να συναντά τον Μπίθρο!
ΕΡΓΑ ΤΟΥ
Τα πλοία δεν άραξαν
Περιμένοντας το ουράνιο τόξο
Εκσταση
Γλυκοχάραμα
Ο Μεγάλος Δεκέμβρης
Αυτοί που φέρανε την καταχνιά
Καληνύχτα ζωή
Συννεφιάζει
Βουρκωμένες μέρες
Ενα παιδί μετράει τ'άστρα
Οι κερασιές θ'ανθίσουν φέτος
Κραυγή στα πέρατα
Τραγουδώ για την Κύπρο
Τότε που κυνηγούσα τους ανέμους
Το τραγούδι των διψασμένων
Οι κεραυνοί ξεσπούν
Οδός αβύσσου αριθμός 0
Το ρολόι του κόσμου χτυπάει μεσάνυχτα
Θυμωμένα στάχυα
Αγέλαστη Ανοιξη
Το κρασί των Δειλών
Τρόπαια Α (Μαραθώνας)
Τρόπαια Β (Σαλαμίνα)
Κάτω απ' τα κάστρα της ελπίδας
Η φυλακή του κάτω κόσμου
Ο λυράρης,
Μιλτιάδης Μαλακάσης Ο εξάγγελος,
Αγγελος Σικελιανός Ο κονταρομάχος,
Κώστας Βάρναλης Της γης οι αντρειωμένοι
Οι αρχιτέκτονες του τρόμου
Μπάτ-Τάϊ
Δαίδαλος
Ο Ηρακλής
Ο Ικαρος