Δράσεις «Φιλαναγνωσίας» σε 1.000 Δημοτικά Σχολεία σε όλη την Ελλάδα υλοποίησε το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου τη χρονιά 2011-2012
Ένα φιλόδοξο Πρόγραμμα, μια ευρύτατη παρέμβαση σε Δημοτικά Σχολεία όλης της χώρας πραγματοποιεί εδώ και ένα χρόνο το Εθνικό Κέντρο βιβλίου (ΕΚΕΒΙ), έχοντας σταθερά ως προτεραιότητά του την ενίσχυση της φιλαναγνωσίας, ειδικότερα στις κρίσιμες ηλικίες για τη διαμόρφωση της αναγνωστικής συμπεριφοράς του παιδιού και του εφήβου.
Το 3ετές Πρόγραμμα «Καινοτόμες δράσεις για την ενίσχυση της φιλαναγνωσίας των μαθητών», ύψους 3.124.000€(με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ), που εντάσσεται στο γενικότερο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας «Εκπαίδευση και δια βίου μάθηση», έρχεται και «κουμπώνει» με τη σημαντική πρωτοβουλία του Υπουργείου να εντάξει, αρχής γενομένης από τη χρονιά που μόλις τέλειωσε, μια καινούργια ώρα στο ωρολόγιο πρόγραμμα των μαθητών: την ώρα της Φιλαναγνωσίας.
Στο πλαίσιο αυτό, αναπτύχθηκαν και βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη μια σειρά από δράσεις και παρεμβάσεις σε 1000 Δημοτικά Σχολεία, που περιλαμβάνουν επιμορφώσεις εκπαιδευτικών, αγορά και διανομή βιβλίων, συναντήσεις των μαθητών με τους δημιουργούς των βιβλίων, δημιουργία ψηφιακών φακέλων, ενίσχυση δημιουργίας λεσχών ανάγνωσης στα σχολεία κ.ά.
Ακολουθεί συνοπτική παρουσίαση των πεπραγμένων της σχολικής χρονιάς 2011-2012 καθώς και του σχεδιασμού μας για τη χρονιά που έρχεται.
Χίλιοι οκτακόσιοι (1800) εκπαιδευτικοί συμμετείχαν σε σεμινάρια Φιλαναγνωσίας
Από την 1η Νοεμβρίου ξεκίνησαν οι επιμορφώσεις των Σχολικών Συμβούλων και των Στελεχών Εκπαίδευσης και ολοκληρώθηκαν πριν τα Χριστούγεννα. Πραγματοποιήθηκαν 11 σεμινάρια διάρκειας 4 ωρών το καθένα σε όλη τη χώρα. Συμμετείχαν περίπου 200 Στελέχη Εκπαίδευσης.
Από τις 2 του Φεβρουαρίου μέχρι και την 8η του Ιουνίου πραγματοποιήθηκαν τριάντα (30) ημερίδες-σεμινάρια για την επιμόρφωση εκπαιδευτικών των Δημοτικών Σχολείων. Η διάρκεια των ημερίδων-σεμιναρίων ήταν 6άωρη και περιελάμβανε, πλην της γενικής ενημέρωσης για το Πρόγραμμα της Φιλαναγνωσίας, μια θεωρητική εισήγηση για την έννοια της Φιλαναγνωσίας και το πνεύμα του Προγράμματος, καθώς και δύο βιωματικά εργαστήρια σε ομάδες των 20-25 εκπαιδευτικών. Συμμετείχαν περίπου 1600 εκπαιδευτικοί (δασκάλες, δάσκαλοι, διευθυντές).
Στους εκπαιδευτικούς μοιράστηκε, δεμένο σε βιβλίο, εκπαιδευτικό υλικό 128 σελίδων, το οποίο έχουν συντάξει πανεπιστημιακοί και συγγραφείς, μέλη της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής του Προγράμματος. Σημειώνουμε ότι το υλικό αυτό διατίθεται ελεύθερο για ΟΛΟΥΣ τους εκπαιδευτικούς ή κάθε άλλον ενδιαφερόμενο στον ιστότοπό μας.
50.000 μαθητές συνάντησαν συγγραφείς και εικονογράφους
Το ΕΚΕΒΙ ενημέρωσε εγκαίρως τόσο τις ενώσεις συγγραφέων, όσο και τους εκδότες και τις ενώσεις τους για τη δυνατότητα συμμετοχής συγγραφέων και εικονογράφων στο Πρόγραμμα της Φιλαναγνωσίας. Η ανταπόκριση των δημιουργών ήταν ολόθυμη. Στο πρόγραμμα γνωριμίας και συνάντησης των μαθητών με τους δημιουργούς των βιβλίων, συμμετέχουν 270 συγγραφείς και 50 εικονογράφοι, με μοναδικό κριτήριο να έχουν εκδώσει τουλάχιστον ένα βιβλίο. Στη συνέχεια, η σκυτάλη πηγαίνει στους δασκάλους, οι οποίοι και επιλέγουν από τον κατάλογο των 320 δημιουργών εκείνους που θα ήθελαν να επισκεφτούν το σχολείο τους, προετοιμάζοντας ανάλογα τους μαθητές τους.
Κατά τη σχολική χρονιά 2011-2012 οργανώθηκαν και πραγματοποιήθηκαν 603 επισκέψεις δημιουργών σε Δημοτικά Σχολεία όλη της χώρας. Σε αυτές συμμετείχαν 138 συγγραφείς και 27 εικονογράφοι, καθώς και συνολικά 50.387 μαθητές (15.878 στην Αττική και 34504 στην υπόλοιπη Ελλάδα).
Τριάντα οκτώ (38) καινούργια βιβλία έχουν ήδη σκαναριστεί και ηχογραφηθεί, με τις φωνές νέων ηθοποιών του Εθνικού Θεάτρου, με την ενίσχυση του προγράμματος, συμπληρώνοντας έναν σημαντικό αριθμό προηγούμενων ηχογραφημένων ιστοριών που βρίσκονται σε ελεύθερη πρόσβαση στον Μικρό Αναγνώστη, τον κόμβο του ΕΚΕΒΙ για τα παιδιά http://www.mikrosanagnostis.gr/.
4.500 βιβλία στα Δημοτικά Σχολεία για μια πρώτη ενίσχυση της βιβλιοθήκης τους
Έχουν αγοραστεί και μοιραστεί στα Δημοτικά Σχολεία 4500 καινούργια βιβλία, αποσπάσματα των οποίων υπάρχουν στα ανθολόγια του Δημοτικού. Ήταν αίτημα των εκπαιδευτικών να έχουν σε ολόκληρα βιβλία κείμενα που «δουλεύουν» από το ανθολόγιο.
«Καμπάνια ενημέρωσης» στη Βόρειο Ελλάδα - Συμμετοχή στην 9η ΔΕΒΘ
Η «Φιλαναγνωσία» συμμετείχε με δικό της περίπτερο στην πρόσφατη 9η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης με σκοπό να ενημερώσει για το Πρόγραμμα τόσο τους εκπαιδευτικούς της ευρύτερης περιοχής όσο και τους γονείς. Κατά τη διάρκεια των 4 ημερών της Έκθεσης πραγματοποιήθηκαν πολλές εκδηλώσεις, σεμινάρια, ενημερώσεις, τόσο με εκπαιδευτικό χαρακτήρα όσο και αναπτύσσοντας ευρύτερες προβληματικές, όπως η χρήση των «κοινωνικών δικτύων» από τα παιδιά, τα «ψηφιακά βιβλία», η χρήση κλασικών παιχνιδιών στην εκπαίδευση κ.ά.
Μοιράστηκαν ενημερωτικά φυλλάδια για το Πρόγραμμα (1500), για τις Λέσχες Ανάγνωσης στα Δημοτικά Σχολεία (1500), κάρτες Φιλαναγνωσίας (1500) καθώς και το 16σέλιδο βιβλιαράκι «Γράμμα σ’ ένα παιδί» με τις επιστολές οκτώ γνωστών συγγραφέων, που θα βρίσκονταν στη Θεσσαλονίκη της μέρες της Έκθεσης (Θανάσης Βαλτινός, Χάρης Βλαβιανός, Άλκη Ζέη, Βαγγέλης Ηλιόπουλος, Μάνος Κοντολέων, Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, Σάκης Σερέφας, Σώτη Τριανταφύλλου), για να εμπνεύσουν στα παιδιά την αγάπη για την ανάγνωση.
Οι επιστολές αυτές διαβάστηκαν από τους ίδιους τους συγγραφείς κατά τη διάρκεια της 9ης ΔΕΒΘ. Το ίδιο 16σέλιδο «Γράμμα» μοιράστηκε σε 1500 αντίτυπα και θα μοιραστεί και στο επόμενο σχολικό έτος στα Δημοτικά Σχολεία.
Για τη χρονιά που έρχεται, το σχολικό έτος 2012-2013, έχουν προετοιμαστεί και θα αναπτυχθούν οι παρακάτω δράσεις (κι ενώ οι προαναφερθείσες δράσεις, επιμορφώσεις και επισκέψεις συγγραφέων, θα κλιμακωθούν):
Αγορά επιπλέον 50.000 βιβλίων για την ενίσχυση της βιβλιοθήκης των Δημοτικών Σχολείων
Μετά την πρώτη αγορά ενός μικρού αριθμού βιβλίων (βλ. παραπάνω), είναι σε εξέλιξη η διαδικασία για τη διενέργεια Διεθνούς Διαγωνισμού για αγορά βιβλίων αξίας 340.000 ευρώ, στη βάση καταλόγου με περίπου 500 βιβλία για παιδιά που έχει καταρτίσει η Συμβουλευτική Επιστημονική Επιτροπή.
Δημιουργία Λεσχών Ανάγνωσης σε δημοτικά σχολεία
Το Πρόγραμμα Φιλαναγνωσίας του ΕΚΕΒΙ προβλέπει τη στήριξη 100 Δημοτικών Σχολείων ώστε να τους δοθούν κίνητρα να δημιουργήσουν λέσχες ανάγνωσης μαθητών στο σχολείο.
Τα κίνητρα αυτά είναι:
Α. Επιπλέον βιβλία στο σχολείο για όλους τους μαθητές.
Β. Μια επιπλέον επίσκεψη δημιουργού στο σχολείο αποκλειστικά για τους μαθητές της Λέσχης.
Γ. Υλικοτεχνική ενίσχυση έως 500 ευρώ ώστε τα σχολεία αυτά να δημιουργήσουν ευχάριστους χώρους για τις συναντήσεις των παιδιών της Λέσχης.
Έχει καταρτιστεί και εμπλουτίζεται καθημερινά λίστα με τα σχολεία που επιθυμούν να δημιουργήσουν Λέσχες Ανάγνωσης και ζητούν τη στήριξη του προγράμματος.
Με βάση κοινωνικά, γεωγραφικά και άλλα κριτήρια, αποφασίστηκε ήδη η ένταξη στη συγκεκριμένη δράση 50 ΔΣ. Θα ακολουθήσει, το φθινόπωρο, η ένταξη και των υπόλοιπων 50 ΔΣ, ώστε μέσα στη χρονιά να ολοκληρωθεί πλήρως η δράση.
Και βέβαια, σε συνεργασία με το αρμόδιο τμήμα, το ΕΚΕΒΙ θα παρακολουθεί και θα συμβουλεύει τους εκπαιδευτικούς στην πράξη ώστε οι Λέσχες Ανάγνωσης να στεριώσουν στα σχολεία.
Νέα «εργαλεία γνώσης» για τα παιδιά: Δημιουργία 24 Ψηφιακών Φακέλων
Έχουν ήδη εγκριθεί από την Συμβουλευτική Επιστημονική Επιτροπή του Προγράμματος 12 θεματικές για τους ψηφιακούς φακέλους, οι οποίες θα αναπτυχθούν σε 24 συνολικά διακριτούς φακέλους (κάθε θεματική θα αναπτύσσεται δύο φορές, μία για τα παιδιά των Α, Β, Γ τάξεων και μία για τα παιδιά των Δ, Ε, ΣΤ τάξεων).
Οι θεματικές αυτές είναι οι εξής: Ιστορία - Μυθολογία (Ταξιδεύοντας από το παρελθόν στο παρόν), Οικολογία - Περιβάλλον –Φύση, Πολυπολιτισμικότητα (Εγώ και ο Άλλος), Λογοτεχνία και άλλες τέχνες, Βιβλιοθήκη, Ο κύκλος της ζωής (ζωή-θάνατος), Πορτραίτα μεγάλων λογοτεχνών (Ελλήνων και ξένων και της λογοτεχνίας για μικρούς και για ενηλίκους), Ποίηση και πώς να παίξουμε μαζί της, Οικογενειακές / φιλικές σχέσεις, Ταξίδια, Αθλητισμός, Το σώμα.
Το τελικό αποτέλεσμα θα περιλαμβάνει μια σειρά από «παιχνίδια» και «δραστηριότητες» που θα οδηγούν το παιδί στα διαφορετικά γνωστικά πεδία, με γνώμονα πάντοτε την ανάπτυξη της αγάπης για το βιβλίο και την ανάγνωση.
Οι 24 Φάκελοι θα «ανέβουν» στο διαδίκτυο και η πρόσβασή τους θα είναι ελεύθερη για όλα τα παιδιά όλων των Δημοτικών Σχολείων της χώρας.
Ψηφιακή Συνάντηση Μαθητών-Δημιουργών
Στο πλαίσιο αυτής της δράσης έχει καθοριστεί χώρος στα γραφεία του ΕΚΕΒΙ (στούντιο) απ’ όπου θα γίνεται η «σύνδεση» με τα σχολεία. Έχει ήδη γίνει σχετική έρευνα, τόσο για τον μηχανολογικό εξοπλισμό (κάμερες, φώτα, μικρόφωνα, μόνωση), όσο και για το κατάλληλο λογισμικό που θα υποστηρίζει αποτελεσματικά την εν λόγω δράση.
Έχει παράλληλα γίνει ενημέρωση των συγγραφέων-δημιουργών κι έχει καταρτιστεί λίστα όσο επιθυμούν να συμμετέχουν στις «ψηφιακές συναντήσεις» (πλέον των 80 δημιουργών).
Ήδη, 70 σχολεία, τα περισσότερα εκτός Αττικής, έχουν κάνει αίτηση για συμμετοχή στις Ψηφιακές Συναντήσεις.
Καμπάνιες ενημέρωσης για τη Φιλαναγνωσία σε όλη την Ελλάδα
Μετά την πρώτη «στάση» στην 9η ΔΕΒΘ, θα ακολουθήσουν τη χρονιά που έρχεται πολλαπλές δράσεις ενημέρωσης γονιών και εκπαιδευτικών για τις ποικίλες πτυχές του προγράμματος.
Δύο μεγάλα συνέδρια σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, ημερίδες σε μεγάλες πόλεις, καταχωρίσεις στο Τύπο, διανομή φυλλαδίων και παρουσία σε Εκθέσεις, είναι οι σημαντικότερες από τις πρωτοβουλίες μας για τη διάχυση της Φιλαναγνωσίας και έξω από τα Δημοτικά Σχολεία.
Τα μέλη της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής είναι οι:
Άντα Κατσίκη Γκίβαλου, Καθηγήτρια Ελληνικής Φιλολογίας Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Πανεπιστημίου Αθηνών
Ανδρέας Καρακίτσιος, Καθηγητής στο Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Γιάννης Σ.Παπαδάτος, Λέκτορας Τμήματος Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού Πανεπιστημίου Αιγαίου, Κριτικός παιδικού βιβλίου
Δημήτρης Πολίτης, Λέκτορας στο Τ.Ε.Ε.Α.Π.Η του Πανεπιστημίου Πατρών (Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής της Προσχολικής Ηλικίας)
Βαγγέλης Ηλιόπουλος, Συγγραφέας - Εκπαιδευτικός, Πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος της ΙΒΒΥ - Κύκλου Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου Μάνος Κοντολέων, Συγγραφέας – κριτικός Ιωάννης Κάππος, Σχολικός Σύμβουλος Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ζωή Μπέλλα, Ομ. Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων
Κατερίνα Λάππα, Εκπαιδευτικός, εμψυχώτρια παιδικής λογοτεχνίας Μελίνα Βέργη, εκπαιδευτικός
Χρήσιμοι ηλεκτρονικοί κόμβοι:
http://www.philanagnosia.gr/
http://www.mikrosanagnostis.gr/
http://www.biblionet.gr/
www.ekebi.gr
