Έκθεση Κώστα Κοντογιάννη : η λατρεία της ανθρώπινης μορφής
Εγκαίνια: Πέμπτη 4 Μαΐου 2017, 19.30
Έναν σημαντικό Έλληνα καλλιτέχνη, που αναζήτησε στην ανθρώπινη μορφή την αλήθεια της ζωγραφικής, συστήνει στο κοινό το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ., με την έκθεση «Κώστας Κοντογιάννης: 1926 – 2000», η οποία εγκαινιάζεται την Πέμπτη 4 Μαΐου 2017, στις 19.30.
Στον α΄ όροφο του Τελλογλείου θα παρουσιαστούν πάνω από 50 έργα του ζωγράφου, κυρίως τοπία, πορτρέτα και συνθέσεις με ανθρώπινες μορφές, πολλά από αυτά μεγάλων διαστάσεων.
Ο Κοντογιάννης ανήκει στη μεταπολεμική γενιά της ελληνικής τέχνης, στην οποία η αφαίρεση έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο. «Κάνω αφαίρεση για να τονίσω τα ουσιώδη, να τα προβάλλω με όσο γίνεται πιο ζωντανή την ένταση της συγκίνησης και του οράματος που μου δημιούργησαν. Αγαπώ την ανθρώπινη μορφή. Η αφαίρεση για μένα είναι ένα μέσο για να εκφράσω καλύτερα την ανθρώπινη μορφή, όχι για να την εξαφανίσω», σημείωνε.
Ο Κώστας Κοντογιάννης γεννήθηκε το 1926 στα Γρεβενά, με καταγωγή από τους Αγίους Θεοδώρους Μαγνησίας. Σπούδασε στα τέλη της δεκαετίας του ‘40 στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα με δασκάλους τον Ανδρέα Γεωργιάδη και τον Γιάννη Μόραλη. Από το 1956 ως το 1958 έζησε στη Φλώρινα, όπου ξεκίνησε την καλλιτεχνική του σταδιοδρομία, οργανώνοντας ατομικές εκθέσεις, ενώ συμμετείχε ενεργά στην πολιτιστική ζωή της πόλης: Οργάνωσε θεατρικές παραστάσεις, δίδαξε σχέδιο σε νέους και το εργαστήριο του ήταν πάντα ανοικτό σε καλλιτέχνες, σε φιλότεχνους και στους κατοίκους της περιοχής.
Το 1958 έφυγε για τη Φλωρεντία όπου συνέχισε τις σπουδές του στην Accademia di Belle Arti, με υποτροφία της σχολής. Στην Ιταλία διέγραψε λαμπρή καριέρα γεμάτη διακρίσεις και βραβεία, με συμμετοχή σε μεγάλο αριθμό ομαδικών και ατομικών εκθέσεων με αποκορύφωμα την XX Biennale Fiorino, το 1971.
Το 1972 επέστρεψε στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στους Αγίους Θεοδώρους. Εκεί δούλευε αδιάκοπα στο ατελιέ του και το 1973 οργάνωσε δύο σημαντικές ατομικές εκθέσεις, στην Γκαλερί Κοχλίας στη Θεσσαλονίκη και στην Γκαλερί ΩΡΑ στην Αθήνα.
Η ανθρώπινη μορφή και η αναπαράστασή της ήταν ένα θέμα ιδιαίτερα αγαπητό στον Κοντογιάννη σε όλη τη διάρκεια της καλλιτεχνικής του σταδιοδρομίας. Παιδί, έκανε τα πρώτα του σκίτσα από ανθρώπινες φιγούρες στη δικαστική αίθουσα παρακολουθώντας τον ειρηνοδίκη πατέρα του. Έφηβος στη Λαμία μαθήτευσε κοντά στον Γιώργο Βακιρτζή ζωγραφίζοντας αντάρτες με τα όπλα τους σε γιγαντοαφίσες.
«Ανήκω σε μια γενιά «ρομαντικών», των τελευταίων ίσως, που κάποιος ομφάλιος λώρος μας δένει με τη λατρεία της φύσης και την αλήθεια της μορφής», έγραφε. Συνήθιζε να δουλεύει ασκούμενος με το μολύβι καθημερινά μέχρι το τέλος της ζωής του με μοντέλα πρόσωπα οικεία: μέλη της οικογένειάς του, παιδιά και νέους του χωριού, αγρότες και κτηνοτρόφους, θαμώνες του καφενείου.
Πραγματοποίησε ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και την Ιταλία και συμμετείχε σε πολλές ομαδικές. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζουμε ενδεικτικά την πρώτη ατομική του έκθεση στην Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών (1961), τις εκθέσεις του στη Γκαλερί Κοχλίας (1973, 1976, 1981), στη Γκαλερί Καλές Τέχνες (1987, 1989, 1991) και στο Βαφοπούλειο (1998) στη Θεσσαλονίκη. Στην Αθήνα οργάνωσε ατομικές εκθέσεις στη Γκαλερί ΩΡΑ (1973) και στη Γκαλερί Χρυσόθεμις (1981, 1987, 1991, 1993, 1996).
Είχε μια ήρεμη οικογενειακή ζωή, με τη σύντροφό του Μελίτα, τα παιδιά και τα εγγόνια του. Μετέδωσε την αγάπη του για την τέχνη στην οικογένειά του. Ο γιός του Δημήτρης Κοντογιάννης είναι μουσικός και συνθέτης. Από τα εγγόνια του ο Αλέξης Μουζουράκης είναι μουσικός, ο Κώστας Μουζουράκης είναι συγγραφέας και συντηρητής έργων τέχνης και τέλος ο Ιάσων Κοντογιάννης ζωγράφος.
Το 1992 του απονεμήθηκε από την Ελληνική Πολιτεία ισόβια τιμητική σύνταξη Α’ κατηγορίας για εξαιρετικές υπηρεσίες στην τέχνη. Πέθανε ξαφνικά στις 4 Αυγούστου του 2000. Η Ακαδημία Αθηνών του απένειμε Έπαινο, χωρίς να γνωρίζουν ότι είχε ήδη φύγει από τη ζωή, κατά την Πανηγυρική Συνεδρία της 27ης Δεκεμβρίου 2002.
Την τελετή των εγκαινίων στο Τελλόγλειο, την Πέμπτη 4 Μαΐου, θα πλαισιώσει μουσικά ο κιθαρίστας Φώτης Κουτσοθόδωρος, που θα ερμηνεύσει τη «Σονάτα για ένα ζωγράφο», έργο για σόλο κιθάρα του συνθέτη Δημήτρη Κοντογιάννη, γιού του ζωγράφου, το οποίο περιγράφει μουσικά τον τρόπο που δούλευε και κάποια μέρη της δουλειάς του.
Διάρκεια έκθεσης έως 15 Ιουνίου.
Ημέρες και ώρες λειτουργίας: Τρίτη, Πέμπτη και Παρασκευή 9.00 – 14.00, Τετάρτη 9.00 – 14.00 και 17.00 – 21.00, Σάββατο και Κυριακή 10.00 – 18.00. Δευτέρα κλειστά.
