ΤΟ ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ ΤΗΣ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗΣ ΚΑΤΑ ΠΛΑΚΑΣ
Εάν κανείς προσπαθήσει να αναλύσει την κλινική εικόνα της σκλήρυνσης κατά πλάκας μέχρι κεραίας σίγουρα θα αποτύχει.Δεκάδες χρόνια τώρα εάν και έχουνε ασχοληθεί εκατοντάδες ιατρικών ινστιτούτων και χιλιάδες γιατροί με την αρρώστια αυτή δεν μπόρεσε να λυθεί ακόμα το μυστήριό της. Κάθε μέρα παρουσιάζονται νέες πολυτεκμηριωμένες συναρπαστικές υποθέσεις χωρίς όμως να καταφέρνουν να οδηγήσουνε σε μια λύση της πραγματικής αιτιολογίας των αιτιών αυτής της ασθένειας.
Η σκλήρυνση κατά πλάκας ή αλλιώς ΣΚΠ εν συντομία όπως αναφέρεται μεταξύ ασθενών και γιατρών, είναι μια αρρώστια του κεντρικού νευρικού συστήματος του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού.
Σε ορισμένα σημεία του βορείου ημισφαιρίου είναι οι πιο τακτικά απαντώμενη «μοντέρνα» αρρώστια του κεντρικού νευρικού συστήματος.
Στην χώρα μας υποφέρουν γύρω στις 20.000 με 30.000 άνθρωποι από 18 έως 80 ετών από την σκλήρυνση κατά πλάκας.
Στις ασιατικές χώρες η συχνότητα είναι πιο μικρή αλλά προφανώς βρίσκεται σε μικρότερο στάδιο λόγω των ελλιπών διαγνωστικών μέσων ή της εντατικής ιατρικής φροντίδας που εκεί είναι απούσα.Η πιο τακτική εμφάνιση στην ηλικία είναι μεταξύ 18 και 40 ετών.
Η ασθένεια μπορεί να διαρκέσει πάρα πολλές δεκαετίες και να ταλαιπωρεί τον ασθενή ή απλώς να την έχει χωρίς να τον ενοχλεί ιδιαίτερα.
Ορισμένες φορές υπάρχουνε και οι ακραίες περιπτώσεις κακοήθους πορείας όπου ο ασθενής μέσα σε λίγο καιρό είναι τελείως παράλυτος στο κρεβάτι και ευάλωτος από όλα τα μικρόβια και τις λοιμώξεις.Η δυσλειτουργία του νευρικού συστήματος λόγω προσβολής του νευρικού ιστού οδηγεί με υφέσεις και ώσεις στην απώλεια νευρολογικών δεξιοτήτων.
Οι βλάβες στο κεντρικό νευρικό σύστημα εμφανίζονται σαν μεγάλες εστίες κυρίως στις μεμβράνες που περιτυλίγουνε τους άξονες των νεύρων και αποτελούνται από ένα λεύκωμα που λέγεται μυελίνη.
Η μυελίνη και κυρίως μέσω του μεταβολισμού του λίπους και των πρωτεϊνών εστιακά αλλοιώνεται και σαν αποτέλεσμα έχει την διαταραχή της νευρικής λειτουργίας σε αυτό το σημείο.Αυτές οι εστιακές αλλοιώσεις προκαλούν το νευρικό σύστημα στις περιοχές αυτές να εμφανίζει μια δραστηριότητα παραγωγής νέων κυττάρων προκειμένου να εξισορροπήσει λειτουργικά την βλάβη που προέκυψε.
Ακριβώς αυτή η προσπάθεια του νευρικού συστήματος για αυτήν την ισορροπία δημιουργεί σαφή σύνορα μεταξύ της παλιάς και νέας κατάστασης έτσι που να διαχωρίζονται οι εστίες επακριβώς όπως φαίνονται και στην μαγνητική τομογραφία.
Αρχικά λειτουργούνε οι νευρικές ίνες με τις κατεστραμμένες μυελικές μεμβράνες αρκετά καλά.Επειδή όμως οι μεμβράνες αυτές της μυελίνης υποστηρίζουνε και τον άξονα στις αλληλοεπιδράσεις με παρόν ιούς σιγά-σιγά αρχίζουνε και φθείρουν και από τις δύο μεριές. Έτσι λοιπόν αρχίζει μια αφύσικη επικοινωνία πλέον μεταξύ των νευραξόνων που έχουν καταστραφεί οι μεμβράνες τους, μεταδίδοντας ηλεκτρικά σήματα σε περιοχές που δεν πρέπει τα οποία εμφανίζονται πλέον σαν λειτουργικές, σωματικές και πνευματικές διαταραχές.
Το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα στην σκλήρυνση κατά πλάκας είναι η διαταραχή της όρασης και μάλιστα κατά κανόνα πρώτα από ένα μάτι.
Επίσης τα αρχικά συμπτώματα είναι και οι περιπτώσεις ιλίγγου, αδυναμία βάδισης, διαταραχές της αισθητικότητας και έντονο αίσθημα κόπωσης.
Με την πάροδο του χρόνου δημιουργούνται διαταραχές της γλώσσας, ψυχικές δυσλειτουργίες, παραλύσεις και αστάθεια που μπορούν να εμφανίζονται κατά ώσεις.Η διάγνωση δεν είναι πάντα εύκολη. Δυσκολεύεται κανείς αν και υπάρχει χρόνια πείρα σχετικά με αυτό το ζήτημα από το γεγονός ότι στην σκλήρυνση κατά πλάκας ανάλογα με την «γεωγραφία» των δυσλειτουργικών εστιών είναι πολύ δύσκολος ο εντοπισμός και ο συσχετισμός των συμπτωμάτων με την αληθινή ασθένεια.
Τα συμπτώματα ποικίλλουν τόσο πολύ από ασθενή σε ασθενή και παρουσιάζουν τόση αφθονία, ποικιλία συμπτωμάτων κατά ασθένεια που δεν μπορούν να οριστούν σε ένα πρωτότυπο κλασσικό για ένα νόσημα.
Στα πρώτα στάδια της αρρώστιας είναι δυνατόν να υπάρχουνε μεταξύ διαστήματα καλυτέρευσης, στασιμότητας της ασθένειας ή και πλήρης αποθεραπείας.
Η τελευταία βέβαια ξεγελάει για ορισμένο χρονικό διάστημα διότι δεν επανακάμπτουν οι βλάβες του κεντρικού νευρικού συστήματος έτσι ώστε να έχουμε μια αληθινή οριστική υποχώρηση των συμπτωμάτων της νόσου.
Πολλές φορές οι διαταραχές πιθανόν να παρομοιαστούν και με ένα όγκο του εγκεφάλου ή με μια εγκεφαλίτιδα ή μπορούνε να οδηγήσουν και σε άλλες δυσλειτουργίες του κεντρικού νευρικού συστήματος σαν υπόνοια μιας διάγνωσης.
Βέβαια τα τελευταία χρόνια υπάρχουν πάρα πολλά καινούρια διαγνωστικά τεστ κυρίως των προκλητών δυναμικών ή άλλες νευροφυσιολογικές εξετάσεις καθώς επίσης και η μαγνητική τομογραφία, αλλά λόγω της φτώχειας των συμπτωμάτων αρκετά τακτικά οι θεράποντες γιατροί και οι διαγνώστες αργούν να τα εκτελέσουν έτσι ώστε να τους προλαβαίνει η αρρώστια με τα συμπτώματα της.
Αυτός είναι και ο λόγος που σε αρκετές περιπτώσεις δεν βλέπουμε έγκαιρη αρχή της θεραπείας που θα είχε πάρα πολύ καλή πρόγνωση για τους ασθενείς.
Όταν μιλάμε για γενική θεραπεία των ασθενών με σκλήρυνση κατά πλάκας με τα φάρμακα, κυρίως επιλέγουμε αυτά που έχουνε μια αντιμικροβιακή δράση ή ανοσοποιητική σταθερότητα ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια.
Παράλληλα με αυτά δίνεται νευροφυσιολογική και φυσικοθεραπευτική υποστήριξη καθώς επίσης και ψυχοθεραπευτική συνδρομή.
Η τακτική φροντίδα του ασθενούς με σκλήρυνση κατά πλάκας και η προσεκτική του εξέταση σε κάθε νέο στάδιο της αρρώστιας του είναι μεγάλης σημασίας.
Είναι ένας από τους κυρίους λόγους που πολλές φορές βλέπουμε να υποχωρούν τα διάφορα συμπτώματα επαρκώς παρόλο που οι βλάβες στο κεντρικό νευρικό σύστημα παραμένουν σταθερές.
Γενικά είναι μια αρρώστια που χρήζει συνεχούς φροντίδας, προσπάθειας και εξατομικευμένης έρευνας.
Κυριολεκτικά ποικίλλει από ασθενή σε ασθενή όχι μόνο το αποτέλεσμα της θεραπείας αλλά και αυτή η κάθε αυτή πορεία της νόσου.