Πάμε πάλι από την αρχή… όπως παλιά
Αγαπητοί φίλοι της Άσπρης λέξης,
Θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε πως η άσπρη λέξη της ημέρας, ξεκίνησε και πάλι τη λειτουργία της δοκιμαστικά στις 31.03.2011, με την ίδια λέξη που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στις 31.03.2003.
Η Άσπρη λέξη θα δημοσιεύει κάθε μέρα μια ελληνική λέξη με την ετυμολογία, τη σημασία και την ιστορία της, ενώ κάθε Σαββατοκύριακο θα δημοσιεύει μια ελληνική παροιμία ή παροιμιακή φράση.
Επίσης, στη διάθεσή σας έχετε λίστα γραμματικών επισημάνσεων, η οποία θα ανανεώνεται συχνά, ώστε να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο από όλους αλλά κυρίως από εκπαιδευτικούς οργανισμούς και σχολεία.
Η Άσπρη λέξη είναι μια ελληνική ιδέα, και τη δύσκολη αυτή στιγμή δημιουργεί 4 θέσεις εργασίας, διαχωρίζει τη θέση της από τη μικρότητα και την πονηριά που δοκίμασε το τελευταίο διάστημα και με μοναδικό στόχο την παραγωγή πολιτισμού, κάνει την υπέρβαση και καλεί όλους όσους επιθυμούν και ενδιαφέρονται πραγματικά, να ενωθούν στη μεγάλη παρέα των «ασπρολεξιτών».
Καλούμε όλους τους φίλους μας, εκπαιδευτικούς , φοιτητές, μαθητές, ομογενείς, μεταφραστές, επιμελητές, συγγραφείς, ανθρώπους της τέχνης, διαφημιστές, δημοσιογράφους και όλους τους λεξιλάγνους χρήστες του Διαδικτύου να χαρίζετε στη σελίδα μας καθημερινά λίγο από τον πολύτιμο χρόνο σας.
www.asprilexi.com
Η πύλη για την ελληνική γλώσσα | συμμετοχή | υποστήριξη | διάδοση
Χαιρόμαστε ειλικρινά που σας ξαναβρίσκουμε
Με εκτίμηση
Χάρης Τζαννής
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα άσπρη λέξη. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα άσπρη λέξη. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Παρασκευή 8 Απριλίου 2011
Δευτέρα 30 Νοεμβρίου 2009
Η ΑΣΠΡΗ ΛΕΞΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Η άσπρη λέξη της ημέρας - κερητίζειν
Θέμα της εβδομάδας: Παιχνίδια της αρχαιότητας
Ποια ήταν τα παιχνίδια που έπαιζαν τα παιδιά στην αρχαιότητα;
Ποιοι ήταν οι κανόνες που είχαν τα παιχνίδια αυτά; Άραγε έμοιαζαν, έστω και σε κάποιο βαθμό, με τα σημερινά;
Ένα από τα πιο αγαπητά παιχνίδια της αρχαιότητας ήταν το κερητίζειν.
Αν και το όνομα του συγκεκριμένου παιχνιδιού ηχεί άγνωστο στα αυτιά μας, στην πράξη μάς είναι πολύ οικείο.
Το κερητίζειν, λοιπόν, είναι το γνωστό μας χόκεϊ επί χόρτου.
Το όνομά του προήλθε από τη λέξη «κέρας» (κέρατο), επειδή οι παίκτες χρησιμοποιούσαν μπαστούνια σε κερατοειδή μορφή και είχαν ένα κυκλικό αντικείμενο ως μπάλα.Το κερητίζειν οι αρχαίοι Έλληνες το κατέτασσαν σε ειδική κατηγορία θεωρώντας ότι «κερητίζειν εστί μετά τέρψεως αθλεύειν» (= κερητίζειν σημαίνει να απολαμβάνεις την άθληση). Οι κανονισμοί του συγκεκριμένου αθλήματος, όπως επίσης το πού και το πότε ξεκίνησε, δε μας είναι γνωστά. Οι παραστάσεις όμως που έχουν βρεθεί σε διάφορα αγγεία χρονολογούνται από το 540 π.Χ. Στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο υπάρχει ανάγλυφο από βάση αγάλματος με τίτλο «Έφηβοι κερητίζοντες». Στον Πλούταρχο αναφέρεται ότι σε ένα σφαιριστήριο στην αρχαία Αθήνα υπήρχε ένα άγαλμα του ρήτορα Ισοκράτη στο οποίο εμφανιζόταν να παίζει μπάλα με κυρτωμένο ξύλο. Ανάλογο ομαδικό άθλημα παιζόταν και από τους αρχαίους Αιγύπτιους, τους Πέρσες και τους Αζτέκους.
Λεξικό - Ημερολόγιο 2010 με δείκτη ευτυχίας.
Labels:
άρθρα,
άσπρη λέξη,
σχόλια
Παρασκευή 27 Νοεμβρίου 2009
Η ΑΣΠΡΗ ΛΕΞΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Η άσπρη λέξη της ημέρας - άνθρωπος < άνω + θρώσκω;
Θέμα της εβδομάδας: Παρετυμολογίες
Όλοι ίσως θυμόμαστε το/τη φιλόλογο των μαθητικών μας χρόνων που όταν έφτανε στο σημείο να ετυμολογήσει τη λέξη «άνθρωπος» έλεγε με καμάρι: «Η λέξη άνθρωπος είναι σύνθετη και προέρχεται από τα άνω + θρώσκω, γιατί ο άνθρωπος πάντα κοιτάει προς τα πάνω».
Οι καιροί εκείνοι παρήλθαν ανεπιστρεπτί, η γλωσσολογία εξελίχθηκε ως επιστήμη και πλέον είναι στο ευχάριστο σημείο να καταρρίψει το μύθο: ο άνθρωπος δεν προέρχεται από τις λέξεις άνω + θρώσκω!
Στην πραγματικότητα η λέξη άνθρωπος είναι αβέβαιης ετυμολογίας.
Το πιθανότερο είναι να περιέχει τη λέξη ανήρ (γενική ανδρός) + ωπός (= όψη), δηλαδή αυτός που έχει όψη άντρα, όπου άντρας σήμαινε τον άνθρωπο.
Το ίδιο συμβαίνει και σε άλλες γλώσσες (βλ. αγγλική man = άνθρωπος και γαλλική home = άνθρωπος).
Αρχικά η λέξη χρησιμοποιήθηκε με μειωτική σημασία, αφού ήθελε να διαχωρίσει τους θνητούς από τους θεούς.
Λεξικό - Ημερολόγιο 2010 με δείκτη ευτυχίας.
Labels:
άρθρα,
άσπρη λέξη,
σχόλια
Πέμπτη 26 Νοεμβρίου 2009
Η ΑΣΠΡΗ ΛΕΞΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Η άσπρη λέξη της ημέρας - κοινότυπος ή κοινότοπος;
Θέμα της εβδομάδας: Παρετυμολογίες
Πολύ συχνά ακούμε από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης να χρησιμοποιούνται οι εξής φράσεις: «Άλλη μια κοινότυπη είδηση», «Το σχόλιό σας ήταν κοινότυπο», «Πολλοί κοινότυποι οι στίχοι του καινούριου τραγουδιού...».
Αν ρωτήσουμε τη στιγμή εκείνη τον παρουσιαστή από πού προέρχεται η λέξη «κοινότυπος», χωρίς καμία σκέψη θα μας απαντήσει από τις λέξεις κοινός + τύπος.
Στην πραγματικότητα ο ορθός τύπος του επιθέτου είναι «κοινότοπος», δηλαδή κοινός + τόπος.
Η λέξη πιθανόν παρετυμολογήθηκε, επειδή το αντίθετό του στη σημασία, δηλαδή η λέξη «πρωτότυπος», δημιούργησε την αίσθηση ότι το β΄ συνθετικό είναι η λέξη –τυπος και όχι η λέξη –τοπος.
Έτσι, συνήθως χρησιμοποιούνται τα κοινότυπος και κοινοτυπία αντί των ορθών κοινότοπος και κοινοτοπία.
Λεξικό - Ημερολόγιο 2010 με δείκτη ευτυχίας.
Labels:
άρθρα,
άσπρη λέξη,
σχόλια
Τετάρτη 25 Νοεμβρίου 2009
Η ΑΣΠΡΗ ΛΕΞΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Η άσπρη λέξη της ημέρας - καλυμμαύκι ή καμηλαύκι;
Θέμα της εβδομάδας: Παρετυμολογίες
Το καμηλαύκι (ή καμελαύκι, καμελαύκιν, καμελαύχιν, καμηλαύχι, καμηλαύχιν, καμηλαύχιον, καμηλάχιον) είναι το μαύρο, ψηλό, σκληρό και κυλινδρικό κάλυμμα της κεφαλής των ορθόδοξων ιερέων και μοναχών.
Το καμηλαύκι των ιερέων διαθέτει γωνιώδες γείσο, ενώ των μοναχών είναι πιο χαμηλό χωρίς γείσο. Οι ιερείς το φορούν πάντοτε εκτός από την ώρα της θείας λειτουργίας.
Το καμηλαύκι, λόγω του σχήματός του, προέρχεται από το λατινικό camellaucium, το οποίο παράγεται από το camella, που σήμαινε «κούπα του κρασιού».
Εξαιτίας της ηχητικής ομοιότητας ανάμεσα στις λέξεις camella και camelus, δηλαδή «καμήλα», προέκυψε παρετυμολογική σύνδεση της λέξης καμηλαύκι με την καμήλα γι’ αυτό και η γραφή που επικράτησε είναι με −η−.
Συχνότερα απαντάται ο τύπος καλυμμαύκι εξαιτίας πάλι παρετυμολογικής σύνδεσης με τις λέξεις κάλυμμα + αυχένας, επειδή το συγκεκριμένο ένδυμα σκεπάζει και τον αυχένα των ιερέων.
Το Λεξικό Μπαμπινιώτη προτείνει την απλούστερη γραφή καμιλαύκι, ενώ το Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής τη γραφή καλημαύχι και καμηλαύχι.
Στην Ιεράπετρα της Κρήτης βρίσκεται το χωριό Καλαμαύκα.
Πιθανολογείται ότι το χωριό πήρε το όνομά του από το καλυμμαύκι, επειδή ο βράχος στην κορυφή του Κάστελου, που είναι χτισμένο το χωριό, μοιάζει με το καλυμμαύκι του παπά.
Λεξικό - Ημερολόγιο 2010 με δείκτη ευτυχίας.
Labels:
άρθρα,
άσπρη λέξη,
σχόλια
Δευτέρα 23 Νοεμβρίου 2009
Η ΑΣΠΡΗ ΛΕΞΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Η άσπρη λέξη της ημέρας - ανθηρόστομος ή αθυρόστομος;
Θέμα της εβδομάδας: Παρετυμολογίες
Πολύ συχνά ένας ομιλητής, προσπαθώντας να φέρει στα μέτρα του μια λέξη που δεν του είναι οικεία, την ετυμολογεί με εσφαλμένο τρόπο. Έτσι, καταφέρνει να την προσαρμόσει σε μορφές που του είναι ήδη γνωστές και να κατανοήσει τη σημασία της.
Με αυτό τον τρόπο προκύπτει η παρετυμολογία ή λαϊκή ετυμολογία.
Γνωστή παρετυμολογία αποτελεί η χρήση του επιθέτου ανθηρόστομος αντί του ορθού αθυρόστομος.
Ανθηρόστομος αποκαλείται ειρωνικά αυτός που, όταν μιλάει, βγαίνουν λουλούδια (άνθη) από το στόμα του, ενώ ως αθυρόστομος χαρακτηρίζεται αυτός που δεν έχει πόρτα (θύρα) στο στόμα του, δηλαδή αυτός που εκφράζεται με βωμολοχίες και άσεμνα λόγια.
Το επίθετο παρετυμολογήθηκε ως ανθηρός + στόμα, αντί του ορθού α + θύρα + στόμα, επειδή το επίθετο ανθηρός είναι σημασιολογικά πιο οικείο από το επίθετο άθυρος.
Σήμερα είναι η τελευταία ημέρα για την κατάθεση αίτησης συμμετοχής στα σεμινάρια Νοεμβρίου
Λεξικό - Ημερολόγιο 2010 με δείκτη ευτυχίας.
Labels:
άρθρα,
άσπρη λέξη,
γλώσσα,
γραμματική,
σχόλια
Παρασκευή 20 Νοεμβρίου 2009
Η ΑΣΠΡΗ ΛΕΞΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Η άσπρη λέξη της ημέρας - πολυτεχνίτης κι ερημοσπίτης
Θέμα της εβδομάδας: Πολυτεχνείο
Άραγε από ποια σχολή παίρνει το πτυχίο του ο πολυτεχνίτης και καταλήγει ερημοσπίτης; Είναι προσόν, ταλέντο ή ειρωνεία να αποκαλείται κάποιος «πολυτεχνίτης κι ερημοσπίτης»; Σαφέστατα και ειρωνεία, αφού «πολυτεχνίτης κι ερημοσπίτης» χαρακτηρίζεται κάποιος όταν καταπιάνεται με πολλές ασχολίες αλλά δεν καταφέρνει να φέρει καμία από αυτές σε πέρας, δηλαδή αποτυγχάνει σε όλες. Άρα δεν έχει απτά έργα και αποτελέσματα.
Με παρόμοια σημασία αναφέρεται στίχος από το αρχαιοελληνικό κωμικό έπος «Μαργίτης», που ορισμένοι αποδίδουν στον Όμηρο: «Πόλλ’ ηπίστατο έργα, κακώς δ’ ηπίστατο πάντα» δηλαδή ότι όποιος καταπιάνεται με πολλές τέχνες δεν καταφέρνει να μάθει καμία σωστά.
Ακούγοντας τη φράση, μας έρχεται στο νου η γνωστή κωμική ταινία «Πολυτεχνίτης κι ερημοσπίτης» του Αλέκου Σακελλάριου (1963) με πρωταγωνιστή το Θανάση Βέγγο.
Ο τίτλος της ταινίας αποτυπώνει ακριβώς το νόημα της γνωστής φράσης, αφού ο πρωταγωνιστής, ερχόμενος στην Αθήνα από την επαρχία, προσλαμβάνεται σε διάφορες δουλειές (σερβιτόρος, διαιτητής μποξ, υπάλληλος φαρμακείου, φωτογράφος και αστυφύλακας), αποτυγχάνει σε όλες και τελικά κάθε φορά απολύεται.
Σήμερα είναι η τελευταία ημέρα για την κατάθεση αίτησης συμμετοχής στα σεμινάρια Νοεμβρίου Δείτε πληροφορίες.
Labels:
άρθρα,
άσπρη λέξη,
γλώσσα,
γραμματική,
σχόλια
Πέμπτη 19 Νοεμβρίου 2009
Η ΑΣΠΡΗ ΛΕΞΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Η άσπρη λέξη της ημέρας - πολυτεχνική σχολή
Θέμα της εβδομάδας: Πολυτεχνείο
Ο όρος πολυτεχνική σχολή προσδιορίζει τα τμήματα ενός πανεπιστημιακού ιδρύματος που σχετίζονται με την «επιστήμη μηχανικού» (engineering).
Η επιστήμη μηχανικού αναφέρεται στη χρήση επιστημονικών αρχών για την επίτευξη ενός προγραμματισμένου αποτελέσματος, δηλαδή ο στόχος του μηχανικού είναι να προσδιορίζει, να κατανοεί, και να επιλύει τα προβλήματα μίας μελέτης προκειμένου να παραχθεί επιτυχές αποτέλεσμα.
Σημαντικοί κλάδοι της επιστήμης μηχανικού είναι: η επιστήμη πολιτικού μηχανικού, η επιστήμη χημικού μηχανικού, η επιστήμη ηλεκτρολόγου μηχανικού, η μηχανολογία και η περιβαλλοντική μηχανική.
Έχει προταθεί επίσης να συμπεριληφθεί η μηχανική λογισμικού και η μηχανική υπολογιστών, αλλά προς το παρόν αντιμετωπίζονται συνήθως ως κλάδοι της πληροφορικής.
Στην Ελλάδα υπάρχουν: η Πολυτεχνική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (με 8 τμήματα), η Πολυτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου Πατρών (με 7 τμήματα), η Πολυτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου Θράκης (με 5 τμήματα), η Πολυτεχνική Σχολή Θεσσαλίας (με 5 τμήματα) και η Πολυτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου Αιγαίου (με 1 τμήμα).
Σήμερα είναι η τελευταία ημέρα για την κατάθεση αίτησης συμμετοχής στα σεμινάρια Νοεμβρίου Δείτε πληροφορίες.
Labels:
άρθρα,
άσπρη λέξη,
γραμματική,
σχόλια
Τετάρτη 18 Νοεμβρίου 2009
Η ΑΣΠΡΗ ΛΕΞΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Η άσπρη λέξη της ημέρας - πολυτεχνειούπολη
Θέμα της εβδομάδας: Πολυτεχνείο
Με τον όρο πολυτεχνειούπολη εννοείται το πολεοδομικό συγκρότημα που προσφέρει διευκολύνσεις στους φοιτητές πολυτεχνείου. Θα μπορούσε κανείς να αναρωτηθεί γιατί λέμε πολυτεχνειούπολη και όχι «πολυτεχνόπολη», αφού υπάρχει η Μεγαλόπολη, η ακρόπολη, η κωμόπολη.
Η απάντηση δίνεται από το Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής: στην ελληνιστική εποχή το β΄ συνθετικό -πολις χρησιμοποιήθηκε σε κύρια ονόματα με γενική σε -ου, π.χ. Κωνσταντινούπολις, και έτσι επικράτησε και στα υπόλοιπα σύνθετα, π.χ. εργατούπολη, τσιμεντούπολη.
Στην πολυτεχνειούπολη στεγάζονται οι σχολές του πολυτεχνείου, οι σχετικές με αυτό υπηρεσίες, όπως γραμματείες, βιβλιοθήκες κτλ., καθώς και οι φοιτητικές εστίες.
Οι πολυτεχνειουπόλεις που υπάρχουν στην Ελλάδα είναι η Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου, όπου πραγματοποιούνται οι κύριες δραστηριότητες του ΕΜΠ, και η Πολυτεχνειούπολη της Κρήτης, που βρίσκεται στο Ακρωτήρι του νομού Χανίων.
Σήμερα είναι η τελευταία ημέρα για την κατάθεση αίτησης συμμετοχής στα σεμινάρια Νοεμβρίου
Labels:
άρθρα,
άσπρη λέξη,
γλώσσα,
γραμματική,
σχόλια
Τρίτη 17 Νοεμβρίου 2009
Η ΑΣΠΡΗ ΛΕΞΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Η άσπρη λέξη της ημέρας - ΕΜΠ
Θέμα της εβδομάδας: Πολυτεχνείο
Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) είναι το πιο παλιό εκπαιδευτικό ίδρυμα της Ελλάδας στον τομέα της τεχνολογίας και έχει συνεισφέρει σημαντικά στην επιστημονική, τεχνική και οικονομική ανάπτυξη της χώρας από την ίδρυσή του το 1836 με την ονομασία «Βασιλικό Σχολείο των Τεχνών».
Λίγα χρόνια αργότερα, το 1843, έγινε η πρώτη μεταρρύθμιση: το Σχολείο των Τεχνών διαιρέθηκε σε 3 τμήματα: α. το Σχολείο των Kυριακών και εορτών, β. το Σχολείο καθημερινό και γ. το Σχολείο ανώτερο, για καθημερινή διδασκαλία των «Ωραίων Τεχνών».
Τότε ονομάστηκε «Σχολή των Βιομηχανικών και Ωραίων Τεχνών».
Δεύτερη αναδιοργάνωση έγινε κατά την τριετία 1862-1864. Η Σχολή γίνεται «Πολυτεχνείο», με εισαγωγή περισσότερων τεχνικών μαθημάτων.
Το 1873 εγκαταστάθηκε σε συγκρότημα κτιρίων στο κέντρο της πρωτεύουσας, στα κτίρια της οδού Πατησίων, και ονομάστηκε «Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο», προς τιμή των μεγάλων ευεργετών Γ. Aβέρωφ, N. Στουρνάρη, E. Tοσίτσα, των οποίων η γενέτειρα ήταν το Μέτσοβο, μια μικρή ιστορική πόλη στη βορειοδυτική Ελλάδα.Τρίτη αναδιοργάνωση πραγματοποιήθηκε το 1887, όταν στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο ιδρύθηκαν 3 ανώτατες σχολές τετραετούς φοίτησης για δομικούς μηχανικούς, αρχιτέκτονες μηχανικούς και μηχανολόγους μηχανικούς.
H τελευταία ριζική μεταρρύθμιση στην οργάνωση και διοίκηση του Ιδρύματος έγινε το 1917 με ειδικό νόμο που έδωσε στο Πολυτεχνείο τη σημερινή του μορφή.
Στο ΕΜΠ ανήκουν εννέα σχολές: Χημικών Μηχανικών, Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών (Σ.Ε.Μ.Φ.Ε.), Πολιτικών Μηχανικών, Μηχανολόγων Μηχανικών, Ναυπηγών Μηχανικών, Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών (Σ.Η.Μ.Μ.Μ.Υ.), Μηχανικών Μεταλλείων Μεταλλουργών και Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών.
Σήμερα είναι η τελευταία ημέρα για την κατάθεση αίτησης συμμετοχής στα σεμινάρια Νοεμβρίου
Λεξικό - Ημερολόγιο 2010 με δείκτη ευτυχίας.
Labels:
άρθρα,
άσπρη λέξη,
γλώσσα,
γραμματική,
σχόλια
Δευτέρα 16 Νοεμβρίου 2009
Η ΑΣΠΡΗ ΛΕΞΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Η άσπρη λέξη της ημέρας - πολυτεχνείο
Θέμα της εβδομάδας: Πολυτεχνείο
Πολυτεχνείο είναι το ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα όπου διδάσκονται θετικές επιστήμες και καλές τέχνες.
Στην Ελλάδα υπάρχουν δύο πολυτεχνεία: το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο της Αθήνας και το Πολυτεχνείο της Κρήτης.
Το κτίριο Αβέρωφ, όπως σήμερα ονομάζεται το κεντρικό διώροφο κτίριο του συγκροτήματος του Πολυτεχνείου στην οδό Πατησίων, μαζί με τα δύο μονώροφα κτίρια που το πλαισιώνουν συμμετρικά (Πρυτανείας και Σχολής Καλών Τεχνών), αποτελούν το σημαντικότερο έργο του αρχιτέκτονα Λύσανδρου Καυταντζόγλου (1811-1885).
Την πρώτη σκέψη δημιουργίας του Πολυτεχνείου είχε ο ευεργέτης Ν. Στουρνάρης (1852), που χρηματοδότησε το έργο.
Το αρχικό σχέδιο εκπονήθηκε το 1859, το 1861 συμπληρώθηκε η μελέτη και ο θεμέλιος λίθος τέθηκε το 1862.
Τα έργα συμπλήρωσης του συγκροτήματος του Πολυτεχνείου επεκτάθηκαν ως τις αρχές του 20ού αιώνα, με συμπλήρωση της διακόσμησης και των εξωτερικών διαμορφώσεων (1903-16).
Η λέξη «πολυτεχνείο» μάς φέρνει στο νου την εξέγερση των φοιτητών κατά της δικτατορίας το Νοέμβριο του 1973.
Η αντίσταση των φοιτητών στις 14-15-16 Νοέμβρη 1973 έκανε το Πολυτεχνείο σύμβολο δημοκρατικού αγώνα και αποτέλεσε μια από τις κυριότερες αιτίες διάλυσης του δικτατορικού καθεστώτος.
Η 17η Νοεμβρίου είναι μία μέρα μνήμης για τους αγωνιστές της δημοκρατίας.
Τα τελευταία χρόνια στο κέντρο της Αθήνας έχει δημιουργηθεί το «Μικρό Πολυτεχνείο», ένα καλλιτεχνικό στέκι που φιλοξενεί σεμινάρια σε όλους τους τομείς της τέχνης, αφιερώματα σε μεγάλους δημιουργούς, εκπαιδευτικά ταξίδια, φεστιβάλ, παρουσιάσεις βιβλίων και καλλιτεχνικές βραδιές.
Σήμερα είναι η τελευταία ημέρα για την κατάθεση αίτησης συμμετοχής στα σεμινάρια Νοεμβρίου Δείτε πληροφορίες.
Λεξικό - Ημερολόγιο 2010 με δείκτη ευτυχίας. Δείτε πληροφορίες.
Labels:
άρθρα,
άσπρη λέξη,
γλώσσα,
γραμματική,
σχόλια
Παρασκευή 13 Νοεμβρίου 2009
Η ΑΣΠΡΗ ΛΕΞΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Η άσπρη λέξη της ημέρας - ποπ αρτ
Θέμα της εβδομάδας: Μοντέρνα Τέχνη: Καλλιτεχνικά κινήματα του 20ού αιώνα
Από τα τέλη της δεκαετίας του ’50 οι καλλιτέχνες άρχισαν να ενσωματώνουν στα έργα τους εικόνες που είχαν επιβληθεί στην καθημερινή ζωή από τα ΜΜΕ δηλαδή, εικόνες από τη λαϊκή κουλτούρα, τη μαζική κατανάλωση και τα προϊόντα της, τη διαφήμιση, τον κινηματογράφο κτλ., τις οποίες παρουσίαζαν, μέσα από χρωματικές συνθέσεις, μοντάζ κ.ά., με ένα ρεαλιστικό ή και ποιητικό τρόπο.
Έτσι εμφανίστηκε το καλλιτεχνικό κίνημα της ποπ αρτ, αρχικά στη Μεγάλη Βρετανία, κυρίως χάρη στις προσπάθειες του Ρίτσαρντ Χάμιλτον, και αργότερα στην Αμερική.
Τέρμα λοιπόν στα ανιαρά μουσεία, στις απαιτήσεις για ειδικές γνώσεις, στους δυσνόητους προλόγους στους καταλόγους των εκθέσεων.
Τώρα όλοι καταλάβαιναν τι έβλεπαν, η τέχνη ήταν δίπλα τους, μέσα στη ζωή τους, οικεία, φρέσκια και νεανική.
Απλά αντικείμενα, όπως κουτάκια της κοκακόλα και απορρυπαντικών και άλλα σύμβολα του καταναλωτισμού ανάγονταν σε έργα τέχνης και έκαναν τη ζωή ευχάριστη και ωραία.
Και η ισορροπία δύσκολη.
Από τη μια μεριά η ποπ αρτ «ήθελε τα πράγματα να μιλούν από μόνα τους, δίχως κανένα στοιχείο ψευδαίσθησης», ενώ από την άλλη υπάκουε στη μαζική κουλτούρα.
Mία συνέπεια της ποπ αρτ ήταν ότι έθεσε ζήτημα διάκρισης ανάμεσα στην εμπορική και στην «υψηλή» τέχνη. Μέχρι το ’60, οπότε άρχισε η ποπ αρτ να έχει μεγάλη απήχηση και να βρίσκει γόνιμο έδαφος, οι ποπ αρτ καλλιτέχνες αποκαλούνταν και νεο-ντανταϊστές.
Από πολλούς ο ντανταϊσμός θεωρείται πρόδρομος της ποπ αρτ και πάντως, σε κάθε περίπτωση, αποτέλεσε ισχυρή επιρροή.
Το κοινό σημείο των δύο κινημάτων ήταν κυρίως η διάθεση για πρόκληση και η ανύψωση καθημερινών αντικειμένων σε αντικείμενα τέχνης.
Ως πρώτοι ποπ αρτ Αμερικανοί καλλιτέχνες αναγνωρίζονται οι Γιάσπερ Τζονς και Ρόμπερτ Ράουσενμπεργκ, αυτοί όμως που έδωσαν τη μεγαλύτερη ώθηση στην ποπ αρτ ήταν ο Άντι Γουόρχολ και ο Ρόι Λιχτενστάιν.
Labels:
άρθρα,
άσπρη λέξη,
γλώσσα,
γραμματική,
λεξικογραφία,
σχόλια
Πέμπτη 12 Νοεμβρίου 2009
Η ΑΣΠΡΗ ΛΕΞΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Η άσπρη λέξη της ημέρας - κονστρουκτιβισμός
Θέμα της εβδομάδας: Μοντέρνα Τέχνη: Καλλιτεχνικά κινήματα του 20ού αιώνα
Ο κονστρουκτιβισμός αποτελεί καλλιτεχνικό ρεύμα, κυρίως στη ζωγραφική και τη γλυπτική, που αναπτύχθηκε την περίοδο 1913-1930. με πατρίδα τη Ρωσία.
Οι ρίζες του κινήματος μπορούν να αναζητηθούν στο κινήματα του κυβισμού και σε κάποια από τα έργα του Πικάσο. Ιδρυτής του ρωσικού κονστρουκτιβισμού ήταν ο Βλαντιμίρ Τάτλιν. Το 1913 ο Τάτλιν επισκέφτηκε τη Γαλλία και είδε το ατελιέ του Πικάσο στο Παρίσι και επηρεάστηκε από τα έργα του.
Το αποτέλεσμα, μετά την επιστροφή του στη Ρωσία, ήταν μια σειρά ανάγλυφων από ξύλο, μέταλλο και χαρτόνι, με επιφάνειες καλυμμένες από γύψο, γυαλιστερό χαρτί και σπασμένα γυαλιά.
Με την εξάπλωση της μαζικής κουλτούρας, οι καλλιτέχνες δε θέλουν να μιμηθούν τον κόσμο αλλά να τον αλλάξουν, και κατευθύνονται σε μια τέχνη που αρνείται τη συμβατική αναπαράσταση και δίνει έμφαση στην απεικόνιση γεωμετρικών μορφών, σε μια τέχνη λειτουργική, που θα «μπει» στην καθημερινή ζωή του ανθρώπου.
Επομένως δεν περιορίζονται μόνο στη ζωγραφική.
Το ύφος αυτό στις εικαστικές τέχνες ονομάστηκε κονστρουκτιβισμός.Σημαντικοί εκπρόσωποι του κονστρουκτιβισμού ήταν οι Λιούμποφ Πόποβα, Όλγα Ροζάνοβα, Nαούμ Γκάμπο κ.ά. και χαρακτηριστικά συνθήματα: «Η Τέχνη στη ζωή», «Η Τέχνη κατασκευάζεται».
Η έννοια του κονστρουκτιβισμού χρησιμοποιείται ευρύτατα πλέον και στην εκπαίδευση.
Ο ψυχολογικός κονστρουκτιβισμός του Πιαζέ υποστηρίζει ότι η μάθηση εξαρτάται από το μαθητή και γίνεται μέσω των «γνωστικών συγκρούσεων», ενώ ο κοινωνικός κονστρουκτιβισμός του Ντιρκάιμ διατείνεται ότι η μάθηση εξαρτάται από την επίδραση του κοινωνικού περιβάλλοντος στις αντιλήψεις του υποκειμένου.
Αντί του όρου «κονστρουκτιβισμός» χρησιμοποιείται και ο όρος εποικοδομητική προσέγγιση, που αποτελεί «ελεύθερη» μετάφραση του αγγλικού όρου constructivism.
Labels:
άρθρα,
άσπρη λέξη,
γλώσσα,
γραμματική,
σχόλια
Τετάρτη 11 Νοεμβρίου 2009
Η ΑΣΠΡΗ ΛΕΞΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Η άσπρη λέξη της ημέρας - υπερρεαλισμός
Θέμα της εβδομάδας: Μοντέρνα Τέχνη: Καλλιτεχνικά κινήματα του 20ού αιώνα
Ο υπερρεαλισμός ή σουρεαλισμός γεννήθηκε στο Παρίσι και γνώρισε μεγάλη άνθηση κατά τις δεκαετίες του 1920 και 1930.
Ο υπερρεαλισμός εμφανίζεται ως θεωρία το 1924 με το μανιφέστο του Αντρέ Μπρετόν.
Σε όλα τα κείμενα του Μπρετόν και των άλλων υπερρεαλιστών η κοινωνική επανάσταση, η αλλαγή του κόσμου, η απελευθέρωση του ανθρώπου αποτελούν το πρώτιστο και κύριο μέλημα. Πίσω όμως από το κίνημα του υπερρεαλισμού βρισκόταν κατά έναν τρόπο μια θεωρία, η ψυχανάλυση, στην καθαρή φροϋδική της φάση, που η τεχνική και η μεθοδολογία της θα δράσουν ευεργετικά στη φαντασία των οπαδών του κινήματος.
Ο βασικός στόχος των υπερρεαλιστών ήταν να αντλήσουν από το υποσυνείδητο την έμπνευσή τους. Έτσι, θα προκύψει η τεχνική της αυτόματης γραφής, δηλαδή της γραφής που προκύπτει από το υποσυνείδητο του καλλιτέχνη, ο οποίος για να το κατορθώσει «αδρανοποιεί» τη λογική του.
Οι υπερρεαλιστές καλλιτέχνες αντλούν την έμπνευσή τους από το όνειρο, τη φαντασία, το ασυνείδητο και κάθε μορφή δημιουργικής δύναμης που κρύβουν μέσα τους, χρησιμοποιώντας λέξεις και μετακινώντας το πινέλο με τυχαίο και αυθόρμητο τρόπο, χωρίς τον έλεγχο της λογικής.Ο υπερρεαλισμός αναπτύχθηκε κυρίως στη λογοτεχνία, όμως δεν περιορίστηκε εκεί, αλλά εξελίχθηκε σ’ ένα ευρύτερο καλλιτεχνικό και πολιτικό ρεύμα, που συνδέθηκε με τα αριστερά κινήματα και επηρέασε γενικότερα την ανθρώπινη σκέψη. Από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους του κινήματος είναι οι ποιητές Λουί Αραγκόν, Πολ Ελιάρ, Ρενέ Κρεβέλ, Ροζέ Βιτράκ, Μπενζαμίν Περέ, καθώς και οι καλλιτέχνες Μαξ Ερνστ, Αντρέ Μασόν, Μαν Ρέι και Χουάν Μιρό.
Στην Ελλάδα ο υπερρεαλισμός γεννήθηκε με την έκδοση το 1935 της πρώτης ποιητικής συλλογής του Αντρέα Εμπειρίκου «Υψικάμινος».
Ακολούθησαν οι δύο πρώτες ποιητικές συλλογές του Νίκου Εγγονόπουλου «Μην ομιλείτε στον Οδηγό» (1938) και «Τα Κλειδοκύμβαλα της Σιωπής» (1939).
Labels:
άρθρα,
άσπρη λέξη,
γλώσσα,
γραμματική,
σχόλια
Τρίτη 10 Νοεμβρίου 2009
Η ΑΣΠΡΗ ΛΕΞΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Η άσπρη λέξη της ημέρας - κυβισμός
Θέμα της εβδομάδας: Μοντέρνα Τέχνη: Καλλιτεχνικά κινήματα του 20ού αιώνα
Ο κυβισμός είναι ένα καλλιτεχνικό κίνημα που εμφανίστηκε στις αρχές του 20ού αιώνα (1906) στη Γαλλία.
Εξ ορισμού ο κυβισμός παραπέμπει στη γεωμετρία. Οι κυβιστές καλλιτέχνες ζωγράφιζαν όχι με σημείο αναφοράς τα ανθρώπινα συναισθήματα, όπως οι εξπρεσιονιστές, αλλά διασπώντας τις μορφές σε γεωμετρικά σχήματα και συναρμολογώντας τα ξανά. Ως βασικές φόρμες χρησιμοποιούσαν τον κύλινδρο, τη σφαίρα, τον κύβο και τον κώνο. Ο ίδιος ο Σεζάν έλεγε πως ο καλλιτέχνης πρέπει να βλέπει τη φύση σαν ένα σύνολο από σφαίρες, κώνους και κυλίνδρους. Έτσι, στους πίνακές τους άνθρωποι και αντικείμενα απεικονίζονται με ομοιόμορφα κατανεμημένα γήινα χρώματα (γκρι-καφέ) σαν πολύπλευρα ή πολυεδρικά γεωμετρικά στερεά.Εισηγητές του κυβισμού ήταν δύο καλλιτέχνες που ζούσαν στη Μονμάρτρη του Παρισιού, ο Πάμπλο Πικάσο (με τις «Δεσποινίδες της Αβινιόν») και ο Ζορζ Μπρακ, ενώ στους σημαντικότερους εκπροσώπους συγκαταλέγονται ο Μαρσέλ Ντισάν, ο Φρανσίς Πικαμπιά, ο Χουάν Μιρό κ.ά. Ο κυβισμός επηρέασε το σύνολο του καλλιτεχνικού κόσμου της ζωγραφικής αλλά και της γλυπτικής και έγινε η πηγή της αφηρημένης τέχνης του 20ού αιώνα και πρόδρομος πολλών μεταγενέστερων τάσεων όπως ο φουτουρισμός, ο κονστρουκτιβισμός και ο εξπρεσιονισμός. Επίσης επηρέασε τη λογοτεχνία και τη μουσική.
Στην Ελλάδα ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας αναδεικνύεται σε έναν από τους πιο πιστούς αλλά και πιο δημιουργικούς ακόλουθους του κυβισμού.
Labels:
άρθρα,
άσπρη λέξη,
γραμματική,
σχόλια
Δευτέρα 9 Νοεμβρίου 2009
Η ΑΣΠΡΗ ΛΕΞΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Η άσπρη λέξη της ημέρας - εξπρεσιονισμός
Θέμα της εβδομάδας: Μοντέρνα Τέχνη: Καλλιτεχνικά κινήματα του 20ού αιώνα
Ο εξπρεσιονισμός (από τη γαλλική λέξη expression= έκφραση) αποτελεί καλλιτεχνικό κίνημα της μοντέρνας τέχνης.
Αναπτύχθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα, περίπου την περίοδο 1905-1940, κυρίως στο χώρο της ζωγραφικής. Κύριο χαρακτηριστικό των εξπρεσιονιστών καλλιτεχνών ήταν η τάση να εκφράζουν τα προσωπικά τους συναισθήματα και να παραμορφώνουν την πραγματικότητα στα έργα τους, αδιαφορώντας για την πιστή και αντικειμενική αναπαράστασή της. Το κίνημα αναπτύχθηκε ως αντίδραση στο νατουραλισμό, που στόχευε στην πιστή αναπαράσταση της πραγματικότητας, και στον ιμπρεσιονισμό, που αποτύπωνε την άμεση εντύπωση (impression) από καθημερινά αντικείμενα και από καθημερινές εικόνες.Το ρεύμα του εξπρεσιονισμού άνθησε κυρίως στη Γερμανία. Το γεγονός αυτό δε θεωρείται τυχαίο, αφού μετά την ήττα της Γερμανίας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ο εξπρεσιονισμός εξέφρασε την κατάρρευση της γερμανικής αυτοκρατορίας, την πτώση των παραδοσιακών αξιών και την αστάθεια της μεταπολεμικής περιόδου. Οι εξπρεσιονιστές καλλιτέχνες προσπάθησαν να αποδώσουν στα έργα τους τα συναισθήματα και τις ψυχικές αγωνίες του ανθρώπου μέσα από την ένταση και την υπερβολή της καλλιτεχνικής τους έκφρασης.Κυριότεροι εκπρόσωποι του εξπρεσιονισμού
είναι ο Βασίλι Καντίνσκι, ο Όσκαρ Κοκόσκα, ο Έγκον Σίλε κ.ά. Ο εξπρεσιονισμός επηρέασε και άλλα καλλιτεχνικά ρεύματα και κυρίως τον αφηρημένο εξπρεσιονισμό στην Αμερική (Τζάκσον Πόλοκ, Βίλεμ ντε Κούνινγκ, Μαρκ Ρόθκο κ.ά.) και ακόμα θεωρείται πως επηρέασε τη λογοτεχνία (Φραντς Κάφκα), το θέατρο (αρχές 20ού αιώνα, Γκέοργκ Kάιζερ και Έρνστ Tόλερ), τη μουσική (Άντον Βέμπερν, Άλμπαν Μπεργκ) και τον κινηματογράφο, κυρίως το γερμανικό (Νοσφεράτου, 1922, των Φριτς Λανγκ και Φρίντριχ Βίλεμ Μουρνάου).Στην Ελλάδα ο πιο αυθεντικός Έλληνας εξπρεσιονιστής θεωρείται ο Γιώργος Μπουζιάνης.
Labels:
άρθρα,
άσπρη λέξη,
γλώσσα,
γραμματική,
σχόλια
Παρασκευή 6 Νοεμβρίου 2009
Η ΑΣΠΡΗ ΛΕΞΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Η άσπρη λέξη της ημέρας - κάρβουνο
Θέμα της εβδομάδας: Καιρός για καύσιμα
Όχι άλλο κάρβουνο! Δεν το φωνάζει ο Νίκος Κούρκουλος στην ταινία «Ορατότης μηδέν».
Το φωνάζουμε όλοι εμείς, που πήξαμε κι αυτό το καλοκαίρι στα καπνοσύννεφα, στις αιθαλομίχλες και τα διοξείδια.
Που είδαμε γι’ ακόμα μία φορά το πράσινο να εξαφανίζεται από προσώπου Αττικής.
Κι ενώ εμείς καθόμαστε σε «αναμμένα κάρβουνα» εν όψει του κινδύνου πραγματικά να «γίνουμε κάρβουνο» και βγάζουμε κραυγές απελπισίας και απόγνωσης, κάποιοι άλλοι χορεύουν και αναφωνούν: «Όλα στα κάρβουνα!», «Να καούν τα κάρβουνα!». Νέρωνες, αποκαΐδια, Πάρνηθα, Πεντέλη, Υμηττός.
Λαμπαδηφόροι, τρωκτικά, λαμόγια, λαμογιές.
Διότι το κάρβουνο, αυτό το αθώο από γεννησιμιού του στερεό καύσιμο, που περιέχει άνθρακα και προορίζεται να εξυπηρετεί τις ανθρώπινες ανάγκες, δεν εξορύσσεται μόνο από τη γη, αλλά παράγεται και με αργή και ατελή καύση του ξύλου.
«Εδώ σε θέλω κάβουρα, να περπατάς στα κάρβουνα».
Στη ζωγραφική κάρβουνο είναι είδος μολυβιού (από ειδικό κάρβουνο), που το χρησιμοποιούν οι ζωγράφοι για να σχεδιάζουν σε χαρτί, αλλά και το σχέδιο που γίνεται με το μολύβι αυτό λέγεται κάρβουνο.
Σεμινάρια γλώσσας. Δείτε πληροφορίες.
Λεξικό -Ημερολόγιο 2010 με δείκτη ευτυχίας. Δείτε πληροφορίες.
Labels:
άρθρα,
άσπρη λέξη,
γλώσσα,
γραμματική,
σχόλια
Πέμπτη 5 Νοεμβρίου 2009
Η ΑΣΠΡΗ ΛΕΞΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Η άσπρη λέξη της ημέρας - φωταέριο
Θέμα της εβδομάδας: Καιρός για καύσιμα
Δεύτε λάβετε φως! Φως φανάρι.
Η πρώτη μεγάλη επανάσταση στο φωτισμό έγινε στα τέλη του 18ου αιώνα, όταν τα φανάρια και οι λάμπες λαδιού άρχισαν να δίνουν γοργά τη θέση τους στο φωταέριο (αλλιώς γκάζι ή αεριόφως), ένα εύφλεκτο αέριο που παράγεται από απόσταξη λιθάνθρακα.
Κι έτσι η νύχτα απέκτησε την αίγλη και τη λάμψη της, με πρωτοπόρο το Λονδίνο, που φωταγωγήθηκε το 1815.
Στην Ελλάδα μέχρι το 1862 ολοκληρώθηκαν οι εγκαταστάσεις φωταερίου, οπότε έκτοτε επιτρεπόταν η χρήση του τη νύχτα αποκλειστικά για το δημόσιο φωτισμό, ώσπου 15 χρόνια περίπου μετά γαλλική εταιρεία ανέλαβε την επέκταση των εγκαταστάσεων και τη διανομή του στην αγορά.
Αργότερα, το φωταέριο, που χρησιμοποιήθηκε και για θέρμανση και κίνηση, έδωσε τη σκυτάλη στον ηλεκτρισμό, που εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην Αθήνα το 1889.
Ωστόσο, σε πολλά μέρη παλιότερα χρησιμοποιούσαν φωταέριο (γκάζι) αντί για ηλεκτρικό. Σήμερα αντί για φωταέριο χρησιμοποιείται φυσικό αέριο.
Γκάζι (Γκαζοχώρι ή και Φωταέριο) ονομάζεται η συνοικία της Αθήνας η οποία εντοπίζεται νοτιοδυτικά της διασταύρωσης της Ιεράς Οδού με την οδό Πειραιώς.
Το έτος 1857 ιδρύθηκε εκεί εργοστάσιο παραγωγής αεριόφωτος, ενώ γύρω στο 1910 εγκαταστάθηκαν στην περιοχή οίκοι ανοχής, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να αποκαλείται εκείνη την εποχή η περιοχή και οι οίκοι ανοχής «Γκάζι» ή «Γκαζοχώρι». «Γκαζοχωρίτη» αποκαλούσαν τον τακτικό θαμώνα των οίκων ανοχής, ενώ «γκαζοχωρίτισσα» αποκαλούσαν την πόρνη που δούλευε εκεί.
Γκάζι επίσης ονομάζεται το πεντάλ των οχημάτων, που όταν το πατάμε στέλνει βενζίνη στη μηχανή τους.
Λεξικό -Ημερολόγιο 2010 με δείκτη ευτυχίας. Δείτε πληροφορίες.
Labels:
άρθρα,
άσπρη λέξη,
γλώσσα,
γραμματική,
σχόλια
Τετάρτη 4 Νοεμβρίου 2009
Η ΑΣΠΡΗ ΛΕΞΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Η άσπρη λέξη της ημέρας - οινόπνευμα
Θέμα της εβδομάδας: Καιρός για καύσιμα
Η αιθανόλη ή αιθυλική αλκοόλη ή απλά οινόπνευμα είναι το προϊόν της απόσταξης αλκοολούχων ουσιών.
Πρόκειται για χημική οργανική ένωση, αποτελούμενη από δύο άτομα άνθρακα, υδρογόνο και μια ομάδα υδροξυλίου (ομάδα OH) και ανήκει στην ομόλογη σειρά των κορεσμένων μονοσθενών αλκοολών (CνH2ν+1Ο).
Ο χημικός τύπος της είναι CH3-CH2-OH.Στο οινόπνευμα που προορίζεται για οικιακή χρήση προστίθεται μικρή ποσότητα πετρελαίου, καθώς και η χρωστική κυανούν του μεθυλενίου, που προσδίδει κυανοπράσινο χρώμα, ώστε να ξεχωρίζει από το καθαρό οινόπνευμα.
Η λέξη οινόπνευμα χρησιμοποιείται και με τη σημασία οποιουδήποτε αλκοολούχου ποτού. Γνωστοί οι στίχοι του τραγουδιού «Ουσίες» σε στίχους του Λάκη Λαζόπουλου και μουσική του Νίκου Δανίκα: «Ουσίες, ουσίες κι οινοπνεύματα // κι άρχισαν να ξεντύνονται // μες στο μυαλό τα πνεύματα».
Σεμινάρια γλώσσας. Δείτε πληροφορίες.
Λεξικό -Ημερολόγιο 2010 με δείκτη ευτυχίας. Δείτε πληροφορίες.
Labels:
άρθρα,
άσπρη λέξη,
γλώσσα,
γραμματική,
λεξικό,
σχόλια
Τρίτη 3 Νοεμβρίου 2009
Η ΑΣΠΡΗ ΛΕΞΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Η άσπρη λέξη της ημέρας - βενζίνη
Θέμα της εβδομάδας: Καιρός για καύσιμα
Πρόκειται για ένα ελαφρύ και εύφλεκτο υγρό που παράγεται από το αργό πετρέλαιο (ή και τεχνητά με διάφορες μεθόδους) και που χρησιμοποιείται βασικά ως καύσιμο, αλλά και στη βιομηχανία για την κατεργασία των υφαντικών ινών, για τις απολιπάνσεις, για την παρασκευή κόλλας με βάση το καουτσούκ κ.ά., καθώς και ως διαλύτης (βενζίνη εκχύλισης, αποκηλίδωσης κτλ.).
Υπάρχουν διάφορα είδη βενζίνης, που όμως δεν έχουν την ίδια σύσταση και την ίδια αξία.
Για τη σύγκριση των διάφορων βενζινών χρησιμοποιείται η λεγόμενη κλίμακα οκτανίου.
Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός οκτανίων της βενζίνης, τόσο μεγαλύτερη είναι η απόδοσή της.
Για την αύξηση του αριθμού των οκτανίων η βενζίνη υποβάλλεται σε ειδική κατεργασία ή προστίθενται σε αυτήν διάφορες ουσίες (πρόσθετα), που ονομάζονται «αντικροτικά», όπως ο τετρααιθυλιούχος μόλυβδος, στον οποίο οφείλεται και ο όρος «βενζίνη με μόλυβδο».
Στις μέρες μας αυτό το πρόσθετο έχει απαγορευτεί από τις σχετικές νομοθεσίες, εξαιτίας των προβλημάτων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, και χρησιμοποιούνται πλέον εξελιγμένες αμόλυβδες βενζίνες.
Ωστόσο, για την ώρα, μπορούμε να αρκεστούμε σε κάποιους «έξυπνους» τρόπους για οικονομία στην κατανάλωση βενζίνης, όπως συνιστούν οι «4 Τροχοί» σε άρθρο τους που δημοσιεύτηκε στις 30-07-08: «Είναι προτιμότερο να γεμίζουμε το αυτοκίνητό μας νωρίς το πρωί.
Η θερμοκρασία εδάφους είναι χαμηλή κι όλα σχεδόν τα πρατήρια έχουν υπόγειες δεξαμενές, οπότε, όσο πιο κρύο είναι το έδαφος, τόσο μεγαλύτερη είναι η πυκνότητα του καυσίμου.
Καλό είναι να μην περιμένουμε να αδειάσει το όχημά μας για να το ανεφοδιάσουμε με καύσιμα, αλλά να το κάνουμε, ενώ η
βενζίνη βρίσκεται σε μεσαία επίπεδα.
Ο λόγος είναι ότι όσο περισσότερο καύσιμο υπάρχει στο ρεζερβουάρ, τόσο λιγότερος αέρας υπάρχει στο διαθέσιμο χώρο του...».
Labels:
άρθρα,
άσπρη λέξη,
γλώσσα,
γραμματική,
σχόλια
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)