Οι λέξεις της εβδομάδας: τσιγάρο, πούρο, τραμπούκος

Οι λέξεις της εβδομάδας: τσιγάρο, πούρο, τραμπούκος

στο νέο e-magazine Καλειδοσκόπιο - ένθετο του 24grammata.com-

(επίσημη έναρξη την επόμενη εβδομάδα)*

γράφει ο Γιώργος Δαμιανός

1. Έχουμε λέξεις των Μάγια στο καθημερινό μας λεξιλόγιο;

Απάντηση: μπορεί η προφητεία των Μάγια να είναι μακριά από τη ζωή του κάθε λογικού ανθρώπου, αλλά λέξεις των Μάγια έχουν ενταχθεί στην καθημερινή μας ζωή.

Μία από αυτές είναι το “τσιγάρο”...για τη συνέχεια κλικ εδώ

2. Ποια σχέση μπορεί να έχει το πούρο και πουριτανός; για την απάντηση κλικ εδώ

3. Υπάρχει κάποια σχέση ανάμεσα στα πούρα και τον τραμπούκο; για την απάντηση κλικ εδώ

* Αυτά και άλλα πολλά θα σας γράφουμε από την επόμενη εβδομάδα στο νέο e-magazine Καλειδοσκόπιο.

Η πρώτη μονογραφία είναι αφιερωμένη στον Καπνό και αναζητάμε την επιρροή του Καπνού στην Τέχνη, τη Γλώσσα, την Ιστορία και, σαφέστατα, τις επιπτώσεις στην Υγεία των Ελλήνων (20 πρωτοεκδιδόμενες μελέτες). Αρχισυνταξία: Απόστολος Θηβαίος.

Παράλληλη έκδοση του 24grammata.com .

Για περισσότερες πληροφορίες κλικ εδώ.

Δείτε όλο το αρχείο από την “λέξη της εβδομάδας” αλλά και άλλα ενδιαφέροντα άρθρα στη διεύθυνση www.24grammata.com.

24γραμματα© 2011.
Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος. Ανάπτυξη από τα 24γραμματα

Η Θρακιώτισσα Καπετάνισσα, η Δόμνα Βισβίζη (1783 -1850)

Η Θρακιώτισσα Καπετάνισσα, η Δόμνα Βισβίζη (1783 -1850) στο νέο e-magazine Θρακικός ΑντίκΤυπος.                          

Παράλληλη ηλ. έκδοση του 24grammata.com.                            

(επίσημη έναρξη την επόμενη εβδομάδα)                         

γράφει ο Γιώργος Δαμιανός                             

Να ‘μαστε πάλι εδώ, με τους ξεχασμένους ήρωες. Καθισμένοι στη “ρωγμή του χρόνου” να προσπαθούμε να μην ξευτελίσουμε τη ζωή μας (αφού δεν μπορέσαμε να τη σώσουμε), να μη βαφτίζουμε τους ρύπους και τα περιτρίμματα της Ιστορίας ως “άνθη του πολιτισμού”, να μη μεμψιμοιρούμε για τη σχολική εκπαίδευση μας, που ήταν, είναι και θα είναι ανεπαρκής. Δυστυχώς, στα σκονισμένα υπόγεια της Λήθης συνωστίζονται, ακόμα, σημαντικές και χρήσιμες προσωπικότητες, ικανές να συνταράξουν τη λογική και το συναίσθημα.                              

Μία από αυτές είναι η Θρακιώτισσα καπετάνισσα, η Δόμνα Βισβίζη (1783 -1850).                            

Η Δομνίτσα, η Κυρά των Θαλασσών, η αρχικαπετάνισσα του “Καλομοίρα”, ο φόβος και ο τρόμος των Τούρκων “εις την Εύριπον μάχην”.                              

Την ώρα της μάχης, έδωσε όλα τα υπάρχοντα της για να θρέψει το πλήρωμα, τους Θρακιώτες ήρωες του “Καλομοίρα”, δεν έκλαψε το σύζυγο και καπετάνιο Αντώνη Βιζβίζη, δε νοιάστηκε για τα πέντε ορφανά παιδιά της, ήταν εκεί στο προσκλητήριο, στο “υπέρ πάντων η πατρίς”, η Όμορφη, η Δυνατή, η Αρχικαπετάνα, για να ελέγχει τα περάσματα στην Εύβοια και τις Σποράδες, για να σώσει τον Ανδρούτσο και τον Νικηταρά, για να στήσει την πολυπόθητη ελεύθερη πατρίδα                              

Δεν ήταν από τους ανθρώπους που τα μέτραγε ή υπολόγιζε κινδύνους και οφέλη. Ήταν από τους ανθρώπους που έδινε…                             

Στον καιρό της ειρήνης, η Θρακιώτισσα Δόμνα Βισβίζη θα μεγαλώσει με αυταπάρνηση και τα πέντε παιδιά της, σχεδόν ζητιανεύοντας και ενοχλώντας τους περισπούδαστους γραφειοκράτες και τεχνοκράτες του μίζερου νεοσύστατου κράτους.                                   

Θα σταθεί επί ώρες στις ουρές, θα περιφέρεται από τρώγλη σε τρώγλη, θα γίνει ο περίγελως των “λογικών” και των “νοικοκυραίων”                         

Η Θρακιώτισσα Δόμνα θα πεθάνει στον Πειραιά μακριά από τη γενέτειρα της, την Αίνο, με τη βεβαιότητα ότι στη ζωή της έπραξε το σωστό και μόνο το σωστό.                             

Η Δόμνα, η Λασκαρίνα, η Μαντώ και άλλες κοίταξαν με αγάπη το κοπάδι και αγνόησαν το πέρασμα του. Μπήκαν δικαιωματικά στη ζωή των Ελλήνων εις τους αιώνας των αιώνων                            

Τώρα τι λέτε; Ποιος δικαιώθηκε; Η Καπετάνισσα ή οι τυχοδιώκτες που την ταλαιπώρησαν;                           

περισσότερα για τη Δόμνα Βισβίζη εδώ: ΔΟΜΝΑ ΒΙΣΒΙΖΗ (1783-1850), Βίντεο με τη ζωή της κλικ εδώ                               

Η Θρακιώτισσα αρχικαπετάνισσα, Δόμνα Βισβίζη κλικ εδώ                            

ΔΟΜΝΑ ΒΙΣΒΙΖΗ: ΑΡΧΙΚΑΠΕΤΑΝΙΣΣΑ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ κλικ εδώ                           

νέο e-magazine Θρακικός ΑντίκΤυπος (επίσημη έναρξη την επόμενη εβδομάδα)                                  

Για τέτοιες προσωπικότητες της Θράκης θα σας μιλάμε κάθε εβδομάδα στο νέο e-magazine Θρακικός ΑντίκΤυπος (τα πάντα γύρω από τον πολιτισμό της Θράκης, Αρχισυνταξία: Αθ. Τσακνάκης.                                

Παράλληλη ηλ. έκδοση του 24grammata.com. Για περισσότερες πληροφορίες κλικ εδώ)                               

Ελάτε κοντά μας για να προβάλλουμε το χθες και για να στηρίξουμε το αύριο του Θρακικού Μεγαλείου.                                  

>> Στις αρχές Φεβρουαρίου 2012 θα παρουσιαστεί το πρώτο θέμα (ο καπνός) από το νέο e-magazine Καλειδοσκόπιο (Υδρόγειες περιηγήσεις στον κόσμο των πραγμάτων). Αρχισυνταξία: Απόστολος Θηβαίος.                             

Παράλληλη έκδοση του 24grammata.com.Για περισσότερες πληροφορίες κλικ εδώ                                  
Δείτε όλο το αρχείο από την “λέξη της εβδομάδας” αλλά και άλλα ενδιαφέροντα άρθρα στη διεύθυνση www.24grammata.com.                                                            
24γραμματα© 2011.                                    
Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος. Ανάπτυξη από τα 24γραμματα

Η λέξη της εβδομάδας: Ιταλία

Η λέξη της εβδομάδας: Ιταλία                                      

Τι σημαίνει η λέξη "Ιταλία";                              

γράφει ο Σωτήρης Αθηναίος (24grammata.com)                           

Ο πληθυσμός της γείτονος χώρας είναι 58.462.375 (απογρ. 2005). Έγινε ανεξάρτητο και ενιαίο κράτος το 1861 (τριάντα χρόνια μετά από εμάς).                                    

Από το δημοτικό σχολείο μαθαίνουμε για την κοινή πορεία που ενώνει τους δύο λαούς, αν και για την αρχαιότητα δεν μπορούμε να μιλήσουμε για μία ξεχωριστή χώρα αλλά για την κύρια περιοχή που ζει και μεγαλουργεί ο Ελληνισμός (Μεγάλη Ελλάδα).                                

Οι Αρχαίοι Ελληνες, άλλωστε, ήταν οι «νονοί» της Ιταλίας. Όταν θα αποικήσουν τη χερσόνησο, θα βρουν τον ντόπιο πληθυσμό να ασχολείται αποκλειστικά με την εκτροφή των μοσχαριών. Το μοσχάρι στην ομβρική διάλεκτο ονομάζεται : vitlu < λατ. vitulus < λατ. vitalia < ελλ. Ιταλία.                              

Οι Έλληνες θα αποκαλέσουν, μάλλον ειρωνικά, το ντόπιο πληθυσμό ως "Ιταλούς" (: γελαδάρηδες) και τη χώρα "Ιταλία" (: γη των μοσχαριών).                                  

Άλλωστε παρόμοια χρήση είχε γίνει με τη λέξη "Εύβοια" (< ευ + βους, περιοχή με πλούσια εκτροφή βοειδών).                                    

Η λέξη "Ιταλία" απαντάται για πρώτη φορά στον Ηρόδοτο. για περισσότερα, διαβάστε στο 24grammata.com                             

Η Ιταλία (ή "Μοσχαρία", αν προτιμάτε), αναμφισβήτητα είναι η χώρα του ωραίου και του εκλεπτυσμένου, αν και το όνομα της δεν το συνυπογράφει.                               

Πάντως, πέρα από κάθε διάθεση αστεϊσμού, καλό είναι να τονίσουμε ότι η ετυμολογία της λέξης επιστημονικά είναι αβέβαιη.                                  

Η παραπάνω εκδοχή είναι η πιο ισχυρή. Άλλες πιθανές εικασίες είναι ότι προέρχεται από τον ήρωα Italo (o οποίος είναι μυθικό ήρωας και δεν έχει επιβεβαιωθεί, ιστορικά, η ύπαρξη του).                                 

Μία άλλη πιθανή εκδοχή είναι ότι προέρχεται από την ελληνική λέξη Αιθαλία (Αethalia), "η ομιχλώδης από τους καπνούς χώρα", λόγω των ηφαιστείων της. Από την ίδια ρίζα παράγεται ετυμολογικά και το ηφαίστειο Αίτνα.                                         

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου στο 24grammata.com κλικ εδώ                                    

Βάλτε Δωρεάν το widget με τα ebooks του 24grammata.com στον ιστότοπο σας.                              

Τα 24granmmata.com βρίσκονται στην ευχάριστη θέση να παρουσιάσουν για πρώτη φορά στο ελληνικό διαδίκτυο μία οργανωμένη και καλαίσθητη συλλογή της ελληνικής γραμματείας (αρχαίας και νέας) στην αγγλική και ιταλική γλώσσα.                                  

Στείλτε μας (σε μορφή pdf) παλαιά ή σπάνια βιβλία της βιβλιοθήκης σας                          

Αν επιθυμείτε να διατηρήσετε στην αιωνιότητα παλαιά και σπάνια βιβλία (ακόμα και ασήμων συγγραφέων) τα 24grammata.com σας δίνουν τη δυνατότητα.                           

Aν είστε δικαιούχος ή απλώς έχετε στη βιβλιοθήκη σας παλαιά βιβλία (άνω των 70 ετών, ή από εκδοτικούς οίκους που έκλεισαν) σαρώστε τα (scanner) και στείλτετά σε μορφή pdf (η σάρωση μπορεί να γίνει και σε ένα φωτοτυπείο).                          

Καλό είναι να συνοδεύεται και με ένα κείμενο (τουλάχιστον 5-10γραμμές) που θα ενημερώνει για τον συγγραφέα, το έργο ή τον αποστολέα.                                    

Τα 24grammata.com θα τα δημοσιεύσουν στη στήλη free ebooks – σπάνια ή παλαιά βιβλία. Μοναδικός σκοπός είναι να διατηρηθεί στην αιωνιότητα η πνευματική δημιουργία του παρελθόντος.                         

Δείτε όλο το αρχείο από την “λέξη της εβδομάδας” αλλά και άλλα ενδιαφέροντα άρθρα στη διεύθυνση www.24grammata.com.                              

24γραμματα© 2011.                                  
Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος.                                   
Ανάπτυξη από τα 24γραμματα

Η φράση της εβδομάδας: Πράσινα άλογα.

Η φράση της εβδομάδας: Πράσινα άλογα.                                                

(Τί Πράσσειν Άλογα και Πράσινα Άλογα μου λες τώρα;)                                       

γράφει ο Γιώργος Δαμιανός (24grammata.com)                                     

Ένας από τους πιο συχνούς λεξιλογικούς μύθους σχετίζεται με την αρχαιοελληνική, δήθεν, προέλευση της γνωστής φράσης “πράσινα άλογα”.                                    

Οι υποστηρικτές της αρχαιοελληνικής καταγωγής της λέξης θεωρούν, λανθασμένα κατά την άποψη μας, ότι προέρχεται από το “πράσσειν άλογα” [< το να πράττει, να ενεργεί κάποιος δίχως λογική (ά-λογα)].                                          

Κάτι τέτοιο δεν ισχύει και γιατί δεν τεκμηριώνεται από τις γραπτές μαρτυρίες, αλλά και γιατί η φράση πράσινα άλογα χρησιμοποιείται (με την έννοια του παράλογου) στις λαϊκές παραδόσεις όχι μόνο της Ελλάδας, αλλά και της Ιταλίας, καθώς και της Ρουμανίας πράγμα το οποίο δηλώνει ότι το “πράσινα άλογα” ήταν μια αποδεκτή μεταφορά στον ευρύτερο Ευρωπαϊκό χώρο.                               

Το αδόκιμο “πράσσειν άλογα”                              

Το πράσινα άλογα [ετυμ.: πράσινο < εκ του πράσου, αυτός που έχει το χρώμα του πράσου + άλογο < (η αρχική σημασία της: παράλογο, το μη έχον λογική < α- στερητ .+ λόγος).                                 

Η λ. άλογον χρησιμοποιήθηκε αρχικά στη στρατιωτική γλώσσα ως μέρος της φράσης : άλογον ζώον, για να διακρίνει τα ζώα (άλογα) από τους στρατιώτες (έλλογα)].                                        

Αν αναζητήσουμε τη φράση “πράσσειν άλογα” στα αρχαία κείμενα μόνο σε δύο περιπτώσεις, κατά τον Νίκο Σαραντάκο, θα συναντήσουμε το “άλογα” δίπλα στο “πράττω” αλλά ποτέ με τη σημασία μιας παροιμιώδους φράσης, η οποία υποδεικνύει κάτι το ψευδές ή αδύνατον να συμβεί: “                            

Ο Ιουστίνος στην απολογία του έχει τα «ἀλόγως πραττόμενα», ενώ ο Δαμασκηνός γράφει «ἵνα μὴ ἀσχημονῶμεν τὰ τῶν ἀλόγων πράσσοντες͵ ἀλλ’ ἐπέχωμεν λόγῳ τὰς ὁρμὰς τῆς φύσεως».                                

Αναλυτικότερα στο 24grammata.com κλικ εδώ                                          

Και η διεθνής φράση “πράσινα άλογα”                                                

Αντίθετα πολλές είναι οι περιπτώσεις, στην Ελλάδα, Ιταλία και Ρουμανία όπου χρησιμοποιούνται “τα τετράποδα πράσινα ζώα” για να δηλώσουν κάτι το αδύνατον ή το ανύπαρκτο:                              

1. Η παροιμία “πράσινο άλογο ζητά” αναφέρεται στο λεξικό του Ν. Πολίτη στο λήμμα “άλογο”. Επίσης στο λήμμα “Γιάννης” του ίδιου λεξικού βρίσκουμε και την παροιμία: «Είδες πράσινο άλογο; Είδες Γιάννη φρόνιμο;»                                     

2. “Πράσινο άλογο” ήταν το παρατσούκλι του Παναγιώτη Νικούσιου Μαμωνά (1613- 1673), ο πρώτος Έλληνας Μεγάλος Δραγουμάνος της Υψηλής Πύλης.                                  

3. Στην Αποκάλυψη του Ιωάννη (στο άνοιγμα των σφραγίδων, 6, 7-8,): “και ιδού ίππος χλωρός και καθήμενος επάνω αυτού, όνομα ο Θάνατος και Αδης ηκολούθησε μετ' αυτού”.                           

Ο “χλωρός ίππος” μεταφράζεται ως “προασινοκίτρινος”.                               

Όμως στις πρώτες Ιταλικές μεταφράσεις της Αποκάλυψης μεταφράστηκε ως “πρασινωπός” (...mi apparve un cavallo verdastro...), ενώ διορθώθηκε στις επόμενες ως “πρασινοκίτρινο” (...ecco un cavallo giallastro...)                                  

4. Ίσως αυτή η, λανθασμένη, μετάφραση δημιούργησε τις μυθικές δοξασίες στη Σαρδηνία της Ιταλίας για τα πράσινα άλογα (cavalli verdi στην περιοχή της Villanova Monteleone, Sassari). Σχετικό βιβλίο έγραψε η Maria MarrosuI “cavalli verdi: tradizioni equestri nella narrativa popolare della Sardegna”, editrice Democratica Sarda, 1992 - 262 σελίδες, καθώς και η ποιητική συλλογή του Carlo Martini “Il cavallo verde”, U. Mursia , Milano, 1965.                                      

Eίναι αξιοπρόσεκτο ότι το πράσινο άλογο εμφανίζεται στην κινημ. ταινία “la vita è bella” του Roberto Benigni. Είναι, επίσης, αγαπημένο θέμα του ζωγράφου Walter Bortolossi.                                  

Το “cavallo verde” και αναφέρεται συχνά σε παροιμιακές εκφράσεις των Ιταλών πάντα με τη σημασία του ψέματος ή του απραγματοποίητου                                                        

Αναλυτικότερα στο 24grammata.com κλικ εδώ                                        

5. Με την ίδια σημασία ο Ν. Πολίτης αναφέρει και τη ρουμάνικη παροιμία: “a umbla dupa cai verdji .μτφ.: τριγυρνά για πράσινα άλογα).                                             

6. Για να μην παραλείψουμε καμία ερμηνεία είναι καλό να συμπεριλάβουμε και την άποψη του Τάκη Νατσούλη, (“λέξεις και φράσεις παροιμιώδεις” εκδ. Σμυρνιωτάκη, σελ. 440/ 441): “επί Γεωργίου Α' κάποιοι προσπάθησαν να πουλήσουν ψωριασμένα άλογα, το οποία πρωτύτερα, για να τα θεραπεύσουν, είχαν αλείψει με πράσινη αλοιφή.                                           

Μάλιστα, κάποια από αυτά κατάφεραν να τα ακριβοπουλήσουν, παρουσιάζοντας τα ως ειδική ράτσα”                                   

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου στο 24grammata.com κλικ εδώ                                

Βάλτε Δωρεάν το widget με τα ebooks του 24grammata.com στον ιστότοπο σας.                               

Τα 24granmmata.com βρίσκονται στην ευχάριστη θέση να παρουσιάσουν για πρώτη φορά στο ελληνικό διαδίκτυο μία οργανωμένη και καλαίσθητη συλλογή της ελληνικής γραμματείας (αρχαίας και νέας) στην αγγλική και ιταλική γλώσσα.                               

Στείλτε μας (σε μορφή pdf) παλαιά ή σπάνια βιβλία της βιβλιοθήκης σας                             

Αν επιθυμείτε να διατηρήσετε στην αιωνιότητα παλαιά και σπάνια βιβλία (ακόμα και ασήμων συγγραφέων) τα 24grammata.com σας δίνουν τη δυνατότητα.                             
Aν είστε δικαιούχος ή απλώς έχετε στη βιβλιοθήκη σας παλαιά βιβλία (άνω των 70 ετών, ή από εκδοτικούς οίκους που έκλεισαν) σαρώστε τα (scanner) και στείλτετά σε μορφή pdf (η σάρωση μπορεί να γίνει και σε ένα φωτοτυπείο).                                     
Καλό είναι να συνοδεύεται και με ένα κείμενο (τουλάχιστον 5-10γραμμές) που θα ενημερώνει για τον συγγραφέα, το έργο ή τον αποστολέα.                                 
Τα 24grammata.com θα τα δημοσιεύσουν στη στήλη free ebooks – σπάνια ή παλαιά βιβλία. Μοναδικός σκοπός είναι να διατηρηθεί στην αιωνιότητα η πνευματική δημιουργία του παρελθόντος.                             
Δείτε όλο το αρχείο από την “λέξη της εβδομάδας” αλλά και άλλα ενδιαφέροντα άρθρα στη διεύθυνση www.24grammata.com.                                                        
24γραμματα© 2011. Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος.                                      
Ανάπτυξη από τα 24γραμματα

Από τους “Παυσανίες” και την πλατεία Κλαυθμώνος (του 1880) στην… Εφεδρεία (του 2011)

Οι λέξεις της εβδομάδας από το 24grammata.com                               

Από τους “Παυσανίες” και την πλατεία Κλαυθμώνος (του 1880) στην… Εφεδρεία (του 2011)                          

γράφει ο Γιώργος Δαμιανός                                     

Να 'μαστε πάλι εδώ!!!                             

Έτοιμοι να ξαναζήσουμε τους “Παυσανίες” και την πλατεία (ή τον κήπο) του Κλαυθμώνος. Και ενώ μέχρι τώρα οι ιστορίες σαν και την παρακάτω ενδιέφεραν μόνο όσους ασχολούνται με τα “περίεργα” της ιστορίας, τώρα ξαναμπαίνουν βίαια στη ζωή μας, σαν το κλάμα του παιδιού που ξυπνά, έντρομο, από τους εφιάλτες του, για να μας υπενθυμίσουν για άλλη μια φορά ότι τίποτα, δυστυχώς, δε μαθαίνουμε από την Ιστορία. “Παυσανίες” ονομάζονταν στα τέλη του 1800, μάλλον ειρωνικά, όλοι όσοι απολύονταν (παύονταν > παύση > Παυσανίας) από τη Δημόσια εργασία τους, κάθε φορά που άλλαζε η Κυβέρνηση (η μονιμότητα των Δημοσίων Υπαλλήλων καθιερώθηκε με το σύνταγμα του 1911, άρθρο 102 ).                                         

Οι “Παυσανίες”, λοιπόν, έβγαιναν από το υπουργείο των Οικονομικών, που βρισκόταν στην πλατεία 25ης Μαρτίου (αργότερα θα ονομαστεί πλατεία Κλαυθμώνος < κλαυθμός: κλάμα), στεναχωρημένοι, συγκινημένοι και κάποιοι απ αυτούς έκλαιγαν, κρατώντας τον τελευταίο τους μισθό.                           

Μάλλον δεν ήταν στις συνήθειες της εποχής να φασκελώνουν το κτήριο του υπουργείου ή τους κυβερνώντες που τους είχαν υποχρεώσει να υπογράψουν την απόλυση τους και να τακτοποιήσουν τις οικονομικές εκρεμμότητες στο ταμείο του υπουργείου των Οικονομικών.                               

Το κτήριο του Υπουργείου των οικονομικών, που βρισκόταν επί της πλατείας Κλαυθμώνος, κατεδαφίστηκε το 1939.                                  

Η πλατεία, αρχικά, ονομαζόταν “Κήπος του Νομισματοκοπείου”, γιατί εκεί, μέχρι το 1862, βρισκόταν το κτήριο του Εθνικού Νομισματοκοπείου. Παλαιότερα ονομαζόταν “πλατεία Αισχύλου”, ενώ σήμερα, από το 1989, ονομάζεται, επίσημα , «Πλατεία Εθνικής Συμφιλίωσης».                          

Το 1885 ονομάστηκε ανεπίσημα “κήπος του Κλαυθμώνος” – “πλατεία Κλαυθμώνος”. Ο συγκεκριμένος χαρακτηρισμός δόθηκε, γύρω στα 1878, από το Δημήτριο Καμπούρογλου σε ένα χρονογράφημα του στην «Εστία» το 1878, αναφέρει σχετικά : «Κατά το έτος 1878 έτυχε να καθήσω στο καφενεδάκι του κήπου του Υπουργείου Οικονομικών, το γνωστόν ως καφενείον του κυρ Παντελή, επιστάτου άλλοτε του γυμνάσιου στο Βαρβάκειον.                                     

Κείνη την ημέρα λοιπόν είδα κάποια εξαιρετική κίνηση, από Παυσανίας (Παυσανίες: αυτοί που παύονται από την εργασία τους) και Θεσιθήρας που είχαν αποτυπωμένων στην μορφή τους, άλλοι οδύνη, άλλοι άνοιαν και άλλοι αμοιβαίαν ελπίδα.                               

Εσκέφθηκα τότε να περιγράψω ό,τι είδα και εδημόσιευσα στο περιοδικό «Εστία» ένα σατιρικό σημείωμα με την επιγραφήν: «Ο κήπος του Κλαυθμώνος», χωρίς να φανταστώ, πως άθελά μου έγινα και νονός του κήπου αυτού». 24grammata.com                                   

Οι διαφορές ανάμεσα στο τότε και το σήμερα: α) Οι Παυσανίες ονομάζονται, πλέον, έφεδροι. β) Τα φάσκελα έδωσαν τη θέση τους στα κλάματα και η ανατριχιαστική ομοιότητα: ο κοινωνικός κανιβαλισμός του τότε και του σήμερα (στις λέξεις “Παυσανίας” και “Κλαυθμώνος” και “Θεσιθήρας” (του Καμπούρογλου) δε διακρίνεις κοινωνική αλληλεγγύη και ανθρώπινη κατανόηση, αλλά μάλλον ειρωνεία και χαιρεκακία, όπως, δηλαδή, αντιμετωπίζονται και σήμερα οι Δημόσιοι Υπάλληλοι…)                            

…τίποτα δεν έχει αλλάξει και τίποτα δεν είναι όπως παλιά...για περισσότερα διαβάστε στο 24grammata.com                                
Διαβάστε και άλλα 2250 άρθρα στην ελληνική, αγγλική, γαλλική, γερμανική, ιταλική και ισπανική γλώσσα. Δωρεάν e-books (νέα βιβλία) / θεματική βιντεοθήκη για την Τέχνη, την Ιστορία, τις Επιστήμες 24grammata.com                             
Δείτε όλο το αρχείο από την “λέξη της εβδομάδας” αλλά και άλλα ενδιαφέροντα άρθρα στη διεύθυνση www.24grammata.com.                                
24γραμματα© 2011.                                            
Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος. Ανάπτυξη από τα 24γραμματα

Η λέξη της εβδομάδας : Τσίπα

Η λέξη της εβδομάδας : Τσίπα                             

γράφει ο Γιώργος Δαμιανός                           

Ο πρωθυπουργός φεύγει από του Μαξίμου (μήπως κάποιος να του εξηγήσει τι σημαίνει η λ. “τσίπα”;)                   

Τσίπα > πιθανόν σλαβικής προέλευσης, που σημαίνει πέτσα. Μεταφορικά δηλώνει το φιλότιμο, τη σεμνότητα. Ο ξετσίπωτος είναι ο άνθρωπος που δεν έχει δέρμα (μεταφ. δίχως κανένα ηθικό φραγμό)               

Ενώ ο κόσμος χάνεται, βρέθηκε η λύση της κακοδιοίκησης: “Το Μέγαρο Μαξίμου είναι αντιλειτουργικό”                         
Ο πρωθυπουργός αποφάσισε να εγκαταλείψει το “ενεργοβόρο” Μέγαρο Μαξίμου. Έφτιαξε, ήδη, νέα γραφεία με σύγχρονες προδιαγραφές (στο ρετιρέ του υπ. Εσωτερικών)                      

Μέσα στο καλοκαίρι η μεταφορά                          

Ομολογώ ότι δεν έχω εμπειρία πολιτικής υψηλού επιπέδου. Αντιλαμβάνομαι τον κόσμο με τα μάτια ενός επαγγελματία, που επί είκοσι χρόνια προσπαθεί να θρέψει την οικογένεια του παλεύοντας με τα έσοδα και τα έξοδα της μικρής του επιχείρησης.                        

Τα δύο τελευταία χρόνια λέω και ξαναλέω ότι σε καμιά περίπτωση δεν ήθελα να ήμουν στη θέση του Γ. Παπανδρέου τούτη την εποχή (έτσι πίστευα, ο αφελής) Με τα δικά μου τα μάτια είναι εφιαλτικό να είσαι πνιγμένος στα χρέη, να παρακαλάς τις τράπεζες, να χάνεις τον ύπνο σου, την οικογενειακή σου (και τη σεξουαλική) γαλήνη, να μην έχεις κανένα ενδιαφέρον για την υπόλοιπη κοινωνική ζωή, παρά μόνο για την τακτοποίηση του χρέους.                       

Αφού εγώ, καθώς και οι περισσότεροι συνέλληνες, έχουμε ψυχολογική κατάθλιψη λόγω του εθνικού χρέους και μαυρίζει η ψυχή μας για το αν θα μαραζώσει το μέλλον μας, σκέψου (σκεφτόμουνα) ο πρωθυπουργός, που πρέπει να αντιμετωπίσει την χλεύη και την ειρωνεία των υπολοίπων Ευρωπαίων, για το σπάταλο ελληνικό κράτος και για τους αδιάφορους Έλληνες, που συμπεριφέρονται, ακόμα και σήμερα, λες και έχουν το “κέρας της Αμάλθειας”.                             

Και συγχρόνως να διακυβεύεται η υστεροφημία του, αλλά και το φυσικό μέλλον του (σε περίπτωση δικαστικών παραπομπών).                              

Και ξαφνικά αντί για μια οποιαδήποτε αισιόδοξη είδηση, διαβάζω στον Τύπο (κάτι που ήξερα από καιρό, αλλά ήθελα να τα πιστεύω ότι, τελικά, δε θα το υλοποιήσει) ότι: “ο Γιώργος τα μαζεύει από του Μαξίμου, το οποίο θεωρεί αντιλειτουργικό χωρίς σύγχρονο εξοπλισμό.                     

Εξ αρχής το Μαξίμου δεν ταίριαζε στην κοσμοθεωρία και την πολιτική κουλτούρα του Γεωργίου Παπανδρέου και σαν μην έφτανε αυτή η τρομερή δυστυχία, που τον βρήκε, οι συνεργάτες του διαπίστωσαν ότι ήταν εξαιρετικά ενεργοβόρο και αντι-οικολογικό.                           

Και όσο ο πρωθυπουργός έδινε μάχες στο εξωτερικό (δίχως ίχνος ειρωνείας) οι συνεργάτες του άλλαξαν δύο φορές, σε διάστημα μικρότερο των δύο μηνών, τις ταπετσαρίες των καναπέδων του πρωθυπουρικού γραφείου μέχρι να υιοθετηθεί τελικά ο μινιμαλιστικός αέρας που αποπνέουν το λευκό χρώμα και οι “γήινες” αποχρώσεις” (εφ. ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ, 26/6/2011]                     

Φεύγει, λοιπόν, αλλά που πάει; Όλα είναι έτοιμα για να φιλοξενήσουν το σύγχρονο πρωθυπουργικό γραφείο στον έκτο όροφο του υπουργείου εσωτερικών (Βασ. Σοφίας).                         

Στο ρετιρέ του υπουργείου εσωτερικών έγιναν οι απαραίτητες εργασίες, ανακατασκεύη, βάψιμο, σύγχρονος εξοπλισμός/ επίπλωση για να μεταφερθούν όλοι οι συνεργάτες του πρωθυπουργού μέσα στο καλοκαίρι, αντιμετωπίζοντας έτσι με δραστικό και άμεσο τρόπο ένα από τα φλέγοντα θέματα της ελληνική κοινωνίας                         

Το θέμα προσφέρεται για εύκολο λαϊκισμό και για να τον αποφύγω θα ήθελα να ρωτήσω άμεσα τον σύντροφο Παπανδρέου όχι ως μόνο ως πολίτης αλλά και ως ψηφοφόρος του (αναφέρω με υπερηφάνεια, παρά την κουτοπονηριά της εποχής, την πολιτική μου ταυτότητα, για να μη θεωρηθεί ότι του κάνω φτηνή και λαϊκιστική αντιπολίτευση)                             

Τι σημαίνει για ένα δημόσιο λειτουργό το “δε με εμπνέει ο χώρος εργασίας μου;” Θα μπορούσε, άραγε να το ισχυριστεί και ένας Δικαστικός, ένας Γιατρός, ένας Πανεπιστημιακός; Και αν το ισχυριστεί, είναι εύκολο να βρει τα κονδύλια για να το πραγματοποιήσει;                           

Με ποια λογική προβήκατε σε τέτοια έξοδα, από τη στιγμή που ξέρετε ότι μπορείτε να μείνετε σε αυτή τη θέση από κάποιες μέρες μέχρι κάποιους μήνες;                          

Ο περιορισμός του σπάταλου κράτους ισχύει μόνο για τους υπαλλήλους σας;                       

Γιατί κάνατε ανακαίνιση στου Μαξίμου, από τη στιγμή που δε σας ενέπνεε ο χώρος;                     

Θα σκεφτόταν ποτέ κάτι τέτοιο ο Αμερικανός, ο Άγγλος, ο Γάλλος ομόλογο Σας; Ή μήπως αυτοί οι “φουκαράδες” δεν έχουν χρήματα για πέταμα.               

Τι θα γίνει το ανακαινισμένο ρετιρέ του υπουργείου Εσωτερικών, αν ο διάδοχος σας θέλει να επιστρέψει στου Μαξίμου (γιατί δε θα θέλει να έχει στα πόδια του τον εκάστοτε υπουργό των Εσωτερικών και γιατί το επιβάλλει το εθιμοτυπικό); Δε θα είναι πεταμένα έξοδα και κόπος τα όσα κάνατε;                       
Νομίζετε ότι θα Σας ειρωνεύονται ή θα Σας θαυμάζουν οι ομόλογοι σας στη Δυτική Ευρώπη;                     

Θεωρείται ότι αυτό είναι το πρότυπο του ηγέτη με οικολογικές ανησυχίες και υψηλή αισθητική ή συμπεριφορά ενός ανθρώπου που “ζει στον κόσμο του” κ. Παπανδρέου: τι πάτε να κάνετε; Είναι δυνατόν να μη Σας μίλησε κανένας από τους τόσους συμβούλους Σας; Για άλλη μια φορά εμείς οι ψηφοφόροι σας καλούμαστε να απαντήσουμε στις ειρωνείες του τύπου “το παιδί τα έχει χαμένα” κλπ. Μήπως σας βρίσκετε καμία δικαιολογία πρόχειρη;                         

(Δεν μπήκα στον κόπο να μιλήσω για το κόστος σε χρηματικές μονάδες, γιατί θεωρώ ότι το πρόβλημα είναι καθαρά επικοινωνιακό και όχι οικονομικό. Μπροστά στα δισεκατομμύρια που διαχειρίζεται η κυβέρνηση, είναι ασήμαντο ποσό τα έξοδα της μεταφοράς του πρωθυπουργικού γραφείου. Πάντως, αν θεωρείται ότι πρόκειται ένα ασήμαντο ποσό μια κάποια λύση θα ήταν να αναλάβετε εσείς, προσωπικά, τα έξοδα αυτής της άσκοπης μεταφοράς;)                      

Γνωρίζοντας την ευαισθησία Σας στην ηλεκτρονική επικοινωνία, αναμένω την απάντηση Σας                    

Γιώργος Δαμιανός                           
και άλλα 1900 άρθρα στην ελληνική, αγγλική, γαλλική, γερμανική, ιταλική και ισπανική γλώσσα. Δωρεάν e-books (νέα βιβλία) / θεματική βιντεοθήκη για την Τέχνη, την Ιστορία, τις Επιστήμες 24grammata.com                               
Δείτε όλο το αρχείο από την “λέξη της εβδομάδας” αλλά και άλλα ενδιαφέροντα άρθρα στη διεύθυνση www.24grammata.com.                             
24γραμματα© 2011.                                 
Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος. Ανάπτυξη από τα 24γραμματα.

Η λέξη της εβδομάδας: Πλατεία

Η λέξη της εβδομάδας: Πλατεία                         
Τι σημαίνει η λέξη πλατεία (> πιάτσα > πιάτο);                     

Τούτες τις ημέρες ζούμε, ή ζουν ορισμένοι, “μέρες πλατείας”. Για ακόμα μια φορά στις πλατείες αγωνίζονται όλοι όσοι πιστεύουν ότι πρέπει να αλλάξει κάτι.                     

Η πρόθεση τους τους είναι ιδανική, το αποτέλεσμα τους θα το κρίνει η ιστορία. Τι σημαίνει, όμως, η λέξη πλατεία; Πρόκειται για ουσιαστικοποιημένο θηλυκό του αρχαίου επιθέτου πλατύς/εια/ύ.                   

Η αρχική έκφραση ήταν “πλατεία οδός” και προσδιόριζε το μεγάλο (πλατύ/ φαρδύ) δρόμο του χωριού ή της πόλης, που συνήθως, βρισκόταν στο κέντρο της πόλης και εκτελούνταν οι εμπορικές δραστηριότητες. Σιγά σιγά από το “πλατεία οδός” χάθηκε η λέξη “οδός” και έμεινε μόνο η “πλατεία”.         

Το ίδιο συνέβη με τις φράσεις: ιατρική επιστήμη > ιατρική, γραμματική τέχνη > γραμματική                

Ομόρριζα της λ. πλατεία είναι: η πλάτος, πλάτη, πλάτανος, Πλαταιές (πλατιά επιφάνεια), Πλάτων (αρχ. σημ. “αυτός που έχει φαρδιές πλάτες”) κ.ά.                   

Αξιοπερίεργο είναι και το “ταξίδι” της λ. πλατεία στην Εσπερία: στα Λατινικά μεταφέρθηκε ως δευτερόκλιτο επίθετο plattus/a/um > ιταλικά: piazza, γαλλικά: plat, ισπανικά: plaza (στην Plaza de Cataluña διαδηλώνουν, τούτες τις ημέρες, οι Ισπανοί “αγανακτισμένοι”).                 

Δεν πρέπει να λησμονήσουμε και το ιταλοποιημένο, αλλά ελληνικής καταγωγής, πιάτο ή το υποκοριστικό του πιατέλα.                    

Το πιάτο είναι η ιταλική εκδοχή του plattus, και εδώ παρουσιάζεται με τη στενή έννοια του “πινακίου” (: επίπεδου πιάτου)                           

για τη συνέχεια δες εδώ                         

διαβάστε ακόμα:                       

Αγανακτισμένοι πολίτες άλλων εποχών:                    
Λουδίτες,                       
Σκιαδικά,                      
Ορεστειακά,                         
Γαλβανικά,                          
1-1-4 (Πέτρουλας),                          
Αλληλεγγύη - Βαλέσα                    
και άλλα 1770 άρθρα στην ελληνική, αγγλική, γαλλική, γερμανική, ιταλική και ισπανική γλώσσα. Δωρεάν e-books (νέα βιβλία) / θεματική βιντεοθήκη για την Τέχνη, την Ιστορία, τις Επιστήμες 24grammata.com                       
Δείτε όλο το αρχείο από την “λέξη της εβδομάδας” αλλά και άλλα ενδιαφέροντα άρθρα στη διεύθυνση www.24grammata.com. .                       
24γραμματα© 2011.                    
Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος. Ανάπτυξη από τα 24γραμματα

24γράμματα

24γράμματα
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Τι σημαίνουν οι λέξεις: “σπάω πλάκα”, αστείο, κορόιδο, κ.ά
Αφιέρωμα : “το γέλιο στην Τέχνη και τη Ζωή μας”
20 άρθρα, στις 2 πρώτες σελίδες γεμάτες γέλιο. Το μοναδικό παυσίλυπο στην εποχή του Δ.Ν.Τ.
γράφει ο Γιώργος Δαμιανός
Για τη σημασία του γέλιου στη ζωή μας, είναι αρκετό να θυμηθείτε ότι η λέξη γελώ (< Ι.Ε. *gele > λάμπω) είναι ομόρριζη με τη λ. γαλήνη. 24grammata.com
Η λέξη αστείο παράγεται από το άστυ και προσδιόριζε, ήδη, από την εποχή του Αριστοφάνη το λεπτό και εκλεπτυσμένου χιούμορ του αστού.
Με παρόμοια σημασία και η λέξη χωρατό < η εύθυμη ιστορία των κατοίκων της χώρας, πόλης.
Το γέλιο δε συνδέεται μόνο με την ευθυμία (θυμός: εσωτερικός κόσμος) αλλά και με το σαρκασμό (< κυριολ. σημασία: “το σχίσιμο της σάρκας”) καθώς και με την κοροϊδία (< κορόιδο < κουρόγιδο < κουρεμένο γίδι), για να δηλώνει οτιδήποτε γίνεται περίγελως).
Σπάω πλάκα:
Οι πρώτοι δίσκοι φωνογράφου, ονομάζονταν “πλάκες”, ήταν από βακελίτη.
Τα νυχτερινά κέντρα διέθεταν φωνόγραφο για τα γλέντια των θαμώνων και μεγάλες ποσότητες πλακών, γιατί ο βακελίτης δεν είχε μεγάλη διάρκεια ζωής και φθειρόταν μέσα σε λίγες μέρες.
Την κατάληξη των φθαρμένων πλακών, μάλλον, την υποπτευτήκατε: οι γλεντζέδες τις έσπαζαν, όπως αργότερα θα σπάνε τα πιάτα, και έτσι έμεινε η φράση “σπάω πλάκα”.
Περισσότερα στο 24grammata.com και άλλα 1530 άρθρα στην ελληνική, αγγλική, γαλλική, γερμανική, ιταλική και ισπανική γλώσσα. Δωρεάν e-books (νέα βιβλία)
Δείτε όλο το αρχείο από την “λέξη της εβδομάδας” αλλά και άλλα ενδιαφέροντα άρθρα στη διεύθυνση www.24grammata.com.
24γραμματα© 2011.
Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος.
Ανάπτυξη από τα 24γραμματα

24γράμματα

24γράμματα                     
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ                
Η λέξη Δαίμων : Το “λάφυρο” των νικητών                 
Δαίμων: πώς η ιερότερη λέξη των αρχαίων έγινε συνώνυμο του διαβόλου                  
γράφει ο Γιώργος Δαμιανός                   
Η νοηματική μετάλλαξη της λέξης δαίμων θυμίζει κάτι από τα λάφυρα των νικητών. Θυμίζει τους αρχαίους αριστοκράτες που κατέληξαν στις γαλέρες των νικητών Ρωμαίων. Θυμίζει, θυμίζει… αναρίθμητες περιπτώσεις που επιβεβαιώνουν ότι ο νικητής ποτέ δε σέβεται «τα ιερά και τα όσια» των ηττημένων.             
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή.                
Στην αρχαιότητα η λέξη Δαίμων (αρσ. και θηλ.) ήταν, ίσως, η πιο ευσεβής λέξη. Παράγεται από το ρ. δαίω (: μοιράζω στον καθένα την τύχη του). Αν και συνυπήρχε με τη λέξη Θεός, εντούτοις, ο δαίμων αναφερόταν στην απρόσωπη και απροσδιόριστη δύναμη, ενώ ο θεός στην ανθρωπόμορφη θεϊκή οντότητα.               
Η έννοια του δαίμονος ισοδυναμούσε με την Μοίρα, την Ειμαρμένη                 
Επίσης, στη λ. Δαίμονα απέδιδαν την έννοια του φύλακα αγγέλου «κατά φύλακα δαίμονα». Απ' εδώ και η λέξη ευδαιμονία (: ευτυχία, προσδιόριζε τον έχοντα την εύνοια του Δαίμονος) 24grammata.com           
Όμως, στου χρόνου τα γυρίσματα καθιερώνεται η νέα θρησκεία: ο Χριστιανισμός. Η λέξη που δήλωνε τον αγνό θεό των Αρχαίων έπρεπε να αποκτήσει αρνητική σημασία και από συνώνυμο του Θεού γίνεται συνώνυμο του Διαβόλου.                
Ο καλός άγγελος γίνεται κακό δαιμόνιο. Οι δαίμονες, πλέον, είναι τα κακά πνεύματα,( … ουαί τοις ηττημένοις… ) ο άγγελος του κακού, ο έκπτωτος άγγελος που έχει ως αρχηγό του τον σατανά (< satana στα εβραϊκά: ο αντίπαλος).                 
Έτσι, δημιουργήθηκαν οι λέξεις: δαιμόνιος, δαιμονισμένος, δαιμονόπληκτος, δαιμονιστής, δαιμονολατρία, πανδαιμόνιο κ. α. Μ΄ αυτή τη σημασία μεταφέρθηκε και στην Εσπερία (Ιταλ: demoniaco, demonomania, pandemonio. Γαλλ.: demon. Αγγλ.:daemon, daimon. Γερμ: Damon)            
Φαίνεται ότι η λέξη δε στέριωσε ούτε και στην ελληνική πόλη Ευδαίμων, στην Ερυθρά θάλασσα, 1ο αιων. π.Χ. Οι Ρωμαίοι θα την μετονομάσουν/μεταφράσουν σε “Arabia Felix”.             
Σήμερα, είναι το λιμάνι Aden (Υεμένη). 24grammata.com                 
Οι τελευταίες «εστίες αντίστασης» καταγράφονται στη λέξη: ευδαιμονία, όπου ο δαίμων μεταφέρεται με την έννοια του θεού. Έτσι, για να θυμίζει ότι εκεί που τώρα φτύνουμε εμείς (π.χ. “φτου σου δαιμονισμένε”), κάποιοι είχαν εναποθέσει τη σωτηρία της ψυχής τους.                
Τι τραβάνε και αυτές οι λέξεις…                 
Παραπομπές                   
α) Ηράκλειτος “ήθος ανθρώπω δαίμων” (: Δαίμων/θεός για τον άνθρωπο δεν είναι παρά ο χαρακτήρας του), β) Δημόκριτος (είναι υπόθεση της ψυχής η ευδαιμονία και η κακοδαιμονία), γ) Αριστοτέλης στα Ηθικά Νικομάχεια (η ευδαιμονία είναι κάποια ενέργεια με τους κανόνες της τέλειας αρετής), δ) Λυσίας, επιτάφιος, 78, «ο δαίμων ο την ημητέραν μοίραν ειληχώς απαραίτητος», ε) Ξενοφών, απομνημονεύματα, Α,1, «ως φαίη ο Σωκράτης το δαιμόνιον εαυτω σημαίνειν» 24grammata.com            
Μικρό Αφιέρωμα στην ιστορία της Ατομικής Ενέργειας και άλλα 1470 άρθρα στην ελληνική, αγγλική, γαλλική, γερμανική, ιταλική και ισπανική γλώσσα. Δωρεάν e-books (νέα βιβλία)                              
Δείτε όλο το αρχείο από την “λέξη της εβδομάδας” αλλά και άλλα ενδιαφέροντα άρθρα στη διεύθυνση www.24grammata.com.                     
24γραμματα© 2011.                  
Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος. Ανάπτυξη από τα 24γραμματα

24γράμματα

24γράμματα              
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ                 
Πώς και πότε γιορτάστηκε για πρώτη φορά η 25η Μαρτίου                 
• Γιορτάστηκε το 1838 με πρωτοβουλία του Δημάρχου, ενώ η Κυβέρνηση δεν εκπροσωπήθηκε επίσημα.                    
• Ο Όθων ήταν αντίθετος να συνδυαστεί η επανάσταση με την εκκλησιαστική γιορτή του Ευαγγελισμού.                    
• Το παλάτι δεν επιθυμούσε έξοδα γιορτές την εποχή που οι Αγωνιστές δεν είχαν να φάνε.                    
• Το “υπερθέαμα”: εκατοντάδες νέοι με δαδιά ή λαδοφάναρα σχημάτισαν το “εν τούτω Νίκα” στο Λυκαβηττό, ενώ οι θεατές παρακολουθούσαν αποσβολωμένοι               
• Λέγεται ότι για την πρώτη γιορτή της 25ης Μαρτίου δαπανήθηκε μέρος των χρημάτων, που προοριζόταν για την ανέγερση του Πανεπιστημίου.              
Μεγάλο Αφιέρωμα για την 25 Μαρτίου με 50 άρθρα στις 4 πρώτες σελίδες              
γράφει ο Γιώργος Δαμιανός               
Η 25η Μαρτίου, ως ημέρα της εθνικής παλιγγενεσίας, γιορτάστηκε για πρώτη φορά στην Αθήνα του 1838 και από τότε καθιερώθηκε με θρησκευτική ευλάβεια σε όλο το πανελλήνιο.       
Η καθιέρωση της εορτής οφείλεται στην επιμονή και το πείσμα του Δημάρχου της Αθήνας Δημ. Καλλιφρονά ( 1805 – 1879) [1, για τη βιβλιογραφία 24grammata.com].              
Ο Δήμαρχος ήρθε σε ρήξη με τη βαυαρική διοίκηση και συγκεκριμένα με το Υπουργείο των Εσωτερικών το οποίο δεν επιθυμούσε έξοδα για γιορτές, όταν οι αγωνιστές δεν είχαν να φάνε.            
Κατά μία άλλη εκδοχή το Παλάτι, μάλλον, δεν επιθυμούσε να συνδέσει την εθνική εορτή με την Ορθοδοξία, για να μη δώσει την ευκαιρία στην Εκκλησία να καπηλευτεί την επανάσταση των Ελλήνων.            
Τελικά, ο Δήμαρχος θα οργανώσει μόνος του [2 για τη βιβλιογραφία 24grammata.com] τον εορτασμό και εκ του αποτελέσματος κατάφερε να δώσει πανηγυρική ατμόσφαιρα, που ευχαρίστησε τους 17.000 Αθηναίους, οι οποίοι κατοικούσαν, τότε, στην πρωτεύουσα.              
Συγκεκριμένα, σημαιοστόλισε την πόλη και καθάρισε τις (λιγοστές) πλατείες. Ο εορτασμός άρχισε την παραμονή το βράδυ με 21 κανονιοβολισμούς.               
Και την άλλη μέρα, Παρασκευή πρωί, ανήμερα του Ευαγγελισμού, η Αθήνα ξύπνησε με 21 νέους κανονιοβολισμούς.              
Αριθμός συμβολικός , που συνδυάζεται με το '21 της επανάστασης. Άρχισαν, έπειτα, να χτυπούν πανηγυρικά οι καμπάνες των εκκλησιών.                 
Το πρωί, της 25ης Μαρτίου 1838, εψάλη δοξολογία στον, τότε, Μητροπολιτικό Ναό της Αγίας Ειρήνης (στην οδό Αιόλου), στην οποία, και μόνο εκεί, παραβρέθηκε και ο Όθων ντυμένος με την παραδοσιακή φουστανέλα.              
Το απόγευμα οργανώθηκε από το Δήμο χορός στην πλατεία των παλαιών Ανακτόρων στον οποίο συμμετείχαν όλοι οι νέοι της πόλης ανεξάρτητα από την κοινωνική τους τάξη και τους παρακολούθησαν πολλοί από τους Αγωνιστές του 1821.             
Τη νύχτα ο Δήμαρχος, πάντα, φωταγώγησε με λαδοφάναρα[3 για τη βιβλιογραφία 24grammata.com] τους κεντρικούς δρόμους και την Ακρόπολη.               
Τέλος, οι Αθηναίοι έμειναν αποσβολωμένοι από το υπερθέαμα, όταν αντίκρισαν στο Λυκαβηττό φαναράκια που τα κρατούσαν νεολαίοι της εποχής και σχημάτιζαν ένα τεράστιο φωτεινό σταυρό με τις λέξεις «Εν τούτω Νίκα»[4για τη βιβλιογραφία 24grammata.com].                
Έτσι, το 1838 γιορτάστηκε για πρώτη φορά η 25 Μαρτίου, ως μέρα μνήμης των Ελλήνων Αγωνιστών του 1821.               
Και τούτη η γιορτή έγινε με γκρίνια, με διαφωνίες και με πλουσιοπάροχη μεγαλοπρέπεια (ενώ χρήματα δεν υπήρχαν), κατά την πατροπαράδοτη συνήθεια μας.              
Οι κακές γλώσσες λένε ότι για τη γιορτή ετούτη δαπανήθηκε μέρος των χρημάτων, που προοριζόταν για την ανέγερση του Πανεπιστημίου.                
Για τη βιβλιογραφία και άλλες σχετικές σημειώσεις στο www.24grammata.com                 
Μεγάλο Αφιέρωμα για την 25 Μαρτίου με 50 άρθρα στις 4 πρώτες σελίδες και άλλα 1430 άρθρα στην ελληνική, αγγλική, γαλλική, γερμανική, ιταλική και ισπανική γλώσσα. Δωρεάν e-books (νέα βιβλία)             
Δείτε όλο το αρχείο από την “λέξη της εβδομάδας” αλλά και άλλα ενδιαφέροντα άρθρα στη διεύθυνση www.24grammata.com.                       
24γραμματα© 2011.                      
Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος.              
Ανάπτυξη από τα 24γραμματα