Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα παράδοση. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα παράδοση. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Τετάρτη 24 Δεκεμβρίου 2014
Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου 2014
Κυριακή 10 Αυγούστου 2014
16 Αυγούστου 2014 - To παραδοσιακό αλώνισμα αναβιώνει στο Βαλτεσινίκο Αρκαδίας - www.valtesiniko-arkadias.gr
Παραδοσιακό αλώνισμα στο Βαλτεσινίκο στις 16 Αυγούστου 2014
Και φέτος στο
Βαλτεσινίκο Γορτυνίας θα αναβιώσει το παραδοσιακό αλώνισμα την επομένη της
Παναγίας Σάββατο 16
Αυγούστου από ώρα 10:30. Το αλώνισμα το
διοργανώνει ο Δήμος Γορτυνίας
Έθιμο που
αποτελεί παράδοση για την περιοχή και κάθε χρόνο προσελκύει αρκετό κόσμο,
μικρούς και μεγάλους. Εκτός από τη διαδικασία του αλωνίσματος στην οποία
συμμετέχει σχεδόν όλο το χωριό, υπάρχει γλέντι και φαγητό....
Γίνεται ζωντανή
αναβίωση του παλιού τρόπου αλωνίσματος με τα άλογα, σε πλακόστρωτο αλώνι που
βρίσκεται πολύ κοντά στο Μοναστήρι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Τα παιδιά και
όποιος άλλος θέλει, μπορεί να συμμετάσχει στο αλώνισμα, ανασηκώνοντας τα
θερισμένα στάχυα με το δίκρανο την ώρα που τα άλογα κάνουν τον κύκλο τους γύρω
γύρω στο αλώνι. Ειδικά για τα παιδιά της πόλης, η δραστηριότητα αυτή είναι πηγή
μεγάλης χαράς και ενθουσιασμού, καθώς τους δίνει την ευκαιρία να συμμετέχουν
ενεργά σε μια αυθεντικά παραδοσιακή δραστηριότητα, σε στενή επαφή με τα άλογα,
τις εικόνες και τις μυρωδιές της φύσης.
Στους μικρούς φίλους μας μαθαίνει κάτι για τον τόπο τους, για την παλαιότερη
αγροτική ζωή, για την παράδοση, για το μεθυστικό δέσιμο της γης με τα ζώα και
τον άνθρωπο.
Για
τον 15Αύγουστο προγραμματίζουμε τις παρακάτω εκδηλώσεις στο χωριό μας:
Ο Σύλλογος «Η Κοίμηση της Θεοτόκου», ο
Σύλλογος Νέων «Η Αναγέννηση» το
Τοπικό Συμβούλιο Βαλτεσινίκου, και το Πολιτιστικό
Κέντρο ενημερώνουν όλους τους συμπατριώτες και τους φίλους για τις
προγραμματισμένες Εκδηλώσεις:
2ο “ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟ
ΣΕΡΓΙΑΝΙ στο Βαλτεσινίκο”
9 Αυγούστου ημέρα Σάββατο:
α ) Παζάρι Βιβλίου από 9/8 έως 24/8 πλησίον
της πλατείας του χωριού, για μικρούς και μεγάλους από ώρα 19:00
β) Ώρα 19:00
Παραμύθια από την Ανάποδη….. , στην πλατεία του χωριού μας.
Διοργανωτής: Σύλλογος «Η Κοίμηση της Θεοτόκου».
10 Αυγούστου ημέρα Κυριακή .
Ώρα 18:00 Ας Παίξουμε ………….. Θεατρικό παιχνίδι
για μικρά και μεγάλα παιδιά, στην πλατεία.Διοργανωτής: Σύλλογος «Η Κοίμηση της Θεοτόκου».
11 Αυγούστου ημέρα Δευτέρα .
Ώρα 18:00 Φτιάχνουμε την δικιά μας
παραλία…... Εικαστικό
εργαστήρι με την τεχνική κολάζ και όχι μόνο…… στην
πλατεία του χωριού μας.
Διοργανωτής: Σύλλογος «Η Κοίμηση της Θεοτόκου».
12 Αυγούστου ημέρα Τρίτη :
Ώρα 21:00 Πλούτος
του Αριστοφάνη από την ομάδα Πείρα(γ)μα.
Μια διαδραστική θεατρική
παράσταση με μουσική και τραγούδια του Τόπου μας, στον προαύλιο χώρο του
σχολείου μας.
Διοργανωτής: Σύλλογος Νέων
« Η Αναγέννηση».
13 Αυγούστου ημέρα Τετάρτη.
α) Ώρα 19:30
Τιμητική βραδιά για την
Τουριστική ανάπτυξη του Βαλτεσινίκου και της γύρω περιοχής, στην αίθουσα
εκδηλώσεων του Πολιτιστικού Κέντρου.Ομιλητής ο Γιάννης Π
Λαγός, οικονομολόγος ,σύμβουλος επιχειρήσεων και συντονιστής Πανευρωπαϊκής
πιστοποίησης μονοπατιών Γορτυνίας.
- Βράβευση των τοπικών
επιχειρήσεων.
Διοργανωτής: Σύλλογος «Η
Κοίμηση της Θεοτόκου».
β) Πανηγύρι από τοπική
επιχείρηση με δημοτικά και άλλα τραγούδια, από το βράδυ μέχρι το πρωί.
14 Αυγούστου ημέρα Πέμπτη
Ώρα 08:30 Πρωινός περίπατος στην πηγή «Γριάς το λιθάρι» 8.500μ, μέσα στο
ελατοδάσος (ψωμί, ντομάτες, τυρί και φύγαμε…, νερό κρυστάλλινο - χωνευτικό στην
πηγή).
Διοργανωτής: Σύλλογος «Η
Κοίμηση της Θεοτόκου».
15 Αυγούστου ημέρα Παρασκευ ή
Εορτασμός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Ιερά Μονή.
16 Αυγούστου ημέρα Σάββατο
α)Ώρα 10:30
Παραδοσιακό αλώνισμα, στο
αλώνι πλησίον της Ιεράς Μονής «Κοίμησης της Θεοτόκου» (τραγούδι, χορός,
φαγητό).
Διοργανωτής: Δήμος Γορτυνίας – Τοπικό
Συμβούλιο
β) Ώρα 22:00 ¨Party νεολαίας¨ στον προαύλιο χώρο
του
σχολείου . Διοργανωτής:
Σύλλογος
Νέων « Η Αναγέννηση».
17 Αυγούστου ημέρα Κυριακή
α) Ώρα 11:00 Διαγωνισμός Δηλωτής στα καφενεία του
χωριού.
Διοργανωτής: Σύλλογος «Η
Κοίμηση της Θεοτόκου» .
β) Ώρα 20:00
Τάξη στο χάος……..
Βραδιά αστρονομίας και παρατήρησης εμπνευσμένη από
τον Αυγουστιάτικο ουρανό του Βαλτεσινίκου
Στην αίθουσα εκδηλώσεων του Πολιτιστικού Κέντρου.
Διοργανωτής: Σύλλογος Νέων « Η
Αναγέννηση».
18 Αυγούστου ημέρα Δευτέρα
Εορτασμός στο εξωκκλήσι
του Άγιο Βλάση, με θέα την μαγευτική Λίμνη του Λάδωνα.
(Εκκλησιασμός, φαγητό ,τραγούδι , χορός)
19 Αυγούστου ημέρα Τρίτη
Πρωινός περίπατος στον Άγιο Νικόλαο και Ενημέρωση για
την Ιστορία της Μονής από τον Χρήστο Παπαδημητρακόπουλο.
Διοργανωτής: Σύλλογος «Η
Κοίμηση της Θεοτόκου» .
21 Αυγούστου ημέρα Πέμπτη
Ποδηλατάδα στο χωριό. Ώρα 18:00. Σημείο συνάντησης
: ΚΕΠ Βαλτεσινίκου
Διοργανωτής: Σύλλογος Νέων « Η
Αναγέννηση».
22 και 23 Αυγούστου , Παρασκευή & Σάββατο
Φεστιβάλ παιδιού «Σβούρες»
Διοργανωτής: Σύλλογος Νέων « Η
Αναγέννηση».
Στο ελατοδάσος του Βαλτεσινίκου υπάρχουν
αρκετά μονοπάτια μεγάλης φυσικής ομορφιάς με σήμανση -Δίκτυο "Αρκάδων
Ποιμένων"- τα οποία χωρίζονται σε κατηγορίες ανάλογα με τη
διάρκεια πεζοπορίας, το επίπεδο δυσκολίας κλπ, και τα οποία προσφέρονται
για ορειβατικές εκδρομές διαφόρων κατηγοριών. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά και εν
συντομία τα παρακάτω:
·
"Κρυάβρυση": όχι μεγάλου μήκους, αρκετά απότομη
σε σημεία, καταλήγει σε πηγή με παγωμένο νερό στο δάσος και προσφέρει
πανοραμικές απόψεις του χωριού.
·
"Της Γριάς το Λιθάρι": εύκολη, κυκλική περίπου
7 χιλιομέτρων με στάση στην ομώνυμη πηγή. Προσφέρει πολλές εναλλαγές
περιβάλλοντος και μαγευτικές εικόνες του δάσους.
·
"Αγία Παρασκευή": καταλήγει σε ταβέρνα στο
δάσος, που προσφέρει φαγητό, και από όπου μπορεί να γίνει επιστροφή με
αυτοκίνητο/πούλμαν.
·
"Το Πορί": περπάτημα μέσα στα νερά ρηχού
ρέματος και επιστροφή είτε από την ίδια διαδρομή, είτε με διάσχιση του δάσους
εκτός μονοπατιών.
Στα μονοπάτια υπάρχει δυνατότητα ξενάγησης
από τοπικούς ξεναγούς.
Ευχόμαστε σε όλους σας
καλό καλοκαίρι.
Για το Διοικητικό
Συμβούλιο του Συλλόγου
Ο πρόεδρος
Μιχάλης
Αναγνωσταράς
Site: valtesiniko-arkadias.gr
Facebook: Πολιτιστικός Σύλλογος
Βαλτεσινιωτών «η Κοίμηση της Θεοτόκου»
Labels:
άρθρα,
εκδηλώσεις,
ενημέρωση,
παράδοση,
σχόλια
Δευτέρα 6 Ιανουαρίου 2014
ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΘΕΟΦΑΝΕΙΩΝ
Γιορτάζουμε σήμερα 6 Ιανουαρίου, τα Άγια Θεοφάνεια.
Τα Αγία Θεοφάνεια είναι μία από τις αρχαιότερες εορτές της εκκλησίας μας η οποία θεσπίσθηκε το 2ο αιώνα μ.Χ. και αναφέρεται στη φανέρωση της Αγίας Τριάδας κατά τη βάπτιση του Ιησού Χριστού. Η ιστορία της βάπτισης έχει ως εξής: Μετά από θεία εντολή ο Ιωάννης ο Πρόδρομος εγκατέλειψε την ερημική ζωή και ήλθε στον Ιορδάνη ποταμό όπου κήρυττε και βάπτιζε. Εκεί παρουσιάσθηκε κάποια ημέρα ο Ιησούς και ζήτησε να βαπτισθεί.
Ο Ιωάννης, αν και το Άγιο Πνεύμα τον είχε πληροφορήσει ποιος ήταν εκείνος που του ζητούσε να βαπτισθεί, στην αρχή αρνείται να τον βαπτίσει ισχυριζόμενος ότι ο ίδιος έχει ανάγκη να βαπτισθεί από Εκείνον. Ο Ιησούς όμως του εξήγησε ότι αυτό ήταν το θέλημα του Θεού και τον έπεισε να τον βαπτίσει.
Και τότε μπροστά στα έκπληκτα μάτια των θεατών διαδραματίσθηκε μία μοναδική και μεγαλειώδης σκηνή, όταν με την μορφή ενός περιστεριού κατήλθε το Άγιο Πνεύμα και κάθισε επάνω στο βαπτιζόμενο Ιησού, ενώ συγχρόνως ακούσθηκε από τον ουρανό η φωνή του Θεού η οποία έλεγε: «Ούτος εστίν ο Υιός μου ο αγαπητός, εν ω ευδόκησα» («Αυτός είναι ο αγαπημένος μου Υιός, αυτός είναι ο εκλεκτός μου»).
Από τότε και το Βάπτισμα των χριστιανών, δεν είναι «εν ύδατι», όπως το βάπτισμα «μετανοίας» του Ιωάννη, αλλά «εν Πνεύματι Αγίω». Ο Κύριος με το να βαπτιστεί αγίασε το νερό, το έκανε νερό αγιασμού και συμφιλίωσης με το Θεό. Έτσι η Βάπτιση του Κυρίου άνοιξε τη θύρα του Μυστηρίου του Βαπτίσματος.
Με την καθαρτική χάρη του αγίου Βαπτίσματος ο παλαιός αμαρτωλός άνθρωπος ανακαινίζεται και με την τήρηση των θείων εντολών γίνεται κληρονόμος της βασιλείας των ουρανών.
Στους εορτάζοντες και στις εορτάζουσες, χρόνια πολλά και ευάρεστα στο Θεό !!! Απολυτίκιο:
Ήχος α'.
Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου Κύριε, η της Τριάδος εφανερώθη προσκύνησις· του γαρ Γεννήτορος η φωνή προσεμαρτύρει σοι, αγαπητόν σε Υιόν ονομάζουσα· και το Πνεύμα εν είδει περιστεράς, εβεβαίου του λόγου το ασφαλές. Ο επιφανείς Χριστέ ο Θεός, και τον κόσμον φωτίσας δόξα σοι.
ΠΗΓΗ
Τα Αγία Θεοφάνεια είναι μία από τις αρχαιότερες εορτές της εκκλησίας μας η οποία θεσπίσθηκε το 2ο αιώνα μ.Χ. και αναφέρεται στη φανέρωση της Αγίας Τριάδας κατά τη βάπτιση του Ιησού Χριστού. Η ιστορία της βάπτισης έχει ως εξής: Μετά από θεία εντολή ο Ιωάννης ο Πρόδρομος εγκατέλειψε την ερημική ζωή και ήλθε στον Ιορδάνη ποταμό όπου κήρυττε και βάπτιζε. Εκεί παρουσιάσθηκε κάποια ημέρα ο Ιησούς και ζήτησε να βαπτισθεί.
Ο Ιωάννης, αν και το Άγιο Πνεύμα τον είχε πληροφορήσει ποιος ήταν εκείνος που του ζητούσε να βαπτισθεί, στην αρχή αρνείται να τον βαπτίσει ισχυριζόμενος ότι ο ίδιος έχει ανάγκη να βαπτισθεί από Εκείνον. Ο Ιησούς όμως του εξήγησε ότι αυτό ήταν το θέλημα του Θεού και τον έπεισε να τον βαπτίσει.
Και τότε μπροστά στα έκπληκτα μάτια των θεατών διαδραματίσθηκε μία μοναδική και μεγαλειώδης σκηνή, όταν με την μορφή ενός περιστεριού κατήλθε το Άγιο Πνεύμα και κάθισε επάνω στο βαπτιζόμενο Ιησού, ενώ συγχρόνως ακούσθηκε από τον ουρανό η φωνή του Θεού η οποία έλεγε: «Ούτος εστίν ο Υιός μου ο αγαπητός, εν ω ευδόκησα» («Αυτός είναι ο αγαπημένος μου Υιός, αυτός είναι ο εκλεκτός μου»).
Από τότε και το Βάπτισμα των χριστιανών, δεν είναι «εν ύδατι», όπως το βάπτισμα «μετανοίας» του Ιωάννη, αλλά «εν Πνεύματι Αγίω». Ο Κύριος με το να βαπτιστεί αγίασε το νερό, το έκανε νερό αγιασμού και συμφιλίωσης με το Θεό. Έτσι η Βάπτιση του Κυρίου άνοιξε τη θύρα του Μυστηρίου του Βαπτίσματος.
Με την καθαρτική χάρη του αγίου Βαπτίσματος ο παλαιός αμαρτωλός άνθρωπος ανακαινίζεται και με την τήρηση των θείων εντολών γίνεται κληρονόμος της βασιλείας των ουρανών.
Στους εορτάζοντες και στις εορτάζουσες, χρόνια πολλά και ευάρεστα στο Θεό !!! Απολυτίκιο:
Ήχος α'.
Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου Κύριε, η της Τριάδος εφανερώθη προσκύνησις· του γαρ Γεννήτορος η φωνή προσεμαρτύρει σοι, αγαπητόν σε Υιόν ονομάζουσα· και το Πνεύμα εν είδει περιστεράς, εβεβαίου του λόγου το ασφαλές. Ο επιφανείς Χριστέ ο Θεός, και τον κόσμον φωτίσας δόξα σοι.
ΠΗΓΗ
Τρίτη 26 Μαρτίου 2013
Παροιμίες και γνωμικά απ' όλη την Ελλάδα
Παροιμίες και γνωμικά απ' όλη την Ελλάδα
Καλομοίρα Γκρέκα - Τσιλαλή
Δρόμων, 2012
111 σελ.
ISBN 978-960-694-131-3, [Κυκλοφορεί]
Παροιμίες [DDC: 398.9]
Γνωμικά [DDC: 080]
Οι παροιμίες και τα γνωμικά είναι το απόσταγμα της σοφίας του λαού μας. Οι μεν παροιμίες εκφράζονται δεικτικά, ειρωνικά και συγχρόνως αλληγορικά, γι' αυτό θα πρέπει να ψάξουμε για να βρούμε την αλήθεια που κρύβουν. Τα γνωμικά όμως μας δίνονται με εμφανή τη σημασία τους, γι' αυτό είναι κατανοητά απ' όλους. Τις παροιμίες και τα γνωμικά τα χρησιμοποιούμε συνήθως όταν θέλουμε να τραβήξουμε την προσοχή σ' αυτά που λέμε ή να δώσουμε μια εύθυμη διάθεση ή να διακωμωδήσουμε κάποιον ή κάτι.
Οι παροιμίες και τα γνωμικά είναι άγραφος λόγος, που μεταδίδεται από γενιά σε γενιά. Έχουν βγει μέσα απ' τη ζωή των απλών ανθρώπων του λαού μας και είναι συσσωρευμένη η πείρα και η σοφία πολλών αιώνων, γι' αυτό κι έχουν διαχρονική αξία.
Η συγγραφέας για χρόνια ταξίδευε σε χωριά και πόλεις της Ελλάδας και κατάφερε να συγκεντρώσει τη συλλογή των παροιμιών και των γνωμικών, τα οποία και παραθέτει σ' αυτό το βιβλίο. Επίσης κατέγραψε και αρκετές ιστορίες απ' τις οποίες έχουν προκύψει κάποιες παροιμίες.
Καλομοίρα Γκρέκα - Τσιλαλή
Δρόμων, 2012
111 σελ.
ISBN 978-960-694-131-3, [Κυκλοφορεί]
Παροιμίες [DDC: 398.9]
Γνωμικά [DDC: 080]
Οι παροιμίες και τα γνωμικά είναι το απόσταγμα της σοφίας του λαού μας. Οι μεν παροιμίες εκφράζονται δεικτικά, ειρωνικά και συγχρόνως αλληγορικά, γι' αυτό θα πρέπει να ψάξουμε για να βρούμε την αλήθεια που κρύβουν. Τα γνωμικά όμως μας δίνονται με εμφανή τη σημασία τους, γι' αυτό είναι κατανοητά απ' όλους. Τις παροιμίες και τα γνωμικά τα χρησιμοποιούμε συνήθως όταν θέλουμε να τραβήξουμε την προσοχή σ' αυτά που λέμε ή να δώσουμε μια εύθυμη διάθεση ή να διακωμωδήσουμε κάποιον ή κάτι.
Οι παροιμίες και τα γνωμικά είναι άγραφος λόγος, που μεταδίδεται από γενιά σε γενιά. Έχουν βγει μέσα απ' τη ζωή των απλών ανθρώπων του λαού μας και είναι συσσωρευμένη η πείρα και η σοφία πολλών αιώνων, γι' αυτό κι έχουν διαχρονική αξία.
Η συγγραφέας για χρόνια ταξίδευε σε χωριά και πόλεις της Ελλάδας και κατάφερε να συγκεντρώσει τη συλλογή των παροιμιών και των γνωμικών, τα οποία και παραθέτει σ' αυτό το βιβλίο. Επίσης κατέγραψε και αρκετές ιστορίες απ' τις οποίες έχουν προκύψει κάποιες παροιμίες.
Labels:
άρθρα,
βιβλιοπροτάσεις,
εκδοτικοί οίκοι,
ενημέρωση,
λαογραφία,
παράδοση,
σχόλια
Δευτέρα 25 Μαρτίου 2013
Δευτέρα 18 Μαρτίου 2013
Δευτέρα 7 Ιανουαρίου 2013
Το Ελληνικό παραδοσιακό παραμύθι στις εκδόσεις Διάπλαση
Σταθμός των εκδόσεων Διάπλαση είναι οι εκδόσεις παραδοσιακών παραμυθιών με τη συγγραφέα Χρυσάνθη Καραϊσκου. Κρατώντας την προφορικότητα του λόγου, αλλά με σύγχρονη εικονογράφηση, η συγγραφέας παραδίδει στο αναγνωστικό κοινό ένα έργο προσιτό σε παιδιά και ενήλικες, ακριβώς επειδή διατηρεί το ύφος και το ρυθμό της προφορικής αφήγησης.
Τα παραδοσιακά παραμύθια είναι ένα σημαντικό κομμάτι της προφορικής παράδοσης. Προτού ακόμα γίνουν δημοφιλείς οι εκδόσεις παραμυθιών στον κόσμο, τα παραμύθια τα διηγούνταν σε κοινωνικές συγκεντρώσεις, το χειμώνα δίπλα στο τζάκι και το καλοκαίρι κοντά στη θάλασσα ή στο χωράφι. Το κοινό τους αποτελούταν από ολόκληρη την κοινότητα ή το χωριό, χωρίς να ξεχωρίζουν τα παιδιά από τους ενήλικες.
Το παραμύθι είναι ένας κρίκος της κοινωνικής ζωής. Είναι γεμάτο σύμβολα και αρχέτυπα μέσα από τα οποία η λαϊκή σοφία βοηθούσε τα άτομα να επεξεργαστούν προσωπικές τους δυσκολίες και να προχωρήσουν στην ενηλικίωση.
Εκτός λοιπόν από τα ηθικοπλαστικά παραμύθια, ορισμένα από τα οποία θα τα βρούμε στους τέσσερις τόμους των εκδόσεων Διάπλαση και της Χρυσάνθης Καραϊσκου, βλέπουμε στα τέσσερα αυτά εικονογραφημένα βιβλία, παραμύθια που περιγράφουν ίσως τη σημαντικότερη τελετή μετάβασης –το πέρασμα από την παιδική ηλικία στην ενηλικίωση.
Τα παραμύθια αυτά έχουν παγκόσμια απήχηση. Βρίσκουμε κοινά στοιχεία σε παραμύθια διαφόρων χωρών, καθώς οι ίδιες ανάγκες του συλλογικού ασυνειδήτου επεκτείνονται σε ολόκληρο τον κόσμο. Δεν είναι περίεργο λοιπόν, που οι κακιές μητριές, τα βασιλόπουλα, οι γριές και οι γέροι της ελληνικής παράδοσης θυμίζουν καμιά φορά ήρωες γνωστών παραμυθιών της δυτικής παράδοσης και το ανάποδο.
Τα παραμύθια σήμερα πια απευθύνονται κατά γενική παραδοχή στα παιδιά. Τα παραδοσιακά παραμύθια όμως ξεπερνούν τον περιορισμό αυτό και απευθύνονται σε όποιον αντλεί ευχαρίστηση από ένα ταξίδι στα βασικά αρχέτυπα, τη φαντασία και την περιπέτεια. Τα παραδοσιακά παραμύθια πολύ πριν ‘λογοκριθούν’ από το γραπτό λόγο, ήταν ένας κόσμος επικίνδυνων περιπετειών, τεράτων και βασιλιάδων, απλών ανθρώπων και όμορφων κοριτσιών, που αγγίζουν σήμερα πια κάθε αναγνώστη.
Μπορείτε να δείτε αναλυτικότερα τα παραδοσιακά παραμύθια των εκδόσεων Διάπλαση πατώντας εδώ
Τα παραδοσιακά παραμύθια είναι ένα σημαντικό κομμάτι της προφορικής παράδοσης. Προτού ακόμα γίνουν δημοφιλείς οι εκδόσεις παραμυθιών στον κόσμο, τα παραμύθια τα διηγούνταν σε κοινωνικές συγκεντρώσεις, το χειμώνα δίπλα στο τζάκι και το καλοκαίρι κοντά στη θάλασσα ή στο χωράφι. Το κοινό τους αποτελούταν από ολόκληρη την κοινότητα ή το χωριό, χωρίς να ξεχωρίζουν τα παιδιά από τους ενήλικες.
Το παραμύθι είναι ένας κρίκος της κοινωνικής ζωής. Είναι γεμάτο σύμβολα και αρχέτυπα μέσα από τα οποία η λαϊκή σοφία βοηθούσε τα άτομα να επεξεργαστούν προσωπικές τους δυσκολίες και να προχωρήσουν στην ενηλικίωση.
Εκτός λοιπόν από τα ηθικοπλαστικά παραμύθια, ορισμένα από τα οποία θα τα βρούμε στους τέσσερις τόμους των εκδόσεων Διάπλαση και της Χρυσάνθης Καραϊσκου, βλέπουμε στα τέσσερα αυτά εικονογραφημένα βιβλία, παραμύθια που περιγράφουν ίσως τη σημαντικότερη τελετή μετάβασης –το πέρασμα από την παιδική ηλικία στην ενηλικίωση.
Τα παραμύθια αυτά έχουν παγκόσμια απήχηση. Βρίσκουμε κοινά στοιχεία σε παραμύθια διαφόρων χωρών, καθώς οι ίδιες ανάγκες του συλλογικού ασυνειδήτου επεκτείνονται σε ολόκληρο τον κόσμο. Δεν είναι περίεργο λοιπόν, που οι κακιές μητριές, τα βασιλόπουλα, οι γριές και οι γέροι της ελληνικής παράδοσης θυμίζουν καμιά φορά ήρωες γνωστών παραμυθιών της δυτικής παράδοσης και το ανάποδο.
Τα παραμύθια σήμερα πια απευθύνονται κατά γενική παραδοχή στα παιδιά. Τα παραδοσιακά παραμύθια όμως ξεπερνούν τον περιορισμό αυτό και απευθύνονται σε όποιον αντλεί ευχαρίστηση από ένα ταξίδι στα βασικά αρχέτυπα, τη φαντασία και την περιπέτεια. Τα παραδοσιακά παραμύθια πολύ πριν ‘λογοκριθούν’ από το γραπτό λόγο, ήταν ένας κόσμος επικίνδυνων περιπετειών, τεράτων και βασιλιάδων, απλών ανθρώπων και όμορφων κοριτσιών, που αγγίζουν σήμερα πια κάθε αναγνώστη.
Μπορείτε να δείτε αναλυτικότερα τα παραδοσιακά παραμύθια των εκδόσεων Διάπλαση πατώντας εδώ
Labels:
.σχόλια,
άρθρα,
διάπλαση,
εκδοτικοί οίκοι,
ενημέρωση,
παιδικά βιβλία,
παράδοση
Τρίτη 1 Ιανουαρίου 2013
Ο «ΓΕΝΑΡΗΣ» ΣΤΗΝ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ ΜΑΣ
ΗΡΘΕ ΤΟ 2013
Μας το έφερε ο Ιανουάριος, ο επιλεγόμενος και «Γενάρης».
Πάμε λοιπόν μέσα από την Λαογραφία μας να γνωρίσουμε τον πρώτο μήνα του έτους!
Ο Γενάρης, είναι ο πρώτος μήνας του ημερολογίου μας, και πήρε το όνομα του (Ιανουάριος) από τον ρωμαϊκό Θεό Ιανό.
Ο Ιανός ήταν θεός της αρχής και του τέλους, της μετάβασης από μια κατάσταση σε άλλη.
Οι παραδόσεις μας αναφέρουν, ότι ο Γενάρης ονομάζεται έτσι, επειδή «γεννά η μέρα, και τα αρνιά».
Μετά το χειμερινό ηλιοστάσιο, το σκοτάδι αρχίζει να υποχωρεί. Το φως κερδίζει τη μάχη. Φως σημαίνει ζωή πάνω στον πλανήτη, χαρά, ελπίδα, και γενικότερα σημαίνει το καλό στη ζωή μας.
Το διάστημα που μεσολαβεί από τα Χριστούγεννα μέχρι τα φώτα, αναφέρεται στο λαϊκό εορτολόγιο ως «δωδεκαήμερο», και θεωρείται πολύ επικίνδυνη εποχή!
Τις νύχτες, που είναι και οι μεγαλύτερες νύχτες του χρόνου, κυκλοφορούν πάνω στη γη οι καλικάτζαροι, δαιμόνια του σκότους, που αφήσαν για λίγο την κατοικία τους στα έγκατα της γης και ανεβήκαν στην επιφάνεια για να πειράξουν τους ανθρώπους.
Οι άνθρωποι προσπαθούν να τους απομακρυνουν με διάφορα μέσα: με τη φωτιά, που την αφήνουν να καίει όλη νύχτα στο τζάκι, του σπιτιού, με ένα βοτάνι που έχει έντονη μυρωδιά και που το λένε «απήγανο», και φυσικά με το σημείο του σταυρού που διώχνει κάθε κακό.
Προσπαθούν επίσης να καλοπιάσουν ρίχνοντας τους λουκάνικα και ξεροτήγανα στα κεραμίδια για να φάνε.
Τα δαιμόνια αυτά εξαφανίζονται τα Θεοφάνια, γιατί τα κυνηγά ο παπάς με την «αγιαστούρα» του.
Κανένα κακό δεν μπορεί να αντισταθεί στον Μεγάλο Αγιασμό, που όλα τα εξαγνίζει!
Φεύγουν λοιπόν και οι καλικάντζαροι φωνάζοντας: «Φεύγετε να φεύγουμε
Κι ερχετ’ ο ζουρλοπαπας
Με την αγιαστούρα του
Και με την βρεχτούρα του.
Τα κακάβια στο κεφάλι,
Τα παιδιά στην αμασχάλη,
Φιου, και γίναμε καπνός»!
Τα λαϊκά έθιμα που εντοπίζονται στην περίοδο του Δωδεκαημέρου, και κυρίως στα τρία μεγάλα σημεία της, Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά, και Φώτα, εκφράζουν την έννοια του τέλους και της αρχής, δηλώνουν την αγωνία που κατέχει τον άνθρωπο, μπρος το τέλος μιας περιόδου της ζωης του, και την αρχή μιας άλλης.
Τα έθιμα της Πρωτοχρονιάς, τα διακρίνουμε σε δυο κατηγορίες.
Αυτά που συνδέονται με την έννοια του τέλους, και αυτά που συνδέονται με την έννοια της αρχής..
Ας δούμε τι εννοούμε με την «αρχή»!
Μπροστά σε μια καινούργια αρχή, που είναι και η νέα χρονιά, και ο μήνας της, ο Γενάρης, εκείνο που προσπαθούμε όλοι οι άνθρωποι να εξασφαλίσουμε, είναι η ευτυχία μας.
Για όλους εμάς σήμερα που ζούμε σε έναν πολυσύνθετο κόσμο, όπου κανένας δεν ξέρει τι είναι η που ανήκει ακριβώς, το τι είναι ευτυχία, είναι δύσκολο να καθοριστεί.
Για τον αγρότη όμως, της προβιομηχανικής εποχής, τα πράγματα ήταν πολύ απλά.
Ευτυχία, ήταν η καλή σοδειά, που θα τον γλύτωνε από την πείνα, η καλή υγεία, και η καλή καρδιά.
Αυτή άλλωστε ήταν και η συνηθισμένη ευχή της πρωτοχρονιάς.
«ΓΕΡΟΣΥΝΗ, ΚΑΛΟΣΥΝΗ, ΚΑΙ ΠΟΛΛΑ ΜΠΕΡΕΚΕΤΙΑ».
Τα Ελληνικά έθιμα του δωδεκαημέρου, έχουν τα περισσότερα την καταγωγή τους στις ρωμαϊκές γιορτές αυτής της περιόδου, οι οποίες είχαν ενσωματώσει πολλά από τα στοιχεία της Αρχαίας Ελληνικής λατρείας, αλλά και πολλά έθιμα της Ανατολής..
Οι ρωμαϊκές γιορτές που εντοπίζονται στις χειμερινές τροπές του Ήλιου (δηλαδή, τέλη Δεκεμβρίου — αρχές Ιανουαρίου) είναι οι εξής: α) τα Σατούρνια (μεταξύ 17-23 Δεκεμβρίου) ήταν γιορτή προς τιμή του θεού δαίιιπιιΐδ (αντίστοιχου με τον Κρόνο των Ελλήνων), β) το «Γενέθλιο του
Αήττητου Ηλίου»), γ) η Πρώτη των Καλένδων (δηλαδή, η πρώτη Ιανουαρίου), κατά την οποία γινόταν η εγκατάσταση των καινούριων πολιτικών αρχών της Ρώμης, και δ) τα Υοΐα Ριιβ1ίθ3. (δηλαδή, οι δημόσιες ευχές), στις 3 Ιανουαρίου, οπότε οι ύπατοι ορκίζονταν στο λαό να φυλάξουν τους νόμους και να κυβερνήσουν δίκαια. Η χριστιανική εκκλησία πήρε από την αρχή, όπως ήταν φυσικό, έντονα εχθρική στάση απέναντι στις ειδωλολατρικές αυτές γιορτές. Επειδή όμως είδε ότι τα έθιμα που ήταν συνδεμένα μαζί-τους — όπως λ.χ. οι μεταμφιέσεις, τα τυχερά παιχνίδια, η εκλογή βασιλιά των Σατουρναλίων, οι μαντικές ενέργειες και η κάθε λογής ασυδοσία— ήταν βαθιά ριζωμένα στη ζωή του λαού, ο οποίος δεν ήταν καθόλου διατεθειμένος να τα αποχωριστεί, έκανε τότε το μεγάλο ιστορικό συμβιβασμό-της: τοποθέτησε στη θέση των ειδωλολατρικών γιορτών τις δικές-της μεγάλες επετείους, τα Χριστούγεννα, τη γιορτή του αγίου Βασιλείου και τα Φώτα. Και επέτρεψε —ή, καλύτερα, ανέχτηκε — να ενσωματωθούν σ' αυτές τα πατροπαράδοτα λαϊκά έθιμα αυτής της περιόδου. Η ίδια μάλιστα η εκκλησία ευνόησε ορισμένες ταυτίσεις, όπως λ.χ. του Μίθρα με το νεογέννητο Χριστό και του βασιλιά των Σατουρναλίων, εφόρου των τυχερών παιχνιδιών, με το Μέγα Βασίλειο (μέσα από την παρετυμολογία Βασίλης-βασιλιάς). Έτσι, στα νεοελληνικά λαϊκά έθιμα, ο αϊ- Βασίλης, σεπτός ιεράρχης της εκκλησίας, έχει αποχτήσει και μιαν άλλη παράξενη ιδιότητα, να φανερώνει στους ανθρώπους την τύχη-τους: απόδειξη το φλουρί της βασιλόπιτας, αλλά και ένα σωρό άλλες μαντικές πράξεις που εντοπίζονται τη μέρα της γιορτής-του και ποικίλλουν από τόπο σε τόπο. Στην Κύπρο λ.χ. το βράδυ της παραμονής του αγίου Βασιλείου παίρνουν κλαδιά ελιάς, κόβουν τα φύλλα-τους και «παίζουν», όπως λένε, «τον αϊ-Βασίλη»,.καθισμένοι μπροστά στη φωτιά. Ρίχνουν, ο ένας μετά τον άλλον, στη φωτιά ένα φύλλο ελιάς και λένε: «αϊ- Βασίλη βασιλιά, που ξούσιάζεις τον τουνιάν, δείξε και φανέρωσε αν μ' αγαπά» (ο τάδε ή η δείνα). Και παρατηρούν τις κινήσεις του φύλλου μέσα στη φωτιά. Ζωηρή κίνηση σημαίνει ζωηρή αγάπη, αδύναμη κίνηση σημαίνει. αδύναμη αγάπη, κάψιμο χωρίς κίνηση, καθόλου αγάπη. Στη Σκύρο μαντεύονται αλλιώς. Το πρωί του αγίου Βασιλείου πάνε στο σταύλο κι αφού βάλουν τα βόδια να πρωτοπατήσουν σε σίδερο, για να είναι σιδερένια όλο το χρόνο, περνάνε ύστερα τη βωδόκλορα (βοϊδοκουλούρα, δηλαδή, που ζυμώνουν επίτηδες για τα βόδια αυτή τη μέρα) απ' το κέρατο του βοδιού. Καθώς τινάζει αυτό το κεφάλι-του, για να ελευθερωθεί, πέφτει η κουλούρα. Ανάλογα με το πώς θα πέσει, μπρούμυτα, ίσια ή όρθια, μαντεύονται αν η σοδειά θάναι καλή για το κριθάρι, το σιτάρι ή το λαθούρι. Έπειτα δίνουν τη μισή κουλούρα να τη φάει το βόδι και την άλλη μισή ο παραγιός ή ο βοσκός.
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά κι' αρχή του Γεναρίου,
κι αρχή που βγήκεν ο Χριστός στη γη να περπατήσει.
Εβγήκε και χαιρέτησε όλους τους ζευγολάτες
κι ο πρώτος-του χαιρετισμός ήταν άγιος Βασίλης.
— "Άγιε Βασίλη δέσποτα, καλό ζευγάρι κάνεις.
—Με την ευκή-σου, δέσποτα, καλό κ' ευλογημένο.
Στάθηκε και το βλόγησε με το δεξί-του χέρι,
με το δεξί, με το ζερβί, με το μαλαματένιο,
πάλι το ξαναβλόγησε με μαργαριταρένιο.
—Θα σε ρωτήσω, δέσποτα, πόσα πινάκια σπέρνεις;
—Σπέρνω σιτάρι δώδεκα, κριθάρι δέκα πέντε,
μα κείνο το ζηλέψανε περδίκια και λαγούδια,
παίρνω το ντουφεκάκι-μου και πά'να τα σκοτώσω.
Μήτε περδίκια σκότωσα, μήτε λαγούς έπιασα,
μόν' θέρισα κι αλώνισα όλα τ' αποφαγούδια•
και κάνω χίλια μετρητά και χίλια μετρημένα•
κ' εκεί που το μετρούσανε, να κι ο Χριστός κ' επέρνα,
κ' εκεί που στάθηκε ο Χριστός χρυσό δεντρί φυτρώθη,
κ' εκεί που παραστάθηκε χρυσό κυπαρισσάκι,
στη μέση είχε το σταυρό, στην άκρη το Βαγγέλιο,
και στα παρακλωνάρια-του Αγγελοι, Αρχάγγελοι,
και κάτω στη ριζούλα-του μια κρυσταλλένια βρύση,
να κατεβαίνει η πέρδικα να βρέχει τα φτερά-της,
να ραίνει τον αφέντη-μας τον πολυχρονεμένο.
Εσένα πρέπει, αφέντη-μου, δαμασκηνό τραπέζι, όταν ανθεί η δαμασκηνιά ν' ανθεί και το τραπέζι και πάλι ξαναπρέπει-σου στα πευκιά να καθήσεις, να κοσκινίζεις το φλωρί, να πέφτει το λογάρι, και τ' αποσκονίδια-του σκλάβους να τ' αγοράζεις.
Πολλά 'παμε τ' αφέντη-μας, ας πούμε της κυράς-μας. Κυρά ψηλή, κυρά λιγνή, κυρά καμαροφρύδα, πήρες τα ρόδα απ' τη ροδιά, τ' ασπράδι από το χιόνι πήρες και το ματόφρυδο από το χελιδόνι.
Πολλά 'παμε και της κυράς ας πούμε και της κόρης. Κυρά-μ', τη δυχατέρα-σου γραμματικός την θέλει, κι αν είναι και γραμματικός πολλά προικιά γυρεύει, γυρεύει αμπέλια ατρύγητα, χωράφια με τα στάχυα, γυρεύει και τη Βενετία μ' όλα-της τα καράβια, γυρεύει και τον κυρ Βοριά να τα καλαρμενίζει.
Αυτά λοιπόν φίλοι μου είναι μερικά στοιχεία από την Λαογραφία μας, για τον ΓΕΝΑΡΗ, τον πρώτο μήνα της νέας χρονιάς!
ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΣΕ ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ!
Μας το έφερε ο Ιανουάριος, ο επιλεγόμενος και «Γενάρης».
Πάμε λοιπόν μέσα από την Λαογραφία μας να γνωρίσουμε τον πρώτο μήνα του έτους!
Ο Γενάρης, είναι ο πρώτος μήνας του ημερολογίου μας, και πήρε το όνομα του (Ιανουάριος) από τον ρωμαϊκό Θεό Ιανό.
Ο Ιανός ήταν θεός της αρχής και του τέλους, της μετάβασης από μια κατάσταση σε άλλη.
Οι παραδόσεις μας αναφέρουν, ότι ο Γενάρης ονομάζεται έτσι, επειδή «γεννά η μέρα, και τα αρνιά».
Μετά το χειμερινό ηλιοστάσιο, το σκοτάδι αρχίζει να υποχωρεί. Το φως κερδίζει τη μάχη. Φως σημαίνει ζωή πάνω στον πλανήτη, χαρά, ελπίδα, και γενικότερα σημαίνει το καλό στη ζωή μας.
Το διάστημα που μεσολαβεί από τα Χριστούγεννα μέχρι τα φώτα, αναφέρεται στο λαϊκό εορτολόγιο ως «δωδεκαήμερο», και θεωρείται πολύ επικίνδυνη εποχή!
Τις νύχτες, που είναι και οι μεγαλύτερες νύχτες του χρόνου, κυκλοφορούν πάνω στη γη οι καλικάτζαροι, δαιμόνια του σκότους, που αφήσαν για λίγο την κατοικία τους στα έγκατα της γης και ανεβήκαν στην επιφάνεια για να πειράξουν τους ανθρώπους.
Οι άνθρωποι προσπαθούν να τους απομακρυνουν με διάφορα μέσα: με τη φωτιά, που την αφήνουν να καίει όλη νύχτα στο τζάκι, του σπιτιού, με ένα βοτάνι που έχει έντονη μυρωδιά και που το λένε «απήγανο», και φυσικά με το σημείο του σταυρού που διώχνει κάθε κακό.
Προσπαθούν επίσης να καλοπιάσουν ρίχνοντας τους λουκάνικα και ξεροτήγανα στα κεραμίδια για να φάνε.
Τα δαιμόνια αυτά εξαφανίζονται τα Θεοφάνια, γιατί τα κυνηγά ο παπάς με την «αγιαστούρα» του.
Κανένα κακό δεν μπορεί να αντισταθεί στον Μεγάλο Αγιασμό, που όλα τα εξαγνίζει!
Φεύγουν λοιπόν και οι καλικάντζαροι φωνάζοντας: «Φεύγετε να φεύγουμε
Κι ερχετ’ ο ζουρλοπαπας
Με την αγιαστούρα του
Και με την βρεχτούρα του.
Τα κακάβια στο κεφάλι,
Τα παιδιά στην αμασχάλη,
Φιου, και γίναμε καπνός»!
Τα λαϊκά έθιμα που εντοπίζονται στην περίοδο του Δωδεκαημέρου, και κυρίως στα τρία μεγάλα σημεία της, Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά, και Φώτα, εκφράζουν την έννοια του τέλους και της αρχής, δηλώνουν την αγωνία που κατέχει τον άνθρωπο, μπρος το τέλος μιας περιόδου της ζωης του, και την αρχή μιας άλλης.
Τα έθιμα της Πρωτοχρονιάς, τα διακρίνουμε σε δυο κατηγορίες.
Αυτά που συνδέονται με την έννοια του τέλους, και αυτά που συνδέονται με την έννοια της αρχής..
Ας δούμε τι εννοούμε με την «αρχή»!
Μπροστά σε μια καινούργια αρχή, που είναι και η νέα χρονιά, και ο μήνας της, ο Γενάρης, εκείνο που προσπαθούμε όλοι οι άνθρωποι να εξασφαλίσουμε, είναι η ευτυχία μας.
Για όλους εμάς σήμερα που ζούμε σε έναν πολυσύνθετο κόσμο, όπου κανένας δεν ξέρει τι είναι η που ανήκει ακριβώς, το τι είναι ευτυχία, είναι δύσκολο να καθοριστεί.
Για τον αγρότη όμως, της προβιομηχανικής εποχής, τα πράγματα ήταν πολύ απλά.
Ευτυχία, ήταν η καλή σοδειά, που θα τον γλύτωνε από την πείνα, η καλή υγεία, και η καλή καρδιά.
Αυτή άλλωστε ήταν και η συνηθισμένη ευχή της πρωτοχρονιάς.
«ΓΕΡΟΣΥΝΗ, ΚΑΛΟΣΥΝΗ, ΚΑΙ ΠΟΛΛΑ ΜΠΕΡΕΚΕΤΙΑ».
Τα Ελληνικά έθιμα του δωδεκαημέρου, έχουν τα περισσότερα την καταγωγή τους στις ρωμαϊκές γιορτές αυτής της περιόδου, οι οποίες είχαν ενσωματώσει πολλά από τα στοιχεία της Αρχαίας Ελληνικής λατρείας, αλλά και πολλά έθιμα της Ανατολής..
Οι ρωμαϊκές γιορτές που εντοπίζονται στις χειμερινές τροπές του Ήλιου (δηλαδή, τέλη Δεκεμβρίου — αρχές Ιανουαρίου) είναι οι εξής: α) τα Σατούρνια (μεταξύ 17-23 Δεκεμβρίου) ήταν γιορτή προς τιμή του θεού δαίιιπιιΐδ (αντίστοιχου με τον Κρόνο των Ελλήνων), β) το «Γενέθλιο του
Αήττητου Ηλίου»), γ) η Πρώτη των Καλένδων (δηλαδή, η πρώτη Ιανουαρίου), κατά την οποία γινόταν η εγκατάσταση των καινούριων πολιτικών αρχών της Ρώμης, και δ) τα Υοΐα Ριιβ1ίθ3. (δηλαδή, οι δημόσιες ευχές), στις 3 Ιανουαρίου, οπότε οι ύπατοι ορκίζονταν στο λαό να φυλάξουν τους νόμους και να κυβερνήσουν δίκαια. Η χριστιανική εκκλησία πήρε από την αρχή, όπως ήταν φυσικό, έντονα εχθρική στάση απέναντι στις ειδωλολατρικές αυτές γιορτές. Επειδή όμως είδε ότι τα έθιμα που ήταν συνδεμένα μαζί-τους — όπως λ.χ. οι μεταμφιέσεις, τα τυχερά παιχνίδια, η εκλογή βασιλιά των Σατουρναλίων, οι μαντικές ενέργειες και η κάθε λογής ασυδοσία— ήταν βαθιά ριζωμένα στη ζωή του λαού, ο οποίος δεν ήταν καθόλου διατεθειμένος να τα αποχωριστεί, έκανε τότε το μεγάλο ιστορικό συμβιβασμό-της: τοποθέτησε στη θέση των ειδωλολατρικών γιορτών τις δικές-της μεγάλες επετείους, τα Χριστούγεννα, τη γιορτή του αγίου Βασιλείου και τα Φώτα. Και επέτρεψε —ή, καλύτερα, ανέχτηκε — να ενσωματωθούν σ' αυτές τα πατροπαράδοτα λαϊκά έθιμα αυτής της περιόδου. Η ίδια μάλιστα η εκκλησία ευνόησε ορισμένες ταυτίσεις, όπως λ.χ. του Μίθρα με το νεογέννητο Χριστό και του βασιλιά των Σατουρναλίων, εφόρου των τυχερών παιχνιδιών, με το Μέγα Βασίλειο (μέσα από την παρετυμολογία Βασίλης-βασιλιάς). Έτσι, στα νεοελληνικά λαϊκά έθιμα, ο αϊ- Βασίλης, σεπτός ιεράρχης της εκκλησίας, έχει αποχτήσει και μιαν άλλη παράξενη ιδιότητα, να φανερώνει στους ανθρώπους την τύχη-τους: απόδειξη το φλουρί της βασιλόπιτας, αλλά και ένα σωρό άλλες μαντικές πράξεις που εντοπίζονται τη μέρα της γιορτής-του και ποικίλλουν από τόπο σε τόπο. Στην Κύπρο λ.χ. το βράδυ της παραμονής του αγίου Βασιλείου παίρνουν κλαδιά ελιάς, κόβουν τα φύλλα-τους και «παίζουν», όπως λένε, «τον αϊ-Βασίλη»,.καθισμένοι μπροστά στη φωτιά. Ρίχνουν, ο ένας μετά τον άλλον, στη φωτιά ένα φύλλο ελιάς και λένε: «αϊ- Βασίλη βασιλιά, που ξούσιάζεις τον τουνιάν, δείξε και φανέρωσε αν μ' αγαπά» (ο τάδε ή η δείνα). Και παρατηρούν τις κινήσεις του φύλλου μέσα στη φωτιά. Ζωηρή κίνηση σημαίνει ζωηρή αγάπη, αδύναμη κίνηση σημαίνει. αδύναμη αγάπη, κάψιμο χωρίς κίνηση, καθόλου αγάπη. Στη Σκύρο μαντεύονται αλλιώς. Το πρωί του αγίου Βασιλείου πάνε στο σταύλο κι αφού βάλουν τα βόδια να πρωτοπατήσουν σε σίδερο, για να είναι σιδερένια όλο το χρόνο, περνάνε ύστερα τη βωδόκλορα (βοϊδοκουλούρα, δηλαδή, που ζυμώνουν επίτηδες για τα βόδια αυτή τη μέρα) απ' το κέρατο του βοδιού. Καθώς τινάζει αυτό το κεφάλι-του, για να ελευθερωθεί, πέφτει η κουλούρα. Ανάλογα με το πώς θα πέσει, μπρούμυτα, ίσια ή όρθια, μαντεύονται αν η σοδειά θάναι καλή για το κριθάρι, το σιτάρι ή το λαθούρι. Έπειτα δίνουν τη μισή κουλούρα να τη φάει το βόδι και την άλλη μισή ο παραγιός ή ο βοσκός.
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά κι' αρχή του Γεναρίου,
κι αρχή που βγήκεν ο Χριστός στη γη να περπατήσει.
Εβγήκε και χαιρέτησε όλους τους ζευγολάτες
κι ο πρώτος-του χαιρετισμός ήταν άγιος Βασίλης.
— "Άγιε Βασίλη δέσποτα, καλό ζευγάρι κάνεις.
—Με την ευκή-σου, δέσποτα, καλό κ' ευλογημένο.
Στάθηκε και το βλόγησε με το δεξί-του χέρι,
με το δεξί, με το ζερβί, με το μαλαματένιο,
πάλι το ξαναβλόγησε με μαργαριταρένιο.
—Θα σε ρωτήσω, δέσποτα, πόσα πινάκια σπέρνεις;
—Σπέρνω σιτάρι δώδεκα, κριθάρι δέκα πέντε,
μα κείνο το ζηλέψανε περδίκια και λαγούδια,
παίρνω το ντουφεκάκι-μου και πά'να τα σκοτώσω.
Μήτε περδίκια σκότωσα, μήτε λαγούς έπιασα,
μόν' θέρισα κι αλώνισα όλα τ' αποφαγούδια•
και κάνω χίλια μετρητά και χίλια μετρημένα•
κ' εκεί που το μετρούσανε, να κι ο Χριστός κ' επέρνα,
κ' εκεί που στάθηκε ο Χριστός χρυσό δεντρί φυτρώθη,
κ' εκεί που παραστάθηκε χρυσό κυπαρισσάκι,
στη μέση είχε το σταυρό, στην άκρη το Βαγγέλιο,
και στα παρακλωνάρια-του Αγγελοι, Αρχάγγελοι,
και κάτω στη ριζούλα-του μια κρυσταλλένια βρύση,
να κατεβαίνει η πέρδικα να βρέχει τα φτερά-της,
να ραίνει τον αφέντη-μας τον πολυχρονεμένο.
Εσένα πρέπει, αφέντη-μου, δαμασκηνό τραπέζι, όταν ανθεί η δαμασκηνιά ν' ανθεί και το τραπέζι και πάλι ξαναπρέπει-σου στα πευκιά να καθήσεις, να κοσκινίζεις το φλωρί, να πέφτει το λογάρι, και τ' αποσκονίδια-του σκλάβους να τ' αγοράζεις.
Πολλά 'παμε τ' αφέντη-μας, ας πούμε της κυράς-μας. Κυρά ψηλή, κυρά λιγνή, κυρά καμαροφρύδα, πήρες τα ρόδα απ' τη ροδιά, τ' ασπράδι από το χιόνι πήρες και το ματόφρυδο από το χελιδόνι.
Πολλά 'παμε και της κυράς ας πούμε και της κόρης. Κυρά-μ', τη δυχατέρα-σου γραμματικός την θέλει, κι αν είναι και γραμματικός πολλά προικιά γυρεύει, γυρεύει αμπέλια ατρύγητα, χωράφια με τα στάχυα, γυρεύει και τη Βενετία μ' όλα-της τα καράβια, γυρεύει και τον κυρ Βοριά να τα καλαρμενίζει.
Αυτά λοιπόν φίλοι μου είναι μερικά στοιχεία από την Λαογραφία μας, για τον ΓΕΝΑΡΗ, τον πρώτο μήνα της νέας χρονιάς!
ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΣΕ ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ!
Δευτέρα 31 Δεκεμβρίου 2012
Τρίτη 25 Δεκεμβρίου 2012
Ακρίτες Επταλόφου; Να τα πούμε; «Ποντιακά Κάλαντα Χριστουγέννων»
http://akriteseptalofou.blogspot.gr/2012/12/blog-post_24.html
ΑΚΡΙΤΕΣ ΕΠΤΑΛΟΦΟΥ: ΠΟΝΤΙΑΚΑ ΚΑΛΑΝΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ 2012 (Video)
Ακρίτες Επταλόφου
akriteseptalofou.blogspot.com
akriteseptalofou@yahoo.gr
facebook.com/akrites
ΑΚΡΙΤΕΣ ΕΠΤΑΛΟΦΟΥ: ΠΟΝΤΙΑΚΑ ΚΑΛΑΝΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ 2012 (Video)
Ακρίτες Επταλόφου
akriteseptalofou.blogspot.com
akriteseptalofou@yahoo.gr
facebook.com/akrites
Δευτέρα 24 Δεκεμβρίου 2012
Τετάρτη 8 Αυγούστου 2012
ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΣΤΟΝ ΕΠΤΑΛΟΦΟ ΚΙΛΚΙΣ
ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΣΤΟΝ ΕΠΤΑΛΟΦΟ ΚΙΛΚΙΣ (Video)
Μεγάλο διήμερο πανηγύρι το Δεκαπενταύγουστο 2012 στον Επτάλοφο Κιλκίς. Το παρών θα δώσει ο παγκοσμίου φήμης Πόντιος Καλλιτέχνης Ματθαίος Τσαχουρίδης (Ο λυράρης που μάγεψε τον Κάρολο, Έθνος και Espresso ) και μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα του ποντιακού τραγουδιού. Στον Επτάλοφο Κιλκίς την Τρίτη 14 και την Τετάρτη 15 Αυγούστου 2011, δύο βραδιές γεμάτες με ποντιακές μελωδίες και τραγούδια, εσείς εφοδιαστείτε με καλή διάθεση για ολονύχτια διασκέδαση. Δείτε το διαφημιστικό video της εκδήλωσης.
ΤΡΙΤΗ 14 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2012
Τραγούδι:
Γιάννης Τσιτιρίδης Λάζος Σαλονικίδης
Λύρα:Ματθαίος Τσαχουρίδης Ιορδάνης Σαλονικίδης Κλαρίνο: Κώστας Σιώπης Αρμόνιο: Σάββας Αμοιρίδης Νταούλι: Ανέστης Σαχινίδης Τόλης Σιγηρόπουλος Γιώργος Παπαδαμιανός
ΤΕΤΑΡΤΗ 15 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2012
Τραγούδι: Στάθης Νικολαΐδης Στάθης Παυλίδης Στάθης Παναγιωτίδης
Λύρα: Γιώργος Ατματζίδης Λεωνίδας Τεκτονίδης Θεόφιλος Αγγελίδης Κλαρίνο: Μιχάλης Σιώπης
Παναγιώτης Γρηγοριάδης Αρμόνιο: Σάββας Αμοιρίδης Νταούλι: Ανέστης Σαχινίδης Μπάμπης Κιτσονίδης Αλέξης Παρπουτσής
Όλοι οι δρόμοι την Τρίτη 14 και τη Τετάρτη 15 Αυγούστου 2012 οδηγούν στον Επτάλοφο Κιλκίς.
http://eptalofoskilkis.blogspot.gr/2012/07/2012-video.html
Μεγάλο διήμερο πανηγύρι το Δεκαπενταύγουστο 2012 στον Επτάλοφο Κιλκίς. Το παρών θα δώσει ο παγκοσμίου φήμης Πόντιος Καλλιτέχνης Ματθαίος Τσαχουρίδης (Ο λυράρης που μάγεψε τον Κάρολο, Έθνος και Espresso ) και μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα του ποντιακού τραγουδιού. Στον Επτάλοφο Κιλκίς την Τρίτη 14 και την Τετάρτη 15 Αυγούστου 2011, δύο βραδιές γεμάτες με ποντιακές μελωδίες και τραγούδια, εσείς εφοδιαστείτε με καλή διάθεση για ολονύχτια διασκέδαση. Δείτε το διαφημιστικό video της εκδήλωσης.
ΤΡΙΤΗ 14 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2012
Τραγούδι:
Γιάννης Τσιτιρίδης Λάζος Σαλονικίδης
Λύρα:Ματθαίος Τσαχουρίδης Ιορδάνης Σαλονικίδης Κλαρίνο: Κώστας Σιώπης Αρμόνιο: Σάββας Αμοιρίδης Νταούλι: Ανέστης Σαχινίδης Τόλης Σιγηρόπουλος Γιώργος Παπαδαμιανός
ΤΕΤΑΡΤΗ 15 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2012
Τραγούδι: Στάθης Νικολαΐδης Στάθης Παυλίδης Στάθης Παναγιωτίδης
Λύρα: Γιώργος Ατματζίδης Λεωνίδας Τεκτονίδης Θεόφιλος Αγγελίδης Κλαρίνο: Μιχάλης Σιώπης
Παναγιώτης Γρηγοριάδης Αρμόνιο: Σάββας Αμοιρίδης Νταούλι: Ανέστης Σαχινίδης Μπάμπης Κιτσονίδης Αλέξης Παρπουτσής
Όλοι οι δρόμοι την Τρίτη 14 και τη Τετάρτη 15 Αυγούστου 2012 οδηγούν στον Επτάλοφο Κιλκίς.
http://eptalofoskilkis.blogspot.gr/2012/07/2012-video.html
Σάββατο 3 Μαρτίου 2012
ΒΙΒΛΙΟΠΡΟΤΑΣΗ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΙΑΠΛΑΣΗ
Ελληνικά Παραδοσιακά Παραμύθια Τόμος Α
Συγγραφέας: Χρυσάνθη Καραΐσκου
Εικονογράφος: Μιχάλης Κασάπης
Έτος:2004
Σχήμα:21x29
Σελίδες:48
Εξώφυλλο:Σκληρό
ISBN:960-88377-3-1
Ελληνικά Παραδοσιακά Παραμύθια Τόμος Β΄
Συγγραφέας: Χρυσάνθη Καραΐσκου
Εικονογράφος: Μιχάλης Κασάπης
Έτος:2006
Σχήμα:21x29
Σελίδες:48
Εξώφυλλο:Σκληρό
ISBN:960-6638-09-X
Η κυρα-Καλή και οι δώδεκα μήνες
Συγγραφέας:Χρυσάνθη Καραΐσκου
Εικονογράφος: Κωνσταντίνος Χαρίτος
Έτος:2006
Σχήμα:21x29
Σελίδες:32
Εξώφυλλο:Σκληρό
ISBN:960-88377-14-6
Η αλεπού και ο Σπουργίτης
Συγγραφέας: Χρυσάνθη Καραΐσκου
Εικονογράφος: Ίρις Σαμαρτζή
Έτος: 2 Ιουνίου 2008
Σχήμα:21Χ29
Σελίδες:32
Εξώφυλλο:Σκληρό
ISBN:978-960-6638-72-5
Συγγραφέας: Χρυσάνθη Καραΐσκου
Εικονογράφος: Μιχάλης Κασάπης
Έτος:2004
Σχήμα:21x29
Σελίδες:48
Εξώφυλλο:Σκληρό
ISBN:960-88377-3-1
Ελληνικά Παραδοσιακά Παραμύθια Τόμος Β΄
Συγγραφέας: Χρυσάνθη Καραΐσκου
Εικονογράφος: Μιχάλης Κασάπης
Έτος:2006
Σχήμα:21x29
Σελίδες:48
Εξώφυλλο:Σκληρό
ISBN:960-6638-09-X
Η κυρα-Καλή και οι δώδεκα μήνες
Συγγραφέας:Χρυσάνθη Καραΐσκου
Εικονογράφος: Κωνσταντίνος Χαρίτος
Έτος:2006
Σχήμα:21x29
Σελίδες:32
Εξώφυλλο:Σκληρό
ISBN:960-88377-14-6
Η αλεπού και ο Σπουργίτης
Συγγραφέας: Χρυσάνθη Καραΐσκου
Εικονογράφος: Ίρις Σαμαρτζή
Έτος: 2 Ιουνίου 2008
Σχήμα:21Χ29
Σελίδες:32
Εξώφυλλο:Σκληρό
ISBN:978-960-6638-72-5
Labels:
άρθρα,
βιβλιοπροτάσεις,
ειδικές εκδόσεις,
εκδοτικοί οίκοι,
ενημέρωση,
παράδοση,
σχόλια
Κυριακή 19 Φεβρουαρίου 2012
Παρασκευή 6 Ιανουαρίου 2012
Κυριακή 1 Ιανουαρίου 2012
ΒΙΒΛΙΟΠΡΟΤΑΣΗ
''Ημερολόγιον της Χαλκιδικής,
Έτη 1930, 1931, 1932''
Εκδόσεις Δια Βίου (2010)
Σχήμα: 14 cm Χ 21 cm, σελ. 340
ISBN: 978-960-87001-7-8,
ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ ΕΡΓΟ ISBN: 978-960-87001-7-8,
(Φωτομηχανική Ανατύπωση Πρωτοτύπου)
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ:Γραμματική Καραβασιλικού
Το Ημερολόγιον της Χαλκιδικής είναι ένα εμπνευσμένο έργο που κυκλοφόρησε ως ετήσια περιοδική έκδοση από τον παπα-Νικόλαο Ηλία κατά τα έτη 1930-1933, ακολουθώντας αντίστοιχες προσπάθειες που πραγματοποιήθηκαν στον ελληνικό χώρο ήδη από τον 19ο αιώνα.
Το περιεχόμενο του μάς δίνει την εικόνα της πνευματικής κατάστασης της Χαλκιδικής, όπως αυτή διαμορφώθηκε μέσα από της ιστορικές συγκυρίες της εποχής που εκδόθηκε (απελευθέρωση, δεκαετή πόλεμο, ανταλλαγή των πληθυσμών κ.ά.).
Το έργο περιλαμβάνει γενικές πληροφορίες για το κάθε έτος (εορτολόγια, αστρονομικά φαινόμενα κ.ά.) και άρθρα σχετικά με την ιστορία, τη λαογραφία και την πολιτική, καθώς και διηγήματα, παραμύθια, ανέκδοτα κ.ά. Η νέα έκδοση, που προήλθε από φωτομηχανική ανατύπωση των πρωτοτύπων, περιλαμβάνει τρία από τα τέσσερα τεύχη του δυσεύρετου πλέον Ημερολογίου και αποτελεί μία αξιόλογη προσπάθεια, που δείχνει σεβασμό προς τους προγόνους και αγάπη προς την τοπική ιστορία.
Labels:
άρθρα,
δια βίου,
ειδικές εκδόσεις,
εκδοτικοί οίκοι,
ενημέρωση,
λαογραφία,
παράδοση,
σχόλια
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)