Δελτίο Τύπου Αρχιπέλαγος: Επίσκεψη Πτεροφάλαινας στον Σαρωνικό

Επίσκεψη Πτεροφάλαινας στον Σαρωνικό 
Νεαρή πτεροφάλαινα μήκους 14μ. εντόπισε την Τετάρτη 16/5 μέρες το δίκτυο του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας, «ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ» στον Σαρωνικό. Το εντυπωσιακό θηλαστικό εθεάθη στην περιοχή ΒΔ της Αίγινας, παρέμεινε στον κόλπο του Σαρωνικού για δύο μέρες, όπου και τρεφόταν, και έφυγε προς άγνωστη κατεύθυνση. Η ερευνητική ομάδα του Αρχιπελάγους για ευνόητους λόγους, που σχετίζονται με την ασφάλεια του ζώου, δεν ανακοίνωσε το περιστατικό σε πραγματικό χρόνο. (Δείτε το σχετικό βίντεο)
Τα κητώδη των ελληνικών θαλασσών συνεχίζουν στις μέρες μας να είναι άγνωστα για το ευρύ κοινό, γεγονός που φανερώνει την άγνοια που επικρατεί για αυτή τη μοναδική ημίκλειστη θάλασσα και τη σπάνια πανίδα και χλωρίδα που φιλοξενεί. Αν και η διεθνής επιστημονική κοινότητα αναγνωρίζει ότι οι ελληνικές θάλασσες και κυρίως το Αιγαίο στηρίζουν τους σημαντικότερους πληθυσμούς θαλάσσιων θηλαστικών που έχουν απομείνει στη Μεσόγειο, η απουσία στοιχειωδών μέτρων διαχείρισης και προστασίας, σε συνδυασμό με το χαμηλό επίπεδο περιβαλλοντικής παιδείας, συνθέτουν ένα πολύ επικίνδυνο σκηνικό για την επιβίωση αυτής της τεράστιας φυσικής και ιστορικής κληρονομιάς. Το μέλλον των θαλάσσιων θηλαστικών και των άλλων σπάνιων ειδών στα ελληνικά θαλάσσια οικοσυστήματα διακυβεύεται καθημερινά και καθορίζεται τις τελευταίες δεκαετίες από καθαρά τυχαίους παράγοντες.
Η ιδιαίτερα υψηλή κίνηση εμπορικών πλοίων χωρίς ουσιαστικό κεντρικό έλεγχο, η απουσία αποτελεσματικού πλάνου αντιμετώπισης πιθανού θαλάσσιου ατυχήματος και η αυξανόμενη ρύπανση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων απειλούν καθημερινά το προσδόκιμο ζωής του ελληνικού θαλάσσιου πλούτου. Απαιτείται η άμεση εφαρμογή ουσιαστικών και λειτουργικών μέτρων προστασίας των θαλασσών (όπως εφαρμόζονται στα περισσότερα αναπτυγμένα κράτη του κόσμου) προκειμένου να διαφυλάξουμε όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά αυτή τη σπάνια φυσική και πολιτιστική κληρονομιά.
Στόχος του Αρχιπελάγους (www.archipelago.gr) είναι να εντείνει την προσπάθεια, μέσα από συστηματική έρευνα και ενημέρωση, για να ζωντανέψουν ακόμα περισσότερο τα θαλάσσια οικοσυστήματα της Β.Α Μεσογείου και να συνεχίσουν αυτά τα εντυπωσιακά ζώα, όπως η πτεροφάλαινα, να κοσμούν με την παρουσία τους τις ελληνικές θάλασσες.
Πληροφορίες για τη βιολογία της Πτεροφάλαινας (Balaenoptera physalus)
Η πτεροφάλαινα είναι είδος που διαπλέει περιστασιακά τις ελληνικές θάλασσες. Συναντάται συχνότερα στο Ιόνιο απ’ ότι στο Αιγαίο και τρέφεται κυρίως με μικρά αφρόψαρα (π.χ. γαύρος), και ζωοπλαντκτόν τα οποία παγιδεύει στις μπαλένες της. Μπορεί να φτάσει μέγιστο μήκος τα 25 μέτρα, βάρος που φτάνει τους 40-60 τόνους ενώ η διάρκεια ζωής της μπορεί να ξεπεράσει τα 80 χρόνια. Το χρώμα της είναι σκούρο γκρι στη ράχη και λευκό στην κοιλιά. Η εκπνοή της φτάνει το ύψος 6 μέτρων, κολυμπά με ταχύτητες που φτάνουν τους 14 κόμβους και καταδύεται σε βάθη που φτάνουν τα 400 μέτρα .
Η πρόσκρουση με μεγάλα πλοία, και κυρίως με μεγάλα ταχύπλοα αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες θανάτου για τα μεγάλα θαλάσσια θηλαστικά. Ο πληθυσμός του είδους στα ελληνικά νερά δεν έχει εκτιμηθεί, ενώ στην Μεσόγειο υπολογίζεται σε λιγότερα από 10.000 ενήλικα άτομα άτομα.

Επιχείρηση στο Αιγαίο για την επανένταξη ρινοδέλφινου στο φυσικό του περιβάλλον

Επιχείρηση στο Αιγαίο για την επανένταξη ρινοδέλφινου στο φυσικό του περιβάλλον
του Γιάννη Κουτελίδα
Εντοπίστηκε  σε κόλπο στο Βαθύ της Σάμου ο Τομ, το ένα από τα δύο πασίγνωστα ρινοδέλφινα που ελευθερώθηκαν πρόσφατα για να ενταχθούν στο φυσικό τους περιβάλλον μετά από πολύχρονη παραμονή τους σε ενυδρείο στην Τουρκία. Άνδρες του λιμενικού σώματος που εντόπισαν το ζώο ενημέρωσαν άμεσα το Αρχιπέλαγος και μέλη της Ομάδας Άμεσης Ανταπόκρισης βρέθηκαν από το πρωί δίπλα στο ρινοδέλφινο. 

Θαλάσσιοι βιολόγοι του Αρχιπελάγους που βούτηξαν δίπλα στο δελφίνι αναγνώρισαν ότι πρόκειται για ζώο υπό παρακολούθηση, καθώς έφερε ραδιοπομπούς, και πραγματοποίησαν μία πρώτη εκτίμηση για την κατάσταση της υγείας του. Συμπεραίνοντας από τις κινήσεις και την κατάσταση του σώματος του, ο Τομ δείχνει πολύ καλά στην υγεία του και φαίνεται ότι τρέφεται κανονικά. Το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ σε συνεργασία με ομάδα της οργάνωσης Born Free Foundation που έφτασε στην περιοχή συντονίζουν την επιχείρηση για να παραμείνει ασφαλές το ζώο και για την ομαλή επανένταξη στο φυσικό του περιβάλλον.
Το δελφίνι μαζί με άλλο ένα αρσενικό, τον Μίσα, ζούσαν επί σειρά ετών σε άθλιες συνθήκες σε πισίνα στο τουριστικό θέρετρο Hisaronu στα απέναντι τουρκικά παράλια. Η αιχμαλωσία των δελφινιών και η χρόνια παραμονή τους σε δελφινάριο ήταν προϊόν βίαιης ανθρώπινης παρέμβασης στη φυσική τους συμπεριφορά και είχε δημιουργήσει σχέση απόλυτης εξάρτησης με τους εκπαιδευτές τους.
Το 2010 έπειτα από διαμαρτυρίες, κινητοποιήσεις ακτιβιστών και συντονισμένες ενέργειες περιβαλλοντικών οργανώσεων τα δύο δελφίνια «υιοθετήθηκαν» από την οργάνωση Born Free Foundation, που ανέλαβε να τα εντάξει σε πρόγραμμα επανένταξης στο φυσικό τους περιβάλλον. Έπειτα από 20 μήνες εντατικών προσπαθειών, τα δύο δελφίνια έμαθαν να κυνηγούν για την τροφή τους και να μην εξαρτώνται από την ανθρώπινη βοήθεια. Τα δύο δελφίνια αφέθηκαν πριν λίγες μέρες ελεύθερα, φέροντας ειδικούς ραδιοπομπούς και μικροκάμερες, προκειμένου να παρακολουθείται η συμπεριφορά τους. Μετά από λίγες μέρες ο Τομ βρήκε καταφύγιο στη Σάμο, ενώ ο Μίσα βρίσκεται κοντά στη θαλάσσια περιοχή του Αγαθονησίου.
Στόχος της θαλάσσιας ερευνητικής ομάδας του Αρχιπελάγους και της ομάδας Born Free Foundation που βρίσκεται στην περιοχή με επικεφαλής τον Τζεφ Φόστερ, υπεύθυνο του προγράμματος επανένταξης είναι να παραμείνει το ζώο ασφαλές, όσο το δυνατόν μακριά από την ανθρώπινη παρουσία και να ενταχθεί σε άλλη ομάδα δελφινιών.
Περισσότερες πληροφορίες για τα δύο ρινοδέλφινα διαβάστε εδώ

Ξεκίνησε η λειτουργία του Κέντρου Αλιευτικής Έρευνας στους Φούρνους Κορσεών

Ξεκίνησε η λειτουργία του Κέντρου Αλιευτικής Έρευνας στους Φούρνους Κορσεών
της Αναστασίας Μήλιου
Ξεκίνησε στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Φούρνων Κορσεών η λειτουργία πρότυπου Κέντρου Αλιευτικής Έρευνας του Αρχιπελάγους με τη συνεργασία της τοπικής αυτοδιοίκησης και του τοπικού αλιευτικού συλλόγου. Από τις αρχές Απριλίου, πολυεθνική ερευνητική ομάδα του Ινστιτούτου έχει εγκατασταθεί στο νησί και προχωράει στην κατάρτιση Σχεδίου Προσαρμογής Αλιευτικών Δραστηριοτήτων με στόχο να περιοριστεί η εντατική αλιεία, κυρίως από τις μηχανότρατες στην περιοχή, να υπάρξει παύση της παράνομης και καταστροφικής αλιείας, και να προωθηθεί η αειφόρος αλιεία με τη δημιουργία της πρώτης συν-διαχειριζόμενης αλιευτικής ζώνης στην Ελλάδα. 

Το σχέδιο διαχείρισης για την ανάκαμψη της αλιείας στους Φούρνους Κορσεών, αποτελεί μία πιλοτική, αυτοχρηματοδοτούμενη δράση, που υλοποιεί εθελοντικά το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ, η οποία στεγάζεται σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους που έχουν παραχωρηθεί από τον Δήμο Φούρνων Κορσεών (περιλαμβάνονται γραφεία και χώροι διαμονής & σίτισης). Στόχος της προσπάθειας είναι να ανοίξει ο δρόμος για την υλοποίηση παρόμοιων σχεδίων διαχείρισης και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας και της ΒΑ Μεσογείου, προτού υπάρξει περαιτέρω υποβάθμιση των ιχθυαποθεμάτων.
Το έργο του Κέντρου Αλιευτικής Έρευνας:
Οι πρώτοι επτά επιστήμονες έχουν ήδη εγκατασταθεί στους Φούρνους. Η διεθνής ερευνητική ομάδα του Αρχιπελάγους καταγράφει καθημερινά, ακολουθώντας το δύσκολο ωράριο των αλιέων, την αλιευτική δραστηριότητα (καταμέτρηση ποσότητας, μεγέθους και είδους αλιευμάτων) και συλλέγει δεδομένα αναφορικά με τον τύπο και τον αριθμό των αλιευτικών εργαλείων, τις περιοχές αλίευσης και τον συνολικό χρόνο που αφιερώνεται κατά την αλιευτική διαδικασία.
Εκτός από τη συγκέντρωση των παραπάνω στοιχείων, το Κέντρο Αλιευτικής Έρευνας έχει εγκαταστήσει σε επιλεγμένα σημεία σταθμούς παρακολούθησης θαλάσσιων λιβαδιών Ποσειδωνίας, για τη μελέτη της οικολογικής κατάστασης του ενδιαιτήματος και την επίδραση του φύκους «εισβολέα» Caulerpa racemosa. Επίσης, ερευνητές του Αρχιπελάγους υλοποιούν σε καθημερινή βάση βιολογική χαρτογράφηση με υποβρύχια κατάδυση και συλλέγουν επιπλέον στοιχεία για τη βιοποικιλότητα που απαντάται στην παράκτια ζώνη.
Παράλληλα με το Σχέδιο Προσαρμογής Αλιευτικών Δραστηριοτήτων το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ προγραμματίζει στους αμέσως επόμενους μήνες:
τη χαρτογράφηση της τραγάνας στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Φούρνων Κορσεών σε συνεργασία με το Περιφερειακό Κέντρο Δράσης για τις Προστατευόμενες Περιοχές (RAC/SPA) του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ
την καταγραφή θαλάσσιων θηλαστικών και την τοποθέτηση/προσαρμογή τεχνολογίας παρακολούθησης της μεσογειακής φώκιας Monachus monachus σε συνεργασία με το Περιφερειακό Κέντρο Δράσης για τις Προστατευόμενες Περιοχές (RAC/SPA) του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ
την πλήρη χαρτογράφηση των λιβαδιών Ποσειδωνίας με τη χρήση σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων (βαθύβιες κάμερες, σόναρ πλευρικής σάρωσης).
Για όλες τις παραπάνω δραστηριότητες αναμένεται να επισκεφθούν και να φιλοξενηθούν στο νησί επιστήμονες και πλήθος ερευνητών από όλον τον κόσμο, γεγονός που αναμένεται να τονώσει σημαντικά την τοπική οικονομία και να προβάλει διεθνώς τη μοναδικότητα του νησιωτικού συμπλέγματος των Φούρνων Κορσεών. 

Πριν από μια δεκαετία η περιοχή συνέθετε ένα από τα πλουσιότερα αλιευτικά πεδία. Ωστόσο η διαρκώς αυξανόμενη, καταστροφική και παράνομη αλιεία από εργαλεία που φτάνουν από κάθε γωνιά της Ελλάδας, έθεσε την αλιευτική παραγωγή σε ιστορικό χαμηλό και την τοπική κοινωνία στα όρια της επιβίωσης. Η δημιουργία της συν-διαχειριζόμενης αλιευτικής ζώνης συνιστά προϋπόθεση για να μπορέσουν να ανακάμψουν τα ιδιαίτερα υποβαθμισμένα ιχθυαποθέματα των Φούρνων και να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα της αλιείας στην περιοχή για τις επόμενες γενιές. Πλέον, οι συνθήκες είναι πιο ώριμες από ποτέ για να αναστραφεί η εικόνα της καταστροφής και της υπεραλίευσης. Εγγύηση για την επιτυχία του εγχειρήματος αποτελεί η απόλυτη συνεργασία των αλιέων και η στήριξη του δήμου Φούρνων Κορσεών.

Μεταρρύθμιση της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής: ΟCEAN2012 & ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ στην τελική ευθεία της εκστρατείας για τον τερματισμό της υπεραλίευσης

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ
Μεταρρύθμιση της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής: ΟCEAN2012 & ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ στην τελική ευθεία της εκστρατείας για τον τερματισμό της υπεραλίευσης
Πώς μας επηρεάζει η υπεραλίευση 3 - Αναφορά του Δικτύου OCEAN2012
Με φόντο την κρίσιμη ψηφοφορία για την μεταρρύθμιση της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής (ΚΑλΠ) του Σεπτεμβρίου, ο συνασπισμός του Ocean2012 και το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας "ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ" ως συντονιστής φορέας για την Ελλάδα και την Κύπρο, ετοιμάζονται για την τελική ευθεία της προεκλογικής εκστρατείας.
Σε αυτό το πλαίσιο συνεχίζουμε τις ενημερώσεις για τις επιπτώσεις της υπεραλίευσης στους ανθρώπους και τα θαλάσσια οικοσυστήματα, που προκαλούνται από την εντατική αφαίρεση εκατομμυρίων τόνων θαλάσσιας ζωής κάθε χρόνο.
Διαβάστε την αναφορά του Δικτύου OCEAN2012 ΕΔΩ

Ανακοίνωση Αρχιπέλαγος: Ακυρώθηκε η στρατιωτική άσκηση βολής στη Σάμο

Ακυρώθηκε η στρατιωτική άσκηση βολής στη Σάμο
Οι αντιδράσεις κατοίκων και οι επιστολές που απέστειλε το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ, Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας στην πολιτική και στρατιωτική ηγεσία, οδήγησαν τη Διοίκηση της 79 ΑΔΤΕ στην απόφαση να ακυρώσει την προγραμματισμένη στρατιωτική άσκηση βολής με πραγματικά πυρά από την περιοχή Παλαιομαντριά Παγώνδα, σε στόχους στη χερσαία και θαλάσσια περιοχή «Κυριακού».
Έπειτα από συνάντηση με κατοίκους και το κοινοτικό συμβούλιο Παγώνδα, η Διοίκηση της 79 ΑΔΤΕ αφουγκράστηκε την ανησυχία των κατοίκων και εναρμονίστηκε με τη σχετική διαταγή διαρκούς ισχύος, περί σχεδιασμού των στρατιωτικών ασκήσεων στη βάση λεπτομερών στοιχείων και συνεργασίας με τους αρμόδιους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και με τους αρμόδιους περιβαλλοντικούς φορείς.
Το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ, Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας επισημαίνει ότι η απόφαση της Διοίκησης 79 ΑΔΤΕ, ανταποκρίνεται στην κοινή λογική, αντικατοπτρίζει το πνεύμα συνεργασίας με την τοπική κοινωνία και σεβασμού στη φυσική κληρονομιά του τόπου.
Ευελπιστούμε αυτή η απόφαση να αποτελέσει οδηγό για αντίστοιχες περιπτώσεις στο μέλλον.
Για το Αρχιπελάγος, ΙΘΠ
Γιάννης Κουτελίδας
Συντονιστής Επικοινωνίας
Θαλάσσια Ερευνητική Βάση
Τηλ: 22730 37533
Όρμος Μαραθοκάμπου,
Σάμος Τ.Θ 229, 83 102
Χερσαία Ερευνητική Βάση
Τηλ: 22750 41070,
Φαξ: 22750 41673
Τ.Θ 1, 83 301, Ράχες - Ικαρία
Γραφείο Διεκπεραίωσης
τηλ 210 8253024
Μ. Βόδα 89, 10440, Αθήνα

Δελτίο Τύπου Αρχιπέλαγος: Παράνομη & επικίνδυνη στρατιωτική άσκηση στη Σάμο απειλεί περιβάλλον & δημόσια υγεία

Παράνομη & επικίνδυνη στρατιωτική άσκηση στη Σάμο απειλεί περιβάλλον & δημόσια υγεία
Ανάστατοι οι κάτοικοι Παγώνδα και Ηραίου, αλλά και αποφασισμένοι να εμποδίσουν τη διεξαγωγή της άσκησης
Με εκτεταμένη περιβαλλοντική καταστροφή και γενική υποβάθμιση απειλείται η παράκτια ζώνη της νότιας Σάμου. Η στρατιωτική άσκηση βολής από χερσαίες μονάδες της 79 ΑΔΤΕ με πραγματικά πυρά από την περιοχή Παλαιομαντριά Παγώνδα, σε στόχους στη χερσαία και θαλάσσια περιοχή «Κυριακού» προγραμματίζεται να ξεκινήσει την Τετάρτη 25/4.
Η συγκεκριμένη παραθαλάσσια περιοχή, περιλαμβάνει καλλιεργήσιμες εκτάσεις, εξοχικά και αγροικίες, ενώ αποτελεί και τουριστικό προορισμό. Επίσης, το θαλάσσιο οικοσύστημα συνιστά ενδιαίτημα της υπό εξαφάνισης φώκιας Monachus monachus και ένα σημαντικό, παραγωγικό αλιευτικό πεδίο. Υπογραμμίζεται ότι ο διασκορπισμός τοξικών ουσιών και βαρέων μέταλλων, που εμπεριέχονται ακόμα και στα λεγόμενα «καθαρά» συμβατικά πυρομαχικά, βιοσυσσωρεύονται στην τροφική αλυσίδα και επιβαρύνουν έμμεσα την υγεία των κατοίκων της περιοχής, αλλά και των θαλάσσιων οργανισμών.
Το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας, «ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ» βρίσκεται σε ανοικτή γραμμή επικοινωνίας με τους κατοίκους της περιοχής και συντάσσεται με το αίτημα της λαϊκής συνέλευσης των κατοίκων των κοινοτήτων Παγώνδα & Ηραίου, οι οποίοι είναι αποφασισμένοι να μην επιτρέψουν την εκτέλεση βολής, με πραγματικά πυρά λίγες μόνο μέρες μετά την επίσημη έναρξη της τουριστικής περιόδου. Επισημαίνεται ότι για τη διεξαγωγή της άσκησης δεν υπήρξε καμία ενημέρωση από πλευράς 79 ΑΔΤΕ, γεγονός που αντιβαίνει σχετική διαταγή διαρκούς ισχύος, που εκδόθηκε τον Οκτώβριο του 2005, σύμφωνα με την οποία οι διεξαγόμενες ασκήσεις πρέπει να σχεδιάζονται στη βάση λεπτομερών στοιχείων και συνεργασίας με τους αρμόδιους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και με τους αρμόδιους περιβαλλοντικούς φορείς. Θυμίζουμε ότι η συγκεκριμένη διαταγή είχε εκδοθεί από το ΥΠΕΘΑ με αφορμή τις ενέργειες του Αρχιπελάγους και κατοίκων των ΒΑ Δωδεκανήσων για την παύση των στρατιωτικών ασκήσεων με πραγματικά πυρά στις βραχονησίδες Άνυδρο & Πετροκάραβο το φθινόπωρο του 2005.
Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας επιδεικνύει επί χρόνια αδράνεια στο θέμα της χωροθέτησης και δημιουργίας σύγχρονων πεδίων βολής στα νησιά του Αιγαίου, που να τηρούν όλες τις προδιαγραφές ασφαλείας, τους περιβαλλοντικούς όρους και να συμβάλουν ταυτόχρονα στην εκπαίδευση και το αξιόμαχο των Ενόπλων Δυνάμεων. Ωστόσο αυτή η αδιαφορία ή αβουλία, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να συνεπάγεται την απειλή της δημόσιας ασφάλειας και την ολική καταστροφή σπάνιων οικοσυστημάτων. Η συγκεκριμένη στρατιωτική άσκηση όπως σχεδιάζεται να γίνει, σε μη χαρακτηρισμένο πεδίο βολής (χωρίς τις προβλεπόμενες προδιαγραφές και σχετικές άδειες) στην παράκτια ζώνη και σε θαλάσσιο χώρο αντίκειται στην ελληνική, την ευρωπαϊκή νομοθεσία και τις διεθνείς συμβάσεις με τις οποίες δεσμεύεται η Ελλάδα για την προστασία των θαλάσσιων ειδών και οικοτόπων. Το γεγονός αυτό προσβάλει κάθε έννοια περιβαλλοντικής διαχείρισης και ακυρώνει τις εξαγγελίες της στρατιωτικής ηγεσίας περί διασφάλισης του φυσικού περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, κατά τη διεξαγωγή ασκήσεων των Ενόπλων Δυνάμεων.
Το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ, ΙΘΠ ζήτησε και σε αυτή την περίπτωση επισήμως από τη στρατιωτική και πολιτική ηγεσία τη ματαίωση της συγκεκριμένης άσκησης βολής, δηλώνοντας ρητά ότι θα στραφεί νομικά κατά παντός υπευθύνου, χρησιμοποιώντας όλα τα διαθέσιμα νομικά εργαλεία που προβλέπονται από την εθνική, ευρωπαϊκή νομοθεσία και τις διεθνείς συμβάσεις.
Για το Αρχιπελάγος, ΙΘΠ
Γιάννης Κουτελίδας
Συντονιστής Επικοινωνίας
Θαλάσσια Ερευνητική Βάση
Τηλ: 22730 37533
Όρμος Μαραθοκάμπου,
Σάμος Τ.Θ 229, 83 102
Χερσαία Ερευνητική Βάση
Τηλ: 22750 41070,
Φαξ: 22750 41673
Τ.Θ 1, 83 301, Ράχες - Ικαρία
Γραφείο Διεκπεραίωσης
τηλ 210 8253024
Μ. Βόδα 89, 10440, Αθήνα
www.archipelago.gr

Το «χρυσό» Τσακάλι – Ένας θησαυρός της Σάμου

Το «χρυσό» Τσακάλι – Ένας θησαυρός της Σάμου του Γιάννη Κουτελίδα - 10/04/2012
“Η Σάμος είναι το μοναδικό νησί στη Μεσόγειο όπου εντοπίζεται το πιο σπάνιο σαρκοφάγο της Ελλάδας, το ευρωπαϊκό «χρυσό» τσακάλι. Αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της μοναδικής βιοποικιλότητας της Σάμου, καθώς κοσμεί με την παρουσία του το νησί για χιλιάδες χρόνια. Το «χρυσό» τσακάλι μαζί με την ξεχωριστή χλωρίδα και πανίδα της Σάμου προσφέρουν ένα διαφορετικό συγκριτικό πλεονέκτημα, και ενισχύουν την αειφόρο ανάπτυξη του νησιού.” 

Οι μικροί και διάσπαρτοι ευρωπαϊκοί πληθυσμοί του «χρυσού» τσακαλιού συναντώνται κυρίως στις ακτές της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας, στο ύψος της Βαλκανικής Χερσονήσου. Αν και αρχικά το είδος ήταν αρκετά διαδεδομένο στην ελληνική επικράτεια, το τσακάλι σημείωσε μια κατακόρυφη πληθυσμιακή πτώση στην Ελλάδα (μέχρι και 90%) τις τελευταίες τρείς δεκαετίες. Η Σάμος είναι το μοναδικό ελληνικό νησί στο οποίο ακόμα συναντάται το τσακάλι.
Το είδος πλέον έχει χαρακτηριστεί ως «προστατευόμενο» βάσει του Κόκκινου Βιβλίου των Απειλούμενων Ειδών Ζώων και είναι με διαφορά το πιο σπάνιο σαρκοφάγο της Ελλάδας. Οι ακριβείς λόγοι της εξαφάνισης του δεν είναι γνωστοί. Παρόλα αυτά, το «χρυσό» τσακάλι έχει ταλαιπωρηθεί πολύ στο παρελθόν καθώς θεωρείτο, εσφαλμένα, πληγή για την ποιμενική αιγοπροβατοτροφία, απειλή για τον άνθρωπο, τα οικόσιτα ή ακόμα και φορέας διάφορων νόσων. Τα τελευταία χρόνια δε, υπάρχουν πολλές πληροφορίες εσκεμμένης θανάτωσης τσακαλιών από ασυνείδητους κυνηγούς, οι οποίοι χρησιμοποιούν δηλητηριασμένα δολώματα. Αυτό το φαινόμενο εκδηλώθηκε λόγω της ανταγωνιστικής σχέσης που άρχισε να αναπτύσσεται μεταξύ τους, καθώς τόσο οι κυνηγοί, όσο και τα τσακάλια στοχεύουν στα ίδια θηράματα. Πολλά τσακάλια συνεχίζουν και σκοτώνονται ακούσια ακόμα και σήμερα κατά τη διάρκεια της κυνηγητικής περιόδου. Επίσης, τα τελευταία 25-30 χρόνια, το χρυσό τσακάλι συνεχίζει και απειλείται στην Ελλάδα λόγω της εντατικοποίησης της γεωργίας, της αστικοποίησης και των πυρκαγιών που ξεσπάνε στα δάση. Ιδιαίτερα στη Σάμο, έρευνα του Αρχιπελάγους έδειξε ότι οι περισσότερες ομάδες τσακαλιών ζουν κοντά στα χωράφια και σε απόσταση μικρότερη από 2 χλμ από κατοικημένες περιοχές. Τα συγκεκριμένα ζώα εμφανίζουν ψηλά επίπεδα θνησιμότητας λόγω ατυχημάτων στους αυτοκινητόδρομους ή λόγω μολύνσεων που μεταδίδονται από αδέσποτα σκυλιά.
Ωστόσο, τα «χρυσά» τσακάλια συνιστούν μία πολύ σημαντική παρουσία στο νησί, διότι κατέχουν λειτουργική θέση στην αλυσίδα του οικοσυστήματος με το να ελέγχουν πληθυσμούς, όπως τα τρωκτικά. Η αναπαραγωγή ενός τρωκτικού αυξάνεται ετησίως με ταχείς ρυθμούς και μπορεί να φτάσει, με την απουσία θηρευτή (όπως το τσακάλι) τα 22,000 άτομα! Η εξαφάνιση τους θα μπορούσε να έχει εκτεταμένες επιπτώσεις σε άλλα ζώα στο νησί, όπως επίσης και στην καθημερινή ζωή των κατοίκων, αφού η απουσία του τσακαλιού, θα οδηγούσε σε σημαντική αύξηση του αριθμού των τρωκτικών. Επομένως, έμμεσα αλλά με πολύ ουσιαστικό τρόπο, το τσακάλι συμβάλλει στη διατήρηση της βλάστησης και των καλλιεργειών του νησιού.
Σήμερα, οι επιθέσεις των τσακαλιών σε εκτρεφόμενα ζώα είναι ελάχιστη και η λήψη προληπτικών μέτρων κατά τη διάρκεια της νύχτας (κρατώντας τα αμνοερίφια σε προστατευόμενους χώρους) αρκεί για να αποφευχθούν τυχόν απώλειες.
Το 2010, σε έρευνα της χερσαίας ερευνητικής ομάδας του Αρχιπελάγους παρατηρήθηκε ότι ο πληθυσμός του τσακαλιού στην Σάμο, αριθμεί περίπου 46 ομάδες, στα νότια, ανατολικά και δυτικά του νησιού, σε υψόμετρο κάτω των 430μ..
Προς το παρόν, το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ έχει αναλάβει να ερευνήσει ολόκληρο το νησί με σκοπό να επιβεβαιώσει την επαναφορά του πληθυσμού και να εντοπίσει τυχόν βραχυπρόθεσμες διακυμάνσεις. Στην έρευνα που πραγματοποιήθηκε το φθινόπωρο του 2011 από ερευνητές του Αρχιπελάγους, εντοπίστηκαν λιγότερες ομάδες από το 2010, γεγονός που ίσως οφείλεται σε μετατοπίσεις αγελών στα βόρεια του νησιού.
Το «χρυσό» τσακάλι, το οποίο μεταξύ άλλων αποτελεί ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον και αγαπητό ζώο, μπορεί να συνδράμει σημαντικά στην αειφόρο ανάπτυξη του νησιού, καθώς η Σάμος είναι το μοναδικό νησί στη Μεσόγειο όπου εντοπίζεται ο πληθυσμός τους. Η προσέλκυση επιστημονικού τουρισμού και η ανάπτυξη εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων που σχετίζονται με την σπάνια πανίδα της Σάμου μπορούν να προσφέρουν εναλλακτικούς τρόπους ανάπτυξης, αναδεικνύοντας τη μοναδικότητα της φυσικής κληρονομιάς του νησιού
Δράση προστασίας
Το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ, Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας, έχει ξεκινήσει από το 2010 προσπάθειες για την προστασία του «χρυσού» τσακαλιού. Το ερευνητικό πλάνο περιλαμβάνει την πληθυσμιακή καταγραφή των τσακαλιών και την περιοδική βιολογική χαρτογράφηση του νησιού προκειμένου να παρακολουθούμε, και να αξιολογήσουμε τις απειλές που αντιμετωπίζει το είδος. Οι συγκεκριμένες πληροφορίες θα μας δώσουν τη δυνατότητα να θέσουμε σε ισχύ προστατευτικά μέτρα, ελαχιστοποιώντας οποιαδήποτε μελλοντική απώλεια πληθυσμού.
Το «χρυσό» τσακάλι αν και είναι ένα εξαιρετικά προσαρμόσιμο και ευέλικτο είδος, εξακολουθεί να χρειάζεται τη βοήθειά μας. Αν έχετε κάποια πληροφορία σχετικά με την τοποθεσία των «χρυσών» τσακαλιών στο νησί και για οποιαδήποτε άλλη σχετική πληροφορία επικοινωνήσετε με το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ στο τηλέφωνο 22730 37533 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση (email) fauna@archipelago.gr.
Στην περίπτωση που εντοπίσετε τραυματισμένο ή νεκρό ζώο επικοινωνήστε άμεσα στο 697474 4949 Εάν θέλετε να μάθετε περισσότερα για το «χρυσό» τσακάλι ή και ακόμα να βοήσετε στην έρευνα μας θα ήταν χαρά μας να επικοινωνήσετε μαζί μας.

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ: Εκτός εποχής το ανούσιο περιβαλλοντικό μάρκετινγκ και οι …. Ώρες της Γης

Εκτός εποχής το ανούσιο περιβαλλοντικό μάρκετινγκ και οι …. Ώρες της Γης
Τράπεζες και πολυεθνικές ανά την Ελλάδα πρωταγωνιστούν και φέτος, σαν να μην έχει αλλάξει τίποτα στη χώρα, σε πανηγύρια τύπου …«ώρα της Γης». Η περσινή ανακοίνωση που έστειλε το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ μοιάζει φέτος πιο επίκαιρη από ποτέ:
Με αφορμή, λοιπόν, τη γιορτή(!) που έχει στηθεί και φέτος για την «ώρα της Γης» το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ, Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας (www.archipelago.gr) δηλώνει αποστροφή απέναντι:
Στο πανηγύρι της τεχνητής ενοχοποίησης των απλών πολιτών για την κλιματική αλλαγή και τα δεινά του πλανήτη
Στη σκόπιμη απενεχοποίηση των βιομηχανιών και των εταιρειών – χορηγών της «Ώρας της Γης 200...+» που ευθύνονται για τα καθημερινά και τεράστια περιβαλλοντικά εγκλήματα στη χώρας μας
Στην ανούσια φλυαρία του περιβαλλοντικού λόμπι και των όψιμων οικολόγων που αφιερώνουν ώρες σε καμπάνιες που αποπροσανατολίζουν τους πολίτες, δηλώνοντας ότι με τον τρόπο αυτό «στέλνουν ηχηρό μήνυμα στους ηγέτες της γης»!, και ούτε λεπτό στα ουσιώδη περιβαλλοντικά προβλήματα των αστικών κέντρων και της περιφέρειας.
Σε αυτή τη χώρα, η οποία:
πρωτοστατεί στην αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας, χωρίς κανένα πλάνο εξορθολογισμού της κατανάλωσης, και ενώ η παγκόσμια τάση επικεντρώνεται στη μείωση της κατανάλωση ρεύματος
αναλώνεται σε οικολογικά πανηγύρια τύπου «ώρα της γης», ανησυχώντας μην χάσουμε την πρωτιά από τις …Φιλιππίνες, αδιαφορώντας παράλληλα για την κατασπατάληση του ρεύματος
θεωρεί επίτευγμα να σβήσει τα φώτα Σάββατο βράδυ, όταν ούτως ή άλλως τα ενεργοβόρα κτίρια και βιομηχανίες δεν λειτουργούν,
ανοίγουμε τα μάτια μας – δεν είμαστε πιόνια
Απέναντι στις ανέξοδες οικολογίζουσες γιορτές η σιωπή μας είναι ένοχη και η άγνοιά μας επικίνδυνη, εάν θεωρούμε ότι έχουμε τελικά ευθύνη για την πραγματική διαχείριση των περιβαλλοντικών προβλημάτων στην Ελλάδα.
* Σε μια εποχή που ο πολίτης σβήνει το διακόπτη καθημερινά επειδή αδυνατεί να πληρώσει τον λογαριασμό ρεύματος (και όχι επειδή έχει οικολογική συνείδηση), οι συμβολικές γιορτές είναι προκλητικές…
Αρχιπελάγος, ΙΘΠ - Η επιστημονική και ερευνητική ομάδα

Δελτίο Τύπου Αρχιπέλαγος: Σπάνιο φαινόμενο κατέγραψε το δίκτυο παρατήρησης του Αρχιπελάγους - Δύο τεράστια καλαμάρια εντοπίστηκαν σε Σάμο και Λειψούς

Σπάνιο φαινόμενο κατέγραψε το δίκτυο παρατήρησης του Αρχιπελάγους - Δύο τεράστια καλαμάρια εντοπίστηκαν σε Σάμο και Λειψούς
Δύο καλαμάρια του σπάνιου είδους Ommastrephes bartramii εντοπίστηκαν με διαφορά μιας μέρας σε Σάμο και Λειψούς αντίστοιχα. Το συγκεκριμένο είδος συναντάται συνήθως στον Ειρηνικό Ωκεανό, ενώ σπάνια το βρίσκουμε στη Μεσόγειο και κυρίως στο Αιγαίο.
Στις 8 Μαρτίου ένα καλαμάρι μήκους 1,63μ και βάρους 9 κιλών(!) εντοπίζεται νεκρό κοντά στην παραλία «Κοκκάρι» της Σάμου από μέλη της ομάδας Αυτοδυτών Σάμου. Το τεράστιο καλαμάρι πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα θηλυκά του είδους που έχει καταγραφεί. Οι αυτοδύτες της Σάμου ειδοποιούν χωρίς χρονοτριβή την ομάδα Άμεσης Ανταπόκρισης του Αρχιπελάγους. Επί τόπου σπεύδουν ερευνητές του ινστιτούτου και παραλαμβάνουν το καλαμάρι προκειμένου να πραγματοποιήσουν τη σχετική αυτοψία. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις τα αίτια θανάτου του καλαμαριού, που ήταν γεμάτο αυγά, είναι φυσικά.

Καλαμάρι του ίδιου είδους πιάστηκε την προηγούμενο μέρα σε δίχτυα στους Λειψούς. Ντόπιος ψαράς και μέλος του δικτύου παρατήρησης του Αρχιπελάγους στα Δωδεκάνησα ειδοποιεί το ινστιτούτο για το σπάνιο συμβάν. Ωστόσο, η αυτοψία δεν είναι δυνατή, καθώς το καλαμάρι έχει ήδη φαγωθεί στο μεγαλύτερο μέρος του από σμέρνα. Το ακέραιο των πλοκαμιών του είναι αρκετό για την αναγνώριση του είδους, όμως δεν είναι εφικτή η αναγνώριση του φύλου και άλλων χαρακτηριστικών, όπως το μέγεθος, βάρος κλπ.
Υπογραμμίζεται ότι η πρώτη αναφορά για το είδος αυτό στη Μεσόγειο έγινε το 1976, ενώ συχνότερες αναφορές του είδους αυτού γίνονται από το 2007. Η επιστημονική κοινότητα πιστεύει ότι υπάρχει πιθανή εξάπλωση του είδους στο Αιγαίο. Το καλαμάρι Ommastrephes bartramii ζει σε πολύ βαθιά νερά (200 – 250 μέτρα βάθος), με αποτέλεσμα να είναι πολύ δύσκολη η μελέτη γύρω από τη φυσιολογία του.

Στο περιθώριο της αυτοψίας το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ επικοινώνησε με ερευνητές από Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) οι οποίοι βοήθησαν σημαντικά στην προσπάθεια αναγνώρισης του είδους και στη διοχέτευση πληροφοριών γύρω από αυτό το σπάνιο καλαμάρι.
Το μοναδικό φαινόμενο που έλαβε χώρα μέσα σε δύο μέρες σε Σάμο και Λειψούς αποδεικνύει για ακόμα μία φορά ότι το Αιγαίο αποτελεί ένα σπάνιο οικοσύστημα μοναδικής περιβαλλοντικής σημασίας, το οποίο γνωρίζουμε ελάχιστα. Αυτή η ανακάλυψη δίνει τη δυνατότητα στην επιστημονική κοινότητα να αντλήσει περισσότερες πληροφορίες για το μοναδικό αυτό ζώο και προσφέρει μία ακόμα σημαντική ευκαιρία για να κατανοήσουμε τον πραγματικό και ανυπολόγιστο φυσικό πλούτο των ελληνικών θαλασσών.
Τις επόμενες μέρες το σπάνιο καλαμάρι θα μεταφερθεί ακέραιο σε ειδικά διαμορφωμένο εκθεσιακό χώρο στο «Μανιάκειο» κτίριο, στη Σάμο, όπου πρόκειται να στεγαστεί το πρότυπο Διεθνές Κέντρο Σπουδών με τη συνεργασία του Αρχιπελάγους και του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Στον ίδιο χώρο θα βρίσκονται και πολλά άλλα εκθέματα - αντιπροσωπευτικά δείγματα της θαλάσσιας & χερσαίας νησιωτικής πανίδας που έχει συγκεντρώσει και διατηρεί το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ.

Μεταρρύθμιση της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής: ΟCEAN2012 & ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ στην τελική ευθεία της εκστρατείας για τον τερματισμό της υπεραλίευσης

Με φόντο την κρίσιμη ψηφοφορία για την μεταρρύθμιση της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής (ΚΑλΠ) του Σεπτεμβρίου, ο συνασπισμός του Ocean 2012 και το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας "ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ" ως συντονιστής φορέας για την Ελλάδα και την Κύπρο, ετοιμάζονται για την τελική ευθεία της προεκλογικής εκστρατείας.
Το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ, βρέθηκε στις αρχές Μαρτίου ξανά στις Βρυξέλλες με σκοπό να συμμετέχει σε ομάδα εργασίας και συναντήσεις οι οποίες χαρακτηρίστηκαν από καταιγισμό ιδεών μεταξύ των συντονιστών – φορέων του Δικτύου Ocean 2012. Η συνάντηση περιελάμβανε αντιπροσώπους από τις χώρες: Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία, Ην.Βασίλειο, Ιρλανδία, Σουηδία, Ολλανδία, Πολωνία και Γερμανία. Κατά τη διάρκεια της παραμονής στη βελγική πρωτεύουσα, στελέχη του Αρχιπελάγους συναντήθηκαν με τους ιθύνοντες ευρωβουλευτές και μετέφεραν την αναγκαιότητα και τη σημασία που ενέχει η μεταρρύθμιση της ΚαλΠ, η οποία θα επιτρέψει στα αλιεύματα να επανέλθουν σε υγιή πληθυσμιακά επίπεδα.
Πολλά αλιεύματα έχουν υποστεί κακή διαχείριση και βρίσκονται στα όρια της κατάρρευσης. Οι κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις των ολοένα και λιγότερων ψαριών και οι μη-βιώσιμες αλιευτικές πρακτικές, θα είναι τραγικές. Όσο τα αποθέματα ψαριών μειώνονται, τόσο μειώνονται και οι θέσεις εργασίας στη θάλασσα.
Υπάρχει όμως τρόπος για βιώσιμη αλιεία. Αν οι πληθυσμοί ψαριών είναι υγιείς, τα μεγέθη των αλιευμάτων θα αυξηθούν, ενώ το ποσοστό ενέργειας που απαιτείται για να αλιευθούν, θα μειωθεί. Το New Economics Foundation εκτιμά ότι αν ανακάμψουν οι ευρωπαϊκοί πληθυσμοί ψαριών μόνο κατά 30%, τότε αυτό θα σημάνει 3.530.000 επιπλέον τόνους στις εκφορτώσεις. Αν διαχειριστούμε την αλιεία σωστά και επιτρέψουμε στους πληθυσμούς τους να επανέλθουν και να αλιευτούν σύμφωνα με τους ρυθμούς αναπαραγωγής τους, τότε η αλιεία μπορεί να γίνει βιώσιμη και να συνεχιστεί για τις επόμενες γενιές. Αν δεν πράξουμε απολύτως τίποτα και συνεχίσουμε να εκμεταλλευόμαστε τους αλιευτικούς πόρους με μη-βιώσιμο τρόπο, τα ψάρια θα εξαφανιστούν όπως επίσης και η εμπορευματοποίηση της αλιείας. Αυτό μπορεί να συμβεί ακόμα και στη δική μας γενιά.
Το Δίκτυο Ocean 2012 θα διοργανώσει μέχρι το τέλος του καλοκαιριού εκδηλώσεις σε όλη την Ευρώπη με κοινό μήνυμα τον Τερματισμό της υπεραλίευσης. Ακολουθήστε τις ενημερώσεις του Αρχιπελάγους για να βρείτε τι μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε στο να Σταματήσει η Υπεραλίευση και να ανακάμψουν οι πληθυσμοί των ευρωπαϊκών θαλασσών.

Δελτίο Τύπου Αρχιπέλαγος: Παραπέμπεται στην υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων το λιμεναρχείο Νάξου

Παραπέμπεται στην υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων το λιμεναρχείο Νάξου
Η μηνυτήρια αναφορά και το πλήθος καταγγελιών που έχει καταθέσει το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ, Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας οδήγησαν την Εισαγγελία Νάξου στην παραπομπή του τοπικού λιμεναρχείου στην υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων του Αρχηγείου Λιμενικού Σώματος, στο πλαίσιο διενέργειας προκαταρκτικής εξέτασης για τους χειρισμούς του στην αντιμετώπιση της καταστροφικής αλιείας στις νότιες Κυκλάδες. 
Οι αξιωματικοί του λιμεναρχείου Νάξου θα ελεγχθούν για τα αδικήματα της παράβαση καθήκοντος και της ηθικής αυτουργίας, ενώ ενώπιον της υπηρεσίας Εσωτερικών Υποθέσεων έχει ήδη καταθέσει ο δ/ντης του Αρχιπελάγους, Θοδωρής Τσιμπίδης.
Η κατάσταση στις νότιες Κυκλάδες, με επίκεντρο τα Κουφονήσια, από τη συνεχιζόμενη παράνομη αλιευτική δραστηριότητα δυναμιτιστών και πεζοτρατών είναι κυριολεκτικά εκτός ελέγχου. Η καθημερινή παραβίαση της αλιευτικής νομοθεσίας και του Ευρωπαϊκού Κανονισμού για την αλιεία στη Μεσόγειο (ΕΚ 1967/2006) είναι κατάφωρη, καταλύει οποιαδήποτε μορφή κράτος δικαίου και θέτει σε ομηρία όποιους αλιείς επιλέγουν να ψαρεύουν με νόμιμες μεθόδου.
Χαρακτηριστικό της ασυδοσίας που επικρατεί στην περιοχή είναι το περιστατικό που ακολούθησε τη σύλληψη 64χρονου στο χωριό Γαλανάδο στις 14/2 για κατοχή 272 κιλών δυναμίτιδας από την αστυνομία. Μετά την ευρεία δημοσιότητα που λαμβάνει το θέμα (διαβάστε εδώ το σχετικό δελτίο τύπου που δημοσίευσε το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ στις 17/2), το λιμεναρχείο Νάξου αναπόφευκτα στοχοποιείται για την αδράνεια που έχει επιδείξει στην καταπολέμηση της παράνομης και καταστροφικής αλιείας στην περιοχή δικαιοδοσίας του. 
Το πρωί του Σαββάτου (18/2) περιπολικό του λιμεναρχείου σπεύδει σε περιοχή των Κουφονησίων για να ελέγξει παράνομη αλιευτική δραστηριότητα από πεζότρατα. 
Το αλιευτικό σκάφος απομακρύνεται εσπευσμένα από την περιοχή, αφήνοντας ωστόσο πίσω του τα αλιευτικά του εργαλεία (δίχτυα, σχοινιά). 
Το περιπολικό φτάνει στην περιοχή, μπλέκονται οι προπέλες του στα παρατημένα δίχτυα, μπάζει νερά και κινδυνεύει να βυθιστεί…
Τελικά, αλιείς που προστρέχουν για βοήθεια, σώζουν το σκάφος και την…τιμή του λιμενικού Σώματος. 
Μετά από δύο μέρες, τόσο η ίδια πεζότρατα, όσο και οι δυναμιτιστές συνεχίζουν απρόσκοπτα να αλιεύουν παράνομα!
Το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ, έχοντας πλήρη και σαφή εικόνα της κατάστασης που επικρατεί στα νησιά του Αιγαίου αναφορικά με την παράνομη και καταστροφική αλιεία υποστηρίζει ότι το φαινόμενο δεν διογκώθηκε ελλείψει πόρων και εξοπλισμού των λιμεναρχείων. 
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, η εντοπιότητα των υψηλόβαθμων στελεχών του λιμενικού σώματος σε συνδυασμό με βαθιά ριζωμένες νοοτροπίες ακυρώνουν τις πιθανότητες ουσιαστικής αντιμετώπισης του προβλήματος και αδρανοποιούν την όποια βούληση μπορεί να υπάρξει. 
Τα άτομα - βομβιστές είναι γνωστοί και η δράση τους αποσιωπάται από τον εκφοβισμό, των ωχαδερφισμό, τους φραγμούς που επιτάσσει η επίπλαστη αλληλεγγύη στους κόλπους των μικρών νησιωτικών κοινοτήτων ακόμα και από τον σκόπιμο αλληθωρισμό των λιμενικών αρχών.
Είναι χαρακτηριστικό ότι όσα στελέχη λιμεναρχείων αποσπάστηκαν από αυτή τη νοοτροπία και αφοσιώθηκαν στον σκοπό για τον οποίο βρέθηκαν στο συγκεκριμένο σώμα έχουν καταφέρει σημαντικές επιτυχίες στον τομέα της καταπολέμησης της καταστροφικής αλιείας. 
Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα συνιστά η Σάμος, όπου τα τελευταία δύο χρόνια, και με τη συνεργασία των παράκτιων αλιέων, υπάρχει κάθετη μείωση των περιστατικών της παράνομης αλιείας σε ποσοστό άνω του 50%, ενώ αντίστοιχη μείωση εμφανίζουν και τα περιστατικά εκβρασμών θαλάσσιων θηλαστικών και χελωνών στην περιοχή. 

Ανάλογη αποτελεσματικότητα έχει επιδείξει και το λιμεναρχείο Πειραιά, το οποίο έχει προβεί το τελευταίο εξάμηνο σε δεκάδες κατασχέσεις παράνομων αλιευμάτων.
Η οικονομική κρίση δεν αποτελεί δικαιολογία γα την αδυναμία αντιμετώπισης της καταστροφικής αλιείας. 
Ο σεβασμός απέναντι στους κοινούς πόρους των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και η ανόθευτη συνεργασία μεταξύ τοπικών κοινωνιών, επαγγελματιών αλιέων, υπηρεσιών και οργανισμών που αγωνίζονται για την προστασία τους μπορούν να διαμορφώσουν μία διαφορετική πραγματικότητα, αποκαθιστώντας ξεχασμένες κοινωνικές αξίες και αποβάλλοντας νοοτροπίες που οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση.

Σύλληψη προμηθευτή εκρηκτικών στη Νάξο - Δίχως τέλος η αλιεία με δυναμίτιδα στις νότιες Κυκλάδες

Ισχυρό χτύπημα δέχτηκε κύκλωμα, το οποίο τροφοδοτεί για χρόνια με εκρηκτικά, δυναμιτιστές στις Κυκλάδες και τα βόρεια Δωδεκάνησα.                          

Το πρωί της Τρίτης, 14/2, οι αστυνομικές αρχές της Νάξου προχώρησαν στη σύλληψη 64χρονου στο χωριό Γαλανάδο για κατοχή 272 κιλών δυναμίτιδας και πλήθους βοηθητικών εκρηκτικών υλών (40 κιλά πυρίτιδα, 370 πυροκροτητές, 1500 μέτρα ακαριαία θρυαλλίδα, 785 μέτρα βραδύκαυστη θρυαλλίδα κα).                                 

Ωστόσο,η ασυδοσία, η ανομία και τα αποθέματα δυναμίτιδας μάλλον δεν έχουν όριο, καθώς μέχρι και σήμερα το πρωί συνεχιζόταν αδιάκοπα η παράνομη και καταστροφική αλιεία με δυναμίτιδα στις νότιες Κυκλάδες, με επίκεντρο τα Κουφονήσια.                                 

Τα τελευταία χρόνια η κατάσταση βρίσκεται κυριολεκτικά εκτός ελέγχου από τη συνεχιζόμενη παράνομη αλιευτική δραστηριότητα δυναμιτιστών.                                

Παρά τις πολυάριθμες λεπτομερείς αναφορές του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας «ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ» προς κάθε αρμόδιο (τοπική λιμενική αρχή, Αρχηγό Λιμενικού Σώματος, Υπουργό Προ.Πο), οι παρανομούντες συνεχίζουν ανεμπόδιστοι τη δράση τους, καταστρέφοντας μοναδικά οικοσυστήματα και αλιευτικά πεδία πέριξ των νησιών: Ηρακλειά, Σχοινούσα, Δονούσα, Αμοργός, Κέρος, Κουφονήσια και φτάνουν έως τα βόρεια Δωδεκάνησα.                           

Είναι δεδομένο ότι το φαινόμενο είναι αδύνατο να αντιμετωπιστεί από τις κλειστές νησιωτικές κοινωνίες χωρίς την ουσιαστική παρέμβαση των αρχών.                            

Ωστόσο, εύλογες απορίες προκαλεί η στάση του Λιμεναρχείου Νάξου στην ευρύτερη περιοχή δικαιοδοσίας του. Είναι χαρακτηριστικό ότι δεν είχε καμία συμμετοχή στη σύλληψη του 64χρονου στο Γαλανάδο Νάξου, ενώ η γενικότερη απραγία απέναντι στις ονομαστικές καταγγελίες που προσκόμισε το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ (τύπος, όνομα σκαφών και ιδιοκτητών, ημερομηνίες και ώρες παρατήρησης της παράνομης δραστηριότητας) δημιουργεί υποψίες, για τη βούλησή της συγκεκριμένης υπηρεσίας να αντιμετωπίσει το πρόβλημα.                                       

Υπό αυτές τις ευνοϊκές συνθήκες τα μέλη του κυκλώματος καταστρέφουν οικοσυστήματα και αλιευτικά πεδία και διακινούν παράνομα αλιεύματα στις αγορές της Νάξου και των γύρω νησιών, υποθηκεύοντας το μέλλον της παράκτιας και νησιωτικής αλιείας.                                

Οι επαγγελματίες αλιείς της ευρύτερης περιοχής, που συνεχίζουν να αλιεύουν με νόμιμες μεθόδους βρίσκονται σε απόγνωση και σε παρατεταμένη οικονομική ανέχεια, καθώς η μείωση των ιχθυαποθεμάτων στην περιοχή φτάνει σε ορισμένα είδη ακόμα και το 80%.                               

Είναι αναγκασμένοι να βιώνουν μέσα σ’ ένα περιβάλλον τρομοκρατίας, περιτριγυρισμένοι από άτομα που έχουν ποσότητες εκρηκτικών στη διάθεσή τους και οικειοποιούνται - καταστρέφοντας - έναν κοινό πόρο.                                

Είναι ενδεικτικό ότι σε όλη την Ελλάδα, μόνο τελευταίο τετράμηνο του 2011, σημειώθηκαν δύο πολύ σοβαροί τραυματισμοί δυναμιτιστών στα Κουφονήσια και την Κάρυστο, εκτεταμένες καταστροφές αλιευτικών σκαφών από τη χρήση δυναμίτιδας στην Αγία Κυριακή του Δήμου Τριφυλίας, καθώς και σύλληψη διακινητών στου Ρέντη, οι οποίοι μετέφεραν εκρηκτικές ύλες σε νησιά με σκοπό την παράνομη αλιεία.                               

Καλούμε για πολλοστή φορά όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες να ανταποκριθούν στον θεσμικό τους ρόλο και να πράξουν τα δέοντα, ώστε να σταματήσει αυτή η καταστροφή και να οδηγηθούν οι φυσικοί αυτουργοί και οι προστάτες τους στη δικαιοσύνη.                                     

Τα οικοσυστήματα που ανατινάζονται δεν είναι κτίρια που μπορούν να ξαναχτιστούν.                            

Σε αρκετές περιπτώσεις θεωρούνται μη ανανεώσιμοι πόροι και αποτελούν μέρος της φυσικής μας κληρονομιάς από την οποία εξαρτάται η επιβίωση εκατοντάδων ανθρώπων που ζουν σε παράκτιες και νησιωτικές κοινωνίες.

Διάσωση χελώνας Caretta caretta στη Σάμο – Γλίτωσε από το αγκίστρι, τη… “δάγκωσε” η Ολυμπιακή

Επιχείρηση διάσωσης θαλάσσιας χελώνας, προσφοράς πρώτων βοηθειών και μεταφοράς της στην Αθήνα οργανώθηκε από μέλη της θαλάσσιας ερευνητικής ομάδας του Αρχιπελάγους στη Σάμο.                                

Η «ανθρώπινη αλυσίδα» στήθηκε στη Σάμο, με την κινητοποίηση και άψογη συνεργασία κατοίκων, εθελοντών, κτηνιάτρου και συνεργατών του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας “ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ” και του συλλόγου για την προστασία θαλάσσιας χελώνας, “ΑΡΧΕΛΩΝ”.                           

Η νεαρή χελώνα, εντοπίζεται την Κυριακή 12/02 σε ακτή, στο Κοκκάρι.                              

Κάτοικοι της περιοχής επικοινωνούν με το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ για να αναφέρουν το συμβάν και μέλη της θαλάσσιας ερευνητικής ομάδας μεταβαίνουν άμεσα στο σημείο, προκειμένου να προσφέρουν τις πρώτες βοήθειες.                                 

Η πρώτη εξέταση δείχνει ότι η μικρή Καρέττα έχει υποστεί τραυματισμό στο λαιμό (είχε καταπιεί μεγάλο αγκίστρι), και κινδυνεύει από υποσιτισμό.                           
Παρά τη μεγάλη προσπάθεια, από βιολόγους του Αρχιπελάγους και συνεργάτη - εθελοντή κτηνίατρο δεν είναι εφικτό να της αφαιρεθεί το αγκίστρι.                           

Δεδομένου ότι η κατάσταση της απαιτεί εξειδικευμένο χειρισμό κρίνεται αναγκαία η μεταφορά στην Αθήνα για να της παρασχεθεί ιατρική φροντίδα στο κέντρο προστασίας & περίθαλψης θαλάσσιας χελώνας, που διατηρεί ο «ΑΡΧΕΛΩΝ» στη Γλυφάδα.                           

Λόγω απεργιακών κινητοποιήσεων η χελώνα δεν επιβιβάζεται στο πλοίο της ΑΝΕΚ LINES, το οποίο πραγματοποιεί το δρομολόγιο Σάμος – Αθήνα και προκρίνεται η διακομιδή της με αεροπλάνο.                            

Η Olympic Air παραδίδοντας μαθήματα…εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, χρεώνει (!) τη μεταφορά του μικρού ζώου με 67 ευρώ, το οποίο τελικά φτάνει ασφαλές στην Αθήνα και παραλαμβάνεται από εθελοντές του συλλόγου για την προστασία της θαλάσσιας χελώνας, «ΑΡΧΕΛΩΝ».                            

Μάρτυρες της μικρής οδύσσειας που έζησε το ζώο, ήταν ερευνητές από πέντε διαφορετικά πανεπιστήμια της Ευρώπης και της Αμερικής οι οποίοι έζησαν από κοντά, τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται ορισμένες εταιρείες στην Ελλάδα την έννοια της περιβαλλοντικής προστασίας και της περίθαλψης της άγριας ζωής.                                   
Ευχόμαστε το λάθος της αεροπορικής εταιρείας να ήταν συγκυριακό και να μην αντικατοπτρίζει τη γενικότερη φιλοσοφία της σε θέματα κοινωνικής προσφοράς και ευθύνης.                           
Ελπίζουμε η μικρή μας φίλη να αναρρώσει σύντομα και να επιστρέψει στο φυσικό της περιβάλλον…

ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ & ΔΗΜΟΣ ΠΑΤΜΟΥ ενάντια στην εγκατάσταση μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας

ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ & ΔΗΜΟΣ ΠΑΤΜΟΥ ενάντια στην εγκατάσταση μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας                                             

Αντίθετοι στην εγκατάσταση μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας στην περιοχή της Πάτμου δηλώνουν ρητά ο Δήμος Πάτμου και το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας, «ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ».                            

Οι εγκαταστάσεις «μαμούθ» που επιτρέπεται να δημιουργηθούν στην περιοχή, σύμφωνα με το νέο χωροταξικό για τις ιχθυοκαλλιέργειες, απειλούν με περιβαλλοντική υποβάθμιση τα θαλάσσια οικοσυστήματα της Πάτμου και των ΒΑ Δωδεκανήσων.                                

Οι πρακτικές εντατικής ιχθυοκαλλιέργειας, όπως υλοποιούνται στις ελληνικές θάλασσες κατά τις τελευταίες δεκαετίες έχουν ως αποτέλεσμα την υποβάθμιση της βιοποικιλότητας, παραγωγικότητας και της υγείας των παράκτιων οικοσυστημάτων στην ευρύτερη περιοχή που περιβάλλει τις μονάδες.                                        

Οι νησίδες και βραχονησίδες της περιοχής της Πάτμου και των ΒΑ Δωδεκανήσων χαρακτηρίζονται από σπάνιο φυσικό πλούτο, τόσο στη θάλασσα, όσο και στη στεριά, και για το λόγο αυτό αποτελούν μέρος του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000.                                

Τα θαλάσσια οικοσυστήματα της περιοχής καλύπτονται κατά μεγάλο μέρος από θαλάσσια λιβάδια Ποσειδωνίας καθώς και από υφάλους ασβεστολιθικών ροδοφυκών – τα οποία αποτελούν προστατευόμενους οικοτόπους προτεραιότητας, θεμελιώδους σημασίας για την υγεία και την παραγωγικότητα των θαλάσσιων οικοσυστημάτων της Μεσογείου, αλλά και για τη διατήρηση της αλιείας.                                       

Το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ (http://www.archipelago.gr) κατά τη διάρκεια της προηγούμενης πενταετίας έχει χαρτογραφήσει μεγάλο μέρος από τα συγκεκριμένα ενδιαιτήματα και ενίσταται επί της ουσίας και με ισχυρότατα επιχειρήματα σε ό, τι προβλέπει το νέο χωροταξικό.                               

Επίσης, σε συνεργασία με τον Δήμο Πάτμου έχει προγραμματίσει μέχρι το τέλος της άνοιξης να έχει ολοκληρωθεί η βιολογική χαρτογράφηση στην περιοχή της Πάτμου και στις νησίδες που υπάγονται αυτοδιοικητικά στον δήμο.                                      

Το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ υπογραμμίζει ότι οι ιχθυοκαλλιέργειες επιβαρύνουν το θαλάσσιο περιβάλλον με οργανικό φορτίο και χημικές ουσίες, οι οποίες αλλάζουν τη σύσταση του νερού και μειώνουν την ποσότητα του διαθέσιμου φωτός, περιορίζοντας τη φωτοσυνθετική ικανότητα των παράκτιων οικοσυστημάτων.                              

Οι δεκάδες τόνοι περιττωμάτων που καταλήγουν ημερησίως στα παράκτια οικοσυστήματα προκαλούν δραματική υποβάθμιση της βιοποικιλότητας και της οικολογικής κατάστασης των παράκτιων περιοχών.                                   

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι ένα ψάρι βάρους 400 γραμμαρίων απορροφά μόλις το 22 έως 29% των παρεχόμενων ποσοτήτων τροφής.                           

Τα υπόλοιπα καταλήγουν στη θάλασσα, ενώ η εναπόθεση των επιβαρυντικών ουσιών επεκτείνεται σε απόσταση που φτάνει έως και τα 1.000 μέτρα από τους κλωβούς.                            

Ως αποτέλεσμα της λειτουργίας των μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας, αναμένεται η δραματική υποβάθμιση του φυσικού πλούτου της περιοχής, η μείωση της βιοποικιλότητας των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και η μείωση των πληθυσμών από σπάνια και προστατευόμενα είδη.                                 

Αυτό συνεπάγεται την ακύρωση ενός σημαντικού συγκριτικού πλεονεκτήματος και μειώνει τις δυνατότητες ανάπτυξης, που μπορούν να προέλθουν από την ανάδειξη, προστασία και αξιοποίηση του ξεχωριστού φυσικού πλούτου της περιοχής.                                     

Είναι δεδομένο ότι τέτοιου είδους μονάδες δεν μπορούν να λειτουργούν εις βάρος του περιβάλλοντος και της αειφόρου ανάπτυξης.                             

Έστω και αργά, οφείλουν όλες οι αρμόδιες αρχές, σε συνεργασία με τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης να κινήσουν τις απαραίτητες διαδικασίες για τη χαρτογράφηση των ενδιαιτημάτων (π.χ θαλάσσια λιβάδια Ποσειδωνίας), προκειμένου να στοιχειοθετηθεί (όπως προβλέπεται από τη σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση) η εξαίρεση από το νέο χωροταξικό περιοχών που χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερη βιοποικιλότητα.                           

Ο δήμος Πάτμου και το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ έστειλαν επίσημη αναφορά με τις παραπάνω θέσεις στον υφυπουργό Πολιτισμού & Τουρισμού, Γιώργο Νικητιάδη, ο οποίος έχει αναλάβει σχετική πρωτοβουλία συντονισμού και κωδικοποίησης των ενστάσεων που καταθέτουν οι Δήμοι Δωδεκανήσου.                              

Αντίστοιχο έγγραφο θα κοινοποιηθεί και στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής.

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ

Η ερευνητική & επιστημονική ομάδα του Αρχιπελάγους σας εύχεται καλές γιορτές με υγεία, δύναμη & δημιουργία!                                      

Διαβάστε ολα τα νέα από το αρχιπέλαγος εδώ

Το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ στις ΗΠΑ για συνεργασία με κορυφαία πανεπιστήμια

Σημαντική εξέλιξη για το μέλλον της έρευνας και της εκπαίδευσης στην κατεύθυνση της προστασίας του φυσικού πλούτου των ελληνικών θαλασσών και νησιών, αποτέλεσε η επίσκεψη που πραγματοποίησαν στελέχη του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας, «ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ» σε πανεπιστημιακά ιδρύματατων ΗΠΑ, που συγκαταλέγονται στα κορυφαία του κόσμου. Η σειρά συναντήσεων στα συγκεκριμένα πανεπιστήμια, ήταν αποτέλεσμα πολύμηνης προετοιμασίας, αλλά και επισκέψεων εργασίας των εν λόγω επιστημόνων στις ερευνητικές βάσεις του Αρχιπελάγους κατά τα τελευταία 2 έτη.                                  

Στόχος της επίσκεψης στις ΗΠΑ ήταν η μέγιστη δυνατή αξιοποίηση και εδραίωση αυτών των συνεργασιών, μέσα από μία σειρά συναντήσεων εργασίας και διαλέξεων με ακαδημαϊκούς και εκπροσώπους από τα πανεπιστήμια: Yale, Harvard, Columbia, Princeton, New York University, Rutgers και George Mason, με εξειδίκευση σε θέματα Περιβάλλοντος, Νομικής, Πληροφορικής, Ελληνικών Σπουδών κ.α.                                  

Στο ερευνητικό επίπεδο οι συνεργασίες που συμφωνήθηκαν στοχεύουν στην ανάπτυξη ενός πλαισίου, το οποίο θα εντάσσει την έρευνα για την προστασία της βιοποικιλότητας των ελληνικών θαλασσών και νησιών στις ερευνητικές δραστηριότητες των παραπάνω πανεπιστημίων.                               

Με τον τρόπο αυτό στοχεύουμε να αξιοποιήσουμε την εξειδίκευση και τεχνογνωσία διακεκριμένων επιστημόνων, καθώς και σχετικές καινοτόμες τεχνολογίες σε έρευνα και δράσεις που συμβάλουν στην ουσιαστική προστασία του σπάνιου φυσικού πλούτου των ελληνικών θαλασσών.                               

Χαρακτηριστικά αντίστοιχα παραδείγματα που βρίσκονται σε εξέλιξη, αποτελούν οι συνεργασίες του Αρχιπελάγους με τους παρακάτω ακαδημαϊκούς φορείς: Environmental Protection Clinic της Νομικής Σχολής του πανεπιστημίου Yale, με το οποίο ήδη ολοκληρώθηκε ένα και πλέον έτος δημιουργικής συνεργασίας στον τομέα του περιβαλλοντικού δικαίου σε θέματα που σχετίζονται με την προστασία της βιοποικιλότητας των ελληνικών θαλασσών.                           

Στο πλαίσιο των συναντήσεων, αποφασίστηκε η επέκταση της συγκεκριμένης συνεργασίας.                                  

Τμήμα Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Texas at Arlington, «Δημόκριτος» και Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Με την αξιοποίηση εφαρμογών της πληροφορικής στην έρευνα για την προστασία θαλάσσιων και χερσαίων οικοσυστημάτων, ολοκληρώνεται η παραγωγή καινοτόμου λογισμικού, ωφέλιμου για την περιβαλλοντική έρευνα παγκοσμίως.                             

Επιπλέον, δρομολογήθηκε και επίσημα η συνεργασία σε εκπαιδευτικό επίπεδο με την επέκταση των διεπιστημονικών προγραμμάτων σπουδών “study abroad”, “field courses” και μεταπτυχιακής έρευνας που οργανώνει τα τελευταία χρόνια το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ σε νησιά του Αιγαίου, με στόχο να μπουν οι ελληνικές θάλασσες στον διεθνή χάρτη περιοχών εκπαίδευσης φοιτητών και νέων επιστημόνων στην εφαρμοσμένη περιβαλλοντική έρευνα.                                 

Συνοδοιπόρος σε αυτή την προσπάθεια είναι το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, ο «Δημόκριτος», αλλά και οι τοπικές νησιωτικές κοινωνίες, που σταθερά στηρίζουν τις δράσεις προστασίας που αναπτύσσει το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ επί μια δεκαετία και οι οποίες στοχεύουν στη διαφύλαξη της σπάνιας φυσικής μας κληρονομιάς.                              

Παράλληλα με τις συναντήσεις με πανεπιστημιακούς φορείς, η Αναστασία Μήλιου (Υδροβιολόγος, Συντονίστρια Δράσεων Προστασίας) και η Charlene Caprio (Νομικός Σύμβουλος Αρχιπελάγους) πραγματοποίησαν και:                        

- συνάντηση ομάδας εργασίας και διάλεξη στην Επιτροπή Περιβάλλοντος του Δικηγορικού Συλλόγου της Νέας Υόρκης,                               

- συνάντηση ομάδας εργασίας στο Natural Resources Defence Council, NRDC, (Επιτροπή Άμυνας Φυσικών Πόρων),                                         

- συνάντηση ομάδας εργασίας στο γραφείο τύπου, της μόνιμης επιτροπής Ελλάδας στα Ηνωμένα Έθνη.                            

- Τέλος ειδική εκδήλωση διοργάνωσε η Ομοσπονδία ελληνικών σωματείων μείζονος Νέας Υόρκης με στόχο την ενημέρωση της ελληνικής ομογένειας για τις παραπάνω συνεργασίες που δρομολογήθηκαν και για τους τρόπους με τους οποίους μπορεί η ομογένεια να συμβάλλει από την πλευρά της στις δράσεις του Αρχιπελάγους για την ανάδειξη και προστασία της ελληνικής φύσης.                                           

Στην Ελλάδα αγνοούμε ως επί το πλείστον, το γεγονός ότι η σπανιότητα που χαρακτηρίζει την ελληνική βιοποικιλότητα αποτελεί σημείο αναφοράς και πόλο έλξης για τη διεθνή επιστημονική κοινότητα.                                     

Αυτό το μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες μπορεί να αποτελέσει, εν μέσω οικονομικής κρίσης, θεμέλιο βιώσιμης ανάπτυξης με αφετηρία την άμυνα των φυσικών μας πόρων και προέκταση τη στοχευόμενη ανάδειξη σε παγκόσμιο επίπεδο.                                 
Επίκεντρο και πεδίο εφαρμογής των σχεδιαζόμενων εκπαιδευτικών και ερευνητικών δράσεων τοποθετούνται οι νησιωτικές κοινωνίες όπου ήδη δραστηριοποιείται το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ (Σάμος, Ικαρία, Φούρνοι, Πάτμος, αλλά και η ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου), οι οποίες συμπεριλαμβάνονται αυτομάτως στον παγκόσμιο χάρτη με τους πιο αξιόλογους προορισμούς της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας για την ανάπτυξη επιστημονικών - εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων που σχετίζονται με το περιβάλλον και τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Δελτίο Τύπου Αρχιπέλαγος: Σκηνικό τρομοκρατίας στήνουν δυναμιτιστές στις νότιες Κυκλάδες: Δολιοφθορές και απειλές προς αλιείς

Σκηνικό τρομοκρατίας στήνουν δυναμιτιστές στις νότιες Κυκλάδες: Δολιοφθορές και απειλές προς αλιείς                                               

Επικίνδυνες καταστάσεις από την ολιγωρία των αρχών                                          

Εκτός ελέγχου η κατάσταση στις νότιες Κυκλάδες, με επίκεντρο τα Κουφονήσια, από τη συνεχιζόμενη παράνομη αλιευτική δραστηριότητα δυναμιτιστών και πεζοτρατών. Οι απειλές εναντίον όσων τολμούν να διαμαρτυρηθούν έχουν μετατραπεί, τις τελευταίες μέρες, σε δολιοφθορές στα αλιευτικά εργαλεία ψαράδων που αλιεύουν νόμιμα.                                      

Το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ κατήγγειλε εκ νέου στις αρχές της εβδομάδας στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Νάξου τα ονόματα των ατόμων, τον τύπο των σκαφών (τα οποία φέρουν αλιευτική άδεια) και τα σημεία που επιχειρούν με δυναμίτιδα.                                        

Οι ενέργειες της αρμόδιας Λιμενικής αρχής, που έχει επανειλημμένα εκδηλώσει την πρόθεση να εξαφανίσει το φαινόμενο, δεν έχουν φέρει ακόμα κανένα αποτέλεσμα.                                                 

Για άλλη μια φορά η τοπική κοινωνία μένει ανυπεράσπιστη απέναντι σε μια πολύ μικρή μειοψηφία που καταστρέφει όποια παραγωγικά ιχθυαποθέματα και οικοσυστήματα έχουν απομείνει στην περιοχή.                                                 

Κι όλα αυτά την περίοδο του χειμώνα όπου η αλιευτική δραστηριότητα αποτελεί το μόνο πρόσφορο έσοδο για την επιβίωση των επαγγελματιών αλιέων της ευρύτερης περιοχής των νότιων Κυκλάδων, που επιλέγουν να αλιεύουν με νόμιμες μεθόδους                                        

Δυναμιτιστές επιχειρούν διαρκώς αλιεία με εκρηκτικές ύλες στα νησιά: Ηρακλειά, Σχοινούσα, Δονούσα, Αμοργός, Κέρος, Αντικέρι.                                               

Στη συνέχεια διοχετεύουν τα παράνομα αλιεύματα στις αγορές των νησιών των ΝΑ Κυκλάδων (κυρίως της Αμοργού).                                              

Παράλληλα, τέσσερις πεζότρατες αλιεύουν (κατά παράβαση του ΕΚ 1967/2006) καθημερινά μεγάλες ποσότητες ψαριών, κυρίως υπομεγεθών, τα οποία πωλούνται στη Νάξο και συχνά φτάνουν μέχρι τις ιχθυαγορές της Αθήνας και του Πειραιά.                                                 

Εδώ και μερικές μέρες οι παράκτιοι αλιείς μετρούν, εκτός από την ψαριά που χάνεται και τις συνέπειες από την παραβίαση μιας ιδιότυπης ομερτά.                                        

Οι προσπάθειες δολιοφθοράς στα αλιευτικά εργαλεία και οι συνεχιζόμενες απειλές από τους δυναμιτιστές έχουν φέρει τους επαγγελματίες παράκτιους αλιείς στα όρια της απόγνωσης.                                 

Μετά τις καταγγελίες και τα λεπτομερή στοιχεία που προσκόμισε το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ (με όποιο ρίσκο αυτό συνεπάγεται), αναμένουμε από την τοπική λιμενική αρχή να μετουσιώσει στην πράξη την πρόθεση της, να εξαλείψει το φαινόμενο της παράνομης και καταστροφικής αλιείας στην περιοχή.                                                

Πρέπει πάση θυσία να δοθεί ένα οριστικό τέλος σε μία επικίνδυνη κατάσταση που: απειλεί ανθρώπινες ζωές, επιφέρει καταστρεπτικές συνέπειες στα ιχθυαποθέματα, φέρνει στα όρια της απελπισίας την τοπική κοινωνία και πλήττει βάναυσα κάθε έννοια ευνομούμενου κράτους.                                             

Θοδωρής Τσιμπίδης                                               

Δ/ντής Αρχιπελάγους, Ι.Θ.Π                                           

Θαλάσσια Ερευνητική Βάση                                           

Τηλ: 22730 37533, 22730 31862                                   

Όρμος Μαραθοκάμπου, Σάμος Τ.Θ 229, 83 102                                           

Χερσαία Ερευνητική Βάση                                    
Τηλ: 22750 41070, 22757 70638                                     
Φαξ: 22750 41070 Τ.Θ 1, 83 301, Ράχες - Ικαρία                                                
Γραφείο Διεκπεραίωσηςτηλ 210 8253024 Μ. Βόδα 89, 10440, Αθήνα                                       
info@archipelago.gr                                           
www.archipelago.gr                                            
Επισκεφθείτε τη σελίδα του Αρχιπελάγους στο Facebook, για αμεσότερη επικοινωνία & ενημέρωση.