RUI PEDRO F. C. ESTEVES, KRIS JAMES MITCHENER
ΥΠΕΡ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΧΡΕΟΥΣ
Μετάφραση: Ανδρέας Κακριδής, Άγγελος Φιλιππάτος
Σειρά: Οικονομία / οικονομική ιστορία
Το δημόσιο χρέος είναι ένα από τα θέματα που κυριαρχούν στην επικαιρότητα των τελευταίων δεκαετιών, γεννώντας ανησυχίες στην κοινή γνώμη για τις ευρύτερες συνέπειές του. Σχεδόν πάντοτε, πίσω από την ειδησεογραφία υποκρύπτεται το εξής θεμελιώδες ερώτημα: Είναι το δημόσιο χρέος κάτι «καλό» ή είναι κάτι «κακό»; Πρόκειται, δηλαδή, για ένα χρήσιμο εργαλείο στη διαχείριση έκτακτων περιστάσεων (π.χ. πολέμων, σοβαρών υφέσεων) και τη χρηματοδότηση μεγάλων υποδομών που αργούν να αποσβέσουν το κόστος τους, ή είναι ένα «καρκίνωμα» που πλήττει μεσοπρόθεσμα το βιοτικό μας επίπεδο, υπονομεύει το μέλλον των νεότερων γενεών και από το οποίο δύσκολα θα απαλλαγούμε;
Η Ελλάδα κατέχει εξέχουσα θέση στην παγκόσμια ιστορία του δημόσιου χρέους, όχι μόνο για τον πρώτο καταγραμμένο «κρατικό» δανεισμό —των Συρακουσών τον 5ο αιώνα π.Χ.—, αλλά και για την πρώτη «κρατική» χρεοκοπία, συγκεκριμένα δεκατριών πόλεων που είχαν δανειστεί από τον Ναό των Δηλίων τον 4ο αιώνα. Στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, ο κρατικός δανεισμός έχει παίξει σημαίνοντα ρόλο στη χρηματοδότηση μεγάλων έργων και ιδεών, συμβάλλοντας έτσι στη συγκρότηση του ελληνικού κράτους. Ταυτόχρονα, υπήρξε και αφετηρία αρκετών δεινών, σε περιόδους χρηματοοικονομικών δυσχερειών, με χαρακτηριστικότερη την πρόσφατη περίοδο της κρίσης χρέους.
Οι συγγραφείς του βιβλίου υποστηρίζουν ότι ο δημόσιος δανεισμός παίζει καίριο ρόλο στην οικοδόμηση και τη σταθερότητα του σύγχρονου κράτους, διότι του επιτρέπει να αντεπεξέρχεται σε περιόδους κρίσης (πόλεμοι, πανδημίες, οικονομικές καταστροφές) και να προσφέρει στους πολίτες του ουσιώδη δημόσια αγαθά (μεταφορές, εκπαίδευση, ιατρική περίθαλψη). Παράλληλα, αποδίδουν στα δημόσια χρεόγραφα κομβικό ρόλο σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη των χρηματοπιστωτικών αγορών. Από την άλλη, πιστεύουν επίσης ότι τα μη παραγωγικά δημόσια δάνεια και όσα έχουν σαφώς πολιτικά κίνητρα θα πρέπει εξ ορισμού να αποφεύγονται, ώστε το πολύτιμο όπλο του δημόσιου χρέους να παραμένει «ετοιμοπόλεμο» όταν θα είναι πραγματικά απαραίτητο.
Ο Barry Julian Eichengreen είναι αμερικανός οικονομολόγος και ιστορικός της οικονομίας, καθηγητής Οικονομικής και Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, στο Μπέρκλεϋ. Εταίρος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών (AAAS), μέλος σειράς κέντρων οικονομικής έρευνας των ΗΠΑ και πρώην σύμβουλος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, αρθρογραφεί τακτικά σε πλήθος εξειδικευμένων εντύπων της Βόρειας Αμερικής, της Ευρώπης και της Βραζιλίας. Ορισμένα από τα πιο σημαντικά βιβλία του: Golden Fetters: The Gold Standard and the Great Depression, 1919-1939 (1992, Χρυσές αλυσίδες: Ο κανόνας του χρυσού και η Μεγάλη Οικονομική Κρίση, 1919-1939), Globalizing Capital: A History of the International Monetary System (1996, Παγκοσμιοποίηση του κεφαλαίου: Μια ιστορία του διεθνούς νομισματικού συστήματος), Global Imbalances and the Lessons of Bretton Woods (2006, Παγκόσμιες ανισορροπίες και τα διδάγματα του Bretton Woods), The European Economy Since 1945: Co-ordinated Capitalism and Beyond (2008, ελλ. έκδ. Η ευρωπαϊκή οικονομία μετά το 1945, Αλεξάνδρεια, 2013), The Populist Temptation: Economic Grievance and Political Reaction in the Modern Era (2018, Ο πειρασμός του λαϊκισμού: Οικονομική δυσαρέσκεια και πολιτική αντίδραση στη σύγχρονη εποχή).
Η Asmaa El-Ganainy είναι διδάκτωρ οικονομικών και στέλεχος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Ο Rui Pedro F. C. Esteves είναι πορτογάλος οικονομολόγος, καθηγητής στο Ινστιτούτο Διεθνών και Αναπτυξιακών Μεταπτυχιακών Σπουδών (Graduate Institute of International and Development Studies) της Γενεύης και εταίρος του Ερευνητικού Κέντρου για την Οικονομική Πολιτική (Center for Economic Policy Research) στο Λονδίνο.
Ο Kris James Mitchener είναι αμερικανός οικονομολόγος, καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Σάντα Κλάρα των ΗΠΑ. Είναι εταίρος του αμερικανικού Κέντρου Έρευνας Οικονομικής Πολιτικής (CEPR) και του γερμανικού Ινστιτούτου Ifo.
ISBN 978-618-230-083-1, σχήμα 17 x 24 εκ., 408 σελ., τιμή: 22 ευρώ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΖΙΟΒΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΑ, ΕΘΝΟΣ ΚΑΙ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΣΤΗ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ
Παράλληλα θα μπορείτε να μας βρείτε και στο υποκατάστημα της Πλάκας (Θουκυδίδου 4).
Το blog Οκτωβρίου ήταν αφιερωμένο σε μία μεγάλη προσωπικότητα των γραμμάτων, των επιστημών, της Τέχνης και του δημόσιου κοινωνικού βίου· στον Γιώργο Γραμματικάκη, που έφυγε από τη ζωή τον περασμένο Οκτώβριο.
Τα άρθρα τους μας χάρισαν οι:
Διοργανώσαμε την τιμητική εκδήλωση: «Χρόνια μαθητείας κοντά στον Γιώργο Β. Δερτιλή». Οι θεματικές συζήτησης ήταν «Η αφήγηση στην ιστοριογραφία» και «Κράτος, οικονομία και κοινωνία».
Θεσσαλονίκη, Δευτέρα 14 Οκτωβρίου
