20 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

(ΑΠΟ ΤΑ ΝΕΑ http://www.tanea.gr/)

Γιώργος Σταυρακάκης ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΟΥ ΓΕΩΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΑΣΤΕΡΟΣΚΟΠΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

Οι προγνώσεις των σεισμών προκαλούν πανικό και ανασφάλεια
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΧΑΡΗΣ ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ

Η δημοσιοποίηση προγνώσεων για σεισμούς, από τη στιγμή που δεν έχει ανακαλυφθεί έγκυρη μέθοδος, προκαλεί πανικό και κοινωνική ανασφάλεια, λέει ο Γιώργος Σταυρακάκης, διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Αστεροσκοπείου Αθηνών.
Όσο για τους καβγάδες των σεισμολόγων έπειτα από κάθε μεγάλο σεισμό, τονίζει:
«Πίστευα ότι με τον χρόνο θα βελτιώνονταν τα πράγματα, αλλά βλέπετε χειροτερεύουν».
Η γνώμη σας για τις προγνώσεις σεισμών;
Το μέγεθος και το επίκεντρο ενός επερχόμενου σεισμού μπορεί να εκτιμηθεί.

Το μυστήριο της φύσης είναι ο χρόνος.

Θα αναφέρω τι ανακοίνωσαν οι συνάδελφοι σεισμολόγοι στις ΗΠΑ, έπειτα από ένα πολυκλαδικό ερευνητικό πείραμα στο Ρarkfield, περιοχή με πολύ υψηλή σεισμικότητα στο γνωστό ρήγμα του Αγίου Ανδρέα στην Καλιφόρνια.

«Όσον αφορά την ακριβή πρόγνωση του χρόνου γένεσης ενός ισχυρού επερχόμενου σεισμού, βρισκόμαστε στο απόλυτο μηδέν».
Οι προγνώσεις πρέπει να δημοσιοποιούνται;
Προέχει η ανακάλυψη της μεθόδου ακριβούς πρόγνωσης των σεισμών και μετά αναδεικνύεται το θέμα της προειδοποίησης.
Δηλαδή;
Εφόσον δεν υπάρχει ακόμη ακριβής μέθοδος, η δημοσιοποίηση θα προκαλέσει πανικό, φόβο, ανασφάλεια κοινωνική αναταραχή και ίσως διάλυση του κοινωνικού ιστού.

Σκεφτείτε τι θα συμβεί σε περίπτωση αποτυχίας.
Ο ρόλος της Πολιτείας στο θέμα της πρόγνωσης των σεισμών;
Πιστεύω ότι η Πολιτεία πρέπει να γνωρίζει τα αποτελέσματα των ερευνών, να τα αξιολογεί και να τα αξιοποιεί όχι με στόχο την εκκένωση περιοχών, αλλά για τη λήψη κατάλληλων μέτρων.

Ο στόχος είναι ένας: μείωση των συνεπειών από έναν ισχυρό σεισμό.
Υπάρχουν ελπίδες για έγκαιρη πρόβλεψη, όπως έγινε με τον σεισμό της Χαϊτσένγκ το 1975 στην Κίνα;
Προς το παρόν, δυστυχώς όχι.

Είναι το μοναδικό επιτυχές παράδειγμα στην ιστορία.

Δείτε όμως, δύο χρόνια αργότερα η ίδια ομάδα των Κινέζων σεισμολόγων απέτυχε να προβλέψει έναν άλλο ισχυρό σεισμό σε επαρχία της Κίνας με 250.000 νεκρούς.
Τις προγνώσεις που βγήκαν για τον σεισμό στην Ανδραβίδα και την Κεφαλονιά, πώς τις χαρακτηρίζετε;
Επιστημονικά έχουν κριθεί. Κατά την άποψή μου κακώς, κάκιστα δημοσιοποιήθηκαν.
Πόσο αξιόπιστη είναι η μέθοδος ΒΑΝ;
Την άποψή μου την έχω δημοσιεύσει σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά, τεκμηριωμένα, όπως επιβάλλει η επιστημονική δεοντολογία και όχι στις τηλεοράσεις, προκαλώντας σύγχυση και ανασφάλεια στους πολίτες.
Εντοπίζετε κάποια επιστημονική βάση στη συγκεκριμένη μέθοδο;
Όλες οι μεθοδολογίες έχουν ένα συγκεκριμένο θεωρητικό υπόβαθρο.

Αυτό δεν σημαίνει ότι έχουν και πρακτικό.

Η διεθνής επικρατούσα επιστημονική άποψη είναι ότι με μία μέθοδο δεν θα φθάσουμε στην πρόγνωση των σεισμών.
Υπάρχει μέθοδος πρόγνωσης που θεωρείται πιο ελπιδοφόρα;
Δεν υπάρχει.

Όλες, όμως, έχουν την ερευνητική τους αξία.
Τι εξελίξεις έχουμε στην Ανδραβίδα;
Συνεχίζεται η μετασεισμική δραστηριότητα με μικρούς σεισμούς στην ευρύτερη σεισμογόνο περιοχή.
Πότε θα μπορούμε να πούμε ότι έχει περάσει ο κίνδυνος;
Ο κίνδυνος ισχυρότερου σεισμού έχει περάσει.

Θεωρώ ότι είναι αδύνατο να συμβεί.

Δεν μπορώ όμως να πω το ίδιο και για τη γένεση ενός μετασεισμού της τάξεως των 5 Ρίχτερ.

Αν δεν συμβεί, θα είναι μια σπάνια περίπτωση στη σεισμολογία και θα πρέπει να ερευνηθεί και να ερμηνεύσουμε το γιατί.
Τι συμβουλεύετε τους κατοίκους;
Να είναι ψύχραιμοι και να ακολουθούν πιστά τις τεχνικές συμβουλές των μηχανικών.
Όποτε γίνεται μεγάλος σεισμός ακολουθούν μετασεισμοί από τις διαφωνίες σεισμολόγων στα τηλεπαράθυρα.

Αυτό δεν πανικοβάλλει τον κόσμο;
Όχι μόνο τον πανικοβάλλει, αλλά και του δημιουργεί αίσθημα ανασφάλειας.
Τι μπορεί να γίνει για να μη διασπείρεται ο πανικός;
Δεν ξέρω.

Πίστευα ότι με τον χρόνο θα βελτιώνονταν τα πράγματα, αλλά βλέπετε πως χειροτερεύουν.
Μήπως όλα αυτά γίνονται για τα κονδύλια ερευνών;
Όχι.

Οι ερευνητικοί πόροι διασφαλίζονται με σοβαρές, τεκμηριωμένες ερευνητικές προτάσεις και όχι μέσω ΜΜΕ.
Η διάθεση των κονδυλίων προς τους ερευνητές γίνεται με αντικειμενικά κριτήρια;
Κατά κανόνα, ναι.
Πού οφείλονται οι ελλείψεις στον σεισμολογικό εξοπλισμό της χώρας;
Στο πολύ χαμηλό ποσοστό του ΑΕΠ που διατίθεται στην επιστημονική έρευνα.
Ένα πρόβλημα που δημιουργείται από την έλλειψη κονδυλίων;
Μπορεί μέσω ενός ερευνητικού έργου ή ενός πειράματος να προμηθευθούμε σύγχρονο επιστημονικό εξοπλισμό, αλλά δεν διασφαλίζουμε τη συνεχή λειτουργία και τη συντήρησή του.
Τι προτείνετε για την αποτελεσματικότερη θωράκιση των κτιρίων από τους σεισμούς;
Να εφαρμόζεται με αυστηρότητα ο αντισεισμικός κανονισμός και όλοι οι κανονισμοί που αφορούν τα κτίρια.
Ποια μέτρα πρέπει να ληφθούν άμεσα;
Αυστηρός έλεγχος για την τήρηση και εφαρμογή των κανονισμών.

Χωρίς αυστηρό έλεγχο, αλλά και με αυστηρές κυρώσεις, δεν γίνεται τίποτα.