«Η ΜΑΥΡΗ ΒΙΒΛΟΣ» - ΒΙΒΛΙΟΠΡΟΤΑΣΗ

Αν και είχα σκοπό να προτείνω κάποια τελευταία έκδοση, κάποιο πρόσφατο βιβλίο, κάτι η γενικότερη κατάσταση που επικρατεί στην «γειτονιά» μας, κάτι η λήθη των παλιών και η άγνοια των νέων, έφεραν στα χέρια μου το βιβλίο του Γιάννη Καψή «Η ΜΑΥΡΗ ΒΙΒΛΟΣ» που αν και πέρασαν χρόνια από τα γεγονότα που αναφέρονται μέσα σε αυτό, σήμερα, η ιστορία συνεχίζεται, λίγο πιο εκσυγχρονισμένη μεν, αλλά…. «... Ονομάζομαι Σοφία Νικολάου. Είμαι από το Ιβρινδί της Μικράς Ασίας... Είχαμε καταφύγει με τον άνδρα μου και τον γιο μας Μανωλάκη, 8 ετών, στον μύλο του Γκιούν-Γκιορκές... Ξαφνικά, φάνηκαν να έρχονται Τούρκοι. Τριγύριζαν τον μύλο, βγάζοντας άγριες φωνές... Μετά έσπασαν την πόρτα του μύλου κι όρμησαν επάνω μας... Μπροστά στα μάτια του συγχωρημένου του άνδρα μου και του παιδιού μου με ατίμασαν πολλές φορές. 'Yστερα έσφαξαν το παιδί μου και κομμάτιασαν με τα μαχαίρια τους τον άνδρα μου. Του έβγαλαν τα εντόσθια και μου έδιναν να φάω το κρέας του. Μου φώναζαν πως, αν δεν έτρωγα από το κρέας του άνδρα μου, θα έσφαζαν κι εμένα. Εκείνη την ώρα ακούστηκαν πυροβολισμοί. Έριχναν οι ίδιοι οι Τούρκοι για να ειδοποιήσουν τους δικούς τους ότι έρχεται ο ελληνικός στρατός... Στο άκουσμά του έτρεξαν να φύγουν. Έτσι σώθηκα...Είδαν οι αξιωματικοί και στρατιώτες τα παθήματά μου, και με πήραν μαζί τους... Σοφία Νικολάου»……. 1992 είναι η χρονιά της έκδοσης του βιβλίου «Η ΜΑΥΡΗ ΒΙΒΛΟΣ» και γράφει το εισαγωγικό κείμενο: «70 χρόνια μετά: Η ιστορία της καταστροφής, το χρονικό της συγκλονιστικής γενοκτονίας, έχει φθάσει στις μέρες μας μόνον από τον λυγμό των ξεριζωμένων. Διάσπαρτες αφηγήσεις, όσα κρατάει ο νους, όσα μπορεί και θέλει να συγκρατήσει. Κι όμως... Υπάρχει ένα σκληρό, αδιάψευστο ντοκουμέντο. Είναι οι καταθέσεις των προσφύγων, εκείνων που μόλις είχαν γλιτώσει από του Χάρου τα δόντια. Νωπές οι αναμνήσεις, αδιάψευστα τα στοιχεία, θα μπορούσαν να αποτελέσουν την Μαύρη Βίβλο της καταστροφής. Στις σελίδες που ακολουθούν παρατίθενται μερικά μόνον αποσπάσματα από χιλιάδες καταθέσεις, ενώπιον δικαστικών Αρχών, χιλιάδων προσφύγων. Τα ίδια τους τα λόγια, όπως τα ξεστόμισαν έχοντας ακόμη τη λαχτάρα του φόβου. Καμιά επέμβαση, εκτός από την απαλλαγή τους από την δικανική καθαρεύουσα των ανακριτικών υπαλλήλων, την αποκατάσταση του καθημερινού λόγου. Η συγκέντρωση όλων των καταθέσεων, που είναι διεσπαρμένες στα Αρχεία διαφόρων υπουργείων, ίσως να χρειασθεί κόπο και χρόνο. Η δημοσίευση αποσπασμάτων ορισμένων μόνον από αυτές αποτελεί συμβολή στην Ημέρα της Μνήμης αλλά και πρόκληση. Να ολοκληρωθεί και να δημοσιευθεί η Μαύρη Βίβλος της γενοκτονίας του Μικρασιατικού Ελληνισμού.Οι Τούρκοι αρνούνται, σήμερα, τη σφαγή του 1922 - τη σφαγή Ελλήνων και Αρμενίων. Κι όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με αδιάσειστα ντοκουμέντα, τ' αποδίδουν στις αναπόφευκτες ακρότητες του πολέμου. Η αλήθεια είναι πολύ διαφορετική.Η γενοκτονία των χριστιανών ήταν ένα καλά μελετημένο σχέδιο εξόντωσης όλων των μειονοτήτων της άλλοτε κραταιάς αυτοκρατορίας. Ένα σχέδιο που άρχισε να εφαρμόζεται από το 1914, με τον πρώτο διωγμό. Κι ολοκληρώθηκε μετά την καταστροφή»... Εύκολα ξεχνάμε σε αυτή τη χώρα, και ακόμα ευκολότερα «υποχωρούμε» μπροστά στο άδικο. Δεν τολμούμε να αντικρύσουμε την αλήθεια, και γυρίζουμε την πλάτη στην ιστορία μας, στις «μαύρες της σελίδες». Όχι εμείς! Εκείνοι που θα έπρεπε να διεκδικήσουν το δίκιο μας, που ΘΑ έπρεπε να βάλουν τα πράγματα στη θέση τους…… Απατηλά όνειρα…. Ας γνωρίσουμε τον Γιάννη Καψή. Ο Γιάννης Π. Καψής γεννήθηκε στην Αθήνα το 1929, αλλά οι ρίζες του, που φτάνουν στην Αγία Παρασκευή του Τσεσμέ, τον έκαναν να νιώθει από μικρός σαν γέννημα θρέμμα της Μικρασίας. Η αγάπη του αυτή εκδηλώθηκε με το πρώτο του βιβλίο, Χαμένες Πατρίδες, που εκδόθηκε το 1960 και έκτοτε επανεκδίδεται, μέχρι και σήμερα, σε αλλεπάλληλες εκδόσεις, έχοντας πλησιάσει τις 100.000 αντίτυπα. Ακολούθησε αργότερα η Μαύρη Βίβλος, μια συγκλονιστική συλλογή των καταθέσεων των θυμάτων της Καταστροφής, και με το καινούριο βιβλίο του συμπληρώνει τη μικρασιατική τριλογία του, δίνοντας μια ολοκληρωμένη εικόνα της πιο τραγικής σελίδας της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Ακολουθώντας το επάγγελμα του πατέρα του, μπήκε από την εφηβική ηλικία στη δημοσιογραφία και, ξεκινώντας από βοηθός αστυνομικού ρεπόρτερ, ασχολήθηκε με όλα σχεδόν τα είδη του ρεπορτάζ. Μετά την αποφοίτησή του από το πανεπιστήμιο, δοκίμασε για λίγο τη δικηγορία ως ασκούμενος, αλλά δεν τον τράβηξε. Αφιερώθηκε αποκλειστικά στη δημοσιογραφία, και το 1958 ανέλαβε αρχισυντάκτης του Έθνους μέχρι το 1970, οπότε καταδικάστηκε από το στρατοδικείο της χούντας. Ταυτόχρονα εργαζόταν ως βοηθός ανταποκριτής του Time. Μετά την αποφυλάκισή του εργάστηκε ως β΄ αρχισυντάκτης στο Βήμα και στη συνέχεια ως διευθυντής στον Ταχυδρόμο. Επιστρέφοντας από το Λονδίνο, όπου είχε καταφύγει μετά τα γεγονότα του Πολυτεχνείου, ανέλαβε διευθυντής της εφημερίδας Τα Νέα. Τον Απρίλη του 1982 ορκίστηκε υφυπουργός Εξωτερικών και αργότερα υπουργός αναπληρωτής Εξωτερικών. Βιβλία που έχει εκδώσει: Χαμένες Πατρίδες (1960) Αδούλωτες Θάλασσες (1968) Γεννηθήτω Δημοκρατία (1972) Κουβεντιάζοντας στο Κρεμλίνο (1981) Κουβεντιάζοντας στην Πολωνία (1981) Οι 3 Μέρες του Μάρτη (1990) Στρατηγέ, Ιδού η Φρεγάτα σας (1991) Η Μαύρη Βίβλος (1992) Το Τελευταίο Σταυροδρόμι (1996) Και ο Παράδεισος Αμάρτησε (2000) 50 Χρόνια στο Κουρμπέτι (2003) Για ν’ Ανατείλει ο Ήλιος Πρέπει να Δύσει (2005) Μέδουσα (με το ψευδώνυμο John Χ, 2007) Όταν οι άγγελοι πέθαιναν στη Σμύρνη Αποκτήστε όλοι το βιβλίο του Γιάννη Καψή «Η ΜΑΥΡΗ ΒΙΒΛΟΣ». Κυκλοφορεί από τον Εκδοτικό Οργανισμό Λιβάνη. Βασίλης Τσούγκαρης Αρθρογράφος – Παραγωγός Ραδιοφωνίας tsougarisgnomi@gmail.com