ΝΕΕΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ ΒΙΒΛΙΩΝ

ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Πήτερ Λάμπορν Γουίλσον ΠΕΙΡΑΤΙΚΕΣ ΟΥΤΟΠΙΕΣ Μαυριτανοί κουρσάροι και ευρωπαίοι αποστάτες Μετάφραση: Ιουλία Ραλλίδη Επιμέλεια: Κώστας Αντύπας, Δάφνη Χρήστου ISBN: 978-960-221-446-6, σελ.255, σχ. 14x21, α΄ έκδοση Μάιος 2009, τιμή 19,00 € (χωρίς ΦΠΑ) «Από τα τέλη του 16ου μέχρι και το 18ο αιώνα, πολλές χιλιάδες Ευρωπαίοι –και Ευρωπαίες– προσηλυτίστηκαν στο Ισλάμ.

Οι περισσότεροι απ’ αυτούς ζούσαν και δούλευαν στο Αλγέρι, στην Τύνιδα, στην Τρίπολη, στην περιοχή του Ραμπάτ Σαλέ στο Μαρόκο – στα επονομαζόμενα Παράκτια Κράτη της Μπαρμπαριάς… Οι χριστιανοί Ευρωπαίοι χρησιμοποιούσαν έναν ειδικό όρο για εκείνους τους άνδρες: renegados, δηλαδή αρνησίθρησκοι, αποστάτες, προδότες.

Οι χριστιανοί δικαιολογούνταν κατά κάποιο τρόπο να τρέφουν τέτοιου είδους συναισθήματα, μιας και η χριστιανική Ευρώπη βρισκόταν ακόμα σε πόλεμο με το Ισλάμ… Το σίγουρο είναι ότι ούτε η χριστιανική, αλλά ούτε και η «τουρκική» ερμηνεία για τους αρνησίθρησκους είναι σε θέση να ικανοποιήσουν την περιέργειά μας...

Ιδιοφυείς προδότες ή αφομοιωμένοι ήρωες;

Κανένα από αυτά τα δύο στερεότυπα δε διαθέτει πραγματικό υπόβαθρο… Επομένως, δε θα είμαστε ποτέ σε θέση να ανακαλύψουμε τα κίνητρά τους.

Ίσως το μόνο που θα καταφέρουμε είναι να καταλήξουμε σε κάποια σύνθετα, ή ακόμα και αντιφατικά συμπεράσματα ή εικασίες.

Αλλά ακόμα και στην περίπτωση αυτή, θα έχουμε πετύχει κάτι περισσότερο από τους νεοαποικιοκράτες Ευρωπαίους ιστορικούς ή τους μαροκινούς εθνικιστές, που τόσο οι πρώτοι όσο και οι δεύτεροι βλέπουν τους ρενεγκάντος μόνο σε σχέση με τις δικές τους ιδεολογικές προκαταλήψεις.

Μπορούμε να προσπαθήσουμε να τους κατανοήσουμε ως άτομα (αν είναι δυνατόν) και ως ομάδα, με τα ενδιαφέροντά τους και το καθημερινό πρόγραμμά τους, τις δικές τους αξίες, την εικόνα που είχαν για τον εαυτό τους.

Μπορούμε να επιχειρήσουμε να δούμε (με όση σαφήνεια επιτρέπουν οι μαρτυρίες) το φαινόμενο εκ των έσω, κι όχι υπό το πρίσμα εξωτερικών ερμηνειών… Έτσι, η μελέτη μας θα επικεντρωθεί σε μία κοινότητα – και για μια σύντομη περίοδο (πενήντα περίπου ετών): Το Ραμπάτ-Σαλέ κατά το πρώτο μισό του 17ου αιώνα.

Απ’ όλα τα κράτη της Μπαρμπαριάς, το Σαλέ υπήρξε το μόνο όπου οι κουρσάροι κατόρθωσαν να γίνουν ανεξάρτητοι.

Το Αλγέρι, η Τύνιδα και η Τρίπολη ήταν όλα προτεκτοράτα της Υψηλής Πύλης, αλλά το Σαλέ διοικήθηκε –για μερικές δεκαετίες– από το “διβάνι” ή Συμβούλιο των Κουρσάρων Καπετάνιων. Ήταν μια αληθινή «πειρατική ουτοπία», και για το λόγο αυτό ελπίζουμε ότι θα ανακαλύψουμε εδώ, στην “Πολιτεία του Μπου Ρεγκρέγκ”, στη “Μαυριτανή Πολιτεία” ή “Πολιτεία των Κουρσάρων του Σαλέ”, τον Αρνησίθρησκο στην πιο εξελιγμένη μορφή του, στο υψηλότερο πολιτικό και πνευματικό στάδιο της ανάπτυξής του...» Π. Λ. Γ. (από το κεφάλαιο ΙΙ) Ένα από τα σπάνια εκείνα βιβλία που δίνουν στους ιστορικούς νέες ιδέες για να σκεφτούν. Ασχολείται με ευρωπαίους προσήλυτους στο Ισλάμ τον 17ο αιώνα –συνήθως αλλά όχι πάντα πειρατές– τον αριθμό των οποίων ο Ουίλσον ανεβάζει σε χιλιάδες.

Η προσεκτική ανάλυσή του για τους “ρενεγκάντος”, τις ιδέες τους και την πολιτική πρακτική τους οδηγεί σε μια πρόταση που μένει να διερευνηθεί: ότι ορισμένοι απ’ αυτούς συνδέονταν με τους Ροδόσταυρους και με τον Διαφωτισμό του 18ου αιώνα· ότι σχημάτιζαν ίσως μια “αρχόμενη κουλτούρα της αντίστασης” ως δραπέτες από έναν πολιτισμό οικονομικής και σεξουαλικής αθλιότητας.

Οι ιστορικοί θα πρέπει να σκεφτούν γύρω από το πρωτότυπο θέμα αυτού του βιβλίου και να παρακολουθήσουν τις συνεπαγωγές του. Πράγματι ο Ουίλσον γυρίζει τον κόσμο ανάποδα!Christopher Hill, ιστορικός, συγγραφέας του The World Turned Upside Down Ένας χρονικογράφος, ιστοριογράφος και πειρατολόγος στην παράδοση του Ντιφόου . . . με απέραντη ευρυμάθεια και ενδιαφέρουσες προτιμήσεις. Η κιβωτός της γνώσης του διασχίζει τα πελάγη της άγνοιας και της προκατάληψης με δύναμη και χάρη.

Peter Linebaugh, ιστορικός, συγγραφέας του The London Hanged Ο Πήτερ Λάμπορν Ουίλσον δείχνει γιατί έχουμε αδυναμία στους πειρατές – και γιατί, για χάρη του μέλλοντος, θα πρέπει να συνεχίσουμε να έχουμε . . . ένα μεθυστικό, περιπετειώδες βιβλίο. Marcus Rediker, ιστορικός, συγγραφέας του Between the Devil and the Deep Blue Sea Ο Peter Lamborn Wilson, γνωστός επίσης με το φιλολογικό ψευδώνυμο Hakim Bey, γεννήθηκε το 1945 στη Νέα Υόρκη.

Αφού σπούδασε στο πανεπιστήμιο Κολούμπια, ταξίδεψε επί χρόνια στη Μέση Ανατολή, την Ινδία και το Νεπάλ.

Μελέτησε τις τάντρα στη Δυτική Βεγγάλη, επισκέφθηκε ναούς και δασκάλους σούφι και διεξήγαγε έρευνα για το σουφικό τάγμα των Νιματουλάχι.

Την περίοδο 1974-75 έγινε σύμβουλος του World of Islam Festival, διευθυντής αγγλόφωνων εκδόσεων της Ακαδημίας Φιλοσοφίας στην Τεχεράνη και συντάκτης του περιοδικού Sophia Perennis· έφυγε ωστόσο από το Ιράν κατά την Ισλαμική Επανάσταση. Υπήρξε επίσης συνιδρυτής των εκδόσεων Semiotext(e)-Autonomedia στη Νέα Υόρκη. Στη δεκαετία του 1980 προχώρησε από τις νεοπαραδοσιακές αναζητήσεις της σχολής Ρενέ Γκενόν σε μια σύνθεση καταστασιακών ιδεών με ετερόδοξες εκδοχές σουφισμού και νεοπαγανισμού (ένα κράμα που επικρίθηκε από ορισμένους κοινωνικούς αναρχικούς ως έκφραση μυστικισμού, εκλεκτικισμού και «λάιφσταϊλ αναρχισμού»).

Ο ίδιος περιέγραψε τη σκέψη του ως «αναρχική οντολογία» ή «αμεσοκρατία» (immediatism), είναι δε ο εισηγητής της «Προσωρινής (ή Πρόσκαιρης) Αυτόνομης Ζώνης» (ΤΑΖ), που βρήκε απρόσμενη απήχηση στην κουλτούρα ρέιβ.

Εκτός από ποιήματα και πεζά, έχει γράψει δοκίμια για ποικίλα θέματα, από τον Φουριέ και τον Ντ’ Ανούντσιο μέχρι τον πνευματικό αναρχισμό στην αποικιοκρατική Αμερική, την τεχνολογία και το λουδισμό, τις παραδόσεις Τονγκ, τις σχέσεις μεταξύ σουφισμού και αρχαίου κελτικού πολιτισμού, την ιερή παιδεραστία στη σουφική παράδοση ή τη χρήση της amanita muscaria στην αρχαία Ιρλανδία.

Μεταξύ των έργων του είναι: Scandal: Essays in Islamic Heresy (1988)· TAZ: The Temporary Autonomous Zone, Ontological Anarchy, Poetic Terrorism (1991, 2003)· Sacred Drift: Essays on the Margins of Islam (1993)· Pirate Utopias: Moorish Corsairs & European Renegadoes (1995, 2003)· Escape from the Nineteenth Century: Essays on Marx, Fourier, Proudhon & Nietzsche (1998).

Τσαρλς Κόκελ Η ΑΔΥΝΑΤΗ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ Οι φυσικές καταστροφές και η υπεροχή του μικροβιακού κόσμου Μετάφραση: Θανάσης Αθανασίου Επιμέλεια: Παναγιώτης Πάντος ISBN: 978-960-221-447-3, σελ.191, σχ. 17x24, α΄ έκδοση Μάιος 2009, τιμή 22,00 € (χωρίς ΦΠΑ) «Φανταστείτε μια τεράστια κιβωτό γεμάτη ζώα. Η κιβωτός αυτή έχει αρκετά τρόφιμα για τους κατοίκους της και έχει ήδη ξεκινήσει το ταξίδι της· ένα μακρύ ταξίδι, αφού θα χρειαστεί να περάσουν 225 εκατομμύρια χρόνια για να επιστρέψουν τα ζώα εκεί απ’ όπου ξεκίνησαν. Αν στην κιβωτό ζούσαν όλο αυτό το χρονικό διάστημα άνθρωποι, θα περνούσαν έξι εκατομμύρια γενιές. Δεν πρόκειται βέβαια για κάποια φανταστική κιβωτό αλλά για τη Γη, που ταξιδεύει στους σπειροειδείς βραχίονες του Γαλαξία μας, και σύρεται ακούσια από τον αφέντη μας, τον Ήλιο.

Τα ζώα στην κιβωτό δεν έχουν ιδιαίτερη συναίσθηση των περιπετειών που εκτυλίσσονται στη διάρκεια του ταξιδιού, βρίσκονται όμως στο απόλυτο έλεός τους… Το βιβλίο αυτό αναφέρεται σ’ ένα ήρεμο γαλαξιακό ταξίδι που διακόπτεται από επεισόδια αιφνίδιων καταστροφών. Μιλάει για τις προσαρμογές που χρειάζεται να κάνει κανείς και για το περιβάλλον όπου πρέπει να ζει ώστε να επιβιώσει στο ταξίδι αυτό….

Είναι, αν θέλετε, η ιστορία του δαρβινισμού στο γαλαξιακό επίπεδο, η επιβίωση των πιο τυχερών ή των πιο ικανών οργανισμών, υπό το βάρος των κοσμικών πιέσεων επιλογής… Καθώς ξεδιπλώνεται η ιστορία, θα ανακαλύψουμε ότι οι περισσότεροι οργανισμοί είναι ακατάλληλοι να επιβιώσουν στο ταξίδι αυτό. Είναι μεταβατικά φαινόμενα, που αν δεν εξαφανιστούν από τα γονίδιά τους, πιθανότατα θα υποκύψουν τελικά στους κινδύνους που συναντούν στη διάρκεια του ταξιδιού. Τα μικρόβια έχουν επιβιώσει από τους κινδύνους αυτούς και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να τους έχουν εκμεταλλευτεί για να διασπαρούν πέρα από τη Γη.

Αυτοί είναι οι επιζήσαντες του ταξιδιού των 4,5 δισεκατομμυρίων ετών – και, πιθανότατα, είναι αδύνατο να εξαφανιστούν.» (Από τον πρόλογο του συγραφέα) Μια γοητευτική και έξοχα τεκμηριωμένη περιγραφή των κινδύνων που απειλούν τη ζωή στον πλανήτη μας κατά τη διάρκεια ενός γαλακτικού έτους – της περιφοράς της Γης γύρω από το κέντρο του Γαλαξία επί 225 εκατομμύρια χρόνια.

Στο τέλος του βιβλίου, θα θέλατε να ήσασταν ένα μικρόβιο προκειμένου να επιβιώσετε. Dr. Heather Couper Πρώην Πρόεδρος της Βρετανικής Αστρονομικής Ένωσης Ο Charles Cockell έλαβε το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.

Σήμερα είναι μικροβιολόγος της British Antarctic Survey, στο Καίμπριτζ, και του Search for Extraterrestrial Intelligence Institute της NASA, στην Καλιφόρνια. Στα επιστημονικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνονται η εξωβιολογία, η ζωή σε ακραίες συνθήκες και η εξερεύνηση του Άρη.

Επί τρία χρόνια κράτησε μια τακτική στήλη επιστημονικής θεματολογίας στους Oxford Times. Έχει λάβει μέρος σε ερευνητικές αποστολές στην Αρκτική, την Ανταρκτική και τη Μογγολία, και το 1993 οδήγησε ένα πολύ ελαφρύ τροποποιημένο αεροσκάφος συλλογής εντόμων πάνω από τα δάση της Ινδονησίας.

Είναι πρόεδρος του Earth and Space Foundation, ενός ιδρύματος για την ενίσχυση αποστολών που συνδέουν την εξερεύνηση του διαστήματος με την προστασία του περιβάλλοντος.

Είναι ακόμα πρόεδρος του Mars Club, μιας λέσχης για εξερευνητές των πόλων, των βουνών και των ερήμων του Άρη.