Τετάρτη 13 Φεβρουαρίου 2013

Μικρός αστεροειδής θα περάσει "ξυστά" από τη Γη την Παρασκευή 15 Φεβρουαρίου 2013

Μικρός αστεροειδής θα περάσει “ξυστά” από τη Γη την Παρασκευή 15 Φεβρουαρίου 2013

Ο μικρός αστεροειδής 2012 DA14 θα πραγματοποιήσει μια κοντινή διέλευση από την Γη στις 15 Φεβρουαρίου, τόσο κοντινή ώστε θα περάσει μέσα από την τροχιά των γεωσύγχρονων δορυφόρων. Η υπηρεσία της NASA για τα κοντινά στην Γη αντικείμενα, (Near-Earth Object Program Office) έχει προβλέψει με ακρίβεια την τροχιά του αστεροειδή ώστε να αποκλείσει την πιθανότητα πρόσκρουσης του με τον πλανήτη μας.

Πρόκειται για έναν βραχώδη αστεροειδή φασματικού τύπου L, ο οποίος εάν έπεφτε στη Γη, θα δημιουργούσε έναν κρατήρα στο μέγεθος του μεγάλου κρατήρα στην Αριζόνα ή θα μπορούσε να είχε διαλυθεί στην ατμόσφαιρα κατά την είσοδο του. Ο αναλυτής της NASA, Don Yeomans, υπολογίζει ότι κάθε 40 χρόνια πλησιάζει στη Γη ένας τέτοιος αστεροειδής ενώ κάθε 1200 χρόνια υπάρχει μια πιθανότητα πρόσκρουσης.


Inline image 1

Στις 21.24 το βράδυ της Παρασκευής ο αστεροειδής θα βρίσκεται σε απόσταση 27,700 χιλιομέτρων από την επιφάνεια της Γης και παρόλο που θα περάσει μέσα από την ζώνη των γεωσύγχρονων δορυφόρων που βρίσκεται σε απόσταση 35,800 χιλιομέτρων, θα απέχει αρκετά από την πλειοψηφία των δορυφόρων συμπεριλαμβανομένου και του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Ο αστεροειδής θα έχει ταχύτητα περίπου 7,8 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο και θα κινείται με κατεύθυνση από νότια προς βόρεια σε σχέση με τη Γη.

Ακόμα και αν ο 2012 DA14 πλησιάζει τόσο κοντά στη Γη, το φαινόμενο μέγεθος του δεν θα ξεπεράσει το 7,5, λόγω του μικρού του μεγέθους το οποίο υπολογίζεται στα 45 μέτρα. Θα είναι ορατός μέσα από τηλεσκόπιο ή κιάλια, εάν γνωρίζουμε όμως την ακριβή του θέση. Λόγω της πολύ μικρής απόστασης από τη Γη και της βαρυτικής επίδρασης του πλανήτη στον αστεροειδή, η θέση του δεν μπορεί να υπολογιστεί μόνο με την βοήθεια των προγραμμάτων αστρονομικής χαρτογράφησης.

Κατά την στιγμή της κοντινότερης διέλευσης θα βρίσκεται στον βραδινό ουρανό της Ινδονησίας, όπου θα κινείται με ρυθμό 1 μοίρας ανά λεπτό. Ερασιτέχνες αστρονόμοι στην ανατολική Ευρώπη, Ασία και Αυστραλία θα έχουν την ευκαιρία να τον παρατηρήσουν, ενώ όταν θα βρίσκεται σε κατάλληλη θέση για παρατήρηση από την Αμερική θα έχει φτάσει σε μέγεθος 11.


Inline image 2

Ο 2012 DA14 ανακαλύφθηκε τον Φεβρουάριο του 2012 στην Ισπανία από το ερευνητικό πρόγραμμα La Sagra Sky Survey, καθώς βρισκόταν περίπου εφτά φορές μακρύτερα από την Σελήνη. Το έτος του διαρκεί 368 ημέρες, έτσι ο αστεροειδής πραγματοποίησε και άλλες κοντινές διελεύσεις στο παρελθόν. Η διέλευση όμως της 15ης Φεβρουαρίου είναι η κοντινότερη για τον 2012 DA14 και η κοντινότερη για τα επόμενα 30 χρόνια.

Η βαρυτική επίδραση της Γης θα μικρύνει την διάρκεια περιφοράς του γύρω από τον Ήλιο στις 317 ημέρες και θα τον κατατάξει στην κατηγορία Aten (μεγάλος ημιάξονας τροχιάς μικρότερος από 1 αστρονομική μονάδα) από την κατηγορία Apollo (μεγάλος ημιάξονας τροχιάς μεγαλύτερος από 1 αστρονομική μονάδα) που βρίσκεται τώρα.

Πως μπορούμε να τον παρατηρήσουμε

Για την Θεσσαλονίκη θα ανατείλει στις 21:29 και θα είναι ορατός όλο το βράδυ, ενώ η ταχύτητα του σε σχέση με τα αστέρια θα μειώνεται συνεχώς. Στις 10 το βράδυ θα κινείται με ταχύτητα 44 λεπτών της μοίρας ανά λεπτό, ενώ τα μεσάνυχτα η ταχύτητα του θα πέσει στα 11 λεπτά της μοίρας ανά λεπτό, όπως και το μέγεθος του, το οποίο θα είναι 7,6 την στιγμή της ανατολής του, θα φτάσει σε 9,7 τα μεσάνυχτα και στις δύο τα ξημερώματα θα φτάσει σε μέγεθος 11.

Λόγω της πολύ μεγάλης ταχύτητας του σε σχέση με τα άστρα, ο εντοπισμός αλλά και η παρακολούθηση του έχουν κάποια δυσκολία. Παρακάτω υπάρχουν χάρτες για την περιοχή της Θεσσαλονίκης. Οι χάρτες δημιουργήθηκαν με τα νεώτερα στοιχεία για την τροχιά του αστεροειδή, μέσω του συστήματος JPL/HORIZONS της NASA (τελευταία ενημέρωση 5/2/2013). Θα ανανεωθούν μόλις υπάρξουν νέες παρατηρήσεις από τηλεσκόπια στο νότιο ημισφαίριο μετά τις 11 Φεβρουαρίου, όταν ο αστεροειδής θα έχει λαμπρότητα μεγαλύτερη από 20. Ακόμη όμως και τα στοιχεία από το σύστημα HORIZONS, μπορεί να έχουν μια μικρή διαφορά με την πραγματική θέση του αστεροειδή, λόγω της πολύ κοντινής απόστασης του με τη Γη, η οποία θα επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την τροχιά του.

Για την παρατήρηση προτιμότερο είναι να χρησιμοποιηθούν κιάλια ή τηλεσκόπιο με ένα προσοφθάλμιο που δίνει μεγάλο πεδίο. Ανάλογα την ώρα παρατήρησης στοχεύστε σε ένα από τα φωτεινότερα αστέρια κοντά στην πορεία του αστεροειδή και περιμένετε μέχρι να αντιληφθείτε την κίνηση του.

Οι χάρτες χρησιμεύουν σε παρατηρητές στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης και στους γύρω νομούς. Σε μεγαλύτερη απόσταση η θέση του αστεροειδή θα διαφέρει όσο απομακρυνόμαστε, λόγω της μεγάλης παράλλαξης του αστεροειδή. Π.χ. ένας παρατηρητής στην Κέρκυρα θα δει τον αστεροειδή 4 μοίρες δυτικότερα από την θέση που δίνεται στον χάρτη. 

Οι χάρτες στην σελίδα του Ομίλου Φίλων Αστρονομίας θα ανανεώνονται τακτικά, λόγω των καινούργιων τροχιακών στοιχείων του αστεροειδή που προκύπτουν

  • Η ιστοσελίδα Heavens-above πρόσθεσε χάρτες για τον εντοπισμό του αστεροειδή από οποιοδήποτε σημείο της Γης.
  • Ζωντανή τηλεδιάσκεψη της NASA σχετικά με την διέλευση του αστεροειδή, 7 Φεβρουαρίου, 21.00 (ώρα Ελλάδας), http://www.nasa.gov/newsaudio (μόνο ήχος)
  • Μετάδοση της διέλευσης από τηλεσκόπιο στο Marshall Space Flight Center της NASA, 16 Φεβρουαρίου, 04:00 (ώρα Ελλάδας), http://www.ustream.tv/channel/nasa-msfc
ΟΜΙΛΟΣ ΦΙΛΩΝ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ
Αλεξανδρείας 113, περιοχή Μαρτίου, τηλ: 2310 423133
www.ofa.gr