|
Ο
καταξιωμένος εικαστικός Παναγιώτης
Τέτσης και
ο πολυβραβευμένος καθηγητής Φυσικής της Ατμόσφαιρας Χρήστος
Ζερεφός παρουσιάζουν τα
αποτελέσματα ενός ιδιαίτερα ενδιαφέροντος πειράματος με ένα ξεχωριστό
αντικείμενο: την καταγραφή μοναδικών περιβαλλοντικών πληροφοριών μέσα από
τη μελέτη των χρωμάτων του ουρανού κατά τη δύση του ηλίου, όπως
τα αποτύπωσαν στους πίνακές τους διάσημοι ζωγράφοι των περασμένων πέντε
αιώνων (Τέρνερ, Ντεγκά, Κλιμτ, Ρενουάρ, Ρόμπινσον, Ντελακρουά, Μονέ,
Ρούμπενς, Ρέμπραντ, βαν Ντάικ κ.ά.).
Μια θαυμαστή
συνάντηση τέχνης και επιστήμης, και συγκεκριμένα της ζωγραφικής του
βλέμματος με τη φυσική του περιβάλλοντος, παρουσιάζεται μέσα από την
ξεχωριστή διάλεξη των ακαδημαϊκών Παναγιώτη Τέτση και Χρήστου Ζερεφού, που
θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 14 Νοεμβρίου, στις 7 το απόγευμα, στην
Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος. Μια διάλεξη-απόσταγμα της συνεργασίας
ενός καταξιωμένου εικαστικού και ενός διεθνούς κύρους πολυβραβευμένου
καθηγητή Φυσικής της Ατμόσφαιρας.
«Το χρώμα του καιρού
και του κλίματος», όπως τιτλοφορείται η ομιλία του κ. Τέτση και κ.
Ζερεφού, παρουσιάζει τα αποτελέσματα αυτής της πρωτότυπης έρευνας που
ανιχνεύει την ύπαρξη αιωρούμενων μικρών σωματιδίων στην ατμόσφαιρα στον
«πίνακα» που προκύπτει από την ένωση του κόκκινου και του πράσινου, όταν ο
αυθεντικός ζωγραφικός πίνακας αποδοθεί στα δύο αυτά χρώματα. Τα ευρήματα
της έρευνας επιβεβαιώθηκαν μέσα από την ανάλυση των χρωμάτων του ουρανού
σε εκατοντάδες πίνακες μεγάλων ζωγράφων, όπως και από το ειδικό πείραμα
της Ύδρας -γενέθλιο τόπο κι αγαπημένο θέμα των έργων του Παναγιώτη Τέτση-
στο οποίο συμμετείχε και ο έλληνας εικαστικός (οι εντάσεις των χρωμάτων
που μετρήθηκαν στη δύση του ηλίου στην Ύδρα συγκρίνονται με εκείνες που ο
ίδιος αποτύπωσε ταυτόχρονα στις ακουαρέλες του). Όπως χαρακτηριστικά
σημειώνει ο καθηγητής Ζερεφός, «αυτή η ανακάλυψη είναι το αποτέλεσμα της
συνεργασίας του πιο σπουδαίου οπτικού οργάνου, του ανθρώπινου οφθαλμού,
που μαζί με το ταλέντο και την ψυχή του καλλιτέχνη οδηγούν από κοινού στην
καλλιτεχνική δημιουργία. Όταν δε οι πίνακες αναλυθούν σε κόκκινο και σε
πράσινο, περιέχουν πληροφορίες τις οποίες αναγνώρισε ο οφθαλμός, ακόμα και
εν αγνοία του ζωγράφου και οι οποίες είναι αντικειμενικές και ανεξάρτητες
από τη Σχολή, το στυλ ακόμα και την ψυχική διάθεση του
καλλιτέχνη».
Ο Χρήστος
Ζερεφός γεννήθηκε στο Κάιρο της Αιγύπτου
και σπούδασε Φυσική και Μετεωρολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Μεταδιδακτορικές σπουδές και έρευνα έκανε στο Εθνικό Κέντρο Ατμοσφαιρικών
Ερευνών των ΗΠΑ (ΝCAR) και σε άλλα ερευνητικά κέντρα στις ΗΠΑ και στην
Ελλάδα. Ο Χρήστος Ζερεφός είναι καθηγητής Φυσικής της Ατμόσφαιρας στα
Πανεπιστήμια Θεσσαλονίκης και Αθηνών, όπως επίσης επισκέπτης καθηγητής στα
Πανεπιστήμια Βοστώνης, Μινεσότα και Όσλο. Τακτικό Μέλος της Ακαδημίας
Αθηνών, της Νορβηγικής Ακαδημίας, της Academia Europaea, της Ρωσικής
Ακαδημίας της Φύσης, της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών του Βελγίου, της
International Academy of Astronautics και άλλων διεθνών
επιστημονικών ιδρυμάτων. Εταίρος (Fellow) του Institute of Physics
(Ηνωμένο Βασίλειο) και Ισόβιο Μέλος της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης η
οποία τον τίμησε με τη διάκριση του Αριστείου του Ειδήμονα Κριτή το 1998.
Ο καθηγητής Ζερεφός έχει ισόβια σχέση με το περιβάλλον και ιδιαίτερα
με τα προβλήματα που δημιουργεί ο άνθρωπος σ' αυτό. Είναι ένας από τους
ιδρυτές ενός ολόκληρου επιστημονικού κλάδου που μελετά τις αλληλεπιδράσεις
του όζοντος, της καρκινογενετικής υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας και των
αλλαγών στο παγκόσμιο κλίμα. Από το Εργαστήριο Φυσικής της
Ατμόσφαιρας που ίδρυσε το 1980 προέκυψαν 12 καθηγητές ανώτατων
εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και διευθυντές ερευνών στην Ελλάδα και στο
εξωτερικό και ένας μεγάλος αριθμός διδακτόρων. Ο Χρήστος Ζερεφός έχει
τιμηθεί με το Παγκόσμιο Βραβείο Όζοντος του Προγράμματος Περιβάλλοντος του
ΟΗΕ (1997) και το Βραβείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Φυσικών - Βαλκανικής
Ένωσης Φυσικών για το Περιβάλλον (2006). Επίσης του έχει απονεμηθεί
εύφημος μνεία από το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος του ΟΗΕ τα έτη 1995, 1998 και
το 2012 για τη σημαντική του συνεισφορά στις επιστημονικές εκθέσεις που
σχετίζονται με το Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ. Το 2008 έλαβε τιμητική διάκριση
για τη συνεισφορά του στο έργο της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την
Κλιματική Αλλαγή (IPCC), η οποία τιμήθηκε εξ ημισείας με το Nobel Ειρήνης
το 2007. Έχει τιμηθεί με διακρίσεις από τον Υπουργό Παιδείας της Κυπριακής
Δημοκρατίας (2008), από τη Ρωσική Ακαδημία της Φύσης (2009), το Υπουργείο
Παιδείας της Αραβικής Δημοκρατίας και το Μορφωτικό Κέντρο της Πρεσβείας
της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου (2010). Το 2007 έλαβε τη διάκριση
του ?ρχοντος Μεγάλου Διδασκάλου του Πατριαρχείου της Αλεξανδρείας από τον
Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής Θεόδωρο Β’. Του έχει
απονεμηθεί το Χρυσό Μετάλλιο της Πόλεως της Θεσσαλονίκης (2009) και το
Μετάλλιο της Πόλεως των Αθηνών (2010). Οι προσπάθειες του ιδίου αλλά και
των συνεργατών του για την αποκατάσταση των κτιρίων του Εθνικού
Αστεροσκοπείου Αθηνών στο Λόφο των Νυμφών, όπως επίσης για τη δημιουργία
του Μουσείου Γεωαστροφυσικής και του Γεωαστροφυσικού Περιπάτου, τιμήθηκαν
με το Βραβείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης "Europa Nostra 2010”. Ο Χρήστος
Ζερεφός έχει δημοσιεύσει εκατοντάδες επιστημονικές εργασίες στη διεθνή
βιβλιογραφία και επιστημονικά συγγράμματα. Έχει εκλεγεί δύο φορές Πρόεδρος
της Διεθνούς Επιτροπής Όζοντος της Διεθνούς Ενώσεως Μετεωρολογίας και
Ατμοσφαιρικών Επιστημών (IAMAS), Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής της
Διεθνούς Ενώσεως Γεωδαισίας και Γεωφυσικής (IUGG), Καθηγητής της Έδρας
UNESCO Φυσικών Καταστροφών, Πρόεδρος του Μαριολοπουλείου-Καναγκινείου
Ιδρύματος Επιστημών Περιβάλλοντος και έχει διατελέσει ή διατελεί Μέλος
Εθνικών και διεθνών επιστημονικών Επιτροπών κύρους στην ΕΕ και στον
Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό. Έχει επίσης διατελέσει Πρόεδρος του
Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και Εθνικός Εκπρόσωπος στην Ευρωπαϊκή
Υπηρεσία Διαστήματος. Από το 2013 είναι Διευθυντής του National Geographic.Τα
τελευταία 30 χρόνια ο Χρήστος Ζερεφός έχει ιδρύσει ή συνιδρύσει από το
μηδέν τα εξής επιστημονικά/ ερευνητικά κέντρα: 1. Tο Κέντρον Ερεύνης
Φυσικής της Ατμοσφαίρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών (υπό την
εποπτεία του αείμνηστου Ακαδημαϊκού Η. Μαριολόπουλου, 1978) 2. Το
Εργαστήριον Φυσικής της Ατμοσφαίρας του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ (1981) 3.
Το Παγκόσμιο Κέντρο Χαρτογράφησης Όζοντος του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού
Οργανισμού του ΟΗΕ (1991) 4. Το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα στη «Φυσική του
Περιβάλλοντος» του ΑΠΘ (1991) 5. Το Εργαστήριο Ατμοσφαιρικού Περιβάλλοντος
του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (2003) 6. Την
Έδρα UNESCO για τις Φυσικές Καταστροφές στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών
(2006) 7. Το Μουσείο Γεωαστροφυσικής στο Μέγαρο Σίνα του Εθνικού
Αστεροσκοπείου Αθηνών (2008) και 8. Το Navarino Environmental Observatory
(NEO) στη Μεσσηνία (2012).
