Η ΜΠΑΛΑΝΤΑ ΤΟΥ ΚΥΡ ΜΕΝΤΙΟΥ

 

"Μήτσος Παπανικολάου: Άπαντα τα ευρεθέντα-Ποιητικά έργα και αθησαύριστα πεζά"

Μήτσος Παπανικολάου
Άπαντα τα Ευρεθέντα
Ποιητικά έργα και Αθησαύριστα Πεζά
Φιλολογική έκδοση
Έρευνα–σημειώσεις–ανάλυση: Μιχαήλ Χ. Ρέμπας
Τιμή: 22 ευρώ, Σελίδες: 304, Διαστάσεις: 17x24
ISBN: 978-618-86282-1-2
Εκδόσεις Όγδοο

Κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Όγδοο ο εξαιρετικός τόμος «Μήτσος Παπανικολάου: Άπαντα τα ευρεθέντα-Ποιητικά έργα και αθησαύριστα πεζά» με την ευκαιρία των 80 χρόνων από τον θάνατο του ποιητή. Η έρευνα, οι σημειώσεις και η ανάλυση είναι του Μιχαήλ Χ. Ρέμπα. Προλογίζουν οι Θωμάς Κοροβίνης και Γιώργος Μαρκόπουλος
Ο Μήτσος Παπανικολάου, ένας από τους αποκαλούμενους «ελάσσονες» Έλληνες λυρικούς ποιητές του μεσοπολέμου, έζησε μια σύντομη ζωή, μοιρασμένη ανάμεσα στην λογοτεχνική αναζήτηση και δημιουργία και τη σταδιακή οικονομική και προσωπική εξαθλίωση που προκάλεσαν οι εξαρτήσεις και τα απαγορευμένα, για την εποχή, πάθη του, με αποκορύφωμα το πρόωρο και θλιβερό τέλος του σε έναν ψυχρό θάλαμο ψυχιατρείου κατά τη διάρκεια της κατοχής, σε ηλικία μόλις 43 ετών.
Η σύντομη και τραγική ζωή του και το ύφος του περιορισμένου ποιητικού έργου του ήταν αρκετά για να τον κατατάξουν στην ολιγομελή ομάδα των Ελλήνων «καταραμένων ποιητών», οι περισσότεροι εκ των οποίων δεν έτυχαν ποτέ της αναγνώρισης που τους έπρεπε και παρέμειναν στο περιθώριο του ελληνικού λογοτεχνικού και ποιητικού γίγνεσθαι.
Ο Μήτσος Παπανικολάου, στη σύντομη ζωή του, δεν πρόλαβε να δει τα ποιήματά του τυπωμένα σε ποιητική συλλογή, παρά μόνο διάσπαρτα σε λογοτεχνικά περιοδικά και εφημερίδες της εποχής στα οποία τα έδινε για να εξασφαλίσει τα προς το ζην.
Μετά τον θάνατό του, κατά τις δεκαετίες 1960-1990, υπήρξαν ελάχιστες ελλιπείς εκδόσεις τού περιορισμένου έως τότε γνωστού έργου του, οι οποίες σήμερα είναι όχι μόνο εξαντλημένες αλλά σπάνιες και δυσεύρετες.
Αυτό το μεγάλο κενό στην ελληνική λογοτεχνική βιβλιογραφία, έρχεται να καλύψει, με την ευκαιρία των 80 χρόνων από τον θάνατο του Μήτσου Παπανικολάου, η σημαντική, ολοκληρωμένη, επετειακή έκδοση του Ογδόου, η οποία φέρνει στο φως νέα, άγνωστα, έως τώρα, ποιήματά του που απουσίαζαν από τις προηγούμενες εκδόσεις, εξαιρετικές μεταφράσεις ξένων ομότεχνών του, αλλά, και για πρώτη φορά, έντεκα αθησαύριστα πεζά έργα, τα οποία ελάχιστοι έως τώρα γνώριζαν ότι υπάρχουν.
Η πολύχρονη έρευνα, οι εκτενείς σημειώσεις και η φιλολογική ανάλυση του έργου του Μήτσου Παπανικολάου ανήκουν στον φιλόλογου και μελετητή του ποιητή Μιχαήλ Χ. Ρέμπα.
«Η ποίηση του Παπανικολάου, είναι το πουλί που μας χτύπησε το τζάμι και δεν του ανοίξαμε. Ενώ οι στίχοι του, φιλιά κλεφτά που δεν δόθηκαν και αστραπές, είναι. Αστραπές μιας βροχής, η οποία εντέλει αλλού, αλλού ήταν ταγμένη να πέσει.»
Απόσπασμα από τον πρόλογο του ποιητή Γιώργου Μαρκόπουλου
«Φανατικός μιας ιδιόρρυθμης, πλούσιας εικονοπλασίας, με στίχους σφριγηλούς όπου παραδόξως συνδυάζονται εξαιρετικά δύο φαινομενικά συγκρουσιακοί κόσμοι, ο ρεαλισμός με τον ρομαντισμό. Ένας ουτοπικός συνδυασμός που η βαθύτερη αναφορά του αλλά και η κατάληξή του είναι η πίστη στην απόλυτη ματαιότητα των ανθρωπίνων, η παρακμή και ο θάνατος.»
Απόσπασμα από τον πρόλογο του συγγραφέα Θωμά Κοροβίνη
Εκδόσεις Όγδοο, www.ogdooshop.gr
Για παραγγελίες:
Βαγγέλης Κορωνάκης, Υπεύθυνος Εκδόσεων Όγδοο
210 2819090, 6945 497775, v.koronakis@ogdoo.gr

Κώστας Καράλης - Ιδανικός κι ανάξιος εραστής

 

Κ.Βάρναλης απαγγέλλει Η μπαλάντα του κυρ Μέντιου-Ν.Ξυλούρης (προβολή στίχων)

 

Αφιέρωμα στον Νίκο Καββαδία 40 χρόνια από τον θάνατό του | ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΘΑΛΑΣΣΙΝΟΣ, ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΡΙΖΟΣ, MASIF, ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΒΕΛΩΝΙΑΣ | Holy Wood Stage, Τρίτη 10 Φεβρουαρίου 2015

1ο ΜΕΡΟΣ Νίκος Καββαδίας αφιέρωμα-μηχανή του χρόνου (alpha)

Ο Νίκος Καββαδιας διαβάζει το Ποίημα του ¨Γυναικα"

Ο Νίκος Καββαδιας διαβάζει το ''Φατα μοργκανα''

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ «ΕΡΗΜΙΤΗ ΤΗΣ ΚΥΨΕΛΗΣ»

«Και στο παζάρι με πήγες γυφτισα μαϊμού
Ελλάδα μάνα του καημού»…
Πάει καιρός από την πρώτη μέρα που παρέα με καλούς φίλους, λέγαμε να δημοσιεύσω κάποια στιγμή ένα αφιέρωμα στον ΝΙΚΟ ΓΚΑΤΣΟ.
Όλο το καθυστερούσα, και όλο το ανέβαλα, χωρίς να υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος λόγος.
Η μήπως υπήρχε;
Χθες λοιπόν ήταν που με την ίδια παρέα βρεθήκαμε να τραγουδάμε μερικά από τα όμορφα τραγούδια που μας χάρισε, και αυτό ήταν και το έναυσμα, για να ξεκινήσω το αφιέρωμα! 
Ας γνωρίσουμε λοιπόν τον ΝΙΚΟ ΓΚΑΤΣΟ, ακούγοντας ταυτόχρονα στο βάθος του μυαλού μας, τα τραγούδια του!
Ο Νίκος Γκάτσος γεννήθηκε το 1911 στα Χάνια Φραγκόβρυσης (κάτω Ασέα) της Αρκαδίας, όπου και τελείωσε το Δημοτικό Σχολείο. Τις γυμνασιακές του σπουδές έκανε στην Τρίπολη, όπου γνώρισε τα λογοτεχνικά βιβλία, αλλά και τις μεθόδους αυτοδιδασκαλίας ξένων γλωσσών. Στη συνέχεια μετέβη στην Αθήνα όπου φοίτησε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ήξερε ήδη αρκετά καλά αγγλικά και γαλλικά και είχε μελετήσει τον Παλαμά, τον Σολωμό, το δημοτικό τραγούδι, όπως και τις νεωτεριστικές τάσεις στην ποίηση της Ευρώπης. Στην Αθήνα, όπου εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του, άρχισε να έρχεται σε επαφή με τους λογοτεχνικούς κύκλους της εποχής. Πρωτοδημοσίευσε ποιήματά του, μικρά σε έκταση και με κλασικό ύφος, στα περιοδικά «Νέα Εστία» το 1931 και «Ρυθμός» το 1933. Την ίδια περίοδο έγραψε κριτικά σημειώματα στα περιοδικά «Μακεδονικές Ημέρες», «Ρυθμός» και «Τα Νέα Γράμματα» (για τον ποιητή Κωστή Μπαστιά, την ποιήτρια Μυρτιδιώτισσα και τον Θ. Καστανάκη αντίστοιχα). 

Το 1943 εξέδωσε από τις εκδόσεις «Αετός» (σε 308 αντίτυπα) το βιβλίο του «Αμοργός» με το ομώνυμο ποίημα, που έμελε να σημαδέψει τη σύγχρονη ελληνική ποίηση. Αυτό ήταν και το μοναδικό βιβλίο του. Το έργο, που αποτελείται από μόνον 20 μόνον σελίδες, εκφράζει τις διαθέσεις της νεότερης ποίησης και θεωρείται σαν κορυφαίο ποιητικό έργο του ελληνικού υπερρεαλισμού. Στην πρώτη κυκλοφορία του μάλιστα προκάλεσε δυσμενείς κριτικές και αντιδράσεις, αλλά πολύ σύντομα το 1947, το κλίμα αντιστράφηκε και η «Αμοργός» με τις ευμενείς ελληνικές και ξένες κριτικές κατατάχτηκε στην κορυφή της ελληνικής ποίησης. Η «Αμοργός» επανεκδόθηκε το 1963, το 1969 και το 1987. Από τότε ο ποιητής δημοσίευσε μόνον τρία ακόμη ποιήματα: το «Ελεγείο» (1946), «Φιλολογικά Χρονικά», το «Ο Ιππότης και ο Θάνατος» (1947), «Μικρό Τετράδιο» και το «Τραγούδι του παλιού καιρού» (1963, "Ο Ταχυδρόμος", αφιερωμένο στο Γ. Σεφέρη. Έγραψε επίσης πολλές μελέτες και σχόλια πάνω στην ποίηση.
Με το τέλος του πολέμου ο Ν. Γκάτσος συνεργάστηκε με την «Αγγλοελληνική Επιθεώρηση» ως μεταφραστής και με το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας ως ραδιοσκηνοθέτης, για βιοποριστικούς λόγους. Παράλληλα άρχισε να γράφει στίχους πάνω στη μουσική του Μάνου Χατζιδάκι, ανοίγοντας έτσι μια λαμπρή θητεία στο σύγχρονο ελληνικό τραγούδι. Αργότερα θα συνεργαζόταν και με άλλους αξιόλογους συνθέτες, όπως με τον Θεοδωράκη και τον Ξαρχάκο.
Ο Ν. Γκάτσος, εκμεταλλευόμενος την εκφραστική του δεινότητα, ασχολήθηκε πολύ με τη μετάφραση έργων, κύρια για λογαριασμό του Εθνικού Θεάτρου, του Θεάτρου Τέχνης και του Λαϊκού Θεάτρου. Πολλές μεταφράσεις του θα παραμείνουν έκτοτε κλασικές με πρώτη αυτή του «Ματωμένου Γάμου». Μετέφρασε πολλούς συγγραφείς και συγκεκριμένα από τα ισπανικά τους Λόρκα, Λοπε δε Βέγα και Ραμόν δελ Βάλιε-Ινκλάν, από τα γαλλικά, τον Ζενέ και από τα αγγλικά τον Τ. Ουιλλιαμς, Ε. Ο΄Νηλ, Α.Μακ Λης, Σων Ο΄Κέιζυ, Αύγουστο Στρίντμπεργκ, Κρίστοφερ Φράυ και άλλους. Το 1944 μετέφρασε («Φιλολογικά Χρονικά» το ποίημα «Νυχτερινό Τραγούδι» του Λόρκα. Μετέφρασε επίσης τα έργα: «Ματωμένος Γάμος» (1948), «Το σπίτι της Μπερνάντα Αλμπα» (1945) του Φ. Λόρκα, «Ο πατέρας» του Στρίνμπεργκ (1962) και «Ταξίδι μακριάς ημέρας μέσα στη νύχτα» του Ο' Νηλ (1965). Όλα τα έργα αυτά ανεβάστηκαν από το Εθνικό Θέατρο και το Θέατρο Τέχνης. Συνεργάστηκε επίσης με τα περιοδικά «Νέα Εστία», «Τραμ», «Μακεδονικές Ημέρες», «Μικρό Τετράδιο», «Τα Νέα Γράμματα», «Φιλολογικά Χρονικά», «Ρυθμός» και «Καλλιτεχνικά Νέα». Επίσης, σε συνεργασία του με την ελληνική ραδιοφωνία, σκηνοθέτησε διάφορα θεατρικά έργα.
Μεγάλη προσφορά έχει ο Νίκος Γκάτσος σαν στιχουργός στο ελληνικό τραγούδι, στο οποίο αφιερώθηκε σε μεγάλο βαθμό μετά την «Αμοργό». Συνεργάστηκε στενά με κορυφαίους Έλληνες συνθέτες. Στίχους του μελοποίησαν οι Μ. Χατζιδάκις, Μ. Θεοδωράκης, Στ. Ξαρχάκος, Δ. Μούτσης,, Λ. Κηλαηδόνης, Χ. Χάλαρης κ.α. σε κορυφαίες δημιουργίες και επιτυχίες «Αθανασία», «Της γής το χρυσάφι», «Ρεμπέτικο», «Αρχιπέλαγος», «Πήρες το μεγάλο δρόμο», «Πορνογραφία», «Λαϊκή Αγορά», «Η μικρή Ραλλού», «Μια γλώσσα μια πατρίδα», «Αν θυμηθείς τ' όνειρό μου», «Η νύχτα», «Στο Σείριο υπάρχουνε παιδιά» «Αντικατοπτρισμοί», «Τα κατά Μάρκον», "America America" κ.α.). Ιδιαίτερη σχέση και συνεργασία ανέπτυξε ο ποιητής με τον Μ. Χατζιδάκι και μάλιστα για μεγάλο διάστημα μέχρι και το θάνατο του ήταν επίλεκτο μέλος της ομάδας Χατζιδάκι, Ελύτη, Τσαρούχη, Mποσταντζόγλου και Αργυράκη.
Με της υψηλής ποιότητας και μεστή ποίησή του ο Ν. Γκάτσος καθιερώθηκε σαν κορυφαίος στιχουργός της ελληνικής έντεχνης μουσικής. Χαρακτηριστικά, αξέχαστοι θα μείνουν οι στίχοι του, που μελοποιήθηκαν από τον Μ. Χατζηδάκη, από το «Ματωμένο Γάμο», «Χάρτινο το Φεγγαράκι» και «Πάει ο καιρός»:
«Πάει ο καιρός πάει ο καιρός
που ήταν ο κόσμος δροσερός
και καθ' αυγή ξεκινούσε μια πληγή
για να ποτίσει όλη τη γη..."
Μάλιστα, το γεμάτο νόημα αυτό τραγούδι, απαγορεύτηκε από τη δικτατορία. Μετά την πτώση της, το 1974, ο ποιητής συνεχίζοντας το δρόμο του, θα απαντήσει : "Ήρθε ο καιρός ήρθε ο καιρός
Πάνου στου κόσμου την πληγή
ήρθε ο καιρός ήρθε ο καιρός
να ξαναχτίσετε τη γη...»  

Ο Ν. Γκάτσος πέθανε στις 12 Μαΐου 1992 και τάφηκε στην Ασέα. Θα μείνει για πάντα σαν ο κατ' εξοχήν εκφραστής του ελληνικού ποιητικού υπερρεαλισμού και σαν μια εξέχουσα μορφή του ελληνικού ποιοτικού τραγουδιού.
Είναι φίλοι μου ασύλληπτο, το πόσες μεγάλες μορφές στην τέχνη, και στην περίπτωση μας στο τραγούδι, η καλύτερα στην ποίηση, έχει βγάλει αυτός ο τόπος.
Ήταν, και είναι, οι άνθρωποι της «διπλανής πόρτας», που δυστυχώς τις περισσότερες φορές τους ‘γνωρίζουμε» μετά θάνατο, από κάποιο τηλεοπτικό αφιέρωμα, έτσι, τυχαία!
Ο Νίκος Γκάτσος, όπως και ΟΛΟΙ οι μεγάλοι, άφησε πίσω του ένα έργο για όλους εμάς, για να θυμόμαστε το χθες, πόσο απλό, αλλά και πόσο δύσκολο ήταν, και να καλυτερέψουμε το σήμερα, και το αύριο μας!
Βασίλης Τσούγκαρης
tsougarisgnomi@gmail.com

Τα λογοτεχνικά Βραβεία του 2010- Αρνείται το Μεγάλο Βραβείο ο Ντ. Χριστιανόπουλος

Στον Ντίνο Χριστιανόπουλο, απονέμεται φέτος το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων, αλλά ο Θεσσαλονικιός λογοτέχνης αρνείται να το αποδεχθεί!                                     

Επίσης, στους Θωμά Κοροβίνη, Γιώργο Μαρκόπουλο, Χρήστο Οικονόμου απονέμονται τα συνολικά επτά μεγάλα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας για το 2011, ανά κατηγορία, σύμφωνα με την απόφαση της Επιτροπής Κρατικών Βραβείων του υπουργείου Πολιτισμού, που ανακοινώθηκε σήμερα.                                   

Στο μεταξύ με δηλώσεις του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο 81χρονος ποιητής Ντίνος Χριστιανόπουλος ανέφερε: «Ούτε θα εμφανιστώ ούτε θα απλώσω το χέρι για να το πάρω.                                 
Δεν θέλω ούτε τα βραβεία ούτε τα λεφτά τους», παραπέμποντας σε παλιότερο κείμενό του (1979) με τον εμβληματικό τίτλο "Εναντίον".                                      
Τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας 2011, που αφορούν στις εκδόσεις έτους 2010, στα οποία κατέληξε η Επιτροπή Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας από τον «βραχύ κατάλογο» των υποψήφιων προς βράβευση έργων, μετά από επανειλημμένες συνεδρίες και μακρές συζητήσεις, έχουν ως εξής:                                          
Διαβάστε όλο το άρθρο εδώ.

Κρατικά Βραβεία 2011: Βραβείο Ποίησης στον Γιώργο Μαρκόπουλο

Ανακοινώθηκαν τα Κρατικά Βραβεία 2011.
Με μεγάλη χαρά σας ενημερώνουμε ότι το βραβείο Ποίησης απονεμήθηκε ομόφωνα στον Γιώργο Μαρκόπουλο για το έργο του με τίτλο Κρυφός κυνηγός, εκδόσεις Κέδρος.

ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

Σας ενημερώνουμε πως τρεις ποιητές των εκδόσεων Κέδρος είναι υποψήφιοι για το Κρατικό Βραβείο Ποίησης:
Νάσος Βαγενάς για το έργο του Στη Νήσο των Μακάρων
Γιώργος Μαρκόπουλος για το έργο του Κρυφός κυνηγός
Κώστας Μαυρουδής για το έργο του Τέσσερις εποχές

Αφιέρωμα στον ποιητή Γιάννη Βαρβέρη

Κώστας Βάρναλης - Η μπαλάντα του κυρ-Μέντιου

O BAΡΝΑΛΗΣ ΑΠΑΓΓΕΛΛΕΙ ΒΑΡΝΑΛΗ - Η ΜΠΑΛΑΝΤΑ ΤΟΥ ΚΥΡ ΜΕΝΤΙΟΥ

Νέες ποιητικές συλλογές από τις εκδόσεις Κέδρος

Αγαπητοί φίλοι !                  

Σας ενημερώνουμε πως κυκλοφορούν δυο νέες ποιητικές συλλογές από τις εκδόσεις Κέδρος:               

Μαύρη Μωραλίνα, της Ευτυχίας Παναγιώτου                         

Ξι, του Νίκου Σκούτα

Ποιητικό Ημερολόγιο 2011 & νέες ποιητικές συλλογές από τις εκδόσεις Ιωλκός

Κορίδης Γιάννης (επιμέλεια)     

Ποιητικό Ημερολόγιο 2011      

Ετήσια έκδοση    

Σχήμα 12x17 εκ. (καλλιτεχνική βιβλιοδεσία)     

Σελίδες 392       
ISBN 978-960-426-593-0 

Κατράκη Κατερίνα        

Παράθυρο       
Ποίηση    
Σχήμα 17x24 εκ. Σελίδες 64       
ISBN 978-960-426-588-6 

Στεργιόπουλος Αλέξανδρος        

Ίχνη πολύχρωμου μελανιού       

Ποίηση     

Σχήμα 17x24 εκ.  Σελίδες 64     

ISBN 978-960-426-589-3

Κούτρας Μιχάλης        

Χιόνι       

Ποίηση    

Σχήμα 17x24 εκ.  Σελίδες 48       

ISBN 978-960-426-592-3

Πρωτοπαπαδάκη Ειρήνη        

Ιχνηλατώντας το ανεπαίσθητο       

Ποίηση       

Σχήμα 17x24 εκ.  Σελίδες 64         

ISBN 978-960-426-590-9                   

Βέλλιος Τάσος           

Λογισμοί            

Ποίηση        
Σχήμα 17x24 εκ.  Σελίδες 48         
ISBN 978-960-426-587-9          
Τα βιβλία μας διατίθενται στα ενημερωμένα βιβλιοπωλεία και στο ηλεκτρονικό κατάστημα των Εκδόσεων Ιωλκός.        
Δείτε τη σελίδα των εκδόσεων Ιωλκός στο facebook.           
Δείτε τις εκδηλώσεις των εκδόσεων Ιωλκός.

Αφιερωμένη στον Νίκο Καββαδία η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης 2010

Αφιερωμένη στον Νίκο Καββαδίαη Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης 2010Σε έναν από τους πιο γνωστούς και εμπνευσμένους Έλληνες ποιητές του 20ού αιώνα, στον Νίκο Καββαδία, αφιερώνει φέτος το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, τιμώντας τα εκατό χρόνια από τη γέννησή του. Η καθιερωμένη καμπάνια ποίησης που διοργανώνει κάθε χρόνο το ΕΚΕΒΙ θα περιλαμβάνει εικονογραφημένους στίχους του Καββαδία που θα προβάλλονται κατά τη διάρκεια της χρονιάς στις οθόνες στις αποβάθρες του ΜΕΤΡΟ αλλά και μέσα στα οχήματα του ΤΡΑΜ.

Από τις 21 Μαρτίου, ημέρα που γιορτάζεται παγκοσμίως η ποίηση, θα ταξιδεύουν στην πόλη οι στίχοι του ποιητή που έπλασε το μυθικό του alter ego ως περιπλανώμενου ποιητή των θαλασσών εισάγοντας στο έργο του στοιχεία κοσμοπολιτισμού και εξωτισμού.[Η καμπάνια ποίησης πραγματοποιείται σε συνεργασία με την ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Α.Ε. και την ΤΡΑΜ Α.Ε].Η καμπάνια ποίησης του ΕΚΕΒΙ που επαναλαμβάνεται με μεγάλη επιτυχία από το 2005 στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς συναντά κάθε Άνοιξη το κοινό δίνοντας μια ποιητική διάσταση στις καθημερινές του μετακινήσεις.

Η επιτυχία μάλιστα της περσινής καμπάνιας αφιερωμένης στον Γιάννη Ρίτσο, προέτρεψε στη συνέχιση της μέχρι το τέλος της χρονιάς.Ο εορτασμός πραγματοποιείται στο πλαίσιο του ετήσιου αφιερώματος που οργανώνει το ΕΚΕΒΙ τιμώντας τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Νίκο Καββαδία (1910-1975).

Βιωματικός στην ποίηση αλλά και στον πεζό του λόγο ο «Κόλιας» όπως τον αποκαλούσαν οι φίλοι του, διαβάστηκε και αγαπήθηκε από το ευρύ αναγνωστικό κοινό, ενέπνευσε τον κινηματογράφο, τη μουσική, τις εικαστικές τέχνες και συνεχίζει μέχρι σήμερα να αποτελεί σημείο αναφοράς των λογοτεχνικών μας αναζητήσεων. διαδικτυακός ιστότοπος kavvadias.ekebi.gr

Ο ηλεκτρονικός κόμβος του ΕΚΕΒΙ θα φιλοξενήσει, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, ιστότοπο αφιερωμένο στον Νίκο Καββαδία που περιλαμβάνει χρονολόγιο, εργογραφία, βιβλιογραφία και επιλογή κριτικών, δίνοντας μια πλήρη παρουσίαση του έργου ενός ποιητή της «γενιάς του ‘30» που ακροβάτησε μέσα από τους στίχους αλλά και τα πεζά του στα όρια του υπερρεαλισμού, πάντα όμως στο πλαίσιο της παραδοσιακής στιχουργικής φόρμας και ρυθμικής τεχνικής.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το ΕΚΕΒΙ, συνεχίζοντας το πρόγραμμα δημιουργίας ειδικών ιστοτόπων για τους Έλληνες λογοτέχνες που έχει τιμήσει με επετειακά αφιερώματα από το 2000 μέχρι και σήμερα, μετά τον Καραγάτση, τον Νίκο Γαβριήλ Πεντζίκη και τον Γιάννη Ρίτσο ολοκληρώνει και παρουσιάζει τις σελίδες για τους Κωστή Παλαμά, Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, Γρηγόριο Ξενόπουλο, Άγγελο Σικελιανό, Γιώργο Θεοτοκά και Νίκο Εγγονόπουλο.

κινητή έκθεση

Κινητή έκθεση-αφιέρωμα στον Καββαδία που θα συνοδεύει εκδηλώσεις στο πλαίσιο του εορτασμού, έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα του ΕΚΕΒΙ «Εκθέσεις στα Σχολεία» και θα εξακολουθήσει να περιοδεύει στη χώρα μας και στο εξωτερικό και μετά το 2010. Στόχος του ΕΚΕΒΙ είναι να δώσει κίνητρο σε πολιτιστικούς φορείς, σχολεία, βιβλιοπωλεία, έδρες νεοελληνικών σπουδών, δημοτικές βιβλιοθήκες και λέσχες ανάγνωσης να οργανώσουν εκδηλώσεις για το ευρύ κοινό φιλοξενώντας την έκθεση.Η έκθεση περιλαμβάνει ταμπλό με εργοβιογραφικά στοιχεία, εξώφυλλα βιβλίων, φωτογραφικό και αρχειακό υλικό για τη ζωή και το έργο του συγγραφέα.

εκδηλώσεις σε σχολεία

Κατά τη διάρκεια της χρονιάς το ΕΚΕΒΙ θα οργανώσει σε σχολεία σε όλη την Ελλάδα επισκέψεις συγγραφέων και εκδηλώσεις για τον συγγραφέα Νίκο Καββαδία στο πλαίσιο του προγράμματος «Συγγραφείς και εικονογράφοι στα σχολεία».

ημερολόγιο εκδηλώσεων

Το ΕΚΕΒΙ θα καταγράφει καθημερινά στο «Ημερολόγιο εκδηλώσεων για το βιβλίο» που λειτουργεί στον κόμβο του όλες τις εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν στην ελληνική περιφέρεια και στο εξωτερικό προς τιμή του Καββαδία – όπως βέβαια καταγράφει και κάθε άλλη εκδήλωση για το βιβλίο.

Μια πλήρης ατζέντα όπου μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να ενημερωθούν για την βιβλιοφιλική δραστηριότητα στην πόλη τους ενθαρρύνοντας τη συνέχιση και ανάπτυξη των δράσεων αυτών.

Το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου ευχαριστεί θερμά την κ. Έλγκα Καββαδία και τον κ. Σταύρο Πετσόπουλο των Εκδόσεων Άγρα για την πολύτιμη συνεργασία τους στο πρόγραμμα.

ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΠΟΙΗΣΗΣ ΣΤO BACARO

ποίηση και τζαζ στο Bacaro, Σοφοκλέους 1 15 με 21 Μαρτίου 2010, κάθε βράδυ στις 8 Για πρώτη φορά στην Ελλάδα οργανώνεται Εβδομάδα Ποίησης και ο κλήρος έπεσε στο Bacaro.

Η ιδέα είναι του Ντίνου Σιώτη που ζήτησε από δώδεκα εκδοτικούς οίκους, δύο λογοτεχνικά και δύο ηλεκτρονικά περιοδικά να υποδείξουν ποιητές και ποιήτριές τους να έρθουν να απαγγείλουν ποιήματά τους.

Έτσι, για μια βδομάδα περίπου 100 ποιητές θα εκτεθούν με ποιητικό τρόπο στη σκηνή του Μπακαρό, ενώ θα ακουστεί και μεταφρασμένη στα ελληνικά ποίηση δέκα ξένων ποιητών. Τρίτη 16/3, ποιητές από τους οίκους Ίκαρος, Κέδρος, Οδός Πανός, Ροές Ίκαρος: Λέλη Μπέη, Γιάνα Μπούκοβα, Γιάννης Καλπούζος Κέδρος: Φοίβη Γιαννίση, Κώστας Παπαγεωργίου, Γιάννης Στίγκας Οδός Πανός: Ραλλού Γιαννουσοπούλου, Λουκάς Κωνσταντίνου, Σταμάτης Πολενάκης Ρoές: Νίκος Ερινάκης, Δήμητρα Κατιώνη, Ιορδάνης Παπαδόπουλος Πάνος Καπώνης, Μανώλης Πρατικάκης Παρουσιάζει ο Ντίνος Σιώτης οργάνωση Bacaro και περιοδικά (δε)κατα και Poetix χορηγοί επικοινωνίας BookPress, Index, e-poema

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ «ΕΡΗΜΙΤΗ ΤΗΣ ΚΥΨΕΛΗΣ»

«Και στο παζάρι με πήγες γυφτισα μαϊμού Ελλάδα μάνα του καημού»… Πάει καιρός από την πρώτη μέρα που παρέα με καλούς φίλους, λέγαμε να δημοσιεύσω κάποια στιγμή ένα αφιέρωμα στον ΝΙΚΟ ΓΚΑΤΣΟ. Όλο το καθυστερούσα, και όλο το ανέβαλα, χωρίς να υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος λόγος. Η μήπως υπήρχε; Χθες λοιπόν ήταν που με την ίδια παρέα βρεθήκαμε να τραγουδάμε μερικά από τα όμορφα τραγούδια που μας χάρισε, και αυτό ήταν και το έναυσμα, για να ξεκινήσω το αφιέρωμα! Ας γνωρίσουμε λοιπόν τον ΝΙΚΟ ΓΚΑΤΣΟ, ακούγοντας ταυτόχρονα στο βάθος του μυαλού μας, τα τραγούδια του! Ο Νίκος Γκάτσος γεννήθηκε το 1911 στα Χάνια Φραγκόβρυσης (κάτω Ασέα) της Αρκαδίας, όπου και τελείωσε το Δημοτικό Σχολείο. Τις γυμνασιακές του σπουδές έκανε στην Τρίπολη, όπου γνώρισε τα λογοτεχνικά βιβλία, αλλά και τις μεθόδους αυτοδιδασκαλίας ξένων γλωσσών.

Στη συνέχεια μετέβη στην Αθήνα όπου φοίτησε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ήξερε ήδη αρκετά καλά αγγλικά και γαλλικά και είχε μελετήσει τον Παλαμά, τον Σολωμό, το δημοτικό τραγούδι, όπως και τις νεωτεριστικές τάσεις στην ποίηση της Ευρώπης. Στην Αθήνα, όπου εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του, άρχισε να έρχεται σε επαφή με τους λογοτεχνικούς κύκλους της εποχής. Πρωτοδημοσίευσε ποιήματά του, μικρά σε έκταση και με κλασικό ύφος, στα περιοδικά «Νέα Εστία» το 1931 και «Ρυθμός» το 1933. Την ίδια περίοδο έγραψε κριτικά σημειώματα στα περιοδικά «Μακεδονικές Ημέρες», «Ρυθμός» και «Τα Νέα Γράμματα» (για τον ποιητή Κωστή Μπαστιά, την ποιήτρια Μυρτιδιώτισσα και τον Θ. Καστανάκη αντίστοιχα).

Το 1943 εξέδωσε από τις εκδόσεις «Αετός» (σε 308 αντίτυπα) το βιβλίο του «Αμοργός» με το ομώνυμο ποίημα, που έμελε να σημαδέψει τη σύγχρονη ελληνική ποίηση. Αυτό ήταν και το μοναδικό βιβλίο του.

Το έργο, που αποτελείται από μόνον 20 μόνον σελίδες, εκφράζει τις διαθέσεις της νεότερης ποίησης και θεωρείται σαν κορυφαίο ποιητικό έργο του ελληνικού υπερρεαλισμού.

Στην πρώτη κυκλοφορία του μάλιστα προκάλεσε δυσμενείς κριτικές και αντιδράσεις, αλλά πολύ σύντομα το 1947, το κλίμα αντιστράφηκε και η «Αμοργός» με τις ευμενείς ελληνικές και ξένες κριτικές κατατάχτηκε στην κορυφή της ελληνικής ποίησης.

Η «Αμοργός» επανεκδόθηκε το 1963, το 1969 και το 1987. Από τότε ο ποιητής δημοσίευσε μόνον τρία ακόμη ποιήματα: το «Ελεγείο» (1946), «Φιλολογικά Χρονικά», το «Ο Ιππότης και ο Θάνατος» (1947), «Μικρό Τετράδιο» και το «Τραγούδι του παλιού καιρού» (1963, "Ο Ταχυδρόμος", αφιερωμένο στο Γ. Σεφέρη.

Έγραψε επίσης πολλές μελέτες και σχόλια πάνω στην ποίηση. Με το τέλος του πολέμου ο Ν. Γκάτσος συνεργάστηκε με την «Αγγλοελληνική Επιθεώρηση» ως μεταφραστής και με το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας ως ραδιοσκηνοθέτης, για βιοποριστικούς λόγους. Παράλληλα άρχισε να γράφει στίχους πάνω στη μουσική του Μάνου Χατζιδάκι, ανοίγοντας έτσι μια λαμπρή θητεία στο σύγχρονο ελληνικό τραγούδι.Αργότερα θα συνεργαζόταν και με άλλους αξιόλογους συνθέτες, όπως με τον Θεοδωράκη και τον Ξαρχάκο.

Ο Ν. Γκάτσος, εκμεταλλευόμενος την εκφραστική του δεινότητα, ασχολήθηκε πολύ με τη μετάφραση έργων, κύρια για λογαριασμό του Εθνικού Θεάτρου, του Θεάτρου Τέχνης και του Λαϊκού Θεάτρου. Πολλές μεταφράσεις του θα παραμείνουν έκτοτε κλασικές με πρώτη αυτή του «Ματωμένου Γάμου». Μετέφρασε πολλούς συγγραφείς και συγκεκριμένα από τα ισπανικά τους Λόρκα, Λοπε δε Βέγα και Ραμόν δελ Βάλιε-Ινκλάν, από τα γαλλικά, τον Ζενέ και από τα αγγλικά τον Τ. Ουιλλιαμς, Ε. Ο΄Νηλ, Α.Μακ Λης, Σων Ο΄Κέιζυ, Αύγουστο Στρίντμπεργκ, Κρίστοφερ Φράυ και άλλους.

Το 1944 μετέφρασε («Φιλολογικά Χρονικά» το ποίημα «Νυχτερινό Τραγούδι» του Λόρκα.

Μετέφρασε επίσης τα έργα: «Ματωμένος Γάμος» (1948), «Το σπίτι της Μπερνάντα Αλμπα» (1945) του Φ. Λόρκα, «Ο πατέρας» του Στρίνμπεργκ (1962) και «Ταξίδι μακριάς ημέρας μέσα στη νύχτα» του Ο' Νηλ (1965). Όλα τα έργα αυτά ανεβάστηκαν από το Εθνικό Θέατρο και το Θέατρο Τέχνης. Συνεργάστηκε επίσης με τα περιοδικά «Νέα Εστία», «Τραμ», «Μακεδονικές Ημέρες», «Μικρό Τετράδιο», «Τα Νέα Γράμματα», «Φιλολογικά Χρονικά», «Ρυθμός» και «Καλλιτεχνικά Νέα». Επίσης, σε συνεργασία του με την ελληνική ραδιοφωνία, σκηνοθέτησε διάφορα θεατρικά έργα.

Μεγάλη προσφορά έχει ο Νίκος Γκάτσος σαν στιχουργός στο ελληνικό τραγούδι, στο οποίο αφιερώθηκε σε μεγάλο βαθμό μετά την «Αμοργό».

Συνεργάστηκε στενά με κορυφαίους Έλληνες συνθέτες. Στίχους του μελοποίησαν οι Μ. Χατζιδάκις, Μ. Θεοδωράκης, Στ. Ξαρχάκος, Δ. Μούτσης,, Λ. Κηλαηδόνης, Χ. Χάλαρης κ.α. σε κορυφαίες δημιουργίες και επιτυχίες «Αθανασία», «Της γής το χρυσάφι», «Ρεμπέτικο», «Αρχιπέλαγος», «Πήρες το μεγάλο δρόμο», «Πορνογραφία», «Λαϊκή Αγορά», «Η μικρή Ραλλού», «Μια γλώσσα μια πατρίδα», «Αν θυμηθείς τ' όνειρό μου», «Η νύχτα», «Στο Σείριο υπάρχουνε παιδιά» «Αντικατοπτρισμοί», «Τα κατά Μάρκον», "America America" κ.α.). Ιδιαίτερη σχέση και συνεργασία ανέπτυξε ο ποιητής με τον Μ. Χατζιδάκι και μάλιστα για μεγάλο διάστημα μέχρι και το θάνατο του ήταν επίλεκτο μέλος της ομάδας Χατζιδάκι, Ελύτη, Τσαρούχη, Mποσταντζόγλου και Αργυράκη.

Με της υψηλής ποιότητας και μεστή ποίησή του ο Ν. Γκάτσος καθιερώθηκε σαν κορυφαίος στιχουργός της ελληνικής έντεχνης μουσικής. Χαρακτηριστικά, αξέχαστοι θα μείνουν οι στίχοι του, που μελοποιήθηκαν από τον Μ. Χατζηδάκη, από το «Ματωμένο Γάμο», «Χάρτινο το Φεγγαράκι» και «Πάει ο καιρός»: «Πάει ο καιρός πάει ο καιρόςπου ήταν ο κόσμος δροσερόςκαι καθ' αυγή ξεκινούσε μια πληγήγια να ποτίσει όλη τη γη..."Μάλιστα, το γεμάτο νόημα αυτό τραγούδι, απαγορεύτηκε από τη δικτατορία.

Μετά την πτώση της, το 1974, ο ποιητής συνεχίζοντας το δρόμο του, θα απαντήσει :

"Ήρθε ο καιρός ήρθε ο καιρός

Πάνου στου κόσμου την πληγή

ήρθε ο καιρός ήρθε ο καιρός

να ξαναχτίσετε τη γη...»

Ο Ν. Γκάτσος πέθανε στις 12 Μαΐου 1992 και τάφηκε στην Ασέα. Θα μείνει για πάντα σαν ο κατ' εξοχήν εκφραστής του ελληνικού ποιητικού υπερρεαλισμού και σαν μια εξέχουσα μορφή του ελληνικού ποιοτικού τραγουδιού. Είναι φίλοι μου ασύλληπτο, το πόσες μεγάλες μορφές στην τέχνη, και στην περίπτωση μας στο τραγούδι, η καλύτερα στην ποίηση, έχει βγάλει αυτός ο τόπος. Ήταν, και είναι, οι άνθρωποι της «διπλανής πόρτας», που δυστυχώς τις περισσότερες φορές τους ‘γνωρίζουμε» μετά θάνατο, από κάποιο τηλεοπτικό αφιέρωμα, έτσι, τυχαία! Ο Νίκος Γκάτσος, όπως και ΟΛΟΙ οι μεγάλοι, άφησε πίσω του ένα έργο για όλους εμάς, για να θυμόμαστε το χθες, πόσο απλό, αλλά και πόσο δύσκολο ήταν, και να καλυτερέψουμε το σήμερα, και το αύριο μας!