Το Σμυρναίικο Τραγούδι 1923-1940

Το Σμυρναίικο Τραγούδι 1923-1940

Prod. Code: 57661356 Format: ΒOOK 128 PAGES + 4CD Λίγα λόγια

Μετά το '22 ήρθαν στην κυρίως Ελλάδα ενάμισι εκατομμύριο πρόσφυγες.

Ανάμεσά τους τα μεγαλύτερα ονόματα της μουσικής: δημιουργοί, τραγουδιστές, οργανοπαίχτες.

Οι πρόσφυγες αναζητούσαν τόσο διασκέδαση όσο και έκφραση, ώστε να ξεφύγουν για λίγο από τα βάσανα. Έτσι, στην Αθήνα έσμιξαν οι κομπανίες που έπαιζαν στη Σμύρνη και στην Πόλη. Δημιουργήθηκε πάλι η "σμυρναίικη σχολή" που την απετέλεσαν μεταξύ άλλων οι συνθέτες Βαγγέλης Παπάζογλου, Παναγιώτης Τούντας, Σταύρος Παντελίδης, Γιάννης Δραγάτσης (Ογδοντάκης), Δημήτρης Σέμσης (Σαλονικιός), Σπύρος Περιστέρης.

Και οι τραγουδιστές Κώστας Νούρος, Γιώργος Βιδάλης, Στελλάκης Περπινιάδης, Λευτέρης Μενεμενλής. Έχουμε όμως και την "Πολίτικη σχολή" με τους συνθέτες Κ. Σκαρβέλη, Αντώνη Διαμαντίδη, Γρηγόρη Ασίκη, Κώστα Καρίπη και Μαρίκα Πολίτισσα.

Τα σμυρναίικα τραγούδια είναι οι προπομποί των κατοπινών ρεμπέτικων της Πειραιώτικης σχολής, αλλά και ένα γερό θeμέλιο για ολόκληρη τη νεότερη ελληνική μουσική.

Αυτή η έκδοση παρακολουθεί την ιστορική εξέλιξη του σμυρναίικου και πολίτικου τραγουδιού τόσο στις προγονικές εστίες, όσο και στην κυρίως Ελλάδα καταγράφοντας παράλληλα ηχογραφήσεις της περιόδου 1932 – 1940

CD 1 1. Μόρτισσα (1931) Αντώνης ΝταλγκάςΑντώνη Διαμαντίδη2. Αερόπλανο θα πάρω (1934) Ρίτα Αμπατζή & Ζαχαρίας ΚασιμάτηςΠαναγιώτη Τούντα3. Μανές νεβά τσιφτετέλι (Τον χάρο τον ρωτήσανε) (1934) Δημήτρης ΑτραϊδηςΠαραδοσιακό4. Μάτια μου (1928) Κώστας ΚαρίπηςΠαραδοσιακό5. Το κουκλί της Κοκκινιάς (1930) Κώστας ΡούκουναςΠαναγιώτη Τούντα6. Μη με στέλνεις μάνα στην Αμερική (1934) Ρίτα ΑμπατζήΔημήτρη Σέμση – Γιώργου Καμβύση7. Μια Σμυρνιά στην Κοκκινιά (1931) Γρηγόρης ΑσίκηςΑντώνη Διαμαντίδη8. Στου Συγγρού (1932) Ρόζα ΕσκενάζυΠαναγιώτη Τούντα9. Φτώχεια μαζί με την τιμή (1934) Ρίτα ΑμπατζήΠαναγιώτη Τούντα10. Άιντε ρε χήρα άπονη (1927) Γιώργος ΒιδάληςΠαναγιώτη Τούντα11. Βάλε με στην αγκαλιά σου (1934) Στελλάκης ΠερπινιάδηςΒαγγέλη Παπάζογλου12. Σμυρνιά καμωματού (1928) Αντώνης ΝταλγκάςΔημήτρη Σέμση13. Κόνιαλης της αγοράς (1930) Ρόζα ΕσκενάζυΙωάννη Δραγάτση (Ογδοντάκη)14. Το χασαπάκι (1931) Κώστας ΝούροςΚώστα Σκαρβέλη15. Δημητρούλα (1936) Ρόζα ΕσκενάζυΠαναγιώτη Τούντα16. Ο μάγκας (1930) Αντώνης ΝταλγκάςΔημήτρη Μπαρούση17. Η Αρμενίτσα (1934) Ρίτα ΑμπατζήΚώστα Καρίπη18. Εγώ θέλω πριγκηπέσσα (1936) Στελλάκης ΠερπινιάδηςΠαναγιώτη Τούντα CD 2 1. H δολοφόνισσα (1929) Κώστας ΝούροςΠαναγιώτη Τούντα2. Νέα Πολίτισσα (1933) Μαρίκα ΠολίτισσαΜαρίκα Φραντζεσκοπούλου3. Ο Πίκινος (1934) Κώστας ΡούκουναςΚώστα Ρούκουνα4. Το γκαρσόν (1933) Ρόζα ΕσκενάζυΓρηγόρη Ασίκη5. Οφ αμάν (1933) Ζαχαρίας ΚασιμάτηςΣπύρου Περιστέρη6. Στα ξένα μ ‘αφησες (1936) Ρίτα ΑμπατζήΚώστα Σκαρβέλη7. Γίνομαι άνδρας (1933) Ρόζα ΕσκενάζυΠαναγιώτη Τούντα8. Είσαι φονιάς (1935) Μαρίκα ΠολίτισσαΓρηγόρη Ασίκη9. Μάγκες μου συμμορφωθείτε (1937) Στελλάκης ΠερπινιάδηςΣτελλάκη Περπινιάδη10. Χήρα μοντέρνα (1932) Ισμήνη ΔιατσέντεΠαναγιώτη Τούντα11. Αλανιάρα μερακλού (1930) Ρόζα ΕσκενάζυΜενέλαου Μιχαηλίδη12. Το μεράκι (1936) Ρίτα ΑμπατζήΣταύρου Παντελίδη13. Ντερμπεντέρισσα (1930) Αντώνης ΝταλγκάςΑντώνη Διαμαντίδη14. Θεσσαλονικιά (1933) Ρόζα ΕσκενάζυΓρηγόρη Ασίκη15. Σε παίρνω δίχως φράγκο (1937) Στελλάκης ΠερπινιάδηςΔημήτρη Σέμση – Κ.Μακρή16. Γεντί κουλέ (1934) Γιώργος ΠαπασιδέρηςΣ.Ψυριώτη – Βοσπορινού17. Για την αγάπη σου (1934) Κώστας ΡούκουναςΠαναγιώτη Τούντα18. Αγιάτρευτος καημός (1934) Ρόζα ΕσκενάζυΚώστα Σκαρβέλη CD 3 1. Mαριγούλα (1936) Κώστας ΡούκουναςΙωάννη Καραμαούνα2. Νέα Σμυρνιοπούλα (1927) Γιώργος ΒιδάληςΠαναγιώτη Τούντα3. Μην ορκίζεσαι βρε ψεύτρα (1936) Ρόζα ΕσκενάζυΔημήτρη Σέμση – Γ.Πετροπουλέα4. Μαστούρια (1932) Μαρίκα ΠολίτισσαΙάκωβου Μοντανάρη5. Ελενάρα (1929) Αντώνης ΝταλγκάςΑντώνη Διαμαντίδη6. Με βρήκες ή σε βρήκα (1935) Ρόζα ΕσκενάζυΓρηγόρη Ασίκη7. Μπίντα Γιάλα (1933) Στελλάκης ΠερπινιάδηςΠαναγιώτη Τούντα8. Το φλυτζάνι του Γιάννη (1934) Ρίτα ΑμπατζήΜανώλη Χρυσαφάκη9. Δυο σεβντάδες (1933) Ρόζα ΕσκενάζυΠαναγιώτη Τούντα10. Ο μόρτης (1932) Κώστας ΡούκουναςΔημήτρη Λορέντζου ή Μπαρούση11. Παραπονιάρα μου (1928) Γιώργος ΒιδάληςΠαναγιώτη ΤούνταΔ.Λαδόπουλου13. Τα τσαχπίνικά σου μάτια Γιώργος ΚάβουραςΚώστα Σκαρβέλη14. Στου Λινάρδου τη ταβέρνα (1936) Στελλάκης ΠερπινιάδηςΠαναγιώτη Τούντα15. Το μάγκικο (1928) Ρίτα ΑμπατζήΓ.Πετροπουλέα – Κ.Καρίπη 16. Σμυρναίικο μινόρε (1930) Κώστας ΝούροςΠαραδοσιακό17. Τζιβαέρι (1928) Κώστας ΚαρίπηςΠαραδοσιακό18. Της ξενητειάς ο πόνος (1931) Αντώνης ΝταλγκάςΑντώνη Διαμαντίδη19. Στο καφέ αμάν (1930) Μαρίκα ΠολίτισσαΚώστα Σκαρβέλη20. Φέρτε πρέζα να πρεζάρω (1934) Στελλάκης ΠερπινιάδηςΠαναγιώτη Τούντα CD 4 1. Xασικλήδες (1928) Κώστας ΚαρίπηςΠαραδοσιακό2. Ο ξενιτεμένος (1935) Ρόζα ΕσκενάζυΔημήτρη Σέμση – Ρόζας Εσκενάζυ3. Πολίτισσα Πριγκιπιώτισσα (1931) Κώστας ΡούκουναςΠαναγιώτη Τούντα4. Για μια χήρα (1934) Μαριώ ΜαρκοπούλουΠαναγιώτη Τούντα5. Ο μυλωνάς (1934) Ρόζα ΕσκενάζυΣταύρου Παντελίδη – Δημήτρη Σέμση6. Τεκετζής (1933) Ζαχαρίας ΚασιμάτηςΣπύρου Περιστέρη7. Βρε μάγκες δυο στη φυλακή (1934) Ρίτα ΑμπατζήΚώστα Τζόβενου8. Γιατί φουμάρω κοκαϊνη (1932) Ρόζα ΕσκενάζυΠαναγιώτη Τούντα9. Ελένη μικροπαντρεμένη (1934) Χαράλαμπος ΠαναγήςΣτέλου Χρυσίνη10. Ο Βορονώφ (1934) Ρόζα ΕσκενάζυΚώστα Σκαρβέλη11. Μπουρνοβαλιό συρτό (1933) Γιάννης Δραγάτσης (Ογδοντάκης)Παραδοσιακό12. Το φερετζέ (1933) Ρίτα Αμπατζή Ρόζας Εσκενάζυ 13. Τα ζουμπουλένια μάτια σου (1928) Γιώργος ΒιδάληςΠαναγιώτη Τούντα14. Γιαλέλι (1932) Κώστας Νούρος Σώσου Ιωαννίδη15. Σ’ έχω βαρεθεί (1937) Στελλάκης Περπινιάδης Σταύρου Παντελίδη16. Τσερκέζα (1934) Ρόζα ΕσκενάζυΡόζας Εσκενάζυ17. Ο μπεκρής (1928) Αντώνης Νταλγκάς Κώστας Σκαρβέλη18. Γιάμο (1934) Ρόζα Εσκενάζυ

Παραδοσιακό

ΞΑΝΘΙΠΠΗ ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗ - ΑΛΗΣΜΟΝΗΤΕΣ ΠΑΤΡΙΔΕΣ

Με μεγάλη συγκίνηση, σας παρουσιάζω μια δισκογραφική δουλειά, που καμία σχέση δεν έχει με εκείνες που σε καθημερινή σχεδόν βάση, άμεσα και έμμεσα, μας τις «επιβάλουν» με το έτσι θέλω οι δισκογραφικές εταιρίες μέσα από τα μουσικά ραδιόφωνα, αλλά και από κάποιους τηλεοπτικούς διαύλους. Πρόκειται για μια δουλειά, καταπληκτική, που δημιουργήθηκε με πολύ μεράκι, και προκαλεί πρωτόγνωρα θα έλεγα συναισθήματα.
Το 2002, η Δημοτική αρχή των Μουδανιών, επιμελήθηκε την παραγωγή του CD με τίτλο ΑΛΗΣΜΟΝΗΤΕΣ ΠΑΤΡΙΔΕΣ, του οποίου τα τραγούδια ερμηνεύει η εξαιρετική ερμηνεύτρια ΞΑΝΘΙΠΠΗ ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗ. Πολλοί θα σκεφτούν ότι «εντάξει, και τι έγινε, ακόμα ένα cd με παραδοσιακά τραγούδια». Δεν είναι όμως έτσι.

Τα τραγούδια αυτά, έχουν να κάνουν με την προσφυγιά, την Μικρά Ασία, τα παλιά Μουδανιά, το Πελαδάρι, τους Ελιγμούς, την Καλόλημνο, τις «παλιές πατρίδες», που τόσο βίαια εγκαταλείφτηκαν στη μεγάλη συμφορά. Ακόμα και σήμερα, μετά από τόσα χρόνια, τα τραγούδια αυτά φέρνουν και στους νεότερους εικόνες από το σπίτι Εκεί, με τη μουριά στη μέση της αυλής, και τα βραδάκια με το άρωμα του μαχαλά τα καλοκαίρια. Και ας μην πήγαν ποτέ στα παλιά τα μέρη. Τα τραγούδια αυτά τους ταξιδεύουν.
Πριν προχωρήσω στην παρουσίαση, πρέπει να επισημάνω ότι την επιμέλεια της έκδοσης του CD έχει ο Ποιητής, στιχουργός, Λάκης Τεάζης, ο οποίος είναι και σύζυγος της Ξανθίππης Καραθανάση.

Γράφει ο Λάκης Τεάζης για την «Προσφυγιά»: «Από μικρό παιδί άκουγα εκεί στην ιδιαίτερη Πατρίδα μου το Κιάτο, για πρόσφυγες και συνοικισμούς. Δεν κρύβω ότι η ρατσιστική εποχή τότε, μας μάθαινε να βλέπουμε αυτούς τους ανθρώπους σαν κάτι κατώτερο από εμάς. Εγώ μεγαλώνοντας και μαθαίνοντας κατάλαβα άλλα για τους πρόσφυγες. Σήμερα τολμώ να πω ότι αν αυτοί οι άνθρωποι δεν είχαν ξεριζωθεί από τις Πατρίδες τους και ριζώσει στην Ελλάδα, εμείς όλοι ίσως τρώγαμε ακόμα με τα χέρια.
Κοιμήθηκα πολλές φορές στο παρελθόν με το εφιαλτικό όνειρο του ξεριζωμού.Ξενιτεύτηκα για σπουδές και βιοπορισμό και έζησα στο πετσί μου τι είναι η Πατρίδα.Μετά την εφηβεία μου γνώρισα Λόγιους, Ιερωμένους, Καλλιτέχνες, και άλλους απλούς ανθρώπους, που με την αρχοντιά τους με μάγεψαν.

Ακόμα και από τις νεώτερες γενιές των προσφύγων, απόχτησα με την συναναστροφή μαζί τους καλύτερη αισθητική, μετριάζοντας και αποβάλλοντας από τα ένστικτα μου το βάρβαρο, δόλιο και σκληρό ύφος του παλιό – Ελλαδίτη. Το αχ, του ξεριζωμού όμως το κουβαλάνε ακόμα. Αυτό βύζαξε μέχρι σήμερα τα Τραγούδια τους, τα χαρούμενα η τα μελαγχολικά. Η νοσταλγία και ο ρομαντισμός είναι καθοριστικά στοιχεία Κουλτούρας για τον άνθρωπο. Απροκάλυπτα μπορώ να πω, πως το παλιομοδίτικο είναι το σύγχρονο και το διαχρονικό.
Ας επιστρέψουμε λοιπόν πίσω στο Καβαφικό ταξίδι, γιατί μπροστά μας παραμονεύουν σκουπίδια. Τα σημερινά πρότυπα των Ελλήνων, πίσω από τη σκοπιμότητα των εμπόρων, ξεθωριάζουν ραγδαία και χαίρομαι πολύ που τίποτα δεν μένει ούτε θα μείνει από δαύτα. Η Τέχνη του τραγουδιού, βάναυσα κακοποιημένη στα χρόνια μας, λες και ένδοξο παρελθόν δεν άφησε τα ίχνη του, καραδοκεί μαζί με τον τζόγο και τα ναρκωτικά να αποτελειώσει ότι άφησε πίσω τους ο κακός εννοούμενος Πολιτισμός της Δύσης, και πέραν του Ατλαντικού.

Όμως ας ελπίζουμε. Μια Πατρίδα δεν είναι μόνο η Γεωγραφία. Είναι το Πνεύμα μιας δυνατής θέλησης, που αντιστέκεται στο χυδαίο. Με αυτά τα κριτήρια χωρίς φτιασιδώματα έγινε αυτή η δουλειά. Τα τραγούδια αφελή και αθώα, θα μπούνε σε κάθε σπίτι να γλυκάνουν το «αχ’ του κοσμάκη. Εμείς κουρασμένοι από την προσπάθεια, θα κοιμηθούμε με ελαφριά συνείδηση, γιατί απλά κάναμε καλά την δουλειά μας. Ευχαριστώ όλους απ’ την καρδιά μου που με βοήθησαν να γίνει αυτή η δουλειά.»Λάκης Τεάζης.
Αυτά γράφει σαν παρουσίαση ο Λάκης Τεάζης, και ας δούμε τώρα και το σημείωμα του Τέως Δημάρχου Μουδανιών Απόστολου Δαλαμπίρα.:«Η ξενητειά, η αγάπη, ο ξεριζωμός, τα βάσανα. Θέματα που ζωντανεύουν μέσα από την Τέχνη του Μικρασιατικού Τραγουδιού. Μεσ’ τα πικραμένα χείλη των προσφύγων, κρατήθηκαν τόσα χρόνια αυτά τα τραγούδια. Έργο Πολιτιστικό των Αλησμόνητων Πατρίδων. Πιστεύω ότι κάναμε μια καλή προσπάθεια. Σ’ αυτό βοήθησε και η σπουδαία Μουδανιώτισσα Τραγουδίστρια, η Ξανθίππη Καραθανάση.Τραγούδησε με το μεράκι της και την ωραία φωνή της αυτά τα τραγούδια, και μας έφερε πιο κοντά στις Αλησμόνητες Πατρίδες.
Επειδή κάποτε όλοι φεύγουμε, ήθελα με αυτό το Έργο να μείνει κάτι για τις επερχόμενες γενιές. Ευχαριστώ όσους εργάστηκαν γι αυτή τη δουλειά. Αυτά τα τραγούδια τα αφιερώνουμε στους Άξιους Προγόνους μας, που με Πίστη, Ήθος και Ανδρεία, φτιάξανε τα Νέα Μουδανιά, πανέμορφα, στην πανέμορφη αγκαλιά της Χαλκιδικής».Απόστολος Δαλαμπίρας.
Είκοσι «Διαμάντια» της Παράδοσης της Μικράς Ασίας περιλαμβάνει αυτό cd ΑΛΗΣΜΟΝΗΤΕΣ ΠΑΤΡΙΔΕΣ, το οποίο σας το προτείνω ανεπιφύλακτα.Εκτός από το «βιβλιαράκι» με την γενική παρουσίαση, το cd συνοδεύεται και με ακόμα ένα βιβλίο, το οποίο φέρει τον τίτλο «Η ΑΝΟΙΞΗ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ», και είναι ένα «αφήγημα» από την ίδια την Ξανθίππη Καραθανάση, μια «βιογραφία», με πολλές εικόνες μνήμης από τα Μουδανιά του χθες, όπως η μεγάλη αυτή τραγουδίστρια τα θυμάται.

Με τρόπο απλό, ΜΟΝΑΔΙΚΟ, Ανθρώπινο, ξετυλίγει το κουβάρι των αναμνήσεων της, και γράφει ξεκινώντας το βιβλίο…«Ο φόβος μου πάντα ήταν μαζί και η λύπη γιατί δε σπούδασα σε ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Παρόλα αυτά όμως, προσπάθησα να γράψω αυτό το βιβλίο.Δεν είμαι συγγραφέας και μ’ αυτό το βιβλίο δεν επιδιώκω επαίνους.
Το έγραψα, όπως μπορούσα, και αφορά τις προσωπικές μου εμπειρίες . Απεχθάνομαι όμως και μερικούς σπουδαγμένους που με τη φλυαρία τους, γραπτή η προφορική, γεμίζουν εμάς ανασφάλεια και κατωτερότητα. Εγώ έγραψα, γιατί χορτάριασε μέσα μου η σιωπή, κι έβγαλε κλώνους και άνθη.Ξανθίππη Καραθανάση.
ΑΛΗΣΜΟΝΗΤΕΣ ΠΑΤΡΙΔΕΣ.Βρείτε το, αποκτήστε το, και σας εγγυώμαι ότι θα περάσετε μοναδικές στιγμές ακούγοντας τα τραγούδια, ενώ θα διαβάζετε το αφήγημα αυτής της Μεγάλης τραγουδίστριας, που αν και δεν πήγε σε ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα, Έγινε μέλος της ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ μας.