Η ΑΣΠΡΗ ΛΕΞΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

Η άσπρη λέξη της ημέρας - σφοντύλι

Θέμα της εβδομάδας: Λέξεις που συνηθίσαμε μα ποτέ μας δε γνωρίσαμε! Ουσιαστικό ουδετέρου γένους.

Έχουμε αναρωτηθεί ποτέ σε ποιο σημείο του ουρανού είναι τοποθετημένο το σφοντύλι την ώρα που μένουμε έκπληκτοι;

Κι όμως, το σφοντύλι, σε αντίθεση με τη θέση του ουράνιου θόλου που του αποδίδει η γνωστή παροιμία, βρίσκεται πολύ πιο χαμηλά από όσο φανταζόμαστε!

Το σφοντύλι, λοιπόν, είναι το στρογγυλό και βαρύ σωματίδιο που στερεώνουν οι υφάντριες στη βάση του αδραχτιού, για να διευκολύνεται η ομαλή περιστροφή του νήματος. Λέγεται αλλιώς σφόνδυλος ή και σφεντύλι.

Σε μερικές περιοχές της Ελλάδας σφοντύλι ονομάζεται και το φυτό ασφόδελος.

Πιθανώς, επειδή το σφοντύλι χρησιμεύει για τη ρύθμιση της ταχύτητας περιστροφής, σχημάτισε τις φράσεις «του ήρθε ο ουρανός σφοντύλι» ή «είδε τον ουρανό σφοντύλι», που σημαίνουν ότι «ο ουρανός γυρίζει», δηλαδή ότι κάποιος ζαλίστηκε από απότομο χτύπημα ή ότι ταράχτηκε πολύ από κάποιο απρόοπτο και δυσάρεστο γεγονός.

Στο νησί της Αμοργού υπάρχει ένας μικρός ορεινός οικισμός στην Έξω Μεριά της Αιγιάλης, που ονομάζεται Ασφοντυλίτης.

Το όνομα ετυμολογείται είτε από τα σφοντύλια που χρησιμοποιούσαν οι υφάντριες είτε από τους πολλούς ασφόδελους που υπήρχαν στο νησί.

Υπενθύμιση: Το ερμηνευτικό λεξικό της Άσπρης λέξης διανέμεται δωρεάν.

Το πλήρες (ερμηνευτικό, ετυμολογικό, συντακτικό, ορθογραφικό, εγκυκλοπαιδικό, συνωνύμων, αντιθέτων) λεξικό διατίθεται με μια μικρή συνδρομή.

[δείτε λεπτομέρειες]