Αναβιωση του εθιμου της "Πιπερούς"

Η «ΠΙΠΕΡΟΥ» ΑΝΑΒΙΩΝΕΙ ΣΤΗΝ ΙΕΡΙΣΣΟ

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ιερισσού “Ο Κλειγένης”, αναβιώνει την Κυριακή 22 Ιουνίου το πανάρχαιο έθιμο της  «Πιπερούς». Ένα έθιμο που αναδεικνύει την σχέση του ανθρώπου με την φύση, την αγωνία των προγόνων μας για την γονιμότητα και ευκαρπία των φυτών και την αμφίδρομη σχέση που υπάρχει πάντοτε με το οικοσύστημα  που μας περιβάλλει.

Σε μία εποχή όπου η σχέση ανθρώπου περιβάλλοντος έχει διαρραγεί σε τόσο μεγάλο βαθμό, το βαθύ νόημα του εθίμου της «Πιπερούς»,   είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Έτσι η πρωτοβουλία του Πολιτιστικού Συλλόγου “Ο Κλειγένης”, πέρα από τον προφανή σκοπό της αναβίωσης ενός σημαντικού Ιερισσιώτικου εθίμου, εμπεριέχει και το μήνυμα επανασύνδεσης του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον του.                                   

Το έθιμο της Πιπερούς

Το έθιμό της «Πιπερούς» αναβίωνε σε περιόδους ανομβρίας ή ασθενειών των καλλιεργειών. Πρόκειται για έναν εαρινό αγιασμό, μία πομπή, κυρίως γυναικών, όπου προεξάρχει η φυτομορφική μεταμφίεση της «Πιπερούς».

Μια γυναικά με το σώμα καλυμμένο με φύλλα από βούζια ή αγκινάρες και μαντήλι στο κεφάλι που το σκεπάζει ένα μπακράτσι (μεταλλικό μικρό δοχείο) .

 Η πομπή γυρνούσε τους μαχαλάδες τις Ιερισσού τραγουδώντας το τραγούδι της «Πιπερούς» :

                                                   “Πιπερού δροσολογού,

παρακάλισι του Θιό,

για να βρέξ’ ου Θιός νιρό,

να πουτίσει τα σιτάρια, τα κριθάρια,

του φτωχού του παρασπόρ’.

Μπάργια μπάργια τα σιτάρια,

γούβις γούβις τα κριθάρια” 

Οι νοικοκυραίοι ακούγοντας το τραγούδι έβγαιναν έξω και με δοχεία νερού κατάβρεχαν την «Πιπερού» (μιμούμενοι την πολυπόθητη βροχή), ενώ οι γυναίκες της συνοδείας μάζευαν φιλοδωρήματα.

Πρόκειται για ένα πανάρχαιο έθιμο που απαντάται σε πολλές περιοχές της Μικράς Ασίας και της Βαλκανικής και σ’ όλο σχεδόν τον παλιό Βυζαντινό κόσμο, από τον οποίο και έλκει το όνομα του (προέρχεται από το Ιπερπερό, βυζαντινό ασημένιο νόμισμα).

Η ύπαρξη του εθίμου στην  Χαλκιδική αποτελεί ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο της κοινής λαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς, που συνδέει όλους  τους Ρωμιούς.

Συμμετέχουν τα Χάλκινα της Γουμένισσας και χορευτικά συγκροτήματα