ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΛΟΓΡΙΔΗΣ

Συνθέτης, Λυράρης, Ερμηνευτής! Ο Γιώργος Καλογριδης γεννήθηκε στο Σπηλι Ρεθύμνης το 1923.Στα δεκατέσσερα του χρόνια άρχισε να ασχολείται με τη λύρα δίπλα στους συγχωριανούς του λυράρηδες Στεφανή Βασιλάκη η Κονδύλη και Γιώργη Μαρκογιαννακη η Μαρκογιωργη. Η κατοχή τον βρίσκει στο Σπηλι και λίγα χρόνια αργότερα φεύγει για την Αθήνα , όπου θα εγκατασταθεί για λίγο διάστημα. Την περίοδο αυτή (1946) ηχογραφεί τον πρώτο του δίσκο, «ΠΟΛΛΕΣ ΦΟΡΕΣ ΣΤΟΝ ΥΠΝΟ ΜΟΥ», που θεωρείται τόσο κλασσικό όσο η «ΙΤΙΑ» για την Ρούμελη και ο «ΑΜΑΡΑΝΤΟΣ» για τον Μοριά Συνολικά ηχογράφησε είκοσι τραγούδια την περίοδο 1946-1956, ορισμενα από τα οποία είναι δικές του συνθέσεις και διακρίνονται για την άψογη εκτέλεση τους, την εκπληκτική τους μελωδία και το υπέροχο τραγούδι τους από την εξαιρετική φωνή του ίδιου Γ. Καλογριδη, φωνή που σήμερα είναι σπάνια. Οι ηχογραφήσεις του έγιναν όλες με την συνεργασία δυο γνωστών και καταξιωμένων λαουτιέρηδων, των αδελφών Γιάννη και Βαγγέλη Μαρκογιαννακη! Ο ιδιαίτερα προικισμένος λυράρης Γιώργος Καλογριδης ξενιτεύεται το 1966 στην Ν. Υόρκη όπου και εγκαθίσταται μόνιμα. Το 1977, ύστερα από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο το χρυσό χέρι του καλλιτέχνη παραλύει, στερώντας από τον ίδιο αλλά και από την μουσική γενικότερα την ευκαιρία για νέες μουσικές συνθέσεις. Ωστόσο η μέχρι τότε μουσική του προσφορά παραμένει για να σημαδέψει την πορεία της Κρητικής Μουσικής Παράδοσης και στοιχειοθετεί την υποχρέωση μιας απέραντης ευγνωμοσύνης από μέρους της «Μουσικής» Κρήτης.

Ο συγγραφέας και καθηγητής ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΝΟΥΔΑΚΗΣ γράφει:

«Οι κορυβαντιοντες Κρητικοί Κουρήτες, οι ΚΕΡΤΙ17 της προ αιγυπτιακή ς περιόδου, με την πανσπερμία των αποικιών τους στην λεκάνη της Μεσογείου (Κυρηνιακη, Αίγυπτος, Φοινίκη, Παλαιστίνη, Ν. Ιταλία) μεταλαμπαδεύουν και την μουσική τους. Την Κρητομίνωικη μουσική που την ασπάσθηκαν και την εγκολπώθηκαν οι επίγονοι λαοί στα επόμενα δέκα χιλιάδες χρόνια, θεωρώντας την εθνική τους μουσική. Είναι ευλογία θεού που στην ίδια την Κρήτη, οι πρωτομάστορες είχαν την έμπνευση να αποτυπώσουν τις δημιουργίες τους (στηριγμένες σε μουσικές φόρμες του παρελθόντος) στα γραμμοφωνικα μέσα κατά τις αρχές του αιώνα μας, για να υπηρετήσουν την μελωδία...
Η μουσική δημιουργία όμως του Γιώργη Καλογριδη είναι και ικανοποιητική ποσοτικά και ασυναγώνιστη ποιοτικά. Ανθρωπος ερωτικός έδωσε ρυθμούς και μελωδίες που εκστασιαζουν τους φίλους της καλής παραδοσιακής μουσικής. Η ψυχή παθαίνει και συνεγείρεται άλλοτε από τους κυματισμούς μιας σπάνιας μελωδικής όρχησης και άλλοτε από τους ακροβατικούς μετεωρισμούς μιας ερωτικής δίνης, που νομίζεις πως γράφτηκαν ως μουσική υπόκρουση για μινωικά ταυροκαθάψια, σε ένα παιχνίδι ζωής και θανάτου όπως είναι ο έρωτας! Η μουσική του Γιώργη Καλογριδη ποτέ δε στάθηκε και δεν έγινε μουσειακό υλικό. Τα ακούσματα των μουσικών έργων του είτε άμεσα είτε ως κουρσεμένα λάφυρα επηρέασαν τα μεταγενέστερα μουσικά χρόνια σε τέτοιο βαθμό που σήμερα και χωρίς εμπεριστατωμένη επιστημονική έρευνα γίνεται αντιληπτό. Η θεια μοίρα βοήθησε να σωθούν αρκετά μοτίβα μιας σπάνιας ορφικής μουσικής του «αρχιμάστορα» Γιώργη Καλογριδη πλημμυρισμένα από το πάθος του έρωτα και αψεγάδιαστα καλλιτεχνικά. Που είναι βέβαιο πως θα αποτελούν τις διαδρομές για τη γνώση του Ελληνικού μουσικού παρελθόντος του νησιού μας και τη μελλοντική καλλιτεχνική ανατροφοδότηση της ράτσας μας»!
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΝΟΥΔΑΚΗΣ.