Γιατί κρατάμε μυστικά;

Γιατί κρατάμε μυστικά; Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΙΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ* Καθηγητή Πανεπιστημίου Μακεδονίας Η διαδικασία του να κρατάμε μυστικά ξεκινάει στα παιδικά χρόνια όχι επειδή ο άνθρωπος γεννιέται με την ανάγκη της κρυψίνοιας, αλλά λόγω της προοδευτικής και σταδιακής αναγνώρισης του γεγονότος πως κάποιες πράξεις μας μπορεί να επιφέρουν τιμωρία, ενώ κάποιες άλλες επιβράβευση.

Η πρώτη αιτία που τα παιδιά καταφεύγουν στα μυστικά είναι η ανάγκη τους να αποκρύψουν κάποιες συμπεριφορές, δηλαδή να μάθουν να κρατούν μυστικά όταν συνειδητοποιούν πως η ανακοίνωσή τους θα επιφέρει δυσαρέσκεια στον γονέα, στον δάσκαλο, στους φίλους. Το παιδί κρατάει, επίσης, μυστικά, όταν, χωρίς να είναι προσωπική επιλογή του, έρχεται αντιμέτωπο με τη διαφωνία της παρέας για ανακοίνωση κάποιας πράξης ή κάποιας συμπεριφοράς στις οποίες έχουν εμπλακεί και τις οποίες πρέπει να κρύψουν, διότι διαφορετικά θα τιμωρηθούν όλοι.

Υπάρχει και η περίπτωση κατά την οποία τα παιδιά συμφωνούν ότι δεν θα ανακοινώσουν ένα μυστικό, συνομολογούν την κράτησή του, ξέρουν πολύ καλά γιατί το έκαναν, αλλά στην προκείμενη περίπτωση υπάρχουν δύο διαφοροποιήσεις: πρώτον, κάποιοι συμφωνούν στην τήρηση του μυστικού, επειδή απλά έχουν την ανάγκη να μην απορριφθούν από την παρέα, έστω και αν αναγνωρίζουν ότι η απόκρυψη δεν είναι κάτι ηθικά ούτε θεμιτό.

Δεύτερον, υπάρχουν παιδιά που ουσιαστικά δημιουργούν στην παρέα την ανάγκη του μυστικού για να μην ομολογήσουν δικές τους προσωπικές ευθύνες. Η διατήρηση μυστικών καθώς ο άνθρωπος μεγαλώνει αποκτά τελείως διαφορετική σημασία.

Πολλές φορές το ώριμο άτομο θα κρατήσει ένα μυστικό εφόσον βρίσκεται σε θέση εξουσίας και αναγνωρίζει πως η κοινοποίησή του μπορεί να δημιουργήσει πανικό, αναστάτωση, ανατροπή δεδομένων πλαισίων αναφοράς, συμπεριφοράς και λειτουργιών.

Οι πραγματικά μεγάλοι ηγέτες είναι εκείνοι οι οποίοι γνωρίζουν ότι κάποια πράγματα πρέπει υποχρεωτικά να τα κρατούν μυστικά.

Υπάρχουν και οι περιπτώσεις βέβαια στις οποίες θα αποκαλύψουν κάποιο μυστικό καθώς αισθάνονται την υποχρέωση να μην κρατήσουν κρυφό κάτι το οποίο δεν εξυπηρετεί το κοινωνικό σύνολο.

Αποφασίζουν ότι η διατήρηση αυτή των μυστικών δεν εξυπηρετεί παρά μερικά- ίσως και άνομα- συμφέροντα.

Κατά συνέπεια, η ανακοίνωση γεγονότων ή δεδομένων που μέχρι εκείνη τη στιγμή περιβάλλονταν από το πέπλο του μυστικού δεν σημαίνει ότι προδίδουν το μυστικό, αλλά ότι ανακοινώνουν στον κυρίαρχο Λαό αυτό με το οποίο κάποιοι άλλοι θα ήθελαν να τους έχουν ελεγχόμενους και να τους το επιβάλλουν σαν «υποχρεωτικό κοινό μυστικό».

Κλείνω διευκρινίζοντας ότι είναι σαφώς άλλο πράγμα το να κρατάμε μυστικά και άλλο το να λέμε ψέματα ακόμα και όταν αυτά είναι, όπως συνηθίζουμε να τα χαρακτηρίζουμε, «λευκά ή κατά συνθήκη ψεύδη» με τα οποία θα ασχοληθούμε κάποια άλλη στιγμή. *Δεν είναι πλέον μυστικό ότι ο κ. Πιπερόπουλος θα είναι ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ υποψήφιος Δήμαρχος Θεσσαλονίκης στις εκλογές του Οκτώβρη 2010 Δείτε http://www.youtube.com/watch?v=7is7pBKZbRM