Αρχικά εγκαταστάθηκαν στις Τζιτζιφιές. Ο Παπαϊωάννου από μικρός βγήκε στην βιοπάλη, και νεαρός ασχολήθηκε με την μουσική, και ηχογράφησε τραγούδια που ο ίδιος είχε γράψει. Η γνωριμία μας με τον «Μπαρμπαγιάννη», θα γίνει μέσα από την αυτοβιογραφία του που φέρει τον τίτλο «Ντόμπρα και Σταράτα» (εκδόσεις Κάκτος 1982),και συγκεκριμένα θα γνωρίσουμε τον Παπαϊωάννου μέσα από «στιγμές» της ζωής του.
«Το σκέφτηκα λοιπόν, το ξανασκέφτηκα, και αποφάσισα να γράψω τη ζωή μου. Την αυτοβιογραφία μου, που είναι και η Ιστορία της Λαϊκής Μουσικής. Ο τίτλος θα μπει όπως τον γράφω εγώ. Αυτός εδώ. «Η ΖΩΗ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΒΕΤΕΡΑΝΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ». Κάπως έτσι ξεκινά την αφήγηση του στον Κώστα Χατζηδουλή, ξεδιπλώνοντας το κουβάρι των αναμνήσεων μιας ολόκληρης ζωής.
Τότες, με την καταστροφή της Μικράς Ασίας το 1922, με τη μάνα μου και τη γιαγιά μου φύγαμε για την Ελλάδα. Κι αυτή τη φρίκη τη θυμάμαι σαν όνειρο. Είναι εικόνες που ποτέ δεν μου έφυγαν από το μυαλό. Ο κόσμος φώναζε βοήθεια και η θάλασσα ήταν γεμάτη αίμα, μπαούλα, ρούχα, και άλλα.
Είμαστε οικονομικά ανεξάρτητοι, είχαμε μεγάλη περιουσία στην Κίο, αλλά όταν φύγαμε, πήραμε μια μαξιλαροθήκη, τις εικόνες, τις φωτογραφίες και κάτι συμβόλαια στα Τούρκικα. Χαλασμός κόσμου, αίμα, δυστυχία, τι να σκεφτείς; Ο Παπαϊωάννου από μικρός έκανε ένα σωρό βαριές δουλειές (μαραγκός, οικοδόμος, βοηθός σε συνεργείο αυτοκινήτων, ψαράς με τον ΖΕΠΟ (αυτόν που έκανε τραγούδι αργότερα), για τον «αγώνα της φασουλάδας» όπως χαρακτηριστικά είχε πει.
Κάποια στιγμή η μητέρα του του αγόρασε ένα μαντολίνο, και μια γειτόνισσα τους του έδειξε πώς να παίζει. Έτσι, τις ελεύθερες ώρες του ο Παπαϊωάννου έπαιζε μαντολίνο μέχρι που το έμαθε καλά, και εκεί ήταν που άρχισε να παίζει κιθάρα. Πως όμως έπιασε στα χέρια του το μπουζούκι; Η αιτία που ο Παπαϊωάννου «μεταπήδησε» στο μπουζούκι ήταν ένα ορχηστρικό το «Μινόρε του Τεκέ», του Χαλκιά.
Το άκουσε στο γραμμόφωνο της ταβέρνας που έτρωγε τα μεσημέρια μετά την οικοδομή! Μόλις το άκουσα, τρελάθηκα. Τέτοιο πράμα, τέτοιο σόλο δεν πρόκειται να ξαναγεννήσει η φύση. Άρχισε λοιπόν να ασχολείται με το μπουζούκι, έμαθε, και έγινε «άπιαστος». Όσο καιρό μάθαινε μπουζούκι, παράλληλα έγραφε και τραγούδια. Την εποχή της «σπουδής», είχε ήδη γράψει την «Φαληριώτισσα»!
Ήταν μάλιστα και το πρώτο τραγούδι που «γραμμοφώνησε». Αυτό, και ένα σέρβικο, στην ΟΝΤΕΟΝ. Με το που κυκλοφόρησε ο δίσκος, χάλασε ο κόσμος. Είχε τεράστια επιτυχία, και το ξεκίνημα του Παπαϊωάννου είχε γίνει. Ακολούθησαν κι άλλα τραγούδια, συνεργασίες με σχήματα της εποχής, και το 1953, ο Γιάννης Παπαϊωάννου ήταν ο πρώτος που έβγαζε το μπουζούκι από τα σύνορα της χώρας μας, πηγαίνοντας στην Αμερική.
Στην Αμερική μάλιστα γνώρισε και τον συνθέτη του ορχηστρικού τον Χαλκιά, που τον τρέλανε, και τον έκανε να πιάσει το μπουζούκι. Ο Γιάννης Παπαϊωάννου σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα το 1972. Άφησε πίσω του έναν μεγάλο αριθμό τραγουδιών.
Βασίλης Τσούγκαρης
tsougarisgnomi@gmail.com
