Η σκοτεινή υπόθεση της δολοφονίας του Αμερικανού Δημοσιογράφου Τζώρτζ Πολκ
Η σκοτεινή υπόθεση της δολοφονίας του Αμερικανού Δημοσιογράφου Τζώρτζ Πολκ το 1948 στη Θεσσαλονίκη και η άδικη καταδίκη του Γρηγόρη Στακτόπουλου για συνεργία στη δολοφονία του παραμένει ανοιχτή πληγή για τη δικαιοσύνη.
Η παρουσίαση Τετάρτη βράδυ στο δημοτικό θέατρο «Μελίνα Μερκούρη» του βιβλίου του επίτιμου αντιεισαγγελέα Αρείου Πάγου Αθανάσιου Καφίρη «Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΠΟΛΚ - ΣΤΑΚΤΟΠΟΥΛΟΥ», το επιβεβαίωσε για ακόμη μια φορά.
Για το βιβλίο μίλησαν ο πρώην Υπουργός, Πρόεδρος της «Δημοκρατικής Αναγέννησης» Στέλιος Παπαθεμελής, η Καθηγήτρια Α.Π.Θ. Θεανώ Παπαζήση, ο Εκδότης - Σκηνοθέτης Άγγελος Σιδεράτος και ο συγγραφέας του βιβλίου ε. Αντιεισαγγελέας Αρείου Πάγου - Συγγραφέας Αθανάσιος Καφίρης, ενώ τη συζήτηση συντόνισε ο πρώην Πρόεδρος της Ε.Σ.Η.Ε.Μ.-Θ. Διευθυντής της εφημερίδας «Μακεδονία», Δημήτρης Γουσίδης.
Στο σύντομο χαιρετισμό του ο Δήμαρχος Καλαμαριάς Χριστόδουλος Οικονομίδης είπε πως ο Γρηγόρης Στακτόπουλος εκλεκτός εκπρόσωπος της δημοσιογραφικής οικογένειας, έφυγε χωρίς να δικαιωθεί για ένα έγκλημα που ποτέ δε διέπραξε.
Ένα έγκλημα που κάποιοι σκοτεινοί μηχανισμοί σε μια πολύ γκρίζα χρονική στιγμή για την Ελλάδα διέπραξαν.
Σ' αυτή τη δικαστική κρίση ελήφθησαν υπόψη τα κριτήρια σκοπιμότητας και όχι τα στοιχεία νομιμότητας είπε.
Η δήλωση του Παναγιώτη Κανελλόπουλου «η ανθρώπινη δικαιοσύνη δικαιούται να πλανάται, αλλά δε δικαιούται να διαπράττει εγκλήματα χάριν οποιασδήποτε σκοπιμότητας», δήλωση που φιλοξενείται στο εν λόγω βιβλίο, νομίζω ότι τα λέει όλα».
Μετά τη σύντομη αναδρομή του Δημήτρη Γουσίδη, στη μοιραία νύχτα που ο Αμερικανός δημοσιογράφος χάνει τη ζωή του και το πτώμα του ανασύρεται από τα νερά του Θερμαϊκού, ο δημοσιογράφος μοιράστηκε με το κοινό και προσωπικές του εμπειρίες που χρησιμοποιήθηκαν μάλιστα και στις αιτήσεις αναψηλάφησης της υπόθεσης.
Μια από αυτές ήταν οι συνεντεύξεις που κατάφερε να πάρει από το Βαγγέλη Βασβανά (που κατηγορήθηκε επίσης για τη δολοφονία Πολκ) στο Πιτέστι της Ρουμανίας.
Του είχε πει τότε «δεν ήταν δυνατόν εγώ να κατέβω από το βουνό να σκοτώσω ένα ½ άνθρωπο και να ξαναγυρίσω πίσω, αυτά είναι αστεία πράγματα.
Δέχομαι όμως να γυρίσω στην Ελλάδα, να μου επιτρέψουν τον επαναπατρισμό και να καθίσω στο σκαμνί και να δικαστώ γι αυτή την υπόθεση».
Εξίσου σημαντική και η συνάντησή του δημοσιογράφου στην τότε Γιουγκοσλαβία με το Μάρκο Βαφειάδη, ο οποίος του είπε πως «δεν είχαμε καμία πληροφόρηση εμείς επάνω στο Γράμμο, ότι ένας Αμερικανός δημοσιογράφος ήθελε να έρθει και να μάθει για τον αγώνα μας. Αν ήθελε αυτός μια φορά εμείς δέκα φορές θέλαμε να μάθει η υφήλιος γιατί αγωνιζόμαστε.
Ο Βαγγέ λης Βασβανάς βέβαια δεν πρόλαβε να γυρίσει.
Μου είπε όμως και ένα άλλο πράγμα.
Κάποτε πήγε στην Πράγα, στον Πορφυρογένη όπου ο Ουίλιαμ Πολκ αδελφός του δολοφονημένου του είπε ξεκάθαρα, ξέρω ότι το ελληνικό κομμουνιστικό κίνημα δεν έχει ανάμειξη στη δολοφονία του αδελφού μου αλλά μήπως μπορείτε να με βοηθήσετε γιατί ψάχνω ...».
Ο εκδότης - σκηνοθέτης Άγγελος Σιδεράτος ευχαρίστησε το Δήμαρχο Χριστόδουλο Οικονομίδη και το Δήμο Καλαμαριάς γιατί υποκατέστησαν όπως είπε την επίσημη πολιτεία για αυτό το ζοφερό θέμα της άδικης καταδίκης.
Έγραψαν και γράφουν ιστορία στην Καλαμαριά με το να τιμήσουν το Στακτόπουλο ποικιλοτρόπως.
Εύχομαι να αποτελέσουν υπόδειγμα σε άλλους φορείς.
Σε μια εποχή σημερινή, κατάπτωσης ιδεών και δημοκρατικής έκπτωσης των πάντων, είναι σπάνιο και πολύ σημαντικό ένας δημόσιος άντρας να ορθώνει ανάστημα απέναντι σε όλα αυτά τα κατεστημένα και να αγωνίζεται μέσα από την υπόθεση Στακτόπουλου να αποκαταστήσει το χαμένο κύρος της ελληνικής δικαιοσύνης διαχρονικά.
Αυτός είναι ο συγγραφέας.
Το βιβλίο αυτό αποτελεί ένα ιστορικό ντοκουμέντο πολύ μεγάλης αξίας, που ελπίζω να ευαισθητοποιήσει μέχρι την τελική πολυπόθητη δικαστική και πολιτική δικαίωση του Στακτόπουλου.
Το έργο του τιμά όλους μας.
Η Θεανώ Παπαζήση Καθηγήτρια Α.Π.Θ. μίλησε και με την ιδιότητά της ως Μέλος της Εταιρίας Αποκατάστασης Θυμάτων Βασανιστηρίων.
Τόνισε πως ο τελευταίος που θα είχε λόγο να σκοτώσει τον Πολκ ήταν η ελληνική πλευρά και αναφέρθηκε στο στοιχείο που από την πρώτη στιγμή καταρρίπτει τη σκευωρία.
«Ο Πολκ είχε φάει αστακό με αρακά τη μοιραία νύχτα.
«Στη Θεσσαλονίκη του 1948 ποιος έτρωγε αστακό με αρακά;» αναρωτήθηκε.
Είναι έξω από τις διατροφικές συνήθειες των Ελλήνων δεν υπήρχαν στα ελληνικά σπίτια και δεν υπήρχε ούτε στα καλά εστ ιατόρια.
Ο πρώτος και τελευταίος άνθρωπος που είδε στη Θεσσαλονίκη ο Πολκ ήταν ένας Άγγλος πράκτορας.
Κάποιος έπρεπε να πληρώσει τη νύφη και την πλήρωσε ο Στακτόπουλος, ο οποίος είχε διάφορα μειονεκτήματα μεταξύ των οποίων ήταν Αγγλομαθής.
Αν δεν ήταν Αγγλομαθής δε θα ήταν αυτός που θα την πλήρωνε.
Αν ο Πολκ δεν ήταν Αμερικάνος και ήταν Γάλλος θα την είχε πληρώσει ένας Γαλλομαθής δημοσιογράφος».
«Η υπόθεση Πολκ μας ντροπιάζει ως κοινωνία, γιατί περιέχει όλα τα εξευτελιστικά στοιχεία μιας κοινωνίας περιέχει βασανιστήρια περιέχει εξευτελισμό παραποίηση στοιχείων σκευωρίες ανθρώπων οι οποίοι ήταν θρασύδειλοι γιατί δρούσαν μόνο με το θράσος της ατιμωρησίας στηριζόμενοι στα αξιώματά τους».
Ο Πρόεδρος της «Δημοκρατικής Αναγέννησης» Υπουργός Στέλιος Παπαθεμελής ασχολήθηκε ως δικηγόρος με την υπόθεση και η μαρτυρία του χθες βράδυ ήταν ξεχωριστή.
Το βιβλίο του κ.Καφίρη είπε είναι σημαντικό.
Μιλάει για δυο τραγωδίες, την ανθρώπινη και τη δικαστική την οποία όπως είπε το βιβλίο διεξοδικά αναλύει κάνοντας φύλλο και φτερό την απόφαση του 1949 και τις τέσσερις αρνητικές αποφάσεις στις αιτήσεις αναψηλάφησης.
Μίλησε για τη γνωριμία του με το Γρηγόρη Στακτόπουλο και πως κατέληξε στη σκέψη ότι μπο ρεί να το βοηθήσει με έρευνα προς πάσα κατεύθυνση, ξεκινώντας από ένα δημοσίευμα που βρέθηκε στα χέρια του.
Όπως είπε βρήκε τους συγγενείς του ανθρώπου που έγραψε το φάκελο που περιείχε τα στοιχεία του Πολκ που στάλθηκαν στην ασφάλεια.
Έκανε λόγο για σκηνοθετημένη δίκη το 1949 με ομολογία του κατηγορουμένου «που σήμερα ξέρουμε πως εκβιάστηκε και εκμαιεύτηκε».
«Ο Γρηγόρης ταλαιπωρημένος βασανισμένος δε μπορούσε ούτε την υπογραφή του να βάλει. Η τραγωδία της υπόθεσης είναι πως ο Στακτόπουλος ομολόγησε.
Οι ομολογίες αυτές δεν αντέχουν όμ ως στην κριτική της επιστήμης.
Το μόνο αντικειμενικό στοιχείο στην καταδίκη του ήταν ο φάκελος εντός του οποίου βρισκόταν η ταυτότητα του Πολκ, η γραφή του οποίου απεδόθη στη μητέρα του, κάτι όμως που καταρρίφθηκε στη συνέχεια.
Γραφολόγος Αμερικανίδα είχε πει τότε πως η γραφή του φακέλου ανήκει σε άνδρα μικρής μόρφωσης.
Τελικά οι γραφολόγοι κατέληξαν πως ο φάκελος δεν είχε καμία σχέση με τη μάνα Στακτόπουλου και ταυτίζεται με τη γραφή Καραμιχάλη».
«Η ελληνική δικαιοσύνη είναι υπερήμερη και χρωστά να δώσει μια λύση.
Ζητούμε από αυτήν να ανοίξει το φάκελο Στακτόπουλου.
Η υπόθεση Πολκ - Στακτόπουλου είναι και θα παραμείνει άχρι καιρού ανοιχτή υπόθεση και ανοιχτή πληγή ως τη στιγμή που η ελληνική δικαιοσύνη θα ανοίξει το φάκελο.
Να πάει η υπόθεση στο δικαστήριο και η δικαιοσύνη να κρίνει εκ νέου.
Τα στοιχεία είναι συντριπτικά και η ευθύνη είναι της δικαιοσύνης».
Ο συγγραφέας Θανάσης Καφίρης που ήταν και ο μόνος από τους εισαγγελείς που έκανε θετική πρόταση αποδοχής της αναψηλάφησης της υπόθεσης στην τρίτη αίτηση, πήρε τελευταίος το λόγο, είπε πως η εκδήλωση αυτή θα είναι ίσως το καλύτερο μνημόσυνο που θα μπορούσε να γίνει στη μνήμη ενός πολύπαθου βασανισμένου και αδικημένου συμπατριώτη σας.
Αφού ευχαρίστησε τόσο το Δήμο Καλαμαριάς όσο και τους υπόλοιπους συντελεστές της εκδήλωσης είπε πως από το βιβλίο δε θα πάρει «ούτε μια δεκάρα».
«Έγραψα το βιβλίο» είπε χαρακτηριστικά «μόνο για λÏγους συνειδησιακούς και από χρέος προς ένα βασανισμένο άνθρωπο.
Είναι ώρα η πολιτεία να ενεργήσει οίκοθεν αυτεπάγγελτα και να επιφέρει τη δικαιοσύνη.
Το θύμα σ' αυτή την υπόθεση είναι η ίδια η δικαιοσύνη».
Η εκδήλωση έκλεισε με την ομιλία της χήρας Στακτόπουλου η οποία μίλησε για τον άνθρωπο που έζησε 35 χρόνια.
«Ο Γρηγόρης κουβαλούσε όλες τις τραυματικές εμπειρίες εξαιτίας των απάνθρωπων βασανιστηρίων και της άδικης καταδίκης για ένα φόνο που δεν είχε καμία συμμετοχή και καμία γνώση.
Όσο ζούσε συχνά μου έλεγε:
«Να αγωνίζεσαι όσο ζεις για να αποδείξεις την αθωότητά μου και όταν το καταφέρεις να' ρθεις στο μνήμα μου και να μου πεις ότι γράφτηκε πως ήμουν αθώος.
Τότε μόνο η ψυχή του Γρηγόρη θα ηρεμήσει και η πίκρα του θα καταλαγιάσει.
Του το υποσχέθηκα και ελπίζω ότι θα αξιωθώ να εκπληρώσω την επιθυμία του».